NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
I31 1
DE KLUIZENAAR
door Gerrit Franssen
Zeeland
Magazine?
Inzameling bestrijdingsmiddelen
en medicijnen
DeSchouwse Smokkelaar
No. 3691
Donderdag 22 januari 1976
79e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel 3 08, Giro 206882
Abonnementsprijs 16,— per jaar Franco per post 25,— per jaar Advertenties 27 ct. per mm, excL BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FEUILLETON
Ze antwoordde niet, enkel nors voor zich
uit kijkend. Om zich een houding te geven,
opende ze het deurtje van de vuurhaard,
takelde het wat op en gooide er nieuwe
brandstof overheen. Met een klap smeet ze
het deurtje dicht.
Bij de pomp boog hij zich even over haar
heen en zoende de vrouw in haar nek. Ze
weerde hem niet af, maar reageerde er
evenmin op. Hij keek haar aan. „Zeker ook
koppijn, he?"
Nog altijd antwoordde ze niet. De man
vroeg verder: „Toch wel goed geslapen,
he? Jee, wat was jij gisteravond ver heen..."
Met een ruk draaide ze zich om naar de
man. „En hoe ver was ik dan wel heen,
meneer Lefering? Voorzover ik ontdekt heb,
ben ik niet verder gekomen dan daar!" Ze
wees naar zijn slaapkamer.
Hij keek verschrikt op. „Nou, jij wilde
zelf, hoor."
Geruime tijd hield ze haar blik op zijn
gezicht gericht, maar ze kon er niets bi-
zonders in zien. Zelfs geen spotlichtjes.
Hij is doodernstig op dit moment, wist ze
nu. Schouderophalend draaide ze zich weer
om. „Laten we er verder maar over zwij
gen, want het zal zo erg fraai niet geweest
zijn."
„Wat bedoel je? Ik heb niks gedaan, wat
jij niet wilde."
Opnieuw draaide ze zich om. „En wat
wilde ik dan wel?"
„Alles. Eerlijk. Nou, ik ben ook niet van
steen, dus..."
Ze werd rood tot de haarwortels. „Je
liegt! Ik geloof er geen barst van! Je hebt
misbruik gemaakt van het feit, dat ik
dat ik
Hij greep haar ruw bij de schouders. „Ja,
ga verder? Probeer eens te suggereren, dat
ik je met geweld heb genomen? Heb het
hart eens, dan zal ik je tochMaar wat
hij dan zou doen, bleef in het niet hangen.
Hij was geschrokken van zijn eigen heftig
heid. Zijn handen vielen van haar schouders.
Ze hadden haar pijn gedaan, maar ze voelde
ook een andere pijn. Die man is eerlijk,
wist ze nu. „Sorry", zei hij zacht en liep
toen naar de kast, waar hij ging zoeken
naar hoofdpijntabletten.
„Bedoel jeging ze op kalme toon
inhakend op hetgeen hij gezegd had. „be
doel je, dat ik het zelf wilde? Dat ik op
eigen initiatief met je meeging naar jouw
slaapkamer?"
Zonder om te kijken antwoordde hij: „Ja.
Precies. Weet je dat dan niet meer? Was
je zo ver heen, dat je je er niets meer van
kunt herinneren?"
Ze liep langzaam naar de tafel en schonk
zich een kop koffie in, waarvan ze ging
drinken, terwijl ze neerzakte op een stoel.
„Ik weet nog, dat ik op je schoot zat en
we elkaar zoenden. En misschien wat stoei
denverder weet ik niks meer tot ik
vanmorgen wakker werd. Ik denk: door
het loeien van de koe. Het was al over
achten."
De man had een buisje met tabletjes
gevonden en nam er twee in, die hij met
wat water uit de pomp wegspoelde. Daarna
liep ook hij naar de tafel en legde er twee
voor haar neer. „Hier. Dat helpt. Met een
paar uur voel je je een stuk beter." Hij
wilde bij haar gaan zitten om zich een kop
koffie in te schenken, maar met een ruk
kwam ze overeind, zich omdraaiend. „Ga
Bent u reeds geabonneerd op
een twee-maandelijks tijd
schrift met actualiteiten,
cultuur, evenementen, his
torie en recreatie.
Het geheel in 4 - kleuren
omslag en alle artikelen
voorzien van nog nimmer
gepubliceerde foto's.
Slechts 16,per jaar.
Vraag een gratis proefnununer aan
POSTBUS 1 -
WISSENKERKE
je alsjeblieft eerst wassen en aankleden; ik
kan geen naakt meer zien
De rest van de morgen bestond er een
soort gewapende vrede tussen beiden; er
werd nauwelijks gesproken. De vrouw deed
het hoognodige werk, maar het bed in zijn
slaapkamer maakte ze dit keer niet op. Pas
in de middag, na de lunch, toen ze afwaste,
stelde ze voor: „Laten we straks maar een
eindje gaan wandelen. Het zal ons goed
doen; het weer is ook redelijk, dus
Ze antwoordde niet, maar verkleedde zich
en ging een kwartier later met hem mee.
De hond bleef voor het huis liggen. Dirk
had de voordeur toegetrokken, maar niet
op slot gedaan. Geruime tijd wandelden ze
zwijgend door het bos. Hij was een gedeelte
ingeslagen, dat ze niet kende. Het stil
zwijgen begon pijnlijk te worden. Het was
de man, die de stilte op een gegeven moment
verbrak en vroeg: „Ben je nog steeds boos?"
