NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
EEN ILLUSIE ARMER
H
U houdt nu
het meest gelezen blad
op Ncord-Beueiand
hi handen
druk en uitgave: drukkerij markusse te wissenkerke - telefoon 3 08 giro 208882
Zeeland
Magazine?
postbus i -
wissenkerke
wordt donor - uw bloed kan een leven redden
ertsen
fossielen
No. 3793
Donderdag 5 januari 1978
81e jaargang
Abonnementsprijs 17,50 per jaar Branko per post 27,50 per jaar Advertenties 28 ct. per mm., excl. BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FEUILLETON
Jossa vond het nauwelijks de moeite
waard om er woorden aan te verspillen.
Ze merkte er enkel over op: „Je kunt ook
op hol slaan. Overigens, jij hebt toch geen
volledig naakt? Tenminste nooit gezien."
De man lacht en gaat dan naar boven.
Om enkele minuten later terug te komen
met een groot schilderij, dat ingepakt is.
Voorzichtig maakt hij het papier los. Jossa
kijkt nieuwsgeirig toe en kan een kreet
van verrassing niet voor zich houden, als
hij het doek ergens in het atelier op een
ezel zet, waar het licht er bizonder goed op
valt. Zelf loopt hij er dan enkele passen
vandaan om het goed te bekijken. „Hoe
vind je het?" vraagt hij, zonder om te zien.
Ze is overdonderd en wordt rood. Want
wat ze daar ziet, is haar eigen gezicht. In
eerste oogopslag dacht ze met een schok:
dat ben ik! Maar als ze het helemaal be
kijkt weet ze, dat haar lichaam wel enigs
zins anders is. Hoe ter wereld heeft hij
dit voor elkaar gekregen en wanneer? Ze
is gewoon sprakeloos.
„Als je boos bent, zeg het dan, ik snijd
het doek dan in stukken en verbrandt het
meteen. Ditik heb 't geschilderd in
de dagen, dat jij in Rotterdam was. Martie
was m'n model. Ze wilde eerste niet hele
maal naakt model staan, maar ik heb haar
verzekerd dat het nooit tentoongesteld zou
worden. Er mijn erewoord op gegeven. Ze
heeft er uren voor gestaan. Het zal wel
niet helemaal kloppen, want ik heb je na
tuurlijk nooit zo gezien. Maar ik dacht...
toen je weg was... haar tante is dood, best
mogelijk, dat ze voortaan in Rotterdam
blijft om voor haar oom te zorgen. Dan
heb ik niets van je. Je gezicht had ik
voor me, als ik m'n ogen sloot, dat was
geen probleem. Ik heb je gezicht in twee
dagen en een nacht geschilderd. Enne, ik
dachtMartie en jijjullie verschil
len echt niet zo gek veel."
Nog altijd antwoordt ze niet. Ze staat
als gebiologeerd te kijken naar het con-
terfeitsel, dat in wezen een monstrum is,
al is het dan niet in de ongunstige zin
van dit woord. Haar gezicht en gelaats
trekken zijn sprekend. Dat hij zoiets uit
zijn hoofd op het doek kan zetten. Wie
dit vermogen bezit, is toch wel een bege
nadigde kunstenaar. Desondanks moet ze
eigenlijk boos op hem zijn, maar ze kan
het niet.
Omdat ze nog altijd geen woorden kan
uitbrengen, zegt de man, ietwat bedrem
meld: „Het is voor jou, als je wilt. Je mag
ermee doen, wat je goed dunkt. Misschien
had ik niet het recht dit te doen. Maar,
zoals ik al zei: ik was eigenlijk al enigszins
verzoend met de gedachte, dat je wel in
Rotterdam zou blijven en dan had ik niets
van je. Sorry, Jossa, als ik je beledigd heb..."
Ze vertedert en loopt langzaam op hem
toe. Dan kust ze hem op beide wangen.
„Je bent lief. Ik kan niet eens kwaad op
je worden, al is het hardstikke brutaal
van je, dat wel. Maar ik voel me niet
geschokt, want het is mijn lichaam niet.
Daarom is dit in mijn ogen onnatuurlijk.
Als je het zou showen overigensnie
mand zou er erg in hebben dat het een
compositie is van twee vrouwen..."
Een poos later drinken ze koffie. Zoals
doorgaans: in het atelier. Er zijn af en toe
klanten, die Jossa dan helpt, want Dolf
is onrustig en kan geen keuze maken uit
de vele doeken, die hij heeft. Daar zal
Bent u reeds geabonneerd op
een twee - maandelijks tijd-
achift met actualiteiten, cul
tuur, evenementen, historie
en recreatie.
Het geheel in 4 - kleuren
omslag en alle artikelen
voorzien van nog nimmer
gepubliceerde foto's.
Slechts 18,per jaar.
Vraag een gratis
proefnummer aan:
door Leida Graafland
Jossa hem wel bij moeten adviseren. Maar
nu drinken ze koffie en roken een sigaret.
Jossa begint op een gegeven ogenblik te
lachen, als ze nog eens naar het bewuste
doek heeft gekeken, hoofdschuddend: „Ei
genlijk ben je net een kwajongen, soms
brutaal, bij andere gelegenheden bleu, ver
legen, ook wel eens naief. Mijn broer, de
schoolmeester zeg ik doorgaans, is vreselijk
serieus en nuqhter. Heeft zodoende absoluut
geen gevoel voor humor. Toen men tot de
ontdekking kwam, dat ik niet onverdien
stelijk kon tekenen op school had ik
daarvoor mijn hoogste cijfer: 9V2 en ik
van oom Frans naar de Tekenacademie
mocht en later de eerste schuchtere pogin
gen deed om iets op linnen te scheppen,
betitelde hij me als niet normaal. Volgens
zijn oordeel zit er aan iedere kunstenaar
en semi-kunstenaar een steekje los: schrij
vers, beeldhouwers, schilders, mode-ont
werpersnoem maar op. Die ziet hij
eenvoudig niet voor vol aan. Best mogelijk,
dat er iets van waarheid schuilt in die
bewering, dan is het bij jou af en toe
merkbaar. Als ik aan dit schilderij denk..."
Ze proest het uit. „Je bent een mooie, hoor!
Die vrouw van je zal wel eens wat met
je te stellen hebben gehad. Heb je haar
nooit zo uitgeportretteerd?"
Nu schiet de man in een lach. „Inge
naakt...... Dan stond de wereld op z'n kop!
Die was wel zo verschrikkelijk preuts! Ik
ben tenminste blij, dat Julia heel wat van
mij heeft."
In de tweede helft van januari rijden ze
in Jossa's wagen naar Rotterdam. Door de
dood van tante Corrie, net na Kerstmis,
en de crematie een paar dagen voor nieuw
jaar, is het traditioneel nieuwjaar wensen
gepasseerd. Uit piëteit tegenover oom Frans.
Je kunt moeilijk tegen iemand, die enkele
dagen te voren zijn vrouw heeft verloren,
zeggen: Gelukkig nieuwjaar. Dus hebben
ze maar gewacht. Ook met het oog op
het weer. Het is licht vriezend, maar de
sneeuw is weg. De zon schijnt. Achter het
glas van de auto doet het zelfs weldadig
aan.
In Rotterdam is men enigszins verrast,
als Jossa binnenstapt, gevolgd door Dolf
Prinsse, die er voor deze gelegenheid ouder
wets degelijk verzorgd uitziet. Jossa stelt,
een beetje verlegen voor: „Dolf Prinsse,
jullie hebben hem al gezien, nietwaar? Zijn
specialiteit is portret schilderen. We kennen
elkander sinds september."
Oom Frans is vriendelijk en drukt de
man, die hij immers al kent, hartelijk de
hand. „De vriend van mijn pleegdochter
is hier vanzelfsprekend welkom."
Els begroet de man al als een oude be
kende. Intussen heeft Jossa een doosje met
snoep te voorschijn gehaald uit haar tas
en geeft dat aan haar nichtje, na haar
gekust te hebben. „Netjes delen met je
broertjes." Ze kust de tweeling eveneens
en besluit tot het meisje: „Jij bent de
oudste, dus jij mag uitdelen."
Het meisje zegt heel beleefd: „Dank u
wel, tante Jossa," en Els zegt: „Ga dan
maar gauw naar jullie kamer. En een beetje
rustig, hoor!"
