Franse tappen
Vakantie-neurose
Hoe zit het met de
huizenmarkt?
in reclame
bij
Hengelsport Markusse
Wissenkerke
Een Chinees spreekwoord luidt, dat de lamp van het geluk niet lang aan
dezelfde deurknop hangt. Daarmee zullen velen het eens zijn, die zich de
laatste jaren op de huizenmarkt hebben begeven. Jarenlang kon men daar kopen
wat men wilde, als men later weer wilde verkopen, maakte men altijd winst
en meestal op korte termijn. Die dagen van voorspoed voor huiseigenaren zijn
voorbij.
Vooral in het najaar van 1978 begon reeds de belangstelling voor koophuizen
te dalen en sindsdien is vooral het aanbod toegenomen en de vraag op een
laag pitje gekomen. Geruchten vertellen ons, dat de hele huizenmarkt is in
gestort en andere borrelverhalen maken ons duidelijk, dat bijna niemand meer
zijn huis kan verkopen. Hoe ziet het er nu uit op die huizenmarkt?
Hoge hypotheeklasten.
Inderdaad is het aanbod van huizen veel
groter dan een jaar geleden en zijn de
kopers erg kritisch geworden. In beginsel
is dat een logisch gevolg van de wet van
vraag en aanbod. Op zich is het veel trager
verlopend beeld op de huizenmarkt niet
abnormaal. Het gaat om een ingrijpende
beslissing bij de aankoop van een huis,
waar een aanzienlijk bedrag mee gemoeid
is. Vervolgens is het maar zelden zo (en
was het ook altijd zo), dat men het koop
bedrag geheel uit middelen kan betalen.
Men moet dus lasten aanvaarden en dat
men daar beter over nadenkt dan velen
deden en nog doen is op zich zeer gezond.
In de derde plaats leven wij in een tijds
gewricht waarin de rente zeer hoog is. De
hypotheeklasten zijn tot ongeveer 10% ge
stegen en dat betekent evengoed een rem
op de huizenhandel als op de gehele in
vesteringsmarkt. De vooruitzichten op de
kapitaalmarkt zijn niet zondanig, dat deze
situatie op korte termijn zal veranderen,
want er zal vermoedelijk nog meer vraag
naar geld komen van staatswege, omdat
de minister van financiën voortdurend met
tekorten zwoegt. Het tekort op de betalings
balans over het eerste kwartaal 1979 van
een half miljard zal daar ook geen goed
aan doen.
Voorts wordt de kooplust beperkt door
de banken, die kritischer zijn geworden
bij het verstrekken van hypotheken, omdat
de voortdurende prijsstijging eruit is. Een
andere factor die het aantal vragers doet
krimpen, is de forse daling van prijzen, die
zich hier en daar voordoet en die een
verwachting schept, dat de hele huizenmarkt
op springen staat. Die dalingen komen
meestal voort uit dwangsituaties bij de ko
pers van de laatste jaren en maanden.
Welk aanbod.
Bij de eersten is een aantal jonge ge
zinnen, die te zware lasten op zich ge
nomen hebben in de verwachting dat de
lonen wel snel verder zouden stijgen en
de huizenprijzen eveneens. In beide ver
wachtingen zijn zij teleurgesteld en een
voortdurende loden last begint dan te zwaar
te worden. Deze bezitters van een eigen
huis moeten een flinke veer laten en drui
pen dan met verhes af naar een huurhuis
of een veel goedkoper bezit.
Anderen hebben in de jongste tijd al een
ander huis gekocht in de verwachting dat
zij het bewoonde pand wel spoedig zouden
kunnen verkopen. Dat gaat niet zo vlot en
dat leidt er soms toe, dat zij in nood hun
oude en hun nieuw gekochte bezit weer
aanbieden, in de hoop uit de hoge lasten
te geraken. Tenslotte wordt de vraag ge
hinderd door de onzekerheid over de werk
gelegenheid waarmee velen worden gecon
fronteerd.