Zonder hem aan te kijken, zei ze op
kalme toon: „Niet zozeer op jou. Dat je
profiteerde van het feit, dat ik teveel ge
dronken had en daardoor gek ging doen,
neem ik je niet kwalijk. Ik denk, dat elke
man wel zo zal zijn. Het feit, dat ik me
zo heb laten gaan, zit me dwars. Want zo
ben ik niet, als je dat maar weetl" Het
laatste kwam er heftig uit.
„Eerlijk gezegd zag ik het aankomen,
Els," zei hij op zachte toon. „Als deze uit
barsting tussen ons was uitgebleven, zou
het niet normaal geweest zijn. Het is de
natuur; bovendien groeiden we steeds meer
naar elkaar toe. In menig opzicht. Je wordt
vrijer, doordat je dagelijks met elkaar om
gaat, van 's morgens tot 's avonds, weken,
maandenBovendien, ik mag jeik
houd van je, Els
„Dat heb ik al enige tijd gemerkt. Toen,
die middag op het land, nadat ik je een
paar uur had geholpen met aardappels
rooien. Nu ja, je bent mij ook niet on
verschillig, dat weet je onderhand wel. An
ders zou ik me vast niet hebben laten lief
kozen of zoenen. Dat is logisch. Maar om
meteen samen naar bed te gaanhet is
niet de goeie volgorde. Zo zie ik dit."
Geruime tijd was het stil. Ze liepen tussen
de bomen door in de richting van de enige
verharde weg in deze omgeving. Hun voet
stappen werden gedempt door het mos en
het groen; de harde wind van een paar
dagen tevoren had al heel wat bladeren
van de loofbomen doen afwaaien. Het
ritselde iets, als je er over liep. Tussen de
bomen door schemerde paars; ze wist, dat
dit de ongerepte heide was, die hier en
daar nog in bloei stond.
Hij zei opeens: „Je had het over de
volgorde. Ik weet het en ben het met je
eens. Eerlijk waar. Maar we hadden beiden
gedronken; jij en ik waren het niet meer
gewend. Dan groeit je bravour en denk je
alles te kunnen."
De vrouw begreep hem. „Laten we maar
niet meer over schuld praten," meende ze
te moeten antwoorden. „We hebben beiden
gefaald in onze zelfbeheersing. Door de
wijn."
Pas op de terugweg, vroeg hij: „Je gaat
nu zeker weg, he?"
Het was het dilemma, waarmee ze in
stilte de hele morgen al had geworsteld.
Zelf had ze zich afgevraagd: Kan ik hier
nu wel blijven, na wat er tussen ons is
voorgevallen? Mijn verstand zegt: ik moet
gaan, want er volgt ongetwijfeld, vroeg of
laat op een bepaald moment, in een sen
timentele bui bijvoorbeeld, een herhaling.
En van herhalingen komt de regelmaat. En
dan? Als ik erdoor in verwachting raak?
Dat is immers het meest logische gevolg?
Dan komt de ellende, want we zijn niet
getrouwd. Aan de andere kant zegt mijn
hart: ik kan niet meer buiten hem; ik houd
van de man. Alles hier trekt me bovendien
aan; ook het primitieve. Al de luxe en
comfort, die ik van jongsaf aan gewend ben,
kunnen me nauwelijks nog iets schelen. Hoe
kom ik hier uit? Pas na lange tijd ant
woordde ze: „Ik heb er vanmorgen mee
gelopen, dat zul je wel begrijpen. Of ik
hier nu nog kan blijven. Want nu het zover
met ons is gekomen, zullen we op de duur
weer naar elkaar verlangen. Al doen we
nog zo ons best, we zullen er geen weer
stand aan kunnen bieden. Gestel nu eens...
onze vereniging heeft gevolgen, wat dan?
Wil je dan met me trouwen?"
Ze besefte: het is de omgekeerde wereld.
Zij het met enige restrictie ben ik het, die
hem ten huwelijk vraagt. Maar ik moet toch
enige zekerheid hebben? Ik wil geen her
haling van de episode Harrie Vreeden. Dan
had ik ook wel daar kunnen blijven.
De man stond plotseling stil. Midden in
dit eenzame bosgedeelte, waar vrijwel nooit
wandelaars komen, draaide hij zich naar
de vrouw en nam haar in zijn sterke, harde
armen. Even wilde ze zich verweren, maar
zijn omknelling was heftig en toen ze het
volgende moment zijn dwingende lippen
op de hare voelde, slaakte ze een zucht en
sloot haar ogen. Dit is het, wist ze nu. Wat
ik nooit voelde, toen andere mannen me
kusten, zelfs Harrie niet. Dit is het. Zo kust
een man, die intens liefheeft. En ik? Ze
begon zijn kussen te beantwoorden en drong
zich hongerig tegen hem aan.
Hoe lang ze er gestaan hadden, wist ze
niet. Hand in hand liepen ze verder. Hij
zei: „Niets zal me liever zijn dan jou mijn
vrouw te kunnen noemen, Els. Voor altijd."
Terug in huis maakte ze thee en samen
dronken ze die, dicht naast elkaar zittend.
Daarna ging hij naar buiten, terwijl ze zelf
voorbereidselen maakte voor het avond
eten.
Ze voelden nu beiden de sfeer aan, die
heerste tussen hen in dit huis. Nadat ze
het tijdens de boswandeling hadden uitge
sproken. Ze had nu een zekerheid: hij wil
met me trouwen. En omdat ze zonder enige
reserve alle consequenties naar voren hadden
gebracht, ontstond er enerzijds een bepaalde
ongedwongenheid in hun houding jegens
elkander, maar anderszijds het ondefinieer
bare. Want Els ging begrijpen, dat ze nu
geen weerstand meer zou kunnen bieden.
Misschien wil ik het niