NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
F~l
II houdt nu
het meest gelezen blad
Noord-Beveland
in handen
De zonden van
Magda Vinselaar
door G. FORTIUS
Zeeland
Magazine?
VLEESETENDE PLANTEN
No. 9699
Donderdag 23 november 1978
82b jaargang
l
DRUK EN UITGAVE; DRUKKERIJ MARKUSSE TE WISSENKERKE - TEL. 01107-308 - GIRO 266802
Abonnementsprijs 18,00 per jaar Franko per post 30,00 per jaar Advertenties 30 ct per mm, excL BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FEUILLETON
Dat is natuurlijk hardstikke fout, want
zodoende was ik op de lagere school in
feite een verwende draak. Had het altijd
aan de stok met de juffen en meesters en
na zes jaar lagere school baalde ik van
de school. Maar vader besliste, dat ik moest
doorleren en omdat ik geen moeite had
met leren, ging ik naar de MMS. De rest
weet je nu. Het is niet bedoeld als ver
ontschuldiging, dat ik er dit nog aan toe
voeg, maar als je een definitief oordeel
over me gaat uitspreken, moet je hier toch
wel rekening mee houden. Weet je, Bart,
ook de onderlinge harmonie speelt in een
gezin zo'n grote, gunstige rol. Neem nu
bij ons thuis: vader en moeder waren het
eigenlijk nooit met elkander eens voor wat
de opvoeding van de kinderen betrof. Neem
bijvoorbeeld de kerkgang. In mijn kinder
jaren duurde een kerkdienst op zijn minst
nog anderhalf uur. Twee keer op een zondag
naar de kerk was een axioma, daar werd
eenvoudig niet aan getornd.
Ik zei je al, dat vader soms jaren achter
een ouderling was. Het was een bepaalde,
vaste kongsi, die voor deze functie en voor
die van diaken in aanmerking kwam. Wie
niet op dit lijstje stond, werd eenvoudig
niet op tal gezet. Ik heb vooral die tweede
kerkgang altijd iets ellendigs gevonden.
Mijn dochters gaan zondagsmorgens zonder
ooit te mopperen mee naar de kerk. Ik
denk, dat ze me vreemd zouden aankijken,
als ik op een zondagochtend zei: we gaan
vanmorgen eens niet naar de kerk. Ik ben
wel eens een heel enkele keer geen honderd
procent en zie er dan tegen op te gaan.
Maar de meiden gaan wel. Dat is toch
iets fijns, nietwaar? Wat de tweede dienst
betreft: wie 's middags met me mee wil
gaan, mag natuurlijk, maar 't hoeft niet.
Meestal ga ik zelf twee keer; een enkele
keer gaat Willie wel eens mee, maar Petra
nooit. Wat niet zeggen wil, dat ze zich
van de kerk aftrekt, vast niet. Ze is op
catechisatie en al zal ze nog zoveel huis
werk hebben, dinsdagavonds stapt ze op
haar fiets en gaat naar de catechisatie. Ik
had het voorbeeld van mijn eigen jeugd
en wist dus hoe het niet moet. Overigens,
Piet en ik waren het praktisch altijd met
elkaar eens voor wat de meiden betrof.
Piet wist ook van mijn eerste huwelijk
en het kind, dat gestorven is. Ik heb dit
op een avond in Santpoort allemaal ver
teld, maar hij zei enkel: Ik heb niet het
recht hierover te oordelen. Ik heb immers
zelf zoveel schuld. Hij hield van me en als
je lief hebt, ben je bereid veel te vergeven.
Weet je, wat onze trouwtekst was in Duits
land? Uit 1 Corinthe 13, het hoofdstuk
van de liefde. Het tweede deel van vers 12.
Het staat in mijn geheugen gegrift: Nu
ken ik, onvolkomen, maar dan zal ik ten
volle kennen, zoals ik zelf gekend ben. Ja,
dat was het. Natuurlijk wist de dominee
van de Evangelische kerk in Goch het een
en ander, want dat er iets niet in orde
was, lag voor de hand. Anders trouw je niet
kerkelijk in het buitenland. Maar de do
minee zag geen bezwaar tegen het inzegenen
van ons reeds burgerlijk gesloten huwelijk.
Daarom verstonden we. Piet en ik, heel
goed, wat de dominee hiermee bedoelde.
Er zat een vlek op ons huwelijk, die er
nooit meer af is gegaan. Soms keken Piet
Bent u reeds geabonneerd op
een 2-maandeUjks tijdschrift
met actualiteiten, cultuur,
evenementen, historie en
recreatie.
Het geheel in 4-kleuren om
slag en alle artikelen voor
zien van nog nimmer gepu
bliceerde foto's.
Slechts 18,per jaar.
Vraag gratis proefnummer:
POSTBUS 1 -
WISSENKERKE
en ik 's avonds, als hij wat zat te lezen
en ik andere bezigheden had, elkaar ineens
aan. En wisten we, dat we op dit moment
aan hetzelfde dachten. Het is net als een
grote wond: op de duur slijt de pijn, het
geneest, maar er blijft een litteken over,
waar je steeds naar moet kijken."
Nog altijd spreekt de man niet. Magda
zegt op zachte toon: „Als je, nu je alles
van me weet,, geschokt bent, begrijp ik dit.
Maar ik vraag je één gunst: neem niet
dadelijk een beslissing. Ik bedoel: niet mor
gen of overmorgen of over een week. Je
zult nu onderhand wel begrepen hebben,
dat je een plaats gekregen hebt in mijn
leven, anders had ik je vandaag niet voor
me opgeëist, door de meiden naar de Bra-
semermeer te sturen. Ik ehna de dood
van Pietoch, ik dacht: ik ben twee
en veertig, ik heb nu mijn tijd gehad. Ik
ga mijn dochters opvoeden tot behoorlijke
vrouwen en hoop en bid, dat ze elk een
goed huwelijk zullen doen. Ik las ze van
hun prilste jeugd af elke dag twee keer
voor uit een kinderbijbel. Ik heb geprobeerd
een christelijke sfeer in mijn gezin te bren
gen en dacht er wel in geslaagd te zijn.
Dit vooral had ik voor ogen na de dood
van mijn man. Ik heb er veel verdriet van
gehad en soms zag ik het als een straf
van God, omdat we samen voor ons hu
welijk verkeerd gedaan hebben, toen hij
nog met Eva getrouwd was. Ik heb nog
altijd kontakt met die Evangelische predi
kant, die ons huwelijk in Goch inzegende.
Hij staat nu in een andere plaats: Bad
Lippspring, in de buurt van Paderborn. Ik
krijg op onze trouwdag nog altijd een kaart
van hem en omgekeerd krijgt hij er altijd
een rond de jaarwisseling. Verleden jaar
was hij in Bakkum met vakantie en leidde
daar een Gottesdienst voor de Duitse gas
ten in Bakkum en omgeving. We zijn er
gedrieën geweest, 's Middags was hij met
zijn vrouw onze gast. Hij is zo'n fijne kerel
en heeft me vooral zoveel steun gegeven
na de dood van Piet. Hij was ook op zijn
begrafenis."
Ze zucht, maar vermandt zich en gaat
op andere toon verder: „Goed, ik ben nu
alleen met mijn dochters en heb nooit een
derde huwelijk voor ogen gehad. Ik zei
je al: als je als twee en veertigjarige we
duwe met jonge kinderen achterblijft, ge
loof je het wel. Maar met jou was het
eigenlijk al vrijwel meteen anders. Hoewel
ik me ertegen verzette. Er is iets bij me
gegroeid, dat ik niet meer voor mogelijk
hield. Genegenheid. Ja, zo wil ik het noe
men. En toen je me een paar maal vroeg
met je te trouwen, stond ik in tweestrijd.
Je mag nu wel weten, dat ik van de week
onze dominee heb opgezocht en een deel
van mijn verleden vertelde. Zonder in al
te veel bizonderheden te treden. En het
feit, dat jij in mijn leven bent gekomen.
Hij ontried me alles te verzwijgen. Zei:
Gestel, jullie zijn getrouwd en je man hoort
van terzijde het een en ander uit je leven.
Als jij ook met hem wilt trouwen, moet
je eerlijk alles opbiechten. Als hij een
christen is, heeft hij geleerd, dat hij moet
weten te vergeven. Ik geef enkel zijn woor
den weer. Verder wil ik je niet beïnvloeden.
Blijf vannacht hier in huis. Je weet, dat ik
de logeerkamer voor je in orde heb ge
maakt. Wat je morgen wilt doenhet
is jouw zaak. Ik ga morgenochtend naar
de kerk."
Hij knikt. „Hoe laat begint die?"
„Tien uur".
„We kunnen met mijn wagen gaan."
„Dus je gaat mee?" Het klinkt blij
verrast.
De man knikt opnieuw. „Je hebt me voor
dit weekend uitgenodigd. Ik heb bewon
dering gekregen voor je moed om alles
ronduit te vertellen. Ik neem onmiddellijk
aan, dat je niets verzwegen hebt, althans
niet opzettelijk. In de loop der jaren ver
geet je bepaalde dingen, voorvallen in je
leven, maar dit allesalle respect, om
dat je kon weten, dat het risico's zou in
houden. Waarschijnlijk heb je gedacht: als
hij alles weet, keert hij zich van me af.
Dat doe ik niet. En ik heb er hetzelfde
antwoord op .als indertijd je tweede man:
Wie ben ik, dat ik zou gaan veroordelen?
Aan de andere kant moet ik toegeven, dat
het me geschokt heeft. Ik ga inderdaad
rustig over alles nadenkèn. Maar we hebben
nu dit weekeind. Morgen is het zondag,
dan zetten we alles, wat aan het verleden
herinnert, van ons af. We gaan fijn samen
naar de kerk en voor het overigeWe
kunnen ook wel een toertje maken in de
omgeving. Ik ben in de binnenlanden door
gaans onbekend. En morgen heb ik een
etentje van je te goed
Die avond nemen ze met een soort
broeder-zuster kus afscheid van elkaar. Op
de overloop. Magda wijst hem zijn kamer.
„Pieker alsjeblieft niet over mij of over
mijn levensgeschiedenis. Probeer te slapen."
Maar zelf ligt ze nog een hele tijd wakker,
voor haar ogen definitief dichtvallen.
De preek, de volgende ochtend in de
kerk, valt tegen. Het is vakantietijd, de
dominee is juist de afgelopen week met
vakantie gegaan en in zijn plaats treedt
een kandidaat op. Alle begin is moeilijk,
maar voor deze kandidaat, die er nog niet
veel van maakt, schijnbaar bizonder. Met
een onvoldaan gevoel verlaten ze het oude
kerkgebouw om terug te rijden naar de
Bakkumerzijweg. Waar Magda in een mini
mum van tijd koffie heeft met cake. Hij
bewondert haar jurk. „Je ziet er lief uit
en het is, dat je zelf je leeftijd hebt ge
noemd, want zo, in die jurk, geef ik het
je niet."
Ze voelt, dat ze een kleur gaat krijgen.
Van genoegen. „Dat is lief gezegd, Bart.
Ik kleed me graag goed. Financiële pro
blemen hebben we gelukkig niet en ik zou
geen vrouw zijn, als niet ergens ijdel was."
Terwijl ze koffie drinken, kijkt de man
af en toe naar zijn gastvrouw. Goed, ze
is klein van stuk en eigenlijk te dik, maar
dit laatste valt te meer op omdat ze klein
is. Raadt Magda zijn gedachten? Ze zegt:
„Mijn broer en zusters zijn allemaal groter.
f Langer zal ik maar zeggen. Vader was een
reus en moeder had de normale lengte
voor een vrouw. Ik heb me wel eens afge
vraagd, waarom ik zo klein van stuk ben
gebleven, maar dat kwam ik te weten,
toen ik opgeleid werd voor de verpleging.
Tijdens theorie: vrouwen, die jong een kind
krijgen, groeien niet meer in de lengte.
Normaal gesproken zou ik ongeveer de
lengte van mijn moeder gehaald hebben,
als alles normaal was gebleven, maar ik
was nog geen achttien, toen ik voor de
eerste maal in verwachting geraakte. En
waarschijnlijk ben ik daarom niet meer in
lengte gegroeid." Ze glimlacht even. „De
dokter, die doceerde, wees op mij. „U zou
bijvoorbeeld op jeugdige leeftijd al in ver
wachting geweest kunnen zijn." Ik weet nog,
dat ik een kleur kreeg en mijn collega
leerlingen begonnen te lachen. De dokter
krabbelde haastig terug en voegde er nog
aan toe: „Ik hoop, dat ik u hiermee niet
beledigd heb, want dat was vanzelfsprekend
beslist niet mijn bedoeling." En toen lachte
ik maar mee, want ik voelde me rood
worden. Onderwijl dacht ik: Je moest eens
weten, dokter, hoe je de plank raak ge
slagen hebt."
