NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
U hom nu
het meest getozeu Mad
door Tom Lodewijk
Zeeland
Magazine?
Not 3672
Donderdag IB'juli 1979
62e Jnrgasg
DRUK EN UITGAVE: DRUKKERIJ MARKUSSE TE WISSENKERKE - TEL. 01107-1308 - GIRO 206882
Abonnementsprijs ƒ20,— per jaar Franko per post 3230 per jaar Advertenties 31 ct per mm, excL BTW.
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen.
FEUILLETON
HOOFDSTUK I.
Waarin een suikeroom van de boot wordt
gehaald.
„Dat treft nou slecht Pieter," zei het
hoofd van de Koninginneschool, toen hij
met zijn oudste onderwijzer, Pieter de Jong,
vanaf de ingang de woelige jeugd op het
schoolplein in de gaten hield. „Als jij
vrijdag ook weg bent, moet ik twee klassen
naar huis sturen, want juffrouw Koebergh
zal, als alles goed gaat tenminste, niet
voor maandag weer voor de klas kunnen
en ik kan Hendrikse toch moeilijk zeggen,
dat hij niet naar de begrafenis van zijn
moeder toe kan."
„Nee," zei Pieter glimlachend, „dat zou
een rare indruk maken. En tenslotte kan
die oom van mij ook zonder mijn hulp wel
aan land komen. Anneke gaat wel mee,
zuster Van der Woude heeft beloofd een
oogje in 't zeil te houden."
„Dus je vindt het niet erg?" zei het hoofd
opgelucht. Hij vond het vervelend. Pieter
had nooit noten op zijn zang, was altijd
op zijn post en nu hij die éne keer vrijaf
gevraagd had en alles in kannen en kruiken
was, kreeg juffrouw Koebergh de griep en
moest Hendrikse naar een begrafenis.
,,'k Had het je graag gegund", zei hij
hartelijk.
„Dat weet ik immers wel," zei Pieter en
accepteerde een sigaret. „Maar wat het
zwaarste is moet het zwaarste wegen, om
het es heel origineel te zeggen."
„Is dat een suikeroom?" vroeg het
schoolhoofd plagend, „dat je je zo veel
moeite voor hem geeft?"
„Niet vanwege de suiker," antwoordde
Pieter nonchalant, „hoewel ik geloof dat-ie
daarginds aardig heeft geboerd."
„In Brazilië, niet?"
„Ja, daar in die contreien. Maar hij is
moeders enige broer en ze waren nogal gek
op elkaar. Moeder vindt het natuurlijk ook
fijn, als dan het hele zaakje bij elkaar is."
„En nou ben jij er niet."
„Ik ben maar van de kouwe kant."
„Jaja," zei het hoofd, „maar je praat
toch over moeder, en niet over schoon
moeder."
„Da's ook maar gekheid," zei Pieter,
„voor haar is er geen kouwe kant. Ik heb
zelf m'n moeder al vroeg verloren en An-
neke's moeder heeft me een tweede huis
gegeven. Ik was er in de kost. toen ik
Anneke leerde kennen en ze had helemaal
geen bezwaar om haar dochter aan een
kale schoolmeester te geven."
,,'t Is gelukkig niet zo kaal meer als
vroeger," merkte het hoofd op.
„Nee, de tijd van de kwekeling met akte
en de hongerlonen is voorbij. We hebben
er onze portie wel van gehad, Anneke en
ik."
„Maar jullie rooiden het," zei het hoofd,
die wel wist hoe het bij Pieter de Jong
thuis was.
„Met zo'n vrouw als Anneke rooi je het
altijd," zei Pieter tevreden. Zijn baas keek
hem van terzijde aan. Pieter de Jong, man
met weinig behoeften. Schoolmeester met
hart voor z'n werk en aandacht voor de
kinderen, een fijne vent. Nee, dat was geen
man om een suikeroom onder z'n kin te
strijkenterwille van de suiker.
„Is dat waar," vroeg het hoofd nieuws
gierig, „dat die oom van je miljonair is?"
„Hij schijnt ze daarginds dik verdiend
te hebben," bevestigde Pieter. „Of ie mil-
Bent u reeds geabonneerd op
een 2-maandelijks tijdschrift
met actualiteiten, cultuur,
evenementen, historie en
recreatie.
Het geheel in 4-kleuren om
slag en alle artikelen voor
zien van nog nimmer gepu
bliceerde foto's.
Slechts 20,per jaar.
Vraag gratis proefnummer:
POSTBUS 1 -
WISSENKERKE
jonair is, weet ik niet en het kan me niet
schelen ook. Ik herinner me hem van toen
ik nog een kind was, toen was ie een
aardige kerel, bracht altijd wat voor ons
mee. De poes ging van de stoel voor Ome
Simon, zoals we toen zeiden. Ik hoop, dat
de centen 'em niet veranderd hebben, maar
er liggen zo'n kleine dertig jaren tussen.
Kijk, de jongeheer Nelissen, die is weer
bezig de grieten te jennen."
„Jaap! Ja, jij! Ga jij maar vast in de klas,
je bent nog niet geschikt om los te lopen!"
De jongeheer Nelissen verdween, als met
de staart tussen de benen, de gang in. De
baas keek op zijn horloge, klapte in de
handen. Het speelkwartier was weer voorbij.
„Nou", zei Pieter aan tafel, ,,'t is of de
duvel d'r mee speelt, maar ondergetekende
gaat niet mee naar Amsterdam. Truus Koe
bergh heeft nog altijd griep en Hendrikse
moet naar een begrafenis; en een begrafenis
gaat voor."
De tweeling. Kees en Kas, keek zuinig.
„We dachten al dat we een vrije dag
hadden, omdat meester Hendrikse naar de
begrafenis moest."
„Meelevende jongens zijn jullie," sprak
hun vader, „de een z'n dood is de ander
z'n vrije dag. Nee hoor, jullie krijgt meneer
De Jong en meneer Verbrug neemt net als
vandaag de klas van juffrouw Koebergh."
„We krijgen meester De Jong," zei Kees
tot z'n broer, „boffen wij even."
„Da's een heel aardige meester, heb ik
gehoord," zei hun moeder glimlachend.
„Ach moeder," zei Kas, „u kent hem
nog niet. Op school moet je hem mee
maken."
,,'t Is niet alles," begreep Pieter, „op
een school waar je vader onderwijzer is.
Wees maar blij dat je maar die ene dag
bij me in de klas zit."
„En dan krijgen we thuis op ons falie
voor wat we in school uithalen," voor
spelde Kees somber.
„Tja," zei Pieter ernstig, „dat risico loop
je. Dat wordt een zwarte dag voor jullie
jongens. Heel zoet zijn maar, met twee
woorden spreken, mooie handje geven en
je best doen."
„Jullie zult het wel overleven," bemoe
digde hun moeder.
„Zij eerder dan ik," zei de vader en
sneed zich een plak kaas af.
„De kaasschaaf ligt er naast hoor," wees
Anneke.
„Kaasschaven zijn ondingen," wist Pieter,
„net als fruitmesjes. Je kunt er niet eens
een sinaasappel mee pellen. Ik proef graag
dat ik kaas op m'n brood heb."
„We moeten er tot vrijdag mee toe,"
zei Anneke.
„Beter één dag goed kaas dan twee dagen
een bewijsje," vond haar man.
„Pieter, zo houen we nooit een cent over."
„Hoeft niet, als we maar nooit een cent
tekort komen, wijf van me."
„Als oom Simon komt," zei Siem, een
ogenblik uitrustend van de zware arbeid,
die het eten voor hem betekende, „dan
brengt ie misschien een hele bom duiten
mee."
„Dan kan het me niet schelen," zei z'n
moeder, „al neemt je vader de kaas een
decimeter dik op z'n brood en smeer jij
er tweemaal zoveel jam op als nu
Dat is genoeg voor twee boterhammen,
Pieter," verzuchtte ze, „als jij ook het
voorbeeld geeft
„Stil maar lieverd. Ik hou er mee op.
De volgende boterham eet ik met tevreden
heid. Dus Anneke m'n kind, dan zul jij
alléén naar Amsterdam moeten met je
broer. In de Buick."
,,'k Ging net zo lief met jou op de
fiets," zuchtte Anneke. „Als ik straks van
Herman dan weer al die verhalen krijg over
de studie van Karei en de successen van
Saskia."
„Ja", zei Simon, z'n mond nog half vol,
„en dan vraagt tante Thea zo lief: en
Simon, hoe maakt die het? Is ie nog altijd
bij ehdie baas?" Allen lachten, want
het was tante Thea naar 't leven.
Simon had, zoals men dat in de familie
noemde, geen knobbel voor studie. Het
was geen mulo, maar technische school
geworden en die had 'hij met moeite en
nood doorgemaakt. Maar wat hij over auto's
niet wist, was de moeite van het leren
niet waard. Kroon, de garagehouder, had
schik in de jongen. „Hij heeft 'et in z'n
vingers," zei-ie tót de tevreden toehorende
vader, „en is nergens te beroerd voor. Er
zijn al klanten die naar hem vragen, want
hij weet binnen de kortste keren waar het
mankement zit. En 't is een aardig jong."
Kroon was aan 't onderhandelen over de
vertegenwoordiging van een nieuw auto
merk en dan kon er voor Simon wel eens
beter werk aan de winkel komen. Maar
al voelde Simon zich in de garage een
vorst, hij haatte de familiebijeenkomsten
waar de ooms en tante's en niet te ver
geten neef Karei, de student hem zo neer
buigend over z'n werk konden vragen
als was hij in een inrichting voor onvol-
waardigen werkzaam.
„Ach ja," zei tante Thea dan, met een
verstolen blik vol trots op haar zoon Karei,
die rechten studeerde, in ieder geval als
student stond ingeschreven. „Als 't er niet
in zit, moet je ook niet proberen het er
uit te halen." Op zulke momenten koesterde
Simon bepaald onchristelijke gedachten,
naar een blik op zijn vader, die hem een
veel betekende knipoog toezond, maakte
alles weer goed. Vaderdie geen bal
verstand van motoren had, maar altijd
belangstelling voor het werk en de pres
taties van de zoon. En hem had geholpen
met de theorielessen, zodat hij, al was 'het
dan niet glansrijk, slaagde voor het eind
examen van de technische school en met
de cursus motortechniek van PBNA. Zou
neef Karei, de student, wel half zo hard
ploeteren? Als je hem zo hoorde over Het
Corps, vroeg je je af hoeveel tijd er nog
voor studie overbleef. Maar tante Thea
luisterde verheerlijkt naar de sterke stu-
dentenverhalen van haar zoon „de jurist",
zoals ze tot kennissen zei.
„Komt oom Simon hier wonen?" vroeg
Kees. „koopt hij hier een huis of zo?"
„Hij zal eerst wel eens uitkijken," dacht
vader Pieter, „ik heb gehoord dat hij in
ieder geval de eerste veertien dagen bij
oom Ben logeert."
„Dat is stand voor een miljonair," vond
Simon. „Bij oom Ben kan het lijden. Beter
dan bij ons."
„Als ik oom Simon was, zat ik liever
bij ons," kwam Kas.
„Zo jongen," lachte zijn moeder, „verlang
jij niet naar de vleespotten? Oom Ben met
z'n grote auto?"
„Nou ik wel," zei Kees, „moordwagen
vader, waarom koopt u geen auto?"
„Zou gauw het schip met geld binnen
komt," beloofde zijn moeder.
„En hoe lang is dat al niet onderweg,"
lachte ^Pieter. „Jullie hebt maar een arme
vader."
(Wordt vervolgd)
TENTOONSTELLING "IN DEN YNGELSCHE KRAYER"
IN DE ABDIJ TE MIDDELBURG
„In den Yngelsche Krayer" is de titel van
een tentoonstelling die medewerkers van
het Documentatiecentrum Zeeuws Delta
gebied hebben ingericht in de voorzaal van
de Statenzaal aan de Abdij in Middelburg.
De tentoonstelling wil een beeld geven van
de betrekkingen in de loop van de eeuwen
tussen Engeland en Zeeland.
De titel is ontleend aan een gevelsteen
van het huis Dam 71 in Middelburg. Deze
naam komt al voor in een kohier uit 1576
en is ook de naam van een schip in 1578.
De Oxford Dictionary geeft als betekenis
van het woord krayer klein handelsschip.
Zover de geschiedenis reikt hebben er
banden bestaan tussen Engeland en de
Delta van Zuidwest Nederland, met name
Zeeland. Handelsbetrekkingen, diplomatie
en politieke relaties, veerverbindingen. Een
behouden vaart naar Britannia over de ge
vaarlijke Noordzee en terug was een reden
tot grote dankbaarheid jegens Nehalennia,
de godin in het Deltalgebied, tot uiting
gebracht met fraaie gelofte (votief) stenen.
Een paar eeuwen later predikte de uit
Engeland komende Willibrord op Walcheren
het christendom. In de 8e en 9e eeuw won
het gebied bij Domburg aan betekenis als
schakel in het handelsverkeer tussen het
Frankische en het Anglo-Saksische rijk.
Weer enkele eeuwen later speelde de
wolhandel in de betrekkingen een voorname
rol: de Schotse stapel in Veere. De Schotse
huizen aan de kade herinneren daar nog
aan. In Middelburg was er reeds in de
14de eeuw een kapel van de kooplieden
van de Engelse natie. Een deel van de
handel verplaatste zich naar deze stad na
de val van Antwerpen.
Vlissingen was van 1585 tot 1616 pand
stad in handen van de Engelsen. De namen
van Philips en Robert Sidney zijn aan deze
periode verbonden. Vlissingen was in die
jaren een brandpunt van diplomatieke be
drijvigheid. Er waren ook dieptepunten in
de Engels-Nederlandse betrekkingen: de vier
Engelse oorlogen: 1652—1654, 1665—1667,
1672—1674 en 1780—1784.
In 1809, in de Franse tijd, bezette een
Engels invasieleger Walcheren. Vlissingen
werd in augustus gebombardeerd. De
Zeeuwse koorts versloeg duizenden man
schappen en nog voor het einde van het
jaar waren de laatste troepen teruggetrok
ken: Antwerpen was niet veroverd.
Het jaar 1875 bracht de oprichting van
de Stoomvaartmaatschappij Zeeland, die op
Engeland ging varen. Toen na de Tweede
Wereldoorlog de Zeeland naar Hoek van
Holland vertrok, leed Vlissingen econo
misch en mentaal een groot verlies. Het
duurde tot 1974 voordat een nieuwe lijn
dienst, nu op Sheerness, begon: de Olau-lijn.
In de eerste wereldoorlog, in 1917, het
een Engels vliegtuig bommen vallen op
Zierikzee, bij vergissing, maar met moeilijke
diplomatieke verwikkelingen als gevolg. En
in de tweede werldoorlog waren het ook
vele Engelse mannen en jongens, die zich
inzetten voor de bevrijding van Vlissingen
en Zeeland.
Tenslotte laat de tentoonstelling ook iets
zien van hetgeen „The Missions to Seamen"
doet in het Sloegebied. De diensten in de
kapel in Scheldepoort, uitgaande van de
Anglicaanse kerk, kunnen worden gezien in
het licht van een historische traditie: ban
den tussen Engeland en Zeeland van ma
teriële maar ook van niet-materiële aard.
De tentoonstelling, met gratis catalogus,
is open van 6 juli tot 17 augustus ('s zon
dags niet) en wel van 10 tot 17 uur.
EVENEMENTEN TE KAMPERLAND
Vrijdag 20 juli: Avro's Top-Pop in loods
op het haventerrein. Aanvang 20.30 uur.
