NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
ïïb
m
H
U houdt nu
het meest gelezen hlad
op Noord-Beveland
in handen
L
1
De zonden van
Magda Vinselaar
door G. FORTIUS
Zeeland
Magazine?
VOEDSEL EN ENERGIE
42
46
H
No. 3640
Donderdag 30 november 1978
82e jaar gang
DRUK EN UITGAVE: DRUKKERIJ MARKUSSE TE WISSENKERKE - TEL. 01107-3 08 - GIRO 266802
Abonnementsprijs 18,00 per jaar Franko per post 30,00 per jaar Advertenties 30 ct per mm, excl. BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FEUILLETON
„Apropos, iets anders, Magda; hoor je
nog altijd nooit wat van je broers en zus
ters?"
De vrouw schudt haar hoofd. „Een jaar
of drie geleden was hier een vroegere col
lega van me met haar man met verlof in
Nederland en zocht me op. Ze wonen in
Australië. Van haar hoorde ik, dat mijn
broer stil leeft en weduwnaar is. Er waren
kinderen, maar hoeveel weet ik niet. En of
ze nog leven, getrouwd zijn, waar ze wo
nen, ik weet 't allemaal niet". Ze zucht.
„Het is jammer; mijn broer had altijd al
veel van vader weg; volkomen rechtlijnig".
„In welk deel van Australië woont hij?"
„Ergens aan de westkust. Mijn collega
heeft bij gelegenheid van dat bezoek aan
mij wel de naam genoemd, maar ik ben 'm
echt al vergeten. In het verleden heb ik wel
eens pogingen in het werk gesteld om te
proberen de oude harmonie te vernieuwen.
Mijn broer woonde toen in een dorpje bij
Perth. Maar nooit taal of teken van hem
vernomen".
„Je zusters zeker evenmin?"
„Van hetzelfde laken een pak, Bart. Ik
heb zelfs geen idee waar ze wonep en of
ze nog in leven zijn. Beiden zijn getrouwd.
Een van hen heeft me een keer geschreven,
nadat het schandaal met Piet aan 't licht
was gekomen. En me de huid er in uitge
veegd, maar ik meen je dat al verteld te
hebben. Waarschijnlijk woonde ze toen in
de buurt van Leiden, want voor zover ik
weet, heeft het enkel summier in een Leids
advertentieblad gestaan en in een ander
plaatselijk blad in de omgeving. Ik meen
de Sassenheimer Courant, maar ik kan er
geen eed op doen. Het is gelukkig allemaal
alweer zo lang geleden".
„Ook niet meer, nadat je beide ouders
gestorven waren?"
„Je bedoelt ten opzichte van een even
tuele erfenis? Houd er over op, Bart. Ik
heb via een advocaat nog heel wat werk
gehad om tenminste het mij toekomende
deel van de erfenis te bemachtigen. Die was
nota bene al onder mijn beide zusters ver
deeld. Evert, mijn broer, zat in Australië.
Best mogelijk, dat hij dit zo bedisseld heeft,
want na de dood van vader was hij een
poosje in Nederland. Als ik me goed her
inner, vertelde mijn advocaat me, dat hij
gezegd had: ik heb 'tniet nodig en Magda
telt toch niet mee, dusverdelen jullie
het maar. Gelukkig stak mijn advocaat
daar nog gedeeltelijk een stokje voor".
„Hoe gedeeltelijk?"
„O, ik ben er nog altijd van overtuigd,
dat ze me toch nog benadeeld hebben.
De zaak was zogenaamd voor veertigdui
zend verkocht; ik kreeg mijn tienduizend
na veel vijven en zessen, maar ben er van
overtuigd, dat de zaak het driedubbele
heeft opggebracht. Het huis alleen al was
een ton waard. Nu ja, ik heb 't gelukkig
niet nodig".
's Middags rijden ze wat rond. Langs de
Egmonden en zo omhoog naar Camper
duin. Daarna langs het kanaal terug. Magda
zorgt die late namiddag voor een diner en
Bart heeft er alle lof voor. Magda is ge
streeld. „Zieken verplegen en eten koken
waren altijd mijn liefste bezigheden".
„En waar heb je het meeste hekel aan?",
vroeg hij, ondeugend lachend.
Bent u reeds geabonneerd op
een 2-maandelqks tijdschrift
met actualiteiten, cultuur,
evenementen, historie en
recreatie.
Het geheel in 4-kleuren om
slag en alle artikelen voor
zien van nog nimmer gepu
bliceerde foto's.
Slechts 18,per jaar.
Vraag gratis proefnummer:
POSTBUS 1 -
WISSENKERKE
„Aan mannen, die vragen stellen, die ik
liever niet wil beantwoorden".
Ze lachen er beiden om. „Dat is een
goeie, Magda".
Het is nog klaarlichte dag, als ze af
scheid van elkaar nemen. In het kleine
halletje, waar ze zich volkomen onbespied
weten. Ze kussen elkaar en Magda ligt
enige tijd tegen hem aan. „Neem alsjeblieft
de tijd voor je beslissing, Bart. En als je
van mening bent, dat je niet met me kunt
trouwen vanwege mijn verleden, omdat dit
niet in overeenstemming is met jouw po
sitie of levensstijl of wat dan ookzeg
het me dan eerlijk. Ik kan wel een stootje
verdragen".
De man draait de zaak om. Hij laat haar
even los en kijkt de vrouw aan. „En jij??"
„Wat wil jij? Als ik je vraag, zeg je dan
ja? Denk je, dat je dochters er geen be
zwaar tegen zullen hebben?"
De vrouw denkt na, alvorens te antwoor
den. „Met de meisjes heb ik natuurlijk nog
niet bepaald op een huwelijk gezinspeeld,
hoewelik meen, dat Willie al eens
zoiets zei: als je nog eens gaat trouwen,
neem dan in ieder geval een man met een
auto, want dat jij niet kunt rijden, is wel
een handicap".
Hij schoot in een lach. „De man is dus
niet belangrijkwel de auto".
„Zo bedoelen ze het niet. Nu ja, Bart,
ze zijn geen van beiden achterlijk en be
grijpen best, dat jij hier niet komt om met
me te dammen of te schaken. Maar met
een speciale bedoeling. Ik moet in de ko
mende dagen proberen met mijn gedachten
in het reine te komen, Bart. Ik vind je een
flinke vent, dat heb ik je trouwens al meer
malen laten merken. Ook al omdat je an
ders bent dan ik aanvankelijk veronderstel
de. Omdat ik automatisch ging generalise
ren. Maar jij kunt jezelf behoorlijk beheer
sen en dat bewonder ik in je. Intuïtief voel
ik aan, dat je me begeert. En als je me
kust en liefkoost, begint bij mij dat ver
langen ook weer naar boven te komen.
Maar is dit liefde? Het hoeft voor mij he
lemaal niet met een grote L geschreven te
worden voor wat ons beiden betreft, omdat
we beiden een goed huwelijk achter de rug
hebben met fijne herinneringen. Maar we
moeten echt wel zeker van elkaar zijn,
vind ik. Waarschijnlijk zeg ik ja, als je
toch met me wil trouwen. Maar dan later
nooi verwijten. We zullen best eens woor
den met elkaar hebben, dat hadden Piet en
ik eveneens, maar we vermeden alles, wat
betrekking had op het verleden, omdat we
beiden wisten, dat we elkaar op die manier
zouden bezeren. Je weet nu, wat ik allemaal
in mijn leven heb uitgehaald. Nogmaals:
denk alsjeblieft niet, dat ik het vertelde uit
een soort sensatiezucht, maar enkel omdat
ik wil, dat jij de volle waarheid omtrent
mijn verleden weet. Gestel eensje krijgt
door een toeval een oude krant in handen,
die uit Leiden bijvoorbeeld, waarin mijn
schandaaltje stond en waarin werd verteld,
dat ik op staande voet oneervol was ont
slagen. Je weet nu, dat het niet waar is.
Je hebt mijn getuigschrift gisteren gezien.
Ook daarom vertelde ik je alles. Als we het
ondanks alles eens worden, als je na am
pele overweging besluit me te vragen en
we trouwen, dan moeten we wederzijds
weten: er staat niets meer tussen ons; we
kunnen elkander nu open en eerlijk in de
ogen kijken".
