NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
•19
H
SUIKER
U houdt nu
het meest gelezen Mad
door Tom Lodewijk
Zeeland
Magazine?
M». «881
Donderdag 20 september t079
83a feargosg
DRUK EN UITGAVE: DRUKKERIJ MARKUSSE TE WISSENKERKE - TEL. 01107-13 08 - GIRO 206882
Abonnementsprijs 20,— pa jaar Franko pa po§t 32,50 pa jaar Advertenties 31 ct pa mm, excl. BTW.
Voor fouten in advertenties pa telefoon opgegeven, Kannen wij geen enkele verantwoordeHjklield dragen.
FEUILLETON
Jeanne stond voor het raam te kijken,
toen zij oom Simon met zijn koffer, heen
zag gaan naar het station. Hij had niet
gewild, dat ze een taxi belde. Nee, ze moest
Ben niet lastig vallen, die had zijn werk.
Ze moest hem vooral de hartelijke groeten
doen. Hij ging de hoek om. Hij keek niet
om. Oom Simon af. Opgeruimd staat netjes,
dacht ze.
Om elf uur kwam Ben koffiedrinken. Karei
had op de zaak verteld, dat oom Simon
wegging. Hij stond verbaasd, dat de oude
baas al verdwenen was. „Hij heeft me
niet eens gedag gezegd."
„Ik moest je de hartelijke groeten van
hem doen," zei Jeanne stijf.
Hij zag haar opmerkzaam aan. „Hoe is
ie weggegaan?"
„Lopend."
„Met die zware koffer?"
„Hij wou geen taxi."
„Waarom heb je mij niet gebeld?"
„Ik dacht, dat jij wel wat anders te doen
had."
Hij stond daar en een ogenblik was Jeanne
bang. Ben was een doodgoeie vent, maar
hij had driftbuien en dan was hij niet te
hanteren.
„Het ontbijt was zeker zo gezellig, dat
hij 'em meteen gesmeerd is, niet? Hij zou
toch vanavond terugkomen, morgen pas
gaan?"
„Hij ging liever meteen."
Hij stond daar en ze zag de gevreesde
ader op z'n voorhoofd donker worden. Met
één ruk sleurde hij het ontbijtlaken met
alles wat er op stond van de tafel. Jeanne
hield de gebalde vuist voor de mond om
niet te gillen.
„Ziezo," zei hij met een kalmte die haar
deed verstijven, „nou hoef je tenminste z'n
bordje ook niet af te wassen. Jij represen
tatieve gastvrouw." Toen draaide hij zich
om en even later hoorde ze het portier
van de auto dichtknallen.
Op datzelfde ogenblik wandelde oom Si
mon, die z'n koffer op het station in be
waring had gegeven, fluitend naar de wo
ning van zijn zuster. Beter thuis in het
gevang, dacht hij. dan gast in een paleis
waar ze je wegkijken. Anna zou de koffie
wel bruin hebben.
Hoofdstuk VII.
Waarin banden opnieuw worden aange
knoopt en andere verbroken.
„Hé," zei Anneke de Jong verrast, „hoe
komt u hier zo verzeild?"
„Ik kom een bakkie doen," grinnikte
Simon Kolberg, „als je tenminste al zo
ver bent."
„Nou u er bent wel. Alleen kom ik er
vaak niet aan toe. Op je eentje koffie
drinken is niet gezellig."
„Nou meid, dat hoeft dan vanmorgen
niet."
„Als u vijf minuten geduld hebt? 's Effen
kijken of PieterO nee, u rookt uw
pijp. Nou oom, zoet zitten en nergens aan
komen, hoor!" Zingend verdween ze naar
de keuken.
Simon Kolberg stak tevreden zijn pijp
aan en keek de kamer rond. Het was hier
wel anders dan bij Ben en bij Herman.
Pieters makkelijke stoel, tamelijk uitge
woond al. vlak naast de boekenkast met
veel pocketboeken, voor de goedkoopte. Er
lag een tijdschrift naast op de grond. Hij
Bent u reeds geabonneerd op
oen 2-maandelijks tijdschrift
net actualiteiten, cultuur,
evenementen, historie en
recreatie.