Aan de aanbodzijde van de huizenmarkt
zijn ook enige abnormale verschijnselen
waar te nemen. Daar bevinden zich in de
eerste plaats de bovengenoemde categorie
vergissers. die wel moeten verkopen en die
de koopjes veroorzaken. Daarnaast worden
er honderden huizen aangeboden door men-
Oma heeft het geweten.
Oma, bijna 80 jaar, mocht van de familie
mee op vakantie naar Spanje. Ze was ten
slotte nog kras en het autoritje naar de
Costa Brava zou haar best bevallen. Groot
moeder sputterde eerst wel een beetje tegen,
maar tenslotte had ze ook geen zin om
thuis onverzorgd te blijven zitten. Dus
vooruit, naar Spanje.
Oma heeft het geweten. Toen ze 4 weken
later terugkwam, was ze verward en diep
dement. Ze had onderweg de wagen bevuild.
De familie wilde haar zo gauw mogelijk
naar een bejaardentehuis sturen.
Oma was één van de vele bejaarde va-
sen die zelf duur gekocht hebben, nu van
mening zijn dat de markt gaat dalen en
er daarom nog zo snel mogelijk af willen.
Zij behoren niet tot de groep die de prijzen
flink laten zakken, want anders verkopen
ze met verlies en dat wil men in geen geval.
Verder zijn er nog veel aanbieders van
slechte en minder comfortabele huizen te
vinden, die angst hebben dat hun huis een
extra waardedaling zal ondergaan. Óp dit
moment dus eigenlijk een extra lage' vraag
en een meer dan normaal aanbod, maar
van flinke lage prijzen is nog geen sprake.
Ook dat heeft een oorzaak.
Nieuwbouw.
Er zijn wel degelijk omstandigheden die
zorgen dat er een grond blijft in de huizen
prijzen. De belangrijkste is wel dat de prijzen
van de nieuwbouw geen enkele neiging ver
tonen tot dalen. Integendeel, zij zullen ver
moedelijk verder stijgen. Daarnaast beginnen
bouwers in de vrije sector te aarzelen om
nieuwbouw in de steigers te zetten. Trage
verkoop moedigt investeringen niet aan. Het
ontwikkelen van nieuwe projekten wordt
vertraagd. In de derde plaats is het zo, dat
ook in de sector van de sociale huur
woningen wel eens minder aanbod zou kun
nen komen. De rijksoverheid zit krap in
de centen en dat veroorzaakt al gauw ver
traging ondanks alle politieke kreten dat
de bouw van goedkope woningen moeten
worden versneld.
Naarmate men die sector uitbreidt wor
den de lasten voor het rijk hoger. Dit weten
de ministers van financiën en volkshuisves
ting zeer goed en dat zal hen niet tot
haast manen. Ook de hypothekenmarkt
wijst beslist niet op een instorting van de
huizenmarkt. In de eerste vier maanden
van dit jaar werden er ruim 44.000 nieuwe
hypotheken op woonhuizen gesloten. Vorig
jaar waren er dat 54.000. Er is dus een
teruggang van ca 20%. Bij beide groepen
bevinden zich ook bedrijfspanden en ook
hypotheken die voor andgre doeleinden dan
huizen worden opgenomen. Gezien de hy-
potheekcijfers is er dus eerder sprake van
een herstel van normale aan- en verkoop
beweging, dan van een marktinstorting.
Andere factoren in de beschouwing over
koophuizen zijn nog de angst voor een
vermindering van de rente-aftrek voor de
inkomstenbelasting van hypotheken en de
ontwikkeling van de geldontwaarding. Met
name zou de positie van de gulden in het
internationale geldverkeer wel eens ongun
stiger kunnen worden en op dat moment
zal een nieuwe inflatiegolf ons overspoelen.
Als dat gebeurt Zullen veel bordjes van
huizen die te koop zijn spoedig verhangen
worden en komen er nieuwe koopgolven.
Met het oog op die mogelijkheid is het
gunstig, dat men zich nu moet realiseren,
dat waarde, zelfs van onroerend goed. een
betrekkelijk begrip is.
Alles overziend, wordt het duidelijk dat
wie voor een matige prijs thans een huis
kan bemachtigen, die kans wel niet zal
laten voorbijgaan.
(Nadruk verboden).
Drs. A. van Mierlo.
kantiegangers, die zich uiterst vervreemd
voelen in een nieuwe omgeving met een
vreemde taal, die zich niet hadden kunnen
aanpassen aan het andere voedsel en die
hun kinderen geestelijk niet meer hadden
kunnen volgen in hun „kilometers vretende"
zucht naar plezier. Vier weken was oma uit
haar dagelijkse routine geweest. Van nu
af aan kon zij de wereld niet meer aan.
Als bejaarde mensen soms een verhuizing
uit een bepaalde buurt psychisch al niet
meer kunnen verwerken, hoe haalt men het
dan nog in zijn hoofd hen op een auto
reisje naar Spanje te „trakteren"?
Kinderen.
Veel ouders gaan op vakantie en laten
'hun kinderen achter bij vrienden, kennissen
of familie. Een waarschuwing is hier op
zijn plaats waar het kleine kinderen betreft.
Vooral kinderen in het tweede levensjaar
kunnen heel slecht zonder hun moeder. Het
weggaan van de moeder en het overgelaten
worden aan vreemde handen kan ernstige
gevolgen voor het kind hebben in geestelijk
opzicht.
Nu even serieus.
Dat was natuurlijk maar gekheid. Maar
u kent de kwestie: als bij de t.v.- of radio
reclame wat ziet of hoort dat u niet bevalt,
kunt u dat melden bij de Reclameraad.
Sinds 1967 heeft die 127 klachten behandeld
en 47 stuks gegrond verklaard. U kent óók
het geharrewar over zijn beslissingen.
Want wie of wat is die Reclameraad, dat
hij zomaar oordeelt over voedingsleer en
landbouwprodukten? Hij bestaat uit 17 le
den, die benoemd zijn door de minister
van CRM. Er zitten in: organisaties op
reclamegebied, leden van de Raad voor
het Midden- en Kleinbedrijf, de consumen
tenorganisaties, de omroepen en de uitgevers
van persorganen. Plus nog vier leden die
benoemd zijn op voordracht van culturele
en maatschappelijke organisaties.
Allemaal prachtig, maar hoe komt zo'n
kakelbont geheel aan inzicht en kennis om
te oordelen over voedingsclaims? Dat weet
niemand. Men kan zich hooguit wat laten
voorlichten door deskundigen op dat gebied.
Dit gebeurt bepaald niet elke dag. Eén
enkel voorbeeld zal dit aantonen.
Terwijl de strijd om de gezondheidsclaims
hoog oplaaide kwamen zuivelijveraars in
aktie tegen de claim van Becel: goed voor
hart en bloedvaten. Maar dat mocht en
mag wel van de Reclameraad.
Hij zei dit: „De stelling dat het aan
geprezen produkt goed is voor hart-, en
bloedvaten, aangezien het veel mov's bevat,
is in overeenstemming met het zeer recente,
deskundige oordeel van de Voedingsraad."
Dus toch maar liever margarine in plaats
van boter? Had u gedacht: prompt ver
klaarde het Voorlichtingsbureau voor de
Voeding, dat het allesbehalve gelukkig was
met die uitspraak. Want zo suggereer je,
dat je een hartaanval kunt voorkomen als
je maar genoeg linolzuur eet.
Waarop de margarinetrust natuurlijk weer
verontwaardigd zei. dat dit nu nou net
helemaal niet in de kreet „goed voor hart
en bloedvaten" zat.
Moeders moet worden aangeraden ten
minste de eerste drie levensjaren van de
baby de vakanties met het kind samen
door te brengen in een niet te vreemde
omgeving.