Nog eenmaal kussen ze elkander, ditmaal
heftig en als het ware hongerig naar meer.
Maar de man rukt zich los en is even later
weg. Magda gaat niet mee naar buiten. Ik
kan dan mijn emoties niet bedwingen, weet
ze. Maar als ze hem ziet wegrijden, begint
ze te huilen en weet dan ditmaal één ding
zeker: dat ze van hem houdt.
DEEL 5.
Bart van der Eerde is maandags weer op
tijd achter zijn bureau en bekijkt het werk,
dat de afgelopen week is blijven liggen.
Het is niet veel, want doorgaans maakt hij
geheel of nagenoeg schoonschip. Overigens,
als hij teveel naar zijn zin heeft, kan hij
no<* altijd delegeren. Maar deze ochtend kan
hij de gang niet te pakken krijgen. Hij
rookt, kijkt voor zich uit en denkt na. Over
Magda Vinselaar. En haar verleden. De zon
den van Magda Vinselaar.Nu hij hier zit,
dertig kilometer onderhand van haar van
daan, beziet hij alles wat nuchterder. Het
steekt hem toch wel een beetje. Misschien
heb ik haar teveel geïdealiseerd? Dat doe
je misschien ongemerkt. En als je dan zo'n
lan^e biecht hoort, waar uit blijkt, dat
Magda het een en ander heeft uitgehaald en
meegemaakt in haar leven, dan klapperen je
oren wel een beetje.
Desondanks kan hij haar niet uit zijn ge
dachten zetten. Tenslotte dwingt hij zich
aan het werk te gaan en geruime tijd con
centreert hij zich er op. Tijdens de koffie
ziet hij weer het beeld van de kleine zacht
aardige, door het leven getekende vrouw.
Ze is tenslotte toch nog goed terecht ge
komen, al zal dat huwelijk met die Vinse
laar altijd wel een nare bijsmaak hebben
gehad. Stom van die kerkeraad om in Ne
derland een kerkelijke inzegening te weige
ren. Wat hadden ze dan gewild? Dat het
huwelijk niet was doorgegaan en Magda
misschien in de goot was terechtgekomen?
David kreeg toch ook vergeving? En die
had niet enkel overspel gepleegd, hij had
ook bewerkstelligd, dat haar man in de
oorlog werd gedood. Indirect was David
de moordenaar van Uria, Bathseba's echt
genoot. En trouwde na diens dood met de
vrouw. David had verschrikkelijk veel be
rouw, dat is in de Bijbel te lezen en God
vergaf het hem. Zijn die kerkeraadsleden
dan harder dan God, door een kerkelijk
huwelijk te weigeren? Vrijwel iedere zondag
wordt ook de vergeving der zonden ge
preekt, maar als dat dan eens heel erg no
dig is, moet dat ook in de praktijk gebracht
worden.
Die avond thuis denkt hij er nog eens
weer over na. Al heeft Magda dan haar
dochters en is ze goed met een schoon
zuster en een zwager,, in feite is ze een
eenzame vrouw, omdat alle anderen haar
in de steek hebben gelaten. Wat komt er
in ïeite toch weinig van de liefde voor el
kander in het leven terecht. Om maar hele
maal te zwijgen van de gemeenschap der
heiligen. Al wordt elke zondag die geloofs
belijdenis voorgelezen en uitgesproken.
Nog vóór hij naar bed gaat, begint er een
plan in hem te groeien. Zelfs in bed denkt
hij er over na, hoe hij dit ten uitvoer kan
brengen en valt met die gedachte in slaap.
(Wordt vervolgd)
BINGO-AVOND
TE WISSENKERKE
Zaterdag 2 december organiseert de mu
ziekvereniging „Apollo" en de redaktie van
clubblad „Onder de Molen" een gezellige
bingo-avond met vele mooie prijzen.
Deze avond wordt gehouden in het
Dorpshuis te Wissenkerke en begint om
7.30 uur.