Het wordt een gezellige middag, ondanks
het feit, dat de dood van tante Corrie als
een schaduw hangt over de gesprekken. De
bezoekers zien, dat oom Frans het er nog
altijd moeilijk mee heeft, dat zijn vrouw
er niet meer is. Maar hij probeert zich te
vermannen. Jossa zit dicht naast hem en
zegt: „Je moet het nu eens ook wat kalmer
aan gaan doen, oom. Waarom bouw je niet
ergens, waar het mooi is, een huisje? En
verkoop de zaak? Dan kun je nog wat ge
nieten van je leven; je hebt altijd hard
gewerkt, vrijwel iedere morgen bij dag en
dauw op voor de veilingvergeet niet,
dat je ook een dagje ouder wordt. Denk
er maar eens goed over na, want als over
enige tijd Els een huis heeft en weggaat,
zit je hier helemaal alleen."
De man knikt. Hij heeft al begrepen,
dat hij niet meer op Jossa behoeft te re
kenen. Deze rijzige schilder blijkt een rol
te spelen in Jossa's bestaan. Sinds het be
drog van die Van Slagen. Frans spreekt er
maar niet over, dat Van Slagen failliet
is verklaard. Dat hij al niet eens meer in
zijn eigen huis mag komen. De woning,
die zo ongeveer vol zit met kunstschatten,
waaronder ook doekjes van Jossa. Anders
bestaat de mogelijkheid, dat er een oude
wond wordt opengereten en wat heb je er
aan?
De komende tentoonstelling in 's Her-
tegenbosch wordt ook naar voren gebracht.
Ja, Jossa hoopt er een tiental doeken te
showen. Oom Frans belooft in ieder geval
te komen kijken. Hij is maar wat trots op
zijn nicht en pleegdochter, omdat ze zo
verdienstelijk kan schilderen. Ze zal op de
duur wel naam krijgen in het land. Ze
heeft het overigens niet van een vreemde,
want haar grootmoeder kon ook aardig
schilderen, maar in die tijd was het niet
comme-il-faut, als een vrouw op deze wijze
op de voorgrond kwam. Dus bleef het talent
in een zweetdoek verborgen. Tegen wil
en dank.
Dolf en Jossa blijven eten. Op aandringen
van Els, want „we hebben genoeg in huis."
En entre nous zegt ze tegen Jossa: „Hij
vindt het geweldig, dat je er weer bent.
Blijf alsjeblieft zo lang mogelijk. Tenslotte
is het zondag, nietwaar?"
Ondanks alles is er die avond, als ze
aan de koffie zitten, nog een vrolijke noot,
want er komt een telefoontje van het de
tectivebureau Den Bore uit Den Haag. Me
neer de Bore zelf is aan de lijn en zegt
tegen oom Frans, die de telefoon aanneemt,
dat hij een heugelijke tijding heeft voor
meneer Hunninkhuizen. Zijn assistent is er
namelijk na lang speuren in geslaagd het
adres van dochter Jossa te weten te komen.
Ze verblijft al enige tijd bij een schilder
in Boxtel, ene meneer Adoif Prinsse, die
daar een hobbyzaak heeft. En als bizon-
derheid kan nog meegedeeld worden, dat
er eind januari een tentoonstelling begint
in 's Hertogenbosch, waar naar alle waar
schijnlijkheid Jossa Hunninkhuizen, die niet
onverdienstelijk schildert, ook zal showen...
Frans Hunninkhuizen kan met moeite
een gulle lach weerhouden en zegt de de
tective dank voor al het werk, dat hij heeft
gedaan. „Stuur me de rekening maar."
Terug in de kamer, zegt oom Frans op
droge toon: „Het detectivebureau, dat ik
het afgelopen najaar heb ingeschakeld om
Jossa op te sporen, deelt me zo juist mede,
dat men haar huidige adres heeft gevonden.
Ze woont de laatste tijd in Boxtel, ten
huize van ene schilder, ene meneer Adolf
Prinsse. Wil je wel geloven, dat het een
pak van mijn hart is?"
En dan schatert sinds de dood van tante
Corrie weer de gulle lach door het vertrek.