Met geheel in 4-kleuren om
slag en alle artikelen voor
alen van nog nimmer gepu
bliceerde foto's.
Sleehts 20,per jaar.
Vraag gratis proefnummer:
POSTBUS 1 -
WISSENKERKE
glimlachte, Anneke had natuurlijk even
gauw dat tijdschrift zitten lezen, in plaats
van, zoals een rechtgeaarde huisvrouw be
taamde, bezig te zijn met poetsen en wrij
ven. Op de bank lag een half afgemaakt
modelvliegtuigje van één van de jongens.
De kamer blonk en glom niet tegen je aan,
maar er was weinig dat kon blinken of
glimmen. Alles droeg de sporen van lang
en veelvuldig gebruik, maar het was een
kamer om in te leven en niet om op visite
te zitten.
En de koffie was best. „Ik hou je toch
niet op?" vroeg oom Simon.
„Welnee. Zeeën van tijd."
„Thea heeft nooit vóór half twaalf tijd
voor koffie. Die heeft het zo druk met de
huishouding."
„Maar die heeft ook een dagmeisje,"
lachte Anneke. „Nog es, hoe komt u zo
onverwachts hier?"
„Mag ik alsjeblieftin m'n eigen woon
plaats rondwandelen?"
„Uw eigen woonplaats? Zit u voor vast
bij Herman en Thea?" vroeg ze ongelovig.
„Welnee kind, bij je moeder."
„Wat!"
„Pas op, mors je koffie niet!"
„Je moeder heeft nog wat een aardige
kamer vrij met uitzicht op de haven nota-
bene. We waren het binnen vijf minuten
eens. Die goeie ziel dacht dat het niet
goed genoeg voor me was. dat ik me meer
thuis zou voelen bij Ben of bij Herman."
„Nu, dat dacht ik ook," zei Anneke en
grinnikte als een kwajongen.
„Ik weet niet," zei oom Simon, hoewel
hij het zeer wel vermoedde, „wat die men
sen van me dachten. En toen ik vertelde
dat ik een baantje had, viel het ze bar
tegen. Nou, ik dacht toen ook, zo'n man
netje van een klein scheepswerfje past niet
in zo'n groot huis. Soort zoekt soort.
Daarom ben ik bij m'n zuster ingetrokken."
„En daarom drinkt u hier koffie," con
stateerde Anneke vergenoegd.
„Vanwege dat soort bij soort?" infor
meerde oom Simon.
„Ja. U zei niet: stand bij stand. Ons soort
mensen geeft niet om stand. Geen kouwe
drukte. Neem het zoals het valt en zint
het je niet, dan ga je maar ergens anders."
„Tja, zo denk ik er ook over. Bij jou
hoef ik geen audiëntie aan te vragen."
„Nou, dat hoefde bij Jeanne en Thea toch
zeker ook niet?"
„Officieel niet, nee. Maar die hebben
zoveel, hoe noem je dat. sociale verplichtin
gen. Wat gaat u doen vandaag, oom? Bent
u thuis met de lunch, bent u thuis met
het eten? En dan weer werkt Herman over
en dan weer heeft Ben een zakenbespreking."
Hij vertelde maar_ niet hoe hij bij Jeanne
was weggegaan. De vuile was kon beter
binnenshuis blijven. „Ik was blij dat ik weer
wat om handen had."
„Pieter zei zoiets van dat u het met
Sjoerd eens was geworden.''
„Ja, die Sjoerd. dat is een vent naar m'n
hart. Daar kan ik mee lezen en schrijven.
En ik hou van boten en water. Ik weet
nog altijd niet of ie hulp dan wel gezellig
heid nodig heeft, maar hij kan ze allebei
krijgen. Vet is het niet, het is maar zo'n
klein bedrijfje, een éénmanszaakje. Maar
ik kom er best van rond. Je moeder wou
niet eens kostgeld van me hebben, maar
toen ik zei dat ik dan een ander kosthuis
zou zoeken, draaide ze van armoe wel bij."
