DE ZOMERTIJD
P. A. DE KRAMER
Grafwerk
daar gaan we met
vroeger was er een tijdchaos
Predikbeurten
husqvarna uit zweden de meest verkochte
ook vesta - anker
voordelige inruil mogelijk
husqvarna-dealer sinds 1922
reparatie alle merken
huizen
boerderijtjes
4 recreatie
objecten
zakenpanden
4 percelen
grond
rodelko b.v.
wie is aansprakelijk u"
wie moet betalen? u"
wie zit in de puree u"
Adrie
van Halst
algemene vergadering
chr. kleuterschool colijnsplaat
ouderavond en ledenvergadering
waterschap noord-beveland
ter inzage van de stembevoegden liggen.
voor een ieder ter inzage
voor uw
de graaf
Vanaf zondag 3 april jongstleden hebben
we dank zij de ingevoerde zomertijd elke
dag een uurtje langer licht. In feite lijkt
dit zo, want natuurlijk zijn er per dag
evenveel uren licht als wanneer de zomer
tijd niet zou zijn ingevoerd, maar omdat
we de klok een uur naar voren hebben
gezet wordt het 's morgens later licht en
is het 's avonds langer licht en dat geeft
de meesten van ons de indruk dat we
een uur meer licht hebben. Alleen zij, die
's morgens vroeg opstaan ontdekken dat
het dan langer donker is.
In weerwil van de nadelen die uiteraard
ook aan zo'n verschuiving van tijd kleven,
mag gesteld worden dat de voordelen wel
erg aantrekkelijk zijn voor de meeste Ne
derlanders. Vooral in de zomertijd, wanneer
we bij lekker weer graag lang buiten zitten
en wanneer we recreëren dan is het feit
dat het langer licht is zeer aantrekkelijk.
Nu we met z'n allen genoodzaakt waren
om in de nacht van 2 op 3 april de klok
een uur te verzetten werden we gecon
fronteerd met het feit dat we in ons land
allemaal dezelfde tijd gebruiken, terwijl we
nu plotseling een tijdsverschil van een uur
hebben met onze oosterburen, die niet tot
invoering van de zomertijd overgingen. Dat
is bijvoorbeeld naar waar het gaat om
bijvoorbeeld treinverbindingen met Duits
land, e.d. Het verschil in tijd blijkt een
naar ongemak te zijn en dat brengt ons
terug naar de tijd (overigens nog niet zo
lang geleden) dat we ook in ons kleine
landje nog verschillende tijden kenden. Vrij
wel elke plaats had zijn eigen tijd die
vastgesteld werd aan de hand van de
zonnetijd, die weer afgelezen kon worden
via zonnewijzers. Pas op 1 mei 1909 kreeg
Nederland een uniforme tijd en dat na
een langdurige strijd tegen vele plaatselijke
overheden die krampachtig aan de eigen
tijd wilden vasthouden en weigerden' de in
het voorstel gestelde Amsterdamse tijd
in te voeren.
In de middeleeuwen was men plaatselijk
afhankelijk van de centraal bepaalde tijd.
Het was meestal de torenwachter die op
bepaalde tijden de klok luidde en bekend
maakte hoe laat het was. De mensen zelf
hadden niet de mogelijkheid om de juiste
tijd aan de hand van een horloge vast te
stellen, want die bestonden toen nog niet.
Via zonnewijzer of zandloper werd plaat
selijk de tijd vastgesteld en zo nu en dan
door het luiden van de klok of het met
luide stem roepen door de torenwachter,
bekend gemaakt.
Later toen men gebruik maakte van uur
werken in torens bestond in enkele grote
plaatsen van ons land de mogelijkheid dat
men via de grote wijzerplaat met wijzers
op elk gewenst moment de tijd kon aflezen.
Doordat men werkte met de echte zonne
tijd kreeg men verschillen in tijd, want
zelfs in ons kleine landje kan dat. Arnhem
ziet de zon ongeveer tien minuten eerder
opkomen dan Den Haag en daar begint de
ellende.
Reizigers van oost naar west of omge
keerd kregen met dit verschil te maken
en moesten tussentijds steeds hun horloges
gelijk zetten. Belangrijk was dit in verband
met vertrektijden van postkoetsen en het
sluiten van de poorten van steden. Had
men niet de juiste tijd dan liep men kans
de koets te missen of juist de poorten te
zien sluiten en dan kon men buiten de
stad de nacht doorbrengen.