(Wordt vervolgd)
Deze keer eens geen aanslag op uw por
temonnee, maar alleen het verzoek van
het Rode Kruis iets van uw bloed af te
staan: voor u een kleine moeite maar voor
uw zieke medemens van grote betekenis.
Reeds in de oudheid kende men aan
bloed grote kracht toe en probeerde men
al op allerlei manieren patiënten met bloed
te genezen, o.a. door het laten drinken
van bloed en door het op een of andere
manier overbrengen van dierlijk bloed op
patiënten. Ook liet men patiënten in bloed
baden, in de hoop dat dit genezing zou
brengen.
Zo trachtte men in de loop der eeuwen
steeds op allerlei manieren patiënten met
bloed te genezen, maar helaas met erg
weinig succes doordat men nog onvol
doende kennis had omtrent de eigenschap
pen van menselijk bloed.
Thans is de wetenschap op dit gebied
enorm uitgebreid en is een bloedtransfusie
een normale zaak geworden, waaraan elk
jaar duizenden patiënten hun leven hebben
te danken.
In ons land heeft het Rode Kruis een
belangrijke taak gekregen bij de werving
van vrijwillige donors en zo zijn er over
het hele land verspreid ongeveer 300.000
donors die regelmatig bloed afstaan.
En denkt u nu niet dat dit wel voldoende
is en dat u dus niet behoeft mee te doen,
want juist door de toenemende kennis
kan met bloed steeds meer worden gedaan
en kunnen steeds meer mensen met bloed
of met daaruit bereide geneesmiddelen
worden geholpen, (bij grote operaties, ver
keersongevallen, allerlei bloedziekten, etc.)
Indien u zelf gezond bent, is het dan
niet voor de hand liggend dat u uw dank
baarheid toont door één of tweemaal per
jaar iets van uw bloed af te staan?
Iedere gezonde volwassene tussen 18 en
65 jaar, die niet als „vaste" donor bij
een bloedtransfusiedienst of bloedbank is
ingeschreven en die in het afgelopen jaar
geen geelzucht, een andere ernstige ziekte,
een operatie of een bevalling heeft door
gemaakt en die nietonder regelmatige
behandeling van een arts is, kan zonder
bezwaar wat bloed afstaan (nog geen halve
liter). De normale hoeveelheid bloed van
een volwassene is ongeveer 5 liter en de
afgestane hoeveelheid wordt binnen enkele
weken weer in het lichaam aangemaakt.
Binnenkort (17 januari 1978) organiseert
het Rode Kruis een bloedafname-avond en
doet een beroep op alle gezonde volwas
senen een halve liter bloed af te staan.
Geeft u zich hiervoor op bij het Rode
Kruis Noord-Beveland. Aanmelden: A. Schip
pers - van Oeveren, Noordlangeweg 30, Kats,
Tel. 01109-203.
U redt misschien een mensl
Ertsen komen niet alleen in de bodem
voor, maar ook in planten. Onder de familie
der melksapbevattende Sapotaceeën uit New
Caledonië komen soorten voor, die nikkel
optassen in nun weefsels. Vooral de soorten
Homalium en Hybanthus verstaan deze
kunst goed. Alleen maar bij Hybanthus
floriobundus en Alyssium bertolinii resp. uit
west-Australië en Italië zijn nog nikkel
concentraties van ongeveer 0,1% geregis
treerd. De tot 10 m hoge bomen zijn wegens
hun blauwe melksap ook bekend als Sève
bleue. Het sap bevat 25,74% nikkel in de
droge vorm.
Men bedenke daarbij dat de boom in
een bodem groeit die niet meer dan 0,8%
nikkel bevat. In de bladeren ligt het nikkel
gehalte met 1—2%, althans vergeleken met
andere nikkelverzamelaars uit gelijke stre
ken, extreem hoog. De concentratie in het
sap daarentegen overtreft de tot nu toe
gevonden waarden met het vijfvoudige. Het
metaal vormt een bestanddeel van een
organisch complex molecuul van onbekende
samenstelling. Het complex is verder op
losbaar in water en bezit een zeer laag
moleculair gewicht.
In de provincie Shantung (zuid-China)
heeft men het fossiel (versteende resten)
van een nieuwe vogel opgedolven. Het dier
was prachtig geconserveerd en stamt uit
het mioceen (23-5 miljoen jaar geleden).