Anneke verwerkte het snel. Alzode
miljonair was een fato morgana. Oom Si
mon kwam terug zoals hij was gegaan, kon
zichzelf redden als hij er nog iets bij deed.
Dat bij Sjoerd was geknipt voor hem.
Terwijl ze aandachtig haar koffie dronk,
werkte haar snelle fantasie. Met het mil
joenen-aureool had oom Simon natuurlijk
alle attrakties voor de anderen verloren.
Ze had Jannie's gezicht wel eens willen
zien. Ze kon maar hopen, dat ze zich niet
al teveel in de kaart hadden laten kijken,
dat zou voor oom Simon pijnlijk hebben
kunnen zijn. Maar hij zag er bepaald niet
naar uit, dat iets knaagde aan zijn levens
geluk, zo onbekommerd als hij daar zijn
koffie zat te drinken.
„U hebt dus zo'n beetje het lek gevonden",
constateerde ze.
„Ja meid, precies zoals je zegt. Het gaat
mij niet om werk en 't kan niet schelen wat.
Maar bij die Sjoerd, op dat werfje, daar
had ik meteen sjenie in, zoals dat heet."
„Nou u zo vlak in de buurt bent, komt
u toch zeker wel es vaker aan," noodde
Anneke. „De jongens vroegen al naar u. En
Simon had het laatst over een bootje met
een buitenboordmotor."
„Nou. laat-ie es bij Sjoerd komen neuzen.
Hij zal z'n centen hard nodig hebben,
maar als ie er zelf een boel aan wil op
knappen, kan ie misschien voor een koopje
terecht."
„O ja, dat vindt ie leuker dan wanneer
alles er al op en an zit. Wanneer gaat u
nou bij Sjoerd aan de gang?"
O kind, dat is een heel aparte bedoening.
Ik ga zo vanmiddag es even kijken. Is er
klus, dan werken we. Is er geen klus, dan
gaan we vissen. Maar Sjoerd is bezig met
een nieuw model zeilboot. Hij is er erg
geheimzinnig mee. Hij denkt dat het een
hele revolutie zal geven, dat het zoiets
wordt als indertijd de BM of de Flying
Dutchman, 't Is een vent, die werkt voor
z'n plezier en dat doe ik ook graag."
„Dus u bent op weg naar 't werk?"
„Ja, zo je ziet," grinnikte hij.
„Maar eerst nog een bakje?"
„Als 't lijen kan. Ik heb gisteren een hele
beste tweedehands fiets gekocht, zo'n echte
degelijke Engelse. En ik ben het nog hele
maal niet verleerd. Nou kan ik weer alle
kanten uit. En als ik nog eens een dagje
hengelen wil met Pieter, nou, dat kan al
tijd, hè?"
Oom Simon dronk nog „een bakje" en
Anneke inspecteerde de fiets en zag haar
oom met zwier wegrijden, op weg naar de
werf van Sjoerd.
En onder het klaarmaken van de koffie
tafel bedacht ze, wat ze hiervan bij Ben
en Herman zouden zeggen
(Wordt vervolgd)
TAALPRAATJE
Volksetymologie.
Onder etymologie verstaat men de taal
wetenschap, die zich bezighoudt met de
oorsprong en de geschiedenis der woorden.
Een onderdeel daarvan is de volksetymo
logie. Het is de vervorming van vreemde
en onbegrepen woorden tot vertrouwde en
begrijpelijke woorden.
Een bekend voorbeeld hiervan is scheur
buik voor scorbut. De naam van de ziekte
die ontstaat door gemis aan verse groenten,
fruit en vitamine C. Gevolg: bloedend tand
vlees en losse tanden.
Ook pollepel voor potlepel is zo'n woord.
Verder hangmat voor hamac, afkomstig van
Haiti (vergelijk Spaans: hamaca). De heer
lijk ruikende kamperfoelie is er ook een.
Het is de volksnaam voor Caprifolium.
De uitdrukking: iemand van haver tot
gort kennen, behoort ook tot de volks
etymologie. Het betekent: iemand van ge
slacht tot geslacht kennen. Het is afkomstig
van het verouderde woord aver (kind, na
komeling). Iemand van aver tot aver kennen.