Bovendien is gebleken, dat verlegenheid
en angst voor het vreemde en de vreemde
ling bij de meeste kinderen blijven bestaan
tot het 5e of 6e levensjaar. Pas na die
tijd kunnen zij meer van een vreemde
omgeving genieten.
U ziet, hoe men rondtolt in de zelf ge
schapen moeilijkheden, want dat een teveel
aan linolzuur schadelijk is, kan zo zoetjes
aan iedereen weten. Dan is het zelfs erger
dan teveel zure appels eten. Bezadigde en
verstandige lieden hebben dan ook reeds
gezegd, dat uit de reclame voor voedsel
of landbouwprodukten elke gezondheids
claim dient te worden geweerd.
Ook in EEG-verband wordt dit nagestreefd
en om te beginnen wordt in de nieuwe
Jachten in auto.
Maar ook mensen in de kracht van hun
leven hebben het soms moeilijk om hun
vrije dagen en vooral hun vakantietijd te
vullen, al zullen weinigen dat durven toe
geven.
Voor velen betekent de vakanite de
„grootst mogelijke vermoeienis". Vooral het
dwangmatig achter in een auto! Inplaats
van de dagelijkse tien kilometer naar het
werk, moet plotseling 1000 kilometer wor
den gereden in een brandende zuidelijke
zon om zich maar zo gauw mogelijk op
de plaats van bestemming te zijn.
Degene die chauffeert spant zich natuur
lijk veel meer in dan hij ooit op zijn
bureaustoel gewend is te doen. „En dan
praten we nog niet over de verhoogde psy
chische spanningen binnen in de wagen,
waarin de kinderen als gevangen passagiers
op de achterbank het vaak nog zwaarder
te verduren hebben, waardoor de gezins
moeilijkheden zich toespitsen."
In Amerika spreekt men over de drukke
vakantiedagen als de „suicidal holidays",
vanwege al de ongeluksjagers, die de wegen
onveilig maken. En dan te bedenken dat
de ongevallenstatistiek bij ons nog bedui
dend hoger ligt dan in de Ver. Staten. De
ANWB moet steeds vaker de helpende hand
bieden om het groeiende aantal „krakende
automobilisten" in hun even krakende wa
gens de terugkeer naar het vaderland mo
gelijk te maken.
Al deze verschijnselen behoren tot het
verschijnsel van de welvaartswanhoop. Het
is een sociale ziekte deze vakantieneurose,
die helaas velen eerder remt dan stimuleert
in hun streven naar echte ontspanning.
(Nadruk verboden).
Dr. F. M. van Maurits.
richtlijn voor de etikettering van voedsel
onomwonden vermeld, dat het moet worden
verboden aan levensmiddelen een genees
krachtige werking toe te schrijven. Jammer
genoeg schept dit wéér opduidelijkheid,
want genezen doet een zieke, de gezondheid
in stand houden doet een gezonde en zo
kun je er nog onderuit.
En dan zijn er nog voedingsmiddelen, die
specifieke, in de voedingsleer erkende ge
zondheidsbevorderende eigenschappen be
zitten. Wel, daarbij valt te denken aan
groenten en fruit en de vitamientjes niet
waar? Afgezien van het feit, dat een on
matig gebruik zeer schadelijk is, laat hier
de Reclameraad zien dat het net zoveel
van voedingsleer weet als een koe van een
kerkorgel.
Vitaminen? In groenten en fruit zit vooral
C, maar al kent het publiek vrijwel geen
andere vitamine, het is er wel, bij tientallen
zelfs. Denk maar even aan het B-complex.
Al die vitaminen zijn nodig en ze komen
voor in de meest uiteenlopende voedings
middelen. Denk slechts aan de „schijf van
vijf": vijf voedingsmiddelen die wij elke dag
nodig hebben.
Dr. ir. De Bekker, wetenschappelijk me
dewerker van het Voorlichtingsbureau voor
de Voeding, heeft al opgemerkt, dat de
Reclameraad eindelijk eens een voedings
wetenschapper zou moeten inschakelen. Dat
was dus kennelijk nog niet gebeurd! Men
zou dan wel wat kritischer worden, meent
De Bekker.