Voorts hebben wij hier te doen met een
zeldzame vondst, waaraan men reeds de
schoon klinkende naam Shandongornis
shanwanensis gegeven heeft. Bek, schedel,
hals, vleugels, borstkas en ledematen wa
ren gaaf en prachtig geconserveerd.
Palaeonttologen hebben het dier geïden
tificeerd als een nieuwe soort, behorende
tot de fazantenfamilie. De uitstekende con
servering heeft de vogel te danken aan de
uiterst gunstige omstandigheden in die
tijd in dat gebied. Andere in de omgeving
aangetroffen fossielen uit dezelfde afzet
tingslaag waren eveneens uitstekend ge
conserveerd. Deze hadden betrekking op
vissen als voorns en barbelen, verder padden,
salamanders, schildpadden en zoogdieren
als herten en neushoorns.
Horizontaal: 1. ongedierte - 4. deel van
een schoen - 7. waterplantje - 9. eenvoudig
11. rivier (Spaans) - 12. gebaar - 13. plak
middel - 15. gevaarte - 17. wapen - 19.
voegwoord - 20. laag - 23. smak - 24.
windrichting (afk.) - 25. voetbalvereniging
27. vaderlander - 28. gezet - 29. gelofte
30. gesloten - 31. strik - 32. omroepvere
niging - 33. bitter vocht - 35. plaats in
Duitsland - 37. schel - 38. glooiing - 40.
lokspijs - 42. goud (Fr.) - 43. pret - 44.
verlaagde toon - 46. welwillende lezer (Lat.
afk.) - 47. bloem - 51. Aziatisch schier
eiland - 53. ter attentie van (afk.) - 54.
huidmondje - 56. zandheuvel - 57. troep
jachthonden - 59. vogel - 61. tocht - 62.
bloeiwijze.
Verticaal: 1. gelovig - 2. soort ondehvijs
(afk.) - 3. deel van een naald - 4. vragend
voornaamwoord - 5. jongensnaam - 6.
meetk. figuur - 7. koud - 8. sportterm
9. bevel - 10. vis - 11. deel van een wedstrijd
14. kleurstof - 15. meisjesnaam - 16. be
teuterd - 17. aanw. vnw. - 18. deel van
het dak - 21. natuurlijke kleur - 22. woon
schip - 23. deel van een jas - 26. geb. in
Rusland - 28. vastomlijnd geloofsartikel
33. graansoort - 34. nagerecht - 36. wapen
37. reptiel - 38. gazen raam - 39. mal
41. groente - 43. inwendig orgaan - 45.
het varen en vliegen op geluidsseinen - 48.
mak - 49. familielid - 50. baardje - 52.
koning (Fr.) - 54. staatsbedrijf (afk.) - 55.
tijdperk - 58. bolgewas - 60. water in
Brabant.
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 556
Horizontaal: 1. mantel - 5. baljuw - 9. zo
10. neger - 12. ik - 14. ode - 13. egoisme
17. t.n.o. - 18. neet - 20. rede - 21. rakel
24. regel - 26. a.p. - 28. pa - 29. om
30. ge - 31. gat - 33. rok - 35. lor - 37. lel
38. rondo - 39. pinas - 40. Ate - 41. ora
43. aal - 44. p.t.t. - 46. lij - 47. de - 48.
l.d. - 50. ei - 51. eisen - 53. praal - 56. aalt
59. geen - 61. lui - 62. belagen - 65. are
66. il - 68. ieder - 70. en - 71. asbest
72. storen.
Verticaal: 1. mode - 2. nu - 3. engte - 4.
Leo - 5. bes - 6. armee - 7. ja - 8. wind
9. zondag - 11. gil - 13. koepel - 15. eer
17. tel - 19. tap - 20. rem - 22. kardoes
23. lik - 24. ral - 25. gorilla - 27. partij
30. geste - 32. toe - 34. oor - 36. opa
37. lap - 40. alkali - 42. aan - 43. alp
45. tinnen - 47. dit - 49. dag - 51. Eli
52. ereis - 54. roert - 55. Lea - 57. aula
58. bad - 60. eren - 63. Let - 64. ges
67. n.b. - 69. sr.