Van haver tot gort is dus eigenlijk onzin,
maar dat geeft niet, omdat de afzonderlijke
woorden (haver en gort) bekend zijn en
ieder weet wat men bedoelt.
Een ander voorbeeld is „heiligmaker", de
naam van een soort van gebak. Dit komt
van hijlikmaker, een met honing en spece
rijen bereide koek, gesneden in lange repen
en vroeger op bruiloften een gewaardeerde
lekkernij.
Rederijker kwam in de plaats van rheto-
rijker (rhetorica is welsprekendheid). Men
dacht aan rede en rijk. Vergelijk: hij is
rederijk (goed van de tongriem gesneden,
beschikt over een grote woorden-schat).
Vroeger gingen de soldaten met „de
spekzak" op hun rug met groot verlof.
Met de spekzak bedoelde men de inspec-
tiezak. In sommige plaatsen spreekt men
van Hazenberg. Bedoeld wordt Asenberg
van Asen, de Noorse goden.
Volksetymologie ontstaat ook nu nog. Een
goed voorbeeld daarvan is Gouden Liesje
voor de appel Golden Delicious. Een bewijs
dat de taal leeft. In een advertentie lazen
we zelfs alleen Golden. Dit kunnen we
minder waarderen, dan het leuk gevonden
Gouden Liesje.
Tautologie.
Tautologie is een verschijnsel in de stijl
leer. dat tamelijk veel voorkomt in onze
taal. Het woord is afgeleid van het Griekse
„to auto", dat „hetzelfde" betekent.
De term tautologie wil dus eigenlijk zeg
gen: twee keer hetzelfde beweren. Het is
te vergelijken met het pleonasme (gebruik
van meer woorden dan strikt nodig is).
Voorbeelden: de stokoude grijsaard, de
zwarte Moor, hij pleegt gewoonlijk vroeg
op te staan. (In plegen ligt gewoonlijk al
opgesloten). Deze pleonasmen zijn niet aan
te bevelen.
Bij tautologie zegt men tweemaal het
zelfde om zijn woorden kracht bij te zetten.
Het is dan goed Nederlands, zoals de
volgende zinnen demonstreren: Hij zal het
wis en zeker doen. Belast en beladen hield
de compagnie een dag mars (zwaar bepakt).
Hij hield zijn standpunt stijf en strak vol.
Ergens frank en vrij voor uitkomen. Het
land lag open en bloot voor de vijand.
Soms is tautologie een stijlfout: Dapper
en moedig trok hij ten strijde. Ajax speelde
geestdriftig en enthousiast, maar het spel
was echter niet best. Moedig, enthousiast
en echter hebben geen funktie en dienen
uit de zin te verdwijnen.
Heerleger en brokstuk zijn tautologische
samenstellingen. Het zijn goede woorden.
Heer en leger, brok en stuk, betekenen
hetzelfde.
ZWEMVIERDAAGSE ZWEMBAD
WISSENKERKE
Aan de in de periode van 11 t/m 15
september 1979 gehouden zwemvierdaagse
in het zwembad Wissenkerke hebben 118
personen deelgenomen.
Door wethouder Wisse zijn zaterdag
middag de volgende medailles uitgereikt:
69 - brons; 47 - zilver; 1 - goud en
1 - goud 4.
KOLLEKTE
De opbrengst van de kollekte voor de
kankerbestrijding was te Kamperland een
bedrag van 3446,45.
En deze kollekte heeft 1219,— in het
dorp Wissenkerke opgebracht.
WISSENKERKE
Geboren: 9 aug.: Francisca Adriana, d.v.
L. E. van der Moere en A. W. Hanegraaf.
Ondertrouwd: 24 aug.: Jacobus Cornelis
Bouterse, oud 25 jaar en Janna Cornelia de
Visser, oud 20 jaar.
Gehuwd: 28 aug.: Adriaan Marinus Quak-
kelaar, oud 37 jaar en Cornelia Liplijn,
oud 27 jaar.
Overleden: 27 aug.: Abrahamina Anthonia
van Pagee, wed. van I. Lamain, oud 79 jaar.