Tegen het einde van de negentiende
eeuw drong langzaam het nut van uni
forme tijd door. Heel Engeland nam de
uniforme tijd over van de sterrewacht van
Greenwich bij Londen. België nam even
eens de Greenwichtijd aan in 1892. Duits
land ging een jaar later over tot instelling
van de middeneuropcse tijd, die een uur
scheelde met Engeland. Nederland zat daar
tussenin. Maar de nog jonge spoorwegen
in ons land gebruikten over het gehele
land de Greenwichtijd, met als gevolg
allerlei narigheid met de plaatselijke tijd.
De enorme verschillen in tijd waren voor
velen een ramp, want naast de Greenwich
tijd die de Spoorwegen hanteerden, kende
men de uniforme tijd die voor het hele
land moest gelden en die tussen de Green
wichtijd en de Middeneuropese tijd inlag,
maar daarnaast ook nog veel plaatsen die
de eigen oude plaatselijke tijd aanhielden.
Het was chaotisch en zo bleef het nog
geruime tijd, want in weerwil van het feit
dat er door velen naarstig werd gestreefd
naar een werkelijk uniforme tijd voor het
gehele land, liet een wettelijke regeling
op zich wachten.
In 1906 kwam er een wetsontwerp tot
invoering van de Middeneuropese tijd. Er
werd lang over gedebatteerd en in 1908
veranderde de toenmalige minister van
Binnenlandse Zaken de Middeneuropese
tijd in Amsterdamse tijd. Hier en daar werd
er wel geprotesteerd tegen deze afwijking
van de internationaal geaccepteerde tijden,
maar tenslotte werd op 1 mei 1909 deze
Amsterdamse tijd als wettelijke tijd in ons
land ingevoerd.
Uiteraard gingen ook de Spoorwegen
meedoen en zij verlieten de Greenwichtijd.
Vanaf die tijd wezen de klokken in Ne
derland officieel allen dezelfde tijd aan
en het was afgelopen met de plaatselijke
tijd die zoveel problemen had veroorzaakt.
Toch bleef het lastig dat Nederland zich
niet had aangesloten hetzij bij de Midden
europese tijd of bij de Greenwichtijd, het
geen vooral voelbaar was in de communi
catie met het buitenland.
Tijdens de eerste wereldoorlog en wel
in 1916 voerde Duitsland de zomertijd in,
de klok werd vooruitgezet. De invoering
van deze zomertijd had tot doel te bereiken
dat men doordat het langer licht was,
minder elektriciteit en gas zou verbruiken,
energiebesparing dus. Nederland nam dit
voorbeeld over, aanvankelijk voor slechts
één jaar, maar de zomertijd bleef gehand
haafd in weerwil van de felle protesten
ertegen uit bepaalde richtingen. Toch bleef
het bij een steeds intensiever kontakt met
het buitenland lastig dat Nederland een
afwijkende tijd kende. Ons land en Ierland
waren de enige twee landen in Europa die
een afwijkende tijd hanteerden.
Toen in 1940 ons land door de Duitsers
was bezet, voerden de bezetters hier de
Middeneuropese tijd in. De klokken gingen
40 minuten vooruit en dat bleef zo, ja
terwille van energiebesparing werd ook
elk jaar weer de zomertijd ingevoerd.
Na de oorlog handhaafden we de Midden
europese tijd en liepen we niet meer inter
nationaal uit de pas, maar de zomertijd
werd in 1946 afgeschaft. Nu ruim dertig
jaar later gaan we toch weer over tot
invoering van de zomertijd en op 3 april
jongstleden was het dan zover.
De invoering van de zomertijd heeft
zoals gezegd het voordeel, dat het 's avonds
later licht is. Zaterdag 2 april ging de
zon nog onder om 19.19 uur, maar zondag
3 april was dat om 20.20 uur, dat scheelde
dus een uur. Langzamerhand gaat de tijd
verder uitlopen en in mei is het al tot
ruim negen uur, ja tot bij half tien licht.
Dan gaan we juni in, de maand met de
langste dag en het blijft nog langer licht,
totdat tenslotte 23 juni de langste dag is.
Dan blijft het tot 22.04 uur licht. Daarna
gaan we weer korten, om tenslotte op
25 september, wanneer we de zomertijd
weer verlaten weer terug te vallen op een
zonsondergang op 18.32 uur.
Zo zien we tevens hoe betrekkelijk onze
tijdsaanduiding eigenlijk is. Wanneer we
maar goede afspraken maken met elkaar,
dan kan er met de tijd fiks worden ge
schoven zonder dat dit in feite problemen
behoeft op te leveren. Alleen houden we
ons niet meer aan de exacte tijd, een
zonnewijzer zou de verschillen duidelijk
aangeven.
Maar in de wereld waarin wij leven is
een uniforme tijd het belangrijkst en daar
om doen we allemaal mee. Toch is er bij de
invoering van de zomertijd toch weer een
wanklank, want onze oosterburen doen
niet mee en Engeland en Italië zullen de
zomertijd op een andere datum invoeren.
Dit laatste betekent, dat de spoorwegen
en luchtlijnen wat de internationale verbin
dingen betreft dus goed moeten rekenen,
opd_at men geen vergissingen maakt als
gevolg van de tijdsverschillen.
WIJKVERPLEGING
Weekenddienst en
avond- en nachtdienst
16-17 april
T. Coomans, Ds. Boersmastr.
12, Kloetinge, 01100 - 27970.
WEEKENDDIENST
voor Noord-Beveland
van vrijdagavond 7 uur tot
maandagmorgen.
Hasken, Tel. 01107-338.
Spreekuur 's zaterdags en
zondags van 11.00—11.30 uur.
WATERSTANDEN
geldig voor
]|j de noordkust
si van
Noord-Beveland
APRIL
hoogwater
15
vrijdag
1.24
13.56
16
zaterdag
2.10
14.39
17
zondag
2.48
15.15
18
maandag
3.21
15.50
19
dinsdag
3.53
16.19
20
woensdag
4.27
16.50
21
donderdag
5.00
17.22
voor zondag 17 april 1977
Ned. Herv. Kerk Colijnsplaa*
10 uur ds. Zoethout en 2.30
uur ds. Van Die, Wolphaartsd.
Ned. Herv. Kerk Kamperland
9.30 uur dhr. Cornet uit Goes
en 2.30 uur ds. De Graaf van
Oudelande. Kindernevendienst
middengroep.
Ned. Herv. Kerk Kate
9.00 uur dhr. Sinke uit Goes.
Ned. Herv. Kerk Kortgene
9 uur ds. H. J. de Vos uit
's Heer Hendrikskinderen.
(Kollekte diakonie).
Nad. Herv. Kerk Wissenkerke
10 uur dhr. Sinke uit Souburg
en 2.30 uur ds. Hilhorst uit
Kloetinge. 's morg. kindernev.
Ned. Herv. Kerk GeersdQic
10 uur dhr. L. Kraak en 2.30
uur ds. Heiner (gec. Ger. Kerk)
Gent Kak Kamperland
9.30 uur ds. W. M. de Bakker
uit Middelburg en 2.30 uur
drs. Plomp uit Kapelle-Biez.
GerdL Kerk Colifnsplaat
10.30 uur dhr. H. Elondius uit
Souburg en 2.30 uur drs. A.
P. Heiner jr.
Geref. Kerk Geersdük
10 en 2.30 uur ds. Heiner
(middag gec. in Geref. Kerk).
Geref, Kerk Wissenkerke
9 uur dhr. H. Hondius uit
Souburg en 2.30 uur ds. Hil
horst van Kloetinge.
Geref. Kerk Vrijg. Kamperland
Veerweg 53.
10.45 en 3.00 uur ds. J. A.
Boersema.
Gent Gem. Kamperland
10 en 5 uur leesdienst.
Donderdag 21 april 7.30 uur
ds. Ravenzwaag, Terneuzen.
Geref. Coüjnsplaat
10 en 4 uur leesdienst
Geref. Gem. Kortgene
10.30, 3 en 6,30 uur leesdienst.
Voor uw groot medeleven dat wij mochten ondervinden bij het
zo droevig ongeluk, dat ons j.l. vrijdag overkwam, willen wij aan
allen hartelijk dank zeggen.
In de eerste plaats aan de fam. C. J. Bakker, die ons meer liefde
en bijstand hebben gegeven dan een mens verwachten mag.
Dan willen wij dank brengen aan alle mensen die ons geholpen
hebben in woorden, daden en gebed.
Dank ook aan de Rijkspolitie te land en bovenal te water voor
hun zware werk, de hulp en vriendelijke woorden.
Fam. Prof. Dr. F. G. Binn.
Strodorp 32, Kamperland.
Dankbaar voor het vele dat zij voor ons
betekend heeft, geven wij u kennis van het
overlijden van onze lieve zorgzame vrouw,
moeder, behuwd-, groot- en overgrootmoeder
Maria Geertruida Wolse
(echtgenote van Jan Verburg),
op de leeftijd van 77 jaar.
Colijnsplaat:
J. Verburg.
A. L. Verburg.
G. E. Verburg - Gast.
Marijke en Lex.
Sandra en Camille.
Ada en Jan.
Bella en Jan-Pieter.
L. A. Verburg.
D. Verburg - Vleugel.
Jan en Cora.
Ilona.
Dick en Conny.
P. J. Verburg.
M. P. Verburg - Westerweele.
Ma ja en Emiel.
Colijnsplaat, 13 april 1977.
Deltastraat 6.
De teraardebestelling zal plaats hebben op
zaterdag 16 april a.s. om 14 uur op de be
graafplaats te Colijnsplaat.
Vertrek vanuit het Zaaltje bij de Herv. Kerk
te Colijnsplaat.
Gelegenheid tot condoleren na de begrafenis
in het Zaaltje.
Liever geen bezoek aan huis.
't Naaimachinehuis
M. D. de Grootstraat 41 Goes Telefoon 2 73 30.
Voor de vele bloemen,
kaarten, fruit, e.d. tijdens
mijn verblijf in het zie
kenhuis en bij mijn thuis
komst ontvangen, zeg ik
u allen hartelijk dank.
To de Haze-de Ridder.
Wissenkerke, april 1977.
Te koop gevraagd:
Inlichtingen:
Kade 23, Veere,
Tel. 01181-5 55
's avonds dhr. Wattel
Tel. 01186-15 78.
Door uw schuld gebeurt een ongeluk.
Sluit een Wett. Aanspr. Verz. af, maar niet
wachten NU doen.
(Ook uw kinderen en/of huisdieren zijn mee
verzekerd).
Vraag eerlijk advies:
Voorstraat 35, Wissenkerke, Tel. 01107 - 526.
De Vereniging voor Chr. Onderwijs te Wissenkerke
houdt op maandag 18 april 1977 haar
Aanvang 19.30 uur. Plaats: in de school, Julianastr. 32.
AGENDA
1. Opening. 2. Notulen. 3. Ingekomen stukken en
mededelingen. 4. Jaarverslag. 5. Financieel verslag.
6. Bestuursverkiezing. Aftredend en niet herkiesbaar:
mevr. A. N. van Keulen - Fraanje en de heer B. de
Looff. Voor de vakature mevr. Van Keulen, het dub
beltal de dames: A. Geelhoed - Flipse en A. Leeste-
maker-Duijn. Voor de vakature B. de Looff, de
heren W. van Stel en J. T. van de Kreeke. Aftredend
en herkiesbaar is mevr. P. M. de Kater - Aarnoutse.
Namen van tegenkandidaten kunnen, voorzien van
5 handtekeningen, ingeleverd worden bij de bestuurs
leden tot 18 april.
7. Benoeming lid financiële commissie.
8. Film over Suriname met toelichting door de heer
Van de Berg uit Halsteren.
9. Rondvraag. 10. Sluiting. Het bestuur.
op donderdag 21 april a.s. om 8.00 uur in het
Hervormd Verenigingsgebouw.
Spreekster: mevr. Lockef eer over: Mogelijkheden en
moeilijkheden bij kinderen tussen 4 en 6 jaar.
Verder behandeling jaarstukken.
Het bestuur.
Het dagelijks bestuur van het waterschap Noord-
Beveland maakt bekend, dat de lijsten van kandidaten
voor de verkiezing van hoofdingelanden voor de on
gebouwde en gebouwde eigendommen en het water
kwaliteitsbeheer, ingevolge artikel 178, 2e lid van
het algemeen Zeeuws waterschapsreglement, met in
gang van heden gedurende een week ter griffie van
het waterschap
Tevens ligt met ingang van 18 april a.s., eveneens
ter griffie van het waterschap, ingevolge het bepaalde
in artikel 215, lid 3 van genoemd reglement,
en is tegen betaling der kosten verkrijgbaar het
proces-verbaal van het hoofdstembureau tot vaststel
ling van de uitslag der verkiezing van hoofdingelan
den voor de ongebouwde en gebouwde eigendommen
en het waterkwaliteitsbeheer.
Kortgene, 14 april 1977.
Het dagelijks bestuur voornoemd:
de dijkgraaf wnd., G. E. de Jonge,
de ontvanger-griffier, J. J. de Looff.
Bloemisterij
Bernhardstraat 36, Kort
gene, Telef. 01108-5 33.
B Steunzolen naar maat
ook op doktersadvies. Al
le voetcorreetors in voor
raad. Voetkundige advie
zen worden gratis ver
strekt Martin Wijdemans
medisch gedipL voetkun
dige. L» Vorststraat 18,
Goes, Tel. 01100-2 75 26.
