NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
m
II houdt m
het meest gelezen blad
op Noord-Beveland
in handen
GIEPS GOUDEN
VIJFJE
door Henk
van Heeswijk
Zeeland
Magazine?
Er worden weer nesten gebouwd
DE TAPIJT
SPECIALIST
A. J. van Gilst
No. 3700
Donderdag 26 maart 1976
79e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel 3 08, Giro 206882
Abonnementsprijs 16,— per jaar Franco per post 25,— per jaar Advertenties 27 ct. per mm, excl. BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FEUILLETON
Hoofdstuk 1: De man.
De prilste jeugd, de eerste levensjaren
van Gerrit Geugies waren als het ware
overtrokken met een grijs gordijn, waar-
door je nauwelijks wat kunt zien. Soms,
lang nadat hij volwassen was geworden,
pijnigde hij zijn hersens om iets in de
herinnering terug te krijgen, maar door
gaans bleven het nutteloze pogingen. Het
verleden was een verborgen iets en er was
ook niemand, die hierover inlichtingen kon
geven. Wat Gerrit zich herinnerde was een
vrij groot, maar oud huis, met daarbij een
onnoemelijk grote tuin. Vooral dit laatste
scheen al heel gauw op de peuter een
diepe indruk te hebben, want als Gerrit
zijn ogen sloot, zag hij die tuin. En vaag
ook het huis met de grote bessewal aan de
ene kant, de bloemetuin aan de andere.
En voor het overige land.
Hij herinnerde zich eveneens, dat hij wel
eens aan de hand van vader op zondagmid
dag wandelingen maakte door de tuin, waar
geen eind aan scheen te komen. Later toen
hij volwassen was geworden en nog eens
een halve dag terugkeerde naar de Beem-
ster om oude plekjes op te zoeken/ reed hij
langs de weg, waaraan huis en tuin lag.
Het huis was inmiddels verbouwd en ge
moderniseerd, maar de bessewal zowel als
de bloemetuin waren intact gebleven. En
zover het oog reikte in noordelijke richting,
zag hij land. Nu wist hij, dat het eind van
de tuin grensde aan de Neckerweg.
Dit was evenwel ongeveer alles. Van
tante Brechtje, die hem vanaf zijn achtste
jaar had opgevoed wist hij, dat zijn moe
der in het kraambed was overleden, gelijk
met zijn broertje dat net geboren was
Zodat vader na een Vierjarig huwelijk met
Antonia Spaans als weduwnaar achterbleef
met de driejarige Gerrit en anderhalfjarige
Catrien. Enkele weken na de dood van zijn
vrouw, kwamen twee ouderlingen bij Gerrit
Geugies op huisbezoek, probeerden de man
wat op te beuren, waarbij naarstig allerlei
bijbelteksten gehanteerd werden, die op
Gerrit niet of nauwelijks enige indruk
maakten maar aan één advies gaf hij ge
hoor: „Je zelle er goed aan doen, Gerrit,
als je een hoishoudster neemt; je buur
vrouw is een best mens, maar ze kenne
niet altaid voor je kinders zorgen." Dus
plaatste Gerrit een advertentie voor een
huishoudster in een moederloos gezin met
twee kinderen. Op die advertentie kreeg hij
een drietal brieven en de schrijfster van één
leek hem: Griet Stroet. Ze had uitvoerig ge
schreven. Ze was weduwe, had een huisje
en een stuk bouwland bij Opperdoes. Plus
een zoon van vijf jaar. Ze wilde wel komen,
maar er moest een mogelijkheid zijn van
een huwelijk, want Griet was nog maar
één' en dertig en voelde zich nog te jong
om de rest van haar leven alleen te
blijven. Omdat Gerrit Geugies, over dat
alleenblijven er eigenlijk net zo over dacht,
reed hij met knecht en paard en wagen
naar het station Purmerend, stapte daar op
de trein en nam in Hoorn het lokaaltje in
de richting Medemblik, dat toen nog reed.
Het spul van Griet Stroet was gauw ge
vonden. De begroeting was terughoudend;
man en vrouw monsterden elkaar. Gerris zag
een béhoorlijk geproportioneerde vrouw
met een jeugdig gezicht en een paar stevige
armen en handen. Griet zag een lange,
Bent xeeds geabonneerd op
eea twee-maandelijks tijd
schrift met actualiteiten,
cultuur, evenementen, his
torie en recreatie.
Het geheel in 4 - kleuren
omslag en alle artikelen
voormen van nog nimmer
gepubliceerde foto's.
Slechts 16,per jaar.