Ki ui&woordpuzzel no. 643
Horizontaal: 1. ligplaats voor schepen - 4.
primitief wapen - 10. onbep. voornaamw.
13. rijstbrandewijn - 15. boomvrucht - 16.
hennepbraak - 17. verslag - 19. steeds weer
21. vervoerbedrijf (afk.) - 22. deel van de
bijbel (afk.) - 24. familielid - 25. NV (Fr.)
27. bekénde motorraces (afk.) - 29. ineen-
lopende kamers - 32. heilige (afk.) - 34. geur
37. gelijke - 39. vaartuig - 40. vrouwelijk
dier - 42. deel van de vinger - 43. deel
van de bijbel (afk.) - 44. zangnoot - 45.
bovenste deel - 46. klein persoon - 47.
nummer (afk.) - 48. deel van een schip
50. onbep. vnw. - 51. Turkse titel - 52.
meisjesnaam - 54. verlangen - 56. en
dergelijke (afk.) - 57. schoonmaakartikel
60. normaal peil (afk.) - 61. toets alleen
(afk.) - 62. reeds - 63. meisjesnaam - 65.
getij - 67. zangstem - 70. losgeld - 73.
strijd - 74. Afrikaan - 76. erbarmen - 77.
zijrivier van de Donau - 78. zelfzucht
79. dwaas.
Verticaal: 1. insekt - 2. plaats in Afrika
3. klerenhanger - 5. bontsoort - 6. voor
zetsel - 7. eenheid van kracht (afk.) - 8.
hoofddeksel - 9. leerling (Fr.) - 10. in de
meeste gevallen - 11. vulkaan - 12. plaats
op Ameland - 14. kanaalpeil (afk.) - 16.
godsdienst (afk.) - 18. Fr. onbep. vnw.
20. zangnoot - 23. tandarm zoogdier - 26.
deel van de week - 28. tot en met (afk.)
30. plaats in Friesland - 31. schedelboor
32. natuurkundeterm (afk.) - 33. het dringen
35. klepper - 36. strijdperk - 37. muziek-
oefening - 38. water in Gelderland - 41.
plakmiddel - 49. zeer onaangename pijn
51. plaats in Zuid-Holland - 53. de dato
(afk.) - 55. voorzetsel - 57. reptiel - 58.
voegwoord - 59. hevige wind - 61. losse
naad - 62. water in Brabant - 64. herkauwer
66. haast - 67. sportartikel - 68. rijksgrens
(afk.) - 69. nieuw (in samenstellingen) - 70.
onderricht - 71. godsdienst (afk.) - 72.
treiter - 75. Amerikaanse soldaat (afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 642
Horizontaal: 2. meester - 8. klont - 12. av
14. knoop - 15. sloom - 16. arm - 18. ede
19. ri - 20. mi - 22. rein - 24. anp - 26.
nop - 28. ho - 29. te - 30. om - 32.
Donge - 34. pil - 35. sigaar - 38. Ee
39. ring - 41. ara - 42. ellende - 44. ti
46. dn - 47. ok - 48. en - 49. Adriadne
53. aap - 56. tang - 57. od - 58. stekel
61. ida - 62. stomp - 64. ro - 65. aa
67. oe - 68. rio - 69. met - 71. kurk
73. vo - 74. ik - 75. rap - 77. nek - 78.
tenor - 80. egard - 82. ne - 83. Gerda
84. koekoek.
Vertikaal: 1. maart - 3. ek - 4. ene - 5.
soda - 6. toendra - 7. ep - 8. kl - 9. lomp
10. ooi - 11. nm - 13. vrees - 15. singel
17. mi - 21. volgens - 23. nog - 25. po
27. oe - 28. hinde - 31. maand - 33. nee
34. spin - 36. is - 37. ar - 39. rek - 40.
station - 43. loper - 45. irade - 46. dag
50. notoir - 52. edo - 53. asperge - 54. at
55. re - 59. kok - 60. laren - 62. si - 63.
mm - 66. akker - 68. rond - 70. taak
72. un - 73. ver - 76. pro - 78. te
79. oa - 80. eo - 81. de.