DE GROTE PROBLEMEN VAN DE WERELD
KENDEN WE HET GEHEIM VAN DE PLANTEN,
DAN WAREN WE ONAFHANKELIJK VAN DE NATUUR
De wereld tobt met twee levensgrote
problemen: voldoende voedsel voor de zich
nog steeds verder uitbreidende wereldbevol
king en voldoende energie om de industrie,
e.d. te kunnen laten funktioneren.
Ons voedsel komt voor een zeer groot
deel van planten, maar ook de energie
komt (behalve kernenergie) allemaal van
planten. Het aardgas, de kolen, benzine,
kortom al de energiebronnen die we gebrui
ken zijn van plantaardige oorsprong. De
grondstof komt van planten die eens op
aarde leefden en die met hun verzamelde
energie ten onder zijn gegaan. Elke plant
op zich bevat weinig van deze energie,
maar samen en in de loop der eeuwen,
generatie na generatie afgestorven en in
onze bodem terecht gekomen, vormen ze een
enorme energiebron. Voor het grootste deel
bestaat deze energie uit opgezamelde zonne
warmte. De wijze waarop dit gebeurt is
het geheim van de natuur en wordt weten
schappelijk de opslag van zonne-energie
door foto-synthese genoemd. De formule
is eenvoudig: koolzuur plus water plus licht
is druivensuiker plus zuurstof. Dat klinkt
erg simpel, maar de vraag is, hoe worden
deze stoffen omgezet?
Alle groene delen van planten op aarde
vormen evenzoveel fabriekjes, waarin dit
proces plaatsvindt en de mens heeft dus
overal de mogelijkheid een en ander nader
te bestuderen. ïn weerwil hiervan is het
nog niet gelukt dit grote mysterie van
de natuur te ontraadselen. Zou de mens
er toe in staat zijn, dan zou dit de grootste
triomf van de wetenschap betekenen, omdat
dan de mens onafhankelijk van de natuur
zou zijn. Wanneer we in staat zouden zijn
uit koolzuur, water en licht deze druiven-
suiker en zuurstof te maken, dan zouden
er geen honger en energieproblemen meer
in de wereld zijn. We zouden ruim in staat
zijn onze overbevolking van voedsel te
voorzien.
Het is echter een groot probleem, want
we zien hoe koolzuur, water en licht de
plant binnengaan en later constateren we
dat de stoffen in de plant zijn omgezet
in druivensuiker en zuurstof. Maar hoe dit
alles werkt, weten we niet. De nieuwe stof
fen hebben een aanzienlijk grotere energie
dan de stoffen die eerst werden toegevoegd.
Energie kan niet uit niets ontstaan, dus
moet de rest van de energie uit licht komen,
de derde opgenomen stof. Zo zet de plant
dus zonne-energie om in tastbare stof. Het
is een geniale zet van de natuur om zonne-
energie te binden.
Men heeft ontdekt, dat de kleurstof,
chlorofyl, een erg belangrijke rol speelt in
dit proces. De korreltjes chlorofyl nemen
koolzuur en water op en ontleden deze.
Hierin bevinden zich de stoffen en moge
lijkheden waardoor de plant in staat is
zonnestralen te verwerken. In chlorofyl be
vindt zich een systeem van fermenten, die
de foto-synthese op gang brengt. Vermoe
delijk hebben we te doen met twee syste
men, waarvan het eerste water ontbindt in
waterstof en zuurstof. Daarna wordt wa
terstof gebonden aan koolzuur en de zuur
stof verlaat de plant weer. Wanneer we
alleen al het eerste systeem zouden kennen,
zouden we in staat zijn met behulp van
zonlicht water te ontleden in waterstof
en zuurstof. We zouden dan stoffen met
grote energie uit water kunnen winnen.
Ook blijkt dat de ademhaling van de
plant een grote rol speelt in 't proces, want
als de plant belemmerd wordt in zijn adem
haling stopt het hele proces en begint niet
eerder, dan wanneer de ademhaling weer
normaal funktioneert.
Ook blijkt nicotinezuuramide belangrijk
te zijn, omdat chlorofyl met behulp van
deze stof waterstof kan binden onder in
werking van licht. In een 2e proces geeft
de stof het weer af en bindt het aan kool
zuur. Uit een en ander blijkt echter, dat
er nog meer stoffen een rol moeten spelen
in het gehele proces. Men zoekt nog steeds
naar dit geheim van de plant, omdat men
hoopt dit ooit te ontraadselen, waarna men
zich onafhankelijk zou kunnen maken van
de natuur. Als men dit procédé eenmaal
kent dan kan men genoeg voedsel maken
voor de gehele wereld; zonder de natuur.