Vraag een gratis proefnummer aan
POSTBUS 1 -
WISSENKERKE
magere man, maar goed gekleed, met een
dikke haardos, die je zijn twee en dertig
jaren nauwelijks aanzag. Hij bleef eten,
bekeek daarna het land, waarop voorna
melijk aardappelen en bieten werden ver
bouwd en nodigde op zijn beurt Griet uit
voor een tegenbezoek, dat drie dagen later
plaatsvond. Griet zag meteen, dat het spul
van Gerrit Geugies tamelijk veel groter was
dan het hare en ook het huis was niet zó
oud. Ditmaal bleef zij eten en na de mid
dag bespraken ze alle konsekwenties. Griet
stelde voor maar te trouwen en bij de no
taris voorwaarden op te laten maken, zodat
de kinderen wederzijds enkel het erfdeel
van hun moeder of vader zouden krijgen.
Een maand later had Griet Stroet haar huis
en bedrijf verkocht en nog geen maand
later trouwden Gerrit en Griet, heel een
voudig en niet in de kerk, want Griet deed
nergens aan. Gerrit was weliswaar belijdend
lid van de „fijne" kerk, zoals dat in die
dagen heette, waar was na de dood van
zijn eerste vrouw weer afgezakt, want hij
was nooit zo'n fanatiekeling geweest. Dat
stond de kerkeraad slecht aan, dus kreeg
Gerrit opnieuw bezoek. Maar ditmaal had
Gerrit er genoeg van en zei dat dan ook
op zijn eigen rustige manier. Men dreigde
hem tenslotte onder censuur te zeten, maar
toen was Gerrit de broeders een slag voor,
want nog dezelfde avond schreef hij in een
brief, dat hij zich onttrok aan de ge
meenschap der Gereformeerde Kerken.
Waarmee Griet het voor honderd procent
eens was: „Dat spaart ook weer geld uit.
want als grote tuinder kun je geen cent
in het kerkezakje gooien."
Ja, dat wist Gerrit junior, die naar zijn
vader was genoemd, zich nog te herinneren:
zijn stiefmoeder en stiefbroertje Maarten.
De lammeling, die hem altijd bij zijn moe
der verried. Bovendien voelde Gerrit in
tuïtief, dat moeder Griet haar eigen zoon
voortrok bij de beide andere kinderen. Om
dat vader Gerrit van 's morgens vroeg tot
donker hard meewerkte in de tuin dat
spaarde immers nog een knecht uit had
moeder Griet alle gelegenheid haar an-
tiphatie tegen de beide kinderen van haar
tweede man bot te vieren. Instinctmatig
zochten Gerrit en zijn zusje troost bij el
kaar. Gelukkig ging Maarten al heel gauw
naar de grote school, zodat de kinderen
althans overdag gevrijwaard bleven van zijn
treiteringen en geniepige kneepjes, waarin
hij een expert was.
Gerrit herinnerde zich ook nog, dat hij
als zesjarige zijn drie jaar oudere stief
broer op een zaterdagmiddag met een
klomp een gat in zijn hoofd sloeg. Wat
hem een uitgebreid pak slaag opleverde
van moeder Griet, want die was des dui
vels omdat men haar lieveling op een dus
danige wijze had afgetuigd. Dat het een
keer op een uitbarsting moest uitlopen, had
Griet nooit voorzien, want daarvoor was
ze te dom. Huilend van de pijn nam Ger
rit zijn vier jarig zusje, dat van de weer
omstuit ook was gaan huilen bij de hand en
samen liepen de kinderen over het land
naar hun vader, die zo'n vijftienhonderd
meter van huis aan het werk was met de
knechts. En zei tegen hem, wat hij gedaan
had met zijn stiefbroer en waarom. Dat
hij daarvoor ongenadig rammel had ge
kregen van moeder Griet en ze daarom
weggegaan waren. „We gaan niet meer
terug," besliste Gerrit gedecideerd. „Ze is
gemeen, want Maarten mag alles en wij
niks. Maarten krijgt snoep, als hij er om
vraagt, maar als Trien of ik het vragen,
krijgen we een klap
Gerrit senior zei er niet veel op, maar
dacht er het zijne van. Hij had zijn ogen
vast niet in de zak en had dus ook al het
een en ander gezien. Zijn antwoord was
enkel: „Jullie blijven hier tot we gaan eten.
Ga daar maar zoet spelen." Hij wees naar
een stuk grond, dat nog ingezaaid moest
worden.De kinderen gehoorzaamden en
vermaakten zich de rest van de middag.
Omdat het zaterdag was en de knechts het
weekend naar huis gingen, werd een paar
uur eerder gestópt met werken. Met z'n
allen liepen ze naar de woning, waar Ger
rit de knechts hun loon gaf en ze „wel
thuis" wenste. Tot zijn kinderen zei hij:
„Ga nog maar even buiten spelen, 't is
mooi weer. Maar bij de sloot wegblijven,
hoor!"