Zaterdag 21 juli: Vaartocht met salonboot
de „Madeleine" op het Veerse Meer. Aan
boord gezellig dansen m.m.v. „The Riverside
Combo". Inschepen tussen 20.00 en 21.00
uur aan het oude veersteiger bij de jacht
haven. Kaarten a 15,— verkrijgbaar bij
alle winkels en kampwinkels en aan de boot.
Maandag 23 juli: Film „Jaws 2". Zaal:
De Casembroothuis, Nieuwstraat 46. Aan
vang 19.00 en 21.00 uur.
Kaarten k 3,50 verkrijgbaar bij: Buijze,
Veerweg; Flikweert, Noordstraat; bij de
kampwinkels en aan de zaal.
Woensdag 25 juli: Autopuzzelrit met vele
en mooie prijzen. Inschrijving en finish in
het De Casembroothuis, Nieuwstraat 46.
Inschrijving 18.00 uur en start 19.00 uur.
Na afloop gezellig bal in het De Casem
broothuis m.m.v. „The Riverside Combo".
Horizontaal: 1. deel van het jaar - 5. kant
lijn - 9. vreemde munt - 10. rondhout
12. uitroep - 13. geneesmiddel - 14. gods
dienst (afk.) - 15. omroepvereniging - 17.
betrekking - 18. vreemde munt - 20. zege-
vierder - 22. reptiel - 25. ontvangdraad
28. plaats in Zwitserland - 29. Europeaan
30. Engelse collegeplaats - 31. vochtige
33. Germaanse godheid - 35. naam - 38.
een der zintuigen - 41. wrang - 42. zwaard
walvis - 43. opgeld - 45. muziekterm - 47.
deftige vorm van reeds - 50. zwaar vergrijp
51. vogel - 53. spet - 54. zacht metalen
buisje - 55. pers. vnw. - 56. plaats op de
Veluwe - 58. titel (afk.) - 59. pers. vnw.
60. mannelijk dier - 61. ijzeroxyde - 62. elk.
Verticaal: 1. vrucht - 2. soort vaartuig - 3.
als eerder (afk.) - 4. kornuit - 5. jongens
naam - 6. antwoord betaald (afk.) - 7.
schelle kreet - 8. keurtroep - 11. zangstuk
12. vogel - 16. meisjesnaam - 17. kinharen
19. scherp kijken - 21. bovenlipversiersel
23. getij - 24. delfstof - 26. uitstalkast
27. de onbekende (afk.) - 32. gesloten - 34.
boom - 35. beplant stuk grond - 36. mu
ziekinstrument - 37. voert af - 38. kaartspel
39. vrucht - 40. smalle opening - 41. zoon
(afk.) - 44. of dergelijke (afk.) - 45. be
vestigingsmiddel - 46. land in Azië - 48.
half warm - 49. gedachteloze gewoonte
52. voetbalclub - 55. groot water - 57.
water in Friesland - 60. eerwaarde heer
(Lat. afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 634
Horizontaal: 1. dorst - 4. oss - 7. laken
10. instituut - 13. spot - 14. riet - 16. tel
18. oog - 20. ave - 22. ene - 23. gesprek
25. aal - 26. tm - 27. tee - 28. ld - 29. ae
30. als - 32. lea - 34. eo - 36. graveur
37. verhard - 38. ah - 39. eel - 41. spa
42. Ie - 43. ad - 45. lee - 47. ta - 48. kar
49. doornen - 50. ons - 52. oke - 53. sla
54. ede - 55. gnoe - 59. maan - 62. om
gekeerd - 65. nappa - 66. sta - 67. aarde.
Verticaal: 1. dante - 2. sip - 3. tno - 4. ot
5. sinopel - 6. st - 7. lui - 8. ate - 9. netel
11. st - 12. ur - 13. slem - 15. taal - 17.
enterhaak - 18. ost - 19. gre - 21. vaderland
23. geleerd - 24. knerpen - 29. aga - 30. ave
31. sul - 32. les - 33. aha - 35. ode - 40.
verlakt - 44. dreg - 45. los - 46. ena
47. toen - 48. koren - 51. sonde - 56. nop
57. oma - 58. eg - 59. me - 60. ara
61. ada - 63. es - 64. ea.