Kruiswoordpuzzel no. 604
1
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
r
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
23
2 7
28
29
30
31
32
33
34
3 b
36
37
38
39
40
41
43
44
■145
47
48
bl
52
53
bb
56
57
58
59
bU
62
63
64
bb
bb
67
Horizontaal: 1. maanstand (afk.) - 3. herber
gier - 8. lidwoord - 10. flauw - 12. wapen -
14. Soc. Econ. Raad (afk.) - 15. vis - 16.
slingerplant - 17. model - 19. hoofddeksel -
21. bedrag - 23. vaasje - 25. Europeaan -
26. uitroep - 28. vogel - 29. Alg. Ouderdoms
wet (afk.) - 31. rijksgrens - 32. beroemd -
34. verdedjgingsorganisatïe (afk.) - 35. breed
voerig - 37. voor - 38. kledingstuk - 39. tijd
perk - 40. aap - 42. hetzelfde - 43. meisjes
naam - 44. deel v.h. hoofd - 45. rivier in
Rusland - 46. vr. munt - 47. deel v. e. boom
48. drank - 50. jongensnaam - 52. vochtig -
55. voertuig - 57. getekende mop - 60. straf
werktuig - 61. pl. in India - 63. strik - 65.
titel (afk.) - 66. boomstronk - 67. de lezer
heil (lat. afk.).
Verticaal: 1. stofmaat -2 toiletartikel - 3.
vragend vnw. - 4. levenslucht - 5. halswer
vel - 6. ambtshalve (lat. afk.) - 7. gek - 8.
boom - 9. bijwoord - 11. mislukken - 12.
voor - 13. deel v.d. mond - 14. Perz. titel -
18. bank van lennig - 19. kleurstof - 20.
Eng. luchtmacht (afk.) - 22. inhoudsmaat -
24. beruchte - 25. prachtig - 26. schel - 27.
mankeren - 30. letsel - 32. meisjesnaam -
33. vlaktemaat - 34. voordeel - 36. luchtig
gesprekje - 38. jongensnaam - 40. klein
plantje - 41. beroep - 46. Oudgriekse pas
munt - 49. drank - 51. koeiemaag - 53. losse
naad - 54. Nederl. Televisiestichting (afk.) -
55. noodsein (afk.) - 56. sportterm - 58. e-
lasticiteit - 59. telwoord - 60. eerwaarde
heer (afk.) - 62. nummer (afk.) - 64. vaar
tuig.
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 603
Horizontaal: 1. maan - 3. Assen - 8. fles
11. lustrum - 13. s.s. - 15. r.i. - 16. An - 18.
Aa - 19. spoor - 20. erg - 22. Doorn - 23.
ai - 24. betekenen - 27. eg - 28. n.b. - 30.
om - 31. Ko - 32. os - 34. de - 36. te - 38.
snor - 39. ranja - 40. karn - 41. pi - 42.
r.m. - 43. km - 44. st - 46. si - 47. l.k. - 49.
s.l. - 50. interesse - 55. ra - 57. panda - 58.
lat - 59. liaan - 60. om - 61. o.a. - 62. ik
63. s.g. - 65. droesem - 71. slok - 72. kater
73. stel.
Verticaal: 1. massa - 2. af - 3. au - 4. s.s.
5. sterk - 6. er - 7. nu - 9. l.o. - 10. stang
11. lire - 12. made - 14. spin - 15. Rob
17. non - 18. Ares - 20. Eem - 21. gek - 25.
toerist - 26. notaris - 29. bloem - 32. ovaal
33. l.s.k. - 35. ons - 37. ent - 43. klam - 45.
tel - 46. set - 48. kras - 49. spons - 50. ido
51. naad - 52. raket - 53. slim - 54. eik
56. angel - 64. do - 66. r.k. - 67. o.a. - 68.
se - 69. er - 70. t.t.