U ziet, dat het geharrewar nog lang zal
voortduren. En daarom, zo zegt De Bekker,
zou je strikt wettelijke maatregelen moeten
gaan nemen. U voelt dat hij bedoelt: abso
luut verbod van gezondheidsargumenten in
de reclame voor voeding. Daar gaat het
inderdaad wel naar toe.
Allerlei belangen botsen hier echter. Als
dat verbod er komt, mag je óók niet meer
zeggen dat ons eigen fruit, groente, aard
appelen, peulvruchten, enz. gezonder zijn
dan die uit andere landen. Dan mag je
óók niet meer tekeer gaan tegen bespoten
voedsel of kunstmestgebruik. Maar dan ver
valt óók het aanprijzen van biologisch-
dynamisch geteelde produkten. Je kunt dan
namelijk wel vermelden dat ze aldus geteeld
zijn, maar de veronderstelde voordelen mag
je niet noemen.
Klaag niet, dat u op die manier helemaal
niet meer weet of iets gezond, ongezond
dan wel neutraal is. Dat weet de Reclame
raad evenmin. Wie zei het ook weer? Het
beste gekissebis gaat over onderwerpen die
te veelzijdig zijn om ze goed samen te
vatten en het wordt gedaan door mensen
die er geen verstand van hebben en die
ook niet bereid zijn te luisteren naar hen
die het wel weten......
Nou ja, u kunt uw eigen gezonde verstand
gebruiken: niet teveel luisteren naar de
stompzinnige kreten van de Sterreclame
(ziet u kans om in zo weinig seconden
iets zinvols te zeggen dat werkelijk beklijft?)
letten op prijs en kwaliteit en voorts matig
en kuis leven. Altijd goed, bespoten of
onbespoten.
(Nadruk verboden).
W. Geldof.
VELEN KOMEN NIET AAN ECHTE ONTSPANNING TOE
U zult maar weinig mensen tegenkomen, die durven bekennen dat hun va
kantie niet prettig is verlopen. Bijna iedereen heeft mooi weer gehad en zich
kostelijk geamuseerd. Maar de werkelijkheid is vaak heel anders dan de men
sen durven toegeven.
Het ideaal van rusten, ontspannen en lekker niksen in vakantietijd is echter
moeilijk te bereiken voor de twintigste-eeuwse mens die gevangen zit in een
warnet van problemen en suggesties. Ook dit jaar was de vakantie voor dui
zenden mensen niet veel meer dan een dwangmatige nachtmerrie van jachten
in een auto of haasten om de toeringcar niet te missen.
LAND- EN TUINBOUW KIJKEN MET ARGUSOGEN TOE
Is een appel gezond? Nee, nou niet grappen dat u zat rotte appels hebt
gezien. Wij bedoelen het eten van een gave appel, voor ons part nog onbe
spoten ook. Nou, dat zal dan wel. Toch zijn er heel wat boerenkinderen aan
den dunne geraakt door het eten van teveel fruit. En als u alleen appels eet,
gaat u gegarandeerd dood! En gauw ook.
U ziet het dus, dat je van geen enkele voedselsoort kunt zeggen, dat die
„gezond" is. Op een bepaalde wijze gebruiktja, dan wel. Maar dan is
bijna alles gezond, ook de verfoeide suiker en hagelslag. Ze leveren energie en
die hebben we allemaal nodig. U verfoeit suiker? Als u dan maar weet, dat
uw lichaam alle zetmeel uit aardappelen, granen, peulvruchten, enz. eerst om
zet in suiker alvorens het op te nemen. Wou u dan nog kwaad spreken
van suiker? Eet er niet teveel van, poets op tijd uw tanden en u zult stralen
van gezondheid. Vraag maar aan de machtige Suikerunie of het niet waar is.
