NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
GD
KIJK OP ZEELAND
Peelandniars
Balk en
splinter
U houdt nu
het meest geleien blad
op Noord-Beveland
in handen
1
I I
JB
mm
Zeeland
postbus i -
wissenkerke
3
a
31
No. 3755
Donderdag 14 april 1977
80e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel 3*Q8„ Giro 206882
Abonnementsprijs ƒ17,50 per jaar Franko per post £27,50 per jaar Advertenties 28 ct. per mm., excl. BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FEUILLETON
Het is binnen enkele dagen op de hele
school bekend: de nieuwe wiskundeleraar
gaat met de kinderen om als gelijken. Ze
mogen hem bij zijn voornaam noemen,
wat in de laagste klassen vrijwel iedereen
doet. In de beide vierde klassen staat men
nog altijd een tikkeltje wantrouwend tegen
over deze nieuwigheid: waarom laat-ie zich
bij zijn voornaam noemen? Heeft-ie daar
een speciale bedoeling mee? In dit opzicht
valt-ie helemaal uit de toon ten opzichte
van de andere leraren. Stel je voor, dat je
„Jawel, Bets" antwoordt, als juffrouw Döff,
de lerares Duits je wat zegt. Ik ben bang,
dat ze zou ontploffen.
Vrieze houdt bij dit alles de vinger op
de pols. Hij weet, dat er op andere middel
bare scholen veel meer vrijheden zijn toe
gestaan. Misschien is Jaap van Splunteren
in dit opzicht hier de pionier? Nu Bob
Steynen uit protest tegen de komst van
een langharige, in spijkerpak gestoken col
lega op staande voet ontslag heeft genomen,
moet Joke Peilsma, de duizendpoot, zoals
de collega's haar oneerbiedig noemen, mu
ziekles geven. Haar gewone taken: biologie
en maatschappijleer neemt Vrieze zolang
waar. Dus komt hij in verschillende klassen.
Hij is een scherpe toehoorder, ook buiten
de klasse-uren en heeft geleerd tussen de
woorden door te verstaan, wat men eigen
lijk bedoelt. Dan is de commentaar, om
trent de vernieuwingen welke de wiskunde
leraar in zijn uren doorvoert, niet ongun
stig. Dit is aan één kant een pluspunt;
aan de andere kant ontstaan er af en toe
woordenschermutselingen met andere lera
ren, die van die nieuwe methode niet ge
diend zijn. Die tijdens hun uren alles bij
het oude willen houden. Daardoor zijn al
een paar conflicten ontstaan. Er is onenig
heid geweest in het uur, dat Jan Boode
in één der tweede klassen doceerde. Boode
heeft altijd overwicht gehad; hij is streng,
maar rechtvaardig. Duldt geen enkele in
breuk op het altijd gehandhaafde decorum:
opstaan, als de leraar de klas betreedt.
Het is een beleefdheidsvorm, die Jaap van
Splunteren afgeschaft heeft. „Die flauwe
kul hoeft bij mij niet meer. Dat is mis
schien nuttig voor een kleuterschool, maar
deugt in deze tijd niet meer voor een
Mavo," is zijn mening. En dat heeft ge
volgen. Als Jan Boode op een middag de
bewuste klas betreedt, blijven er drie
leerlingen zitten, waaronder Marga van
Suchtelen. Dochter van een ingenieur, die
bij de Spoorwegen dienst doet. Hij weet
dat ze hem Joost mag weten waarom
niet mag. Ze is hoewel correct, uitermate
kort en koel. De andere twee negerend,
vraagt de leraar: „Moeilijkheden met je
benen, Marga?" Het klinkt spottend. Gelijk
maakt hij een beweging met zijn hand,
waaruit de anderen kunnen opmaken, dat
ze weer mogen gaan zitten.
„Hoe raadt u het, meneer," zegt ze op
sarcastische toon.
„Daar heb ik vanmorgen, tijdens het
vrije kwartier, maar weinig van gemerkt
buiten."
,,Dat kan zo in één keer komen, he?"
Ze kijkt hem tartend aan.
Eén van de stelregels van Jan Boode is:
je in de klas nooit kwaad maken. Onder
geen enkele omstandigheid. Hij doet het
nu ook niet, en antwoordt op afgemeten
toon: „Daar heb je gelijk in. Dat gebeurt
mij ook wel eens. Daarom mag je voor
door G. Fortius
mij de thema's vier- en vijfentwintig thuis
vertalen. Aanstaande vrijdag inleveren. Mis
schien maakt dit je benen weer wat le
niger."
„Ouwe zeur," mompelt Marga, nijdig
vanwege het extra werk. Ze is helemaal
niet gek op Frans en nu dit nog.
Jan Boode mag dan negen en veertig
jaar oud zijn, de oren verstaan nog scherp.
„Ga je maar melden bij de directeur. Met
de complimenten van de ouwe zeur."
„Dat rijmt ook nog," ontvalt Bernard
Grootheveen, zoon van een rijk geworden
boer, die nu renteniert aan de periferie
van het stadje.
„Heeft Bernard soms zin Marga te ver
gezellen?" Het klinkt snijdend.
„Jawel, maar niet nu. Liever onder andere
omstandigheden," zegt de jongen adrem.
En dat veroorzaakt een gejoel. In deze
ogenblikken gaat Marga de deur uit. Jan
Boode houdt zich ditmaal met moeite in.
„Ik houd er niet van een klas collectief
te straffen, maar als het niet anders kan,
wil ik met genoegen jullie allemaal beide
genoemde thema's laten vertalen. Sollici
tanten voor."
Niemand waagt het verder commentaar
te geven of een grapje te debiteren. Jan
Boode is ongemakkelijk, als je het met
hem aan de stok krijgt, dat weet iedereen.
Het is doodstil. Tot slot zegt de leraar:
„In den vervolge reken ik op de gebruike
lijke egards." En gaat dan over tot de
orde van dit uur.
Dit muisje zal voor Jan Boode nog een
staartje hebben, maar aan zoiets denkt hij
in het geheel niet. Als die idioot van een
Van Splunteren van zijn klas een commune
wil maken, is dat zijn zaak en zijn ver
antwoording. Maar daar doet de leraar
Frans niet aan mee. Als de dames en heren
dat in de oren willen knopen? En goed
alsjeblieft? Orde en afstand moet er zijn.
Tenminste als hij les geeft.
Het kan niet uitblijven: de tegenstellingen
spitsen zich eerder toe, dan dat men tot
elkaar komt. De methode, die Jaap van
Splunteren tijdens zijn lesuren hanteert,
botsen met de aloude regels, die golden
vóór de wiskundeleraar zijn intree deed op
deze school. De verstandhouding tussen
hem en de meeste andere leraren is on
veranderd kil en op een afstand. De beide
leraressen zijn wat soepeler. Betsie Döff
vindt het maar „zielig", dat nooit iemand
bij Jaap aan het tafeltje komt zitten tijdens
het koffiedrinken, dus strijkt ze te hooi
en te gras bij hem neer. Schoorvoetend
gevolgd door Joke Peilsma, want die is
van het type: zo mogelijk de kool en de
geit sparen. Vrieze ziet dit alles met toe
nemende zorg. Hoewel hij beroepsmatig
ook wel enige bezwaren heeft tegen de
nieuwe methoden van Van Slpunteren, be
grijpt hij terdege, dat je de klok niet kunt
stilzetten. Hij heeft in deze weken zo eens
zijn licht opgestoken bij collega's in om
liggende gemeenten. Is er bij een paaj: zelfs
tijdens de schooluren op bezoek geweest
om zich voor wat de moderne onderwijs
methoden betreft te oriënteren en is tot de
conclusie gekomen, dat het bij vrijwel alle
leerlingen goed overkomt. Men is vrijer
tegen elkaar, amicaler, vertrouwelijker met
de leraren. Mij dunkt, dat moet de onder
wijsresultaten toch ten goede komen. Van
Bent u reeds geabonneerd op
a@n twee-maandelijks tijd
schrift met actualiteiten,
cultuur, evenementen, his
torie en recreatie.
Het geheel in 4 - kleuren
omslag en alle artikelen
voorzien van nog nimmer
gepubliceerde foto's.
Slechts 18,per jaar.
Vraag een gratis proef
nummer aan
zijn collega-directeuren hoort "hij, dat in
derdaad de vorderingen bevredigend zijn.
Er is nog iets anders: Jaap van Splun
teren geeft nooit straf. Er zijn trouwens
in de uren, dat hij les geeft nooit moeilijk
heden, want men is vrij om in en uit te
gaan, zich met anderen te verstaan of des
noods staande te luisteren en te kijken.
Een onvertogen woord valt er zelden of
nooit. Er zijn in de middenklassen een paar
leerlingen, die het niet zien zitten en het
daarom wel geloven. Jaap maakt er zich
beslist niet druk over, gedachtig aan het
spreekwoord: met onwillige honden is het
kwaad hazen vangen. Hij isoleert ze on
gemerkt: „Als je denkt er zonder wiskunde
te kunnen komen, is dat jouw goed recht.
Maar dan zit je op de verkeerde school.
Wanneer je het in je latere leven wel nodig
hebt, moet je je ervoor inspannen. Het is
helemaal niet mijn belang, want ik heb
de benodigde diploma's al. Jij niet. Denk
daar maar eens over na. De zweep is
helemaal uit de mode, dus ik kan je niet
opjagen. Jij bent de motor, ik de starter,
snap je. De starter doet het vrijwel altijd;
als de motor dan niet wil draaien, man
keert er wat aan, niet?"