Wordt vervolgd.
Nestbouwinstinct, een der grootste raadsels in de natuur.
Het is weer voorjaar en prompt worden
onze gevederde vrienden weer aktief. Naast
de vogels die steeds in ons land blijven,
komen de vakantiegangers terug van weg
geweest om hier hun nesten te bouwen,
eieren uit te broeden en hun jongen groot
te brengen. Het is weer een bedrijvigheid
van belang.
Nu is een nest niet voor alle vogels een
geweldig karwei, want er zijn er, die er
zich maar heel eenvoudig vanaf maken,
met een kuiltje in het zand of zo, zoals
de pluvieren, grielen en diverse strandvogels.
Dan zijn er nog vogels, zoals de koekoek,
die vrolijk hun eieren in andermans nest
deponeren en de zorg aan anderen over
laten, maar dat zijn toch wel uitzonderin
gen. Bij de meeste vogels is de zorg voor
het nest. de eieren en de jongen zeer groot
en dat brengt voor deze dieren heel wat
drukte met zich mee.
Vooral onder de zangvogels vinden we
dieren die prachtige nesten bouwen. Zij
gebruiken hiervoor allerlei stoffen, ze met
selen, bakken, vlechten en timmeren en we
vinden hierbij bijzonder knappe staaltjes
van architeótuur.
Een voorbeeld hiervan is de rietzanger,
die keurige paalwoningen bouwt. Rietsten
gels dienen als steunpalen en worden mee
DELTA STAR
Torendijk 45 - Kortgene
Telefoon 01108 -280-428
Het goedkoopste adres
van Zeeland voor
TAPIJT
's Zaterdags na 12.00 uur GESLOTEN
in het vlechtwerk opgenomen. Het nestje
zelf is een soort korfje, dat zeer solide is
en waarvan de bovenranden iets naar bin
nen gebogen zijn, om te voorkomen dat de
eieren uit het nest vallen, wanneer de wind
het nest op de rietstengels heen en weer
doet zwiepen. Het nest wordt altijd zo hoog
gebouwd dat het water het niet kan be
reiken, terwijl het ook beveiligd is voor
vreemde indringers.
Er zijn ook vogels die holbewoners zijn.
Oeverzwaluwen graven met snavel en poot
jes lange gangen, waar we aan het einde
het nest vinden keurig gestoffeerd met
halmpjes. Dikwijls vinden we in één wand
hele kolonies bij elkaar. In de broedtijd
is het enorm leuk om te zien hoe al die
vogels bedrijvig zijn en de gaten in en uit
vliegen.
Papegaaien en spechten'behoren eveneens
tot de holbewoners, maar zij zoeken het
in boomstammen.
Natuurlijk vragen wc ons wel eens af
hoe het mogelijk is, dat die vogels in staat
zijn zulke prachtige nesten te bouwen. Zelfs
een jonge vogel, die vóór het eerst een
nest gaat maken, maakt het precies zoals
dat nest voor zijn soort moet zijn. Men
heeft proeven genomen en er voor gezorgd
dat zo'n jonge vogel uitgebroed en groot
gebracht werd in een nest van andere vo
gels. Hij had dus geen enkel voorbeeld ge
zien van het nest, zoals dat voor zijn
soort behoort te zijn en toch ging dit dier
prompt in het eerste seizoen een nest bou
wen, dat specifiek was voor zijn soort. Hij
leverde een keurig yolwaardig produkt af
dat sprekens geleek 'op dat van zijn eigen
ouders.
Uit een en ander blijkt duidelijk, dat de
capaciteit tot nestbouw aangeboren is, er
felijk vastligt, alsook de bouwtrant. Dat
is ook noodzakelijk, want de bouw van
zo'n nest van een bepaald soort vogel is
nodig voor die soort. Het bouwen van zo'n
nest heeft in de loop der tijden bewezen
voor hen het beste nest te zijn, waarin de
eieren veilig zijn en de jongen goed kunnen
worden grootgebracht. Dat de capaciteit
tot bouw van zo'n nest, ook al heeft 'de
vogel hiervan nooit een voorbeeld gezien,
aangeboren is en geen problemen voor het
dier met zich brengt, is een belangrijke
voorwaarde tot het voortbestaan van de
soort.
Het instinktx voor de nestbouw is één
van die grote mysteries in de natuur. In
de loop van de evolutie moet bij de vogels
de bouw van een voor de soort karakte
ristiek nest op de een of andere manier
erfelijk geworden zijn. - Hoe dit echter in
zijn werk is gegaan, is voor de wetenschap
nog steeds een groot raadsel.
