NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
HET TEKEN
Balk en splinter
A Jjtl
Wc:
:40
fj 4
9
9
A
1$
mé 'i
Mo. 3739
Donderdag 23 december 1976
80e /aargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel 3 08, Giro 206882
AtVynnementsprijs 16,— pet jaar Franco per post ƒ25,— per jaar Advertenties 27 et. per mm, exci. BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FBUIU.ETON
Ineens was het verkocht. Wellicht tot
verbazing van vele ingezetenen, omdat de
meesten van oordeel waren, dat je het huis
beter kon slopen om een nieuwe, moderne
woning ervoor in de plaats te bouwen.
Vrijdags las men het in de krant: aange
kocht door een aantal vooraanstaande inge
zetenen, die er een soort van sociëteit van
willen maken.
Enkele dagen daarna ontving Jan Boode
een rondschrijven, waarin hij uitgenodigd
werd toe te treden als lid van een op te
richten ontspannings- en gezelligheidsclub,
die binnen afzienbare tijd gevestigd zou
worden in het voormalige herenhuis aan
de Parnassussingel. Al begreep hij, dat deze-
circulaire ongetwijfeld aan heel wat andere
plaatsgenoten verzonden zou zijn, voelde hij
zich in eerste instantie gevleid, omdat men
ook hem uitnodigde lid te worden, maar
toen hij verder las, bleek, dat het niet
zozeer om Jan Boode zelf ging, maar meer
om geld. Er werd klaar en duidelijk uiteen
gezet, dat koopsom en restauratie van het
grote huis rond een ton vergde. Van ieder
een, die door het voorlopige comité uitge
nodigd werd lid te worden werd verwacht,
dat hij één of meer renteloze aandelen van
duizend gulden zou kopen. En toen wist
Jan Boode meteen, dat hij nooit lid zou
kunnen worden van deze nieuwe sociëteit,
om de zeer eenvoudige reden, dat het gezin
Boode altijd min of meer in geldnood zat
en dus nooit in staat zou zijn een bedrag
van duizend gulden te fourneren.
Natuurlijk was het benodigde geld binnen
één maand bijeen. Een geselecteerd aantal
ingezetenen had voor de honderdduizend
gulden gezorgd. En nog wat meer. Er kwa
men timmerlieden, metselaars, schilders,
tuinlieden en een vakbekwame opzichter, die
in vereniging het oude huis moderniseerden
en zodoende helemaal een gedaanteverwis
seling deden ondergaan tot een alleszins
acceptabel geheel. Na een maand of drie
was de gehele restauratie een feit. De
burgemeester in eigen persoon opende het
etblissement, prees de offergave van haar
leden en voorspelde, dat niemand ooit spijt
zou krijgen van zijn medewerking om te
komen tot een gebouw, waarin men zich
rustig zou kunnen terugtrekken om een
krant of een boek te lezen, een kaartje te
leggen of een partijtje biljart te spelen of
gewoon een borreltje te drinken en een
babbeltje te maken.
Na de opening was de toegang enkel
voorbehouden aan de leden, die uiteraard
tevens aandeelhouders waren. Het reglement
bepaalde, dat eventueel nieuwe kandidaat
leden geballoteerd zouden worden, terwijl
een vrij hoog entreegeld zou worden ge
heven. Het bleef zodoende een exclusieve
gelegenheid en dat was van de aanvang af
altijd de bedoeling geweest van de organi
satoren.
Jan Boode wist, dat er één leraar van
de school lid was geworden, maar dat ver
wonderde hem nauwelijks. Velenberg, leraar
Nederlands, was getrouwd met een vrouw,
wier vader een groot bedrijf had in één der
provinciesteden. Ze was bovendien enig
kind. Toen deze man onverwacht stierf,
werd in overleg met de weduwe het bedrijf
verkocht en van het geld, dat de verkoop
opleverde, kreeg Velenbergs vrouw zoveel,
dat men kort daarna een nieuw huis kocht
in een betere buurt, want geld speelde nu
geen rol meer in het gezin Velenberg. Zo
doende betekende het kopen van een paar
aandelen in de op te richten sociëteit voor
Velenberg nauwelijks iets. Terwijl hij zo
doende ook nog gepromoveerd was tot één
der notabelen der gemeente. Hij had al eens
op de kandidatenlijst gestaan voor de ge
meenteraadsverkiezingen, maar nog niet o^<
een verkiesbare plaats. Misschien een vol-:
gende keer.
Als ik eerlijk ben, wist Jan Boode, ben ik
jaloers op mijn collega Velenberg. Ze hebben
een kind en kunnen zodoende eigenlijk doen
en laten, wat ze willen; wij hebben er vier,
terwijl we er al twee hebben, die studeren,
weldra zullen het er drie zijn als ook Liset
naar een middelbare school gaat. Hij weet:
ik ben wel eens opstandig: waarom de
een alles en de ander niets?
Op gezette tijden komen de collega's bij
elkaar. Doorgaans op een hoogtijdag. Dan
kijk ik rond, weet hij en zie ik de luxe,
soms overdreven. Neem nu Steynen, de
muziekleraar, die aan drie scholen ver
bonden is en nog minder uren maakt dan
een fulltimer. Ik ken de honoraria, die aan
part-timers worden betaald; dat gaat im
mers volgens een rijksregeling! Goed, het is
tamelijk hoger dan van de gewone leraren,
wat niet wegneemt, dat je er onmogelijk
bokkesprongen van kunt maken. Hoe vaak
heb ik mezelf afgevraagd: waar doen ze
het van? Nieuwe vloerbedekking in de salon
door G. Fortius
kost tegenwoordig al een kleine duizend
gulden en dan heb je nog niets bizonders.
Een beetje behoorlijk bankstel heb je ook
niet meer onder de duizend. Hoe versier
je dat allemaal? Van de kinderbijslag? Maar
de kinderen bij anderen hebben allemaal
fietsen en radio's en pick-up en wie weet
bandrecorders of zelfs een tweede draagbare
televisieEn gaan uit. Hij hoorde het
zo vaak in de klassen. Waar doen ze het
allemaal van?
Jan Boode is nu een eindje buiten de
gemeente op een vrij stille weg. Er staan
hier en daar banken, geplaatst door de
V.V.V. Hij stapt af en zet zijn fiets tegen
een boom om vervolgens plaats te nemen
op de bank. Het is hier bizonder stil. Enkel
een paar vogels fluiten en fladderen. In
de verte vaag het over de rijksweg razende
verkeer. Maar verder ademt alles hier
rust en vrede. Hij zit hier wel vaker na
te denken en te piekeren. Omdat hij zijn
zorgen zoveel mogelijk verborgen wil hou
den voor zijn gezin.
Hoe vaak heb ik hier met een opschrijf
boekje en een balpen al niet zitten rekenen;
als we hieropnu eens bezuinigen en het
abonnement van de schouwburg opzeggen
en een paar tijdschriften laten vervallen
en geen nieuwe studieboeken meer kopen
waar studeer ik nog voor, ik kom immers
toch niet meer hogerop? dan moet er
aan het eind van het jaar toch een redelijk
bedrag overblijven. Maar hij weet het: op
papier klopt het doorgaans wel, alleen jam
mer, dat er in de praktijk vrijwel nooit
wat van terecht komt, omdat er telkens
weer onvoorziene uitgaven moeten worden
gedaan en die zijn immers niet ingecalcu
leerd! Het blijft voor Jan Boode een raadsel,
dat iedereen altijd maar mooie, nieuwe,
moderne meubelen in huis kan halen en
dure vloerbedekking en het modernste kleu
rentelevisietoestel en noem maar op. Jannie,
mijn vrouw, houdt het huis fantastisch bij.
De hele week wrijft en boent ze, en als
er al ergens vuile plekken ontstaan, omdat
de kinderen nu eenmaal nonchalant zijn,
is ze soms meer dan een uur bezig om die
voorzichtig weg te krijgen. Met kunst- en
vliegwerk. Ondanks de elk jaar opnieuw
geprogrammeerder zuinigheid is er al in
jaren geen geld voor nieuwe meubelen. Het
bankstel begint nu echt te slijten. Dat heb
je immers met kinderen? Die zijn nu een-
maai niet zo voorzichtig. Misschien ergens
eens een behoorlijk tweedehands? Dan ben
je misschien voor driehonderd klaar. Toch
maar eens met Jannie over praten.
Hij weet: dit is al jaren een leven met
zorgen. Met een girorekening, die af en toe
in het rood staat, als er bijvoorbeeld veel
vaste, jaarlijkse uitgaven moeten worden
gedaan: de hypotheekrente en aflossing, de
verzekeringen, belastingen, noem maar op.
Dan moet er minstens een maand weer
heel voorzichtig gedaan worden om zo spoe
dig mogelijk dat rood weg te werken. Nee,
het was geen prettig leven, maar de andere
collega's hadden hetzelfde of nagenoeg het
zelfde salaris' en leefden prettig, zorgloos
en kunnen blijkbaar wat nieuws kopen als
ze daar zin in hebben.
Ik ben nooit een econoom geweest, wist
hij. Op school had ik zessen voor de wis
kundevakken. Ik zag het gewoon niet. In
talen daarentegen was ik zo ongevéer de
bolleboos en vooral Frans lag me. Vandaar,
dat ik nu al die jaren Frans doceer op de
Mavo, de vroegere Muloschool.
„U gaat in de vakantie zeker altijd naar
Frankrijk?" Die vraag is hem al .verscheidene
malen door leerlingen gesteld. „Om uw
1 kennis wat op te vijzelen of te moderni-
"seren." Dan knikt hij enkel, wat geheim
zinnig, wat zowel ja als nee kan betekenen.
In werkelijkheid is hij in het tweede jaar
van het huwelijk met Jannie een week met
haar naar Parijs geweest. De stad en om
geving bezocht. Maar daarnaVakantie
kan er ternauwernood af. Ze hebben al
enkele malen gewoon overgeslagen. De
kinderen gaan op hun eigen manier: kam
peren of naar familie. Die gaan voor. Mis
schien laterals de kinderen volwassen
zijn, maar dat kan nog jaren duren.
Nee, vakantie is er al lang niet meer bij.
Omdat ze het geld beter, nuttiger kunnen
besteden. Bijvoorbeeld als het huis weer
eens aan de buitenkant geschilderd moet
worden. Dan schiet de vakantie er zeker
bij in. En dit jaar komt er evenmin wat van.
In drie maanden tijds een nieuwe wasma
chine en een dito ketel voor de verwarming.
Samen dik vijftienhonderd gulden. Het plan
om deze zomer te proberen in de uitverkoop
een nieuw bankstel te kopen, is zodoende
alweer van de baan. Maar opnieuw een jaar
wachten. In de hoop, dat er volgend jaar
minder of geen onvoorziene uitgaven zijn.
i (Wordt vervolgd).
„En dit zal U een teken zijn gij zult
het kind vinden in doeken gewonden en
liggend in een kribbe". Wij kennen de enge-
lenboodschap uit ons hoofd en we horen
die merkwaardige woorden niet meer, die
spreken van een teken. De engel zegt niet
alleen maar dat de Zaligmaker geboren is
en dat Hij in doeken gewonden ligt in een
kribbe. Hij zegt erbij, dat dit een „teken"
is. Dat teken brengt verwarring.
Met de herders wachtte heel het volk
der Joden op de Zaligmaker, de Messias.
Men had daar zo zijn eigen gedachten over,
die door geslachten van theologen waren
gevormd.
De Zaligmaker, de Messias, dat zou de
zoon zijn van David. En David was de
schier legendarische grondvester van het rijk,
de veldheer, die de heidenen ten onder
bracht. De Messias, Davids zoon, zou dat rijk
weer herstellen tot „een koninkrijk van alle
eeuwen", zijn heerschappij zou zijn „van
geslacht tot geslacht" en alle heidenen zou
hij onder zijn voeten vertreden. De Joden
behoefden naar die heidenen niet ver te
zoeken, de Romeinen beheersten het Heilige
Land en vanuit hun burcht Antonia de
Heilige Stad. Ze wachtten maar tot Hij
komen zou, die het Koninkrijk Gods zou
vestigen.
Wanneer dit kind in de kribbe een man
geworden is, zal hij zeggen: „Het Koninkrijk
Gods is binnen in U". Het is aan dovemans-
deur geklopt. Herhaaldelijk proberen de
Joden Hem koning te maken, hun toe
komstverwachting is aards.
„Mijn kracht wordt in zwakheid vol
bracht", zegt Hij, die eens als kind in doe
ken in de kribbe lag. Maar het is orakeltaal
voor hen, die wachten op de man die het
zwaard zal trekken tegen de Romeinen. Het
kind in doeken in de kribbeeen teken.
Een teken, dat wijst naar het woord van de
profeet Jesaja: „Mijn gedachten zijn hoger
dan Uw gedachten, spreekt de Heer."
Met dat teken hebben wij het ook in deze
tijd en voor onszelf maar al te veel te
kwaad. Zoals de Joden hun eigen Messias-
verwachting hadden en het teken niet her
kenden, zo hebben wij onze eigen verwach
tingen van God, ons eigen beeld van God.
Wanneer wij tot God gaan, weten wij
al van te voren wat wij nodig hebben en
hoe ons gebed verhoord dient te worden.
God is een goede God, wanneer Hij ons
onze zin geeft. En we noemen dat met
een vroom woord gebedsverhoring. God laat
ons in de steek, wanneer Hij ons niet onze
zin geeft, wanneer Hij onbegrijpelijk handelt
en dan klagen wij dat God niet antwoordt.
Dan gaan we ons afvragen of Hij er wel
is. Wij zoeken een God en gaan tot een
God van ons eigen maaksel, volgens onze
eigen concepties. Precies zoals de Joden
zaten te wachten op een Verlosser naar
eigen plan. Zelfs hun leidende theologen, die
er alles van wisten, roeren zich niet
wanneer de Wijzen uit het Oosten komen
vragen naar de Koning der Joden. Het klopt
niet met hun theologie en niet met hun
nationalisme.
Dit Kind is een teken van het werken
Gods in de wereld. Niet volgens onze ver
wachtingen. Niet naar onze plannen. Mis
schien bekruipt ons aanvankelijk een gevoel
van diepe teleurstelling, wanneer we ons
afvragen: „Is dat alles?"
En alleen wie ootmoedig, in geloof als
de herders, komt en ziet, zal aanbidden.
„Met begrijpen zal 't niet gaan; Grijp het
onbegrepen aan."
3
5
6
8
g
10
u
12
O
13
O
4
5
7
16
17
O
O
18
O
9
O
20
21
22
23
O
24
25
26
O
27
iè
29
30
31
«r
32
O
V
33
O
O
34
J3
a/T36
37
V
O
38
39
O
sver*
41
42
O
43
44 45 46
O
47
48
V
O
50
51
52
53 54
55
Q
UT
O
57
58
59 Q 60
61
O
O
62
63
V
64
65
O
66
O
67
O
68
53
O
70
7'
72
O
O
73
74
75
76
77
78
79
80
81
O
82
83
84
O
85
O
86
87
88
1
89
O
90
91
k_^C32
O
93
94
O
95
96
97 98 99
100
101
O
O
102
103
A
1 0104 h
105
106
107
106
4
109 110 q 111 112
113
O
114
115
116 117 q 118
119
O
120
O
121
122
l 123 124
125
O
126
127
O
128
129
130
131
Horizontaal: 1. soort woning - 8. weeg
inrichting - 12. permanente commissie (afk.)
13. gezet - 14. gewicht (afk.) - 15. zware
hamer - 16. heer (afk.) - 18. rivier in Italië
19. persoonlijk voornaamwoord - 20. van
het Heilige Roomse rijk (afk.) - 22. van het
lopende jaar (Lat. afk.) - 24. als eerder
(afk.) - 25. vertaler - 27. deel van de dag
(afk.) ■- 28. plaats in Limburg - 32. voeg
woord - 33. sportartikel - 34. watering
35. eenheid van kracht (afk.) - 36. sele
nium (afk.) - 38. baan voor balspel - 41.
bloem - 43. knaagdier - 44. aardkunde
47. godin - 49. gemanierde vrouw - 50. on
metelijke - 53. moesteppe - 56. houding
57. vleesgerecht - 59. leraar (afk.) - 60.
stuk hout - 62. eerwaarde heer (Lat. afk.)
64. zuivelprodukt - 65. geur - 68. meer in
Amerika - 70. let wel (afk.) - 72. deel van
een stadhuis - 73. verzoek - 74. plaats in
Gelderland - 78. zeer bekend - 82. plaats
in Zeeuws-Vlaanderen - 83. berg op Kreta
85. familielid - 86. staande - 89. schilders
gerei - 90. treffen - 91. heilwens - 92. titel
(afk.) - 93. bejaard - 95. deel van de voet
97. -deel van een jas - 100. strafwerktuig
102 verlaagde toon - 104. laatst leden (afk.)
105. onmondig - 109. raden (afk.) - 111.
schaaldier - 113. als volgt (afk.) - 114.
lekkernij - 115. gewicht (afk.) - 116. stoot
118. jongensnaam - 119. lengtemaat (afk.)
121. zoals de akten getuigen (Lat. afk.)
123. strandmeer - 125. lidwoord - 126.
puistje - 128. Chinese maat - 130. woede
131. licht geraakt.
Verticaal: 1. muziekterm (afk.) - 2. uitroep
3. Gode zij lof (Lat. afk.) - 4. kleur - 5.
in orde (afk.) - 6. nieuwe wereldtaal - 7.
niet genoemde (afk.) - 8. waaronder (afk.)
9. grote bijl - 10. tijdperk - 11. grijnzende
vertrekking van het gelaat - 15. afstands
maat - 17. uitgezette lijn - 18. stand of
toestand - 19. insekt - 21. plaats in Duits
land - 23. cum suis (afk.) - 24. slede - 25.
Engels lidwoord - 26. etenbereider - 29.
plant - 30. insekt - 31. kleur - 37. aalvork
38. sportploeg - 39. het zij zo - 40. geest
drift - 42. vogelprodukt - 44. hoeveelheid
45. rivier in Duitsland - 46. bijwoord - 48.
zangstem - 51. broodbeleg - 52. zuinig
54. nakomelingschap - 55. overeenkomst
58. plaats in Gelderland - 61. rivier in
Siberië - 63. insekt - 66. water in Friesland
67. godsdienst - 69. altijd - 70. ontkenning
71. voorzetsel - 73. vorm van handwerken
75. gemene weide - 76. nobele - 77. be
trokken - 78. luchtvaartuig - 79. plaatje
80. karakter - 81. geneesheer - 84. kinder-
groet - 87. van een (afk.) - 88. maat-
schappijvorm (afk.) - 92. gewicht (afk.)
94. tijdsduur - 96. vlagzalm - 97. vis - 98.
reeds - 99. vogel - 100. gebogen been - 101.
plaats in Noord-Holland - 102. eter - 103.
baardje - 105. schaakterm - 106. evenredige
vertegenwoordiging (afk.) - 107. persoonlijk
voornaamwoord - 108. gemeentelijke genees
kundige dienst (afk.) - 110. rekening - 112.
vis - 117. web - 119. maand - 120. op
welke wijze - 122. op de wijze van - 124.
deel van een Franse ontkenning - 125.
titel (afk.) - 126. paardekracht (afk.) - 127.
inhoudsmaat (afk.) - 129. dierengeluid.