Tegen zo'n redenering is maar weinig
in te brengen. In diezelfde klas zit Tommie
Bronst. Elke leraar weet nu al, dat de
jongen in december een zodanig slecht
rapport zal krijgen, dat hij daardoor de
school zal moeten verlaten, want hij heeft
al een klas gedoubleerd. De jongen houdt
er namelijk een standpunt op na, dat de
meeste leraren als iets belachelijks ver
werpen, maar Jaap van Splunteren toch wel
tot nadenken stemt. Hij heeft op een mid
dag na schooltijd een gesprek met Tommie
Bronst gehad. Zijn vader is een vrij grote
aannemer met werken ver buiten de stad.
En het nodige personeel. Tommie is de
jongste van twee kinderen. Er is nog een
oudere dochter, die aan de Universiteit
studeert. Op wie vader Bronst meer dan
trots is. Des te meer zorgen baart hem
zijn enige zoon en stamhouder, die hij
bestemd heeft als opvolger in zijn zaak.
Daarvoor moet Tommie leren, maar Tom
mie heeft er geen zin in. Dat heeft al
meerdere malen heftige scènes in huis tot
gevolg gehad. Dit alles weet Van Splunteren
en op een oktobermiddag laat hij de jongen
nablijven. Hij geeft hem, als de klas leeg
is, een klap op de schouders, knipoogt en
nodigt uit: „Nou, lucht je hart maar eens
uit. Je kent me nu. Je kunt me alles
zeggen. Ik ben helemaal niet kinderachtig
en als het geheimen zijn, komen ze in
mijn brandkast terecht." Lachend wijst hij
op zijn hoofd.
Tommie Bronst heeft eigenlijk aan ie
dereen en alles een hekel. En dat zet hij
die middag uiteen. „Ik heb niet om het
leven gevraagd, nogal een mooie wereld,
die van vandaag. Ik heb mijn vader ver
weten, dat hij me verwekt heeft, en mijn
moeder, dat ze mij ter wereld heeft ge
bracht. Mag ik het alsjeblieft zeggen? Mijn
vader heeft me half lam geslagen en me
voor alles, wat maar lelijk was, uitgeschol
den. En dat moet ik allemaal maar ac
cepteren. Dat is 't nu, wat ik tegen de
mensen heb: ze verwekken kinderen en
beseffen niet of deze kinderen, als ze
enigszins tot onderscheid der dingen geko
men zijn, daarvoor dankbaarheid tonen.
Nou, ik ben het niet. Helemaal niet. Ik
vind het maar een rottige maatschappij,
waarin wij leven. Ik ben daarom niet van
plan me ervoor uit te sloven. Het bedrijf
van mijn vader kan me gestolen worden.
Ik word tegen Kerstmis toch van de school
gestuurd. Mijn vader heeft gedreigd, dat
hij me dan naar een pensionaat zal sturen.
In het buitenland. Dan mogen ze er wel
drie meter hoge trahes omheen zetten,
want ik neem absoluut de benen."
„En dan? Je moet toch eten en drinken."
„Daar maak ik me geen zorgen over;
dat zie ik dan wel."
(Wordt vervolgd).
Geen deel van Nederland is in de loop
der tijden zo veranderd als het zuidwesten.
Het huidige Zeeland heeft weinig gelijkenis
meer met dat van enkele eeuwen geleden.
Voortdurend heeft de zee er de geschiedenis
bepaald. Lange tijd gold Zeeland als een
van onze „verstilde" provincies. Maar door
de vaste verbindingen tussen Holland en
Zeeland kwam het dichter tegen het Hol
landse hart aan te liggen, echter zonder
haar specifieke „eiland"-karakter te ver
liezen. Meer dan ooit is Zeeland een va
kantieland voor zeilers, roeiers en natuur
liefhebbers. Het is een land van middel
eeuwse stadjes met geweldige torens, his
torische boerderijen, uitgestrekte stranden
en gastvrije mensen.
In KIJK OP ZEELAND wordt met meer
dan 350 kleurenafbeeldingen een afspie
geling gegeven van wat men in de Zeeuwse
steden en dorpen kan aantreffen. Een
speurtocht naar zijn monumentenbezit:
raadhuizen, kastelen, buitenhuizen, kerken,
hofjes, torens, alsmede gevels, gevelstenen,
poortjes en ornamenten; en ook een weer
gave van haar rustieke natuurlandschappen.
KIJK OP ZEELAND is verdeeld in 3
regio's, elk voorzien van een overzichtelijk
situatiekaartje. De begeleidende tekst van
Tom Bouws geeft de voor een goed begrip
noodzakelijke aanvulling op de afbeeldin
gen. Exacte onderschriften maken het mo
gelijk het boek als een praktische gids te
gebruiken. In de geïllustreerde inleiding van
P. G. Bins wordt een algemeen beeld van
de provincie geschetst, van haar kenmerken
en haar folklore.