Makelaars- en Assurantiebedrijf
Taxaties
Bemiddeling bij aan- en verkoop
Hypotheken
Verzekeringen
Financieringen
Makelaar o.g. en assurantiebezorger
Ringweg 16, Colijnsplaat,
Telefoon 01199 - 2 63.
Kruiswoordpuzzel no,. 470
Horizontaal: 1. eenh. v. kracht (afk.) - 3.
vogel - 10. dwaas, nar - 13. rivier (Spaans)
15. metaal - 16. geogr. aanduiding (afk.)
18. dierengeluid - 19. moesplant - 21. niet
(Eng.) - 22. kwaad - 24. zeevogel - 26.
vreemde munt - 28. Germ, godheid - 30.
in opdracht (afk.) - 31. reinigingsplaats
33. mannelijk dier - 35. soort cobra - 36.
water in Friesland - 37. voegwoord - 38.
waagstuk - 40. water in Brabant - 41.
waterplant - 43. deel v. d. dag (afk.) - 44.
deel v. e. breuk - 47. de onbekende (afk.)
48. namelijk (afk.) - 49. lichaamsvocht - 50.
ons inziens (afk.) - 51. wettelijke aanspra
kelijkheid - 52. soort koffer - 54. eenh. v.
kracht (afk.) - 55. aanzien - 56. reeds - 57.
water in Utrecht - 58. het Romeinse Rijk
(afk.) - 59. vlug - 60. soort modder - 62.
wiel - 64. deel v. d. mond - 66. vertegen
woordiger - 68. horizon - 70. Ned. Indië
(afk.) - 71. voorzetsel - 72. aanspreektitel
73. gevuld - 75. bekende motorraces (afk.)
77. jongensnaam - 79. dubbelklank - 80.
lijst - 82. voorzetsel - 84. haarkrul - 85.
jongensnaam - 86. grondtoon.
Verticaal: 1. dominee - 2. vogel - 4. in orde
(afk.) - 5. elektr. geladen deeltje - 6.
heldendicht - 7. rijgsnoer - 8. winteryoer-
tuig - 9. kleur - 11. rivier in Siberië - 12.
reinigingsmiddel - 14. familielid - 17. be
loning - 20. riv. in Duitsland - 23. deel
v. e. muziekinstrument - 25. vogel - 27.
spijker - 29. oosterse titel - 32. onver
standig - 34. graafdiertje - 36. landbouw
werktuig - 39. uurwerk - 42. laatste nieuws
(afk.) -43. geheel - 44. stapel - 45. vogel-
produkt - 46. volksvertegenwoordiging - 48.
voorzetsel - 49. rust en kalmte - 51. pijn
52. dun vel - 53. europeaan - 54. kern
55. nauw - 56. waterplantje - 59. coupe
60. wapen - 61. deel v. h. been - 63. soort
bank - 65. voorvoegsel - 67. handigheidje
69. gebruik in kleding - 74. deel v. h. oor
76. kindergroet - 78. zangnoot - 80. vreem
de munt (afk.) - 81. Romeinse Rijk (afk.)
83. uitroep v. pijn.
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 469
Horizontaal: 1. enerlei - 7. arabesk - 13.
pee - 14. algebra - 16. sla - 17. islam
19. nee - 20. sisal - 22. dd - 23. loket
25. se - 26. oke - 28. bob - 29. lip - 31.
nee - 33. or - 34. cokes - 35. ria - 37. te
38. godin - 40. voldaan - 42. eet - 44. dol
45. asperge - 48. gewag - 50. ld - 51. rue
52. kader - 54. ge - 55. bek - 57. ina - 59.
pus - 60. sen 61. os - 63. torst - 65. nt
66. ratio - 69. rit - 70. drang - 72. tat
73. meteoor - 76. mee - 77. alabama - 78.
klappen.
Verticaal: 1. epiloog - 2. nee - 3. eelde - 4.
lam - 5. el - 6. ignobel - 7. abeel - 8. rr
9. aas - 10. essen - 11. sla - 12. kalkoen
15. eek - 18. ad - 21. is - 23. lok - 24.
tirol - 27. kroesde - 28. bon - 30. pil
32. etalage - 34. citer - 36. adder - 39.
dop - 41. aow - 43. agent - 45. alberta
46. rui - 47. kapstok - 48. ges - 49. ge
negen - 53. dut - 56. kotta - 58. aorta
60. stamp - 62. si - 64. rie - 65. nr - 67.
aal - 68. oma - 70. dra - 71. nee - 74.
om - 75. ol.