(Wordt vervolgd)
OOK IN ONS LAND VINDEN WE
Wanneer er wordt gesproken over „vlees
etende planten", dan krijgen velen visioenen
van grote planten met lange vangarmen
die in staat zijn dieren en mensen te pakken
en „te eten". Het beeld dat wordt opge
roepen is dat uit science-fiction verhalen.
Meestal zijn wij bereid deze verhalen naar
het rijk der fabelen te verwijzen, maar
dat is niet helemaal juist, want er bestaan
inderdaad zogenaamde vleesetende planten,
althans planten die zich voeden met dieren,
e.d. In werkelijkheid zijn deze planten aan
zienlijk kleiner dan die uit de fantasie
verhalen en hun voedsel bestaat voor een
groot deel uit kleine insekten.
Door een vernuftige inrichting zijn deze
planten in staat om kleine diertjes, die
op de een of andere manier op de plant
neerstrijken of er mee in aanraking komen,
vast te houden en te verteren.
In totaal zijn er ongeveer zo'n 500 planten
die tot deze groep behoren en verschillende
daarvan treffen we in onze eigen omgeving
aan zoals het „blaasjeskruid", dat in het
water voorkomt. Op moerassige gronden
en in de duinen vindt men het „vetblad"
en op de hei en bij de vennen vinden we
de bekende „zonnedauw".
Zowel de planten in ons land als die
van deze groep in de rest van de wereld
werken volgens een gelijk principe. Het van
gen van de prooi door vasthouden of vast
kleven en het verteren, door de prooi in
kontakt te brengen met door de plant af
gescheiden zuren. De grootte van de planten
varieert wel enigszins van heel klein tot
redelijk groot. Zo kunnen de bekerachtige
vangorganen van de bekerplant op Borneo
een lengte van ongeveer 50 centimeter be
reiken, met een diameter van ongeveer 10
centimeter. In Amerika zijn er planten
waarvan de bladeren zijn opgerold tot pij
pen, waarin het plakkende slijm en het
verterende vocht zich bevinden.
Interessant is de vraag, waarom deze
planten zich op een dergelijke roofdier
achtige wijze van voedsel moeten voorzien.
Het is een in wezen totaal abnormale ma
nier van voeding voor een plant.
Het antwoord op deze vraag is, dat de
plant behoefte heeft aan stikstof en dat
deze planten over het algemeen op gronden
leven die weinig, of althans onvoldoende
stikstof leveren, zodat ze genoodzaakt zijn
hun behoefte op een andere manier te vol
doen en wel door het vangen en verteren
van bijvoorbeeld insekten. De diertjes, die
de plant verteerd, leveren hem stikstof die
hij nu eenmaal nodig heeft om te kunnen
leven.
Gezien de totaal afwijkende wijze is het
duidelijk, dat het hier gaat om behelpen.
De natuur heeft deze planten een moge
lijkheid geboden om te voorkomen dat zij
sterven aan een tekort aan stikstof.
Dat het inderdaad om bevrediging van
de behoefte aan stikstof gaat blijkt uit het
feit, dat wanneer men bij proeven deze
planten op een bodem plaatst waaruit vol
doende stikstof kon worden gehaald, zij
voortreffelijk in leven bleven, in weerwil
van het feit, dat zij geen kans kregen om
een enkel insekt e.d. te vangen. Men zou
denken dat de plant dan onvoldoende ge
voed zou worden, maar doordat er vol
doende stikstof uit de bodem gehaald kon
worden, was voeding via het vang- en ver
teermechanisme niet noodzakelijk.
De „vleesetende plant" moeten we zien
als een werkelijk bijzonder stukje natuur,
waarvoor we slechts bewondering moeten
hebben, omdat deze plant zo geheel van
de gebruikelijke flora afwijkt en daarom
juist zo boeiend en interessant is.
BARTIMEÜS GEEFT ZANGAVOND
IN KAMPERLAND
Op vrijdagavond 24 nov. geeft het Chr.
Blindeninstituut Bartimeüs te Zeist een
propaganda-samenzangavond in de Geref.
Kerk te Kamperland.
Medewerking aan deze avond wordt ver
leend door de Chr. gemeengde zangvereni
ging Soli Deo Gloria en de muziekvereniging
Óns Genoegen. Ds. Arensman spreekt het
openingswoord en ds. Becht spreekt het
slotwoord. Rien Balkenende begeleidt de
samenzang. Verder zal een medewerker van
Bartimeüs iets vertellen over het werk
op Bartimeüs in Zeist en in Doorn.
Bartimeüs rekent op veel belangstelling
voor deze avond. De toegang is voor ieder
een vrij. De aanvang van de avond is
om 20.00 uur.
Kruiswoordpuzzel no. 603
Horizontaal: 1. hemellichaam - 3. plaats
in Drente - 8. glazen verpakkingsmiddel
11. vijfjarig tijdvak - 13. vaartuig (afk.)
15. het romeinse rijk (Lat. afk.) - 16.
meisjesnaam - 18. water in Brabant - 19.
trein - 20. bar - 22. plaats in Utrecht
23. tandarm zoogdier - 24. beduiden - 27.
landbouwwerktuig - 28. nota bene (afk.)
30. voorzetsel - 31. jongensnaam - 32. her
kauwer - 34. lidwoord - 36. voorzetsel
38. bovenlipversiersel - 39. zomerdrank - 40.
boterton - 41. onmeetbaar getal - 42.
vreemde munt (afk.) - 43. afstandsmaat
(afk.) - 44. heilige (afk.) - 46. zangnoot
47. maanstand (afk.) - 49. te zijner plaatse
(Lat. afk.) - 50. belangstelling - 55. rond
hout - 57. zeldzaam zoogdier - 58. stuk
hout - 59. slingerplant - 60. voorzetsel
61. onder anderen (afk.) - 62. pers. vnw.
63. natuurkundeterm (afk.) - 65. bezinksel
71. teug - 72. huisdier - 73. paar.
Verticaal: 1. groot geheel - 2. klaar - 3.
uitroep - 4. vaartuig (afk.) - 5. krachtig
6. bijwoord - 7. bijwoord - 9. soort onder
wijs (afk.) - 10. staaf - 11. vreemde munt
12. larve - 14. geleedpotig dier - 15. jon
gensnaam - 17. kloosterzuster - 18. godheid
20. water in Utrecht - 21. mal - 25. va
kantieganger - 26. beroep - 29. deel van
een plant - 32. langwerpig rond - 33.
luchtstrijdkrachten (afk.) - 35. gewicht
37. loot - 43. vochtig nat - 45. seconde
46. sportterm - 48. beschadiging - 49. toi
letartikel - 50. nieuwe wereldtaal - 51.
voeg - 52. projectiel - 53. geslepen - 54.
boom - 56. steekwapen - 64. zangnoot - 66.
godsdienst (afk.) - 67. onder anderen (afk.)
68. selenium (afk.) - 69. bijwoord - 70.
bekende motorraces (afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 602
Horizontaal: 1. grijns - 5. komma - 9. eis
10. t.t. - 12. p.w. - 13. Ier - 14. l.b. - 15.
part - 17. slee - 18. te - 20. meestal
22. klopper - 25. Andorra - 28. alle - 29.
Ria - 30. Eric - 31. Korea - 33. Karin
35. egaal - 38. tapir - 41. Aden - 42. era
43. anijs - 45. maandag - 47. benepen
50. elegant - 51. tij - 53. tros - 54. kist
55. r.o. - 56. Eli - 58. em - 59. ge - 60. pui
61. leren - 62. raket.
Verticaal: 1. geluk - 2. rib - 3. ijs - 4.
stamper - 5. kwelder - 6. mi - 7. met
8. arena - 11. tree - 12. plan - 16. terra
17. staak - 19. dolk - 21. Erin - 23. la
24. ploegen - 26. origine - 27. re - 32. eva
34. aga - 35. Edam - 36. anderen - 37. leges
38. tabak - 39. pantser - 40. rijpe - 41. Aa
44. se - 45. motel - 46. alom - 48. enig
49. nooit - 52. ijle - 55. rue - 57. ir
60. p.k.