Bij de boekhandel verkrijgbaar.
Op 23 april a.s. organiseert de wandel
sportvereniging „De Patrijzen" uit Colijns-
plaat weer de jaarlijkse „Peelandmars".
Deze wandeltocht van 54 km langs de
kust van Noord-Beveland staat open voor
personen van 16 jaar en ouder. De start is
om half negen vanuit het dorpshuis „De
Brug".
Ieder die de tocht volbrengt ontvangt
een prachtig vaantje.
Burgerlijke stand
Geboren: 6 maart: Jolanda Tonja, d.v.
G. J. van der Heijde en M. Scherp; 27
maart: Cornelis Lucas, z.v. P. van Gilst
en Z. van Nuil.
Ondertrouwd: 7 maart: Willem Abraham
Verwijs, 23 jaar en Catharina Janna Cor
nelia Jacomina van Driel, 21 jaar.
Getrouwd: 25 maart: Izak Iman Koole,
23 jaar en Geertruida Jacoba de Wit, 19 jr.
Overleden: 17 maart: Dirk Dingemanse,
72 jaar, e.v. P. Post; 23 maart: Cornelia
Feijtel, 73 jaar, e.v. D. van den Berge;
25 maart: Alida Meijer, w.v. W. Hulst.
Kruiswoorépanze! no. 621
1'
2
4
5
-ixoBm
6
7
8
9
10
12
8
15
|gg1 6
17
[18
19
8
20
22
24
25
2b
27
29
30
32
33
3,
35
36
37
38
39
40.
I"
42
43
44
4b
46
47
48
49
■50
51
52
53
54
bb
56
I"
58
1
Horizontaal: 1. titel - 4. niet laat - 6.
eikenschors - 8. bijwoord - 9. biet - 11. volk
13. reeds - 14. aantekening - 16. familielid
18. beschadiging - 20. openbare betrekking
21. soort onderwijs (afk.) - 23. persbureau
(afk.) - 25. vlek - 26. huizen - 28. af
30. herkauwer - 31. enzovoorts (afk.) - 32.
nobele - 34. bouwmateriaal - 36. oosterse
titel - 37. dwaas - 39. reus - 41. sleepanker
44. voedsel - 45. munt (afk.) - 46. dicht
doen - 50. tangens (afk.) - 51. bewijs van
verdriet - 53. unieke - 55. liefkozing
56. thee (Duits) - 57. waterplantje - 58.
naam.
Verticaal: 2. ijzerhoudende aarde - 3. edel
gas - 4. geschil - 5. danskoor - 7. deel
van het hoofd - 8. graansoort - 9. dieren-
poot - 10. bekende motorraces (afk.) - 11.
deel van de Bijbel (afk.) - 12. draagvat
13. ledemaat - 15. zijrivier van de Donau
17. kloostervoogd - 19. niet netjes - 20.
rivier in Zuid-Amerika - 22. schande - 23.
meisjesnaam - 24. eenheid van kracht (afk.)
25. heilwens - 27. drank - 29. watering
32. larve - 33. jongensnaam - 34. wel
willende lezer (Lat. afk.) - 35. vochtige
36. stuk grond - 38. uitroep - 40. wig
42. deel van een school - 43. linnen huisje
46. soort jus - 47. Verenigde Naties (Eng.
afk.) - 48. voorzetsel - 49. klinknageltje
52. Amer. filmonderneming - 54. lopend
touw.
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 6 20
Horizontaal: 1. kwant - 4. abaca - 6. ork
8. fra - 9. kluis - 11. laika - 13. uw
14. invidia - 16. ga - 18. brem - 20. zalf
21. klop - 23. kim - 25. semi - 26. molik
28. sonde - 30. rap - 31. hoe - 32. kanis
34. hoeke - 36. brak - 37. abc - 39. sits
41. hoop - 44. aula - 45. de - 46. Garizim
50. da - 51. praam - 53. plate - 55. elf
56. tra - 57. alsem - 58. skiff.
Verticaal: 2. nol - 3. trui - 4. aria - 5. bak
7. kina - 8. fair - 9. kwelm - 10. sv - 11. ld
12. agame - 13. urk - 15. iel - 17. ali
19. mooraap - 20. Zedekia - 22. plank
23. kk - 24. ms - 25. snoes - 27. ipi
29. oho - 32. kroep - 33. sa - 34. hc - 35.
etude - 36. bod - 38. bui - 40. sla - 42.
raaf - 43. kilt - 46. galm - 47. rm - 48. zp
49. mars - 52. ree - 54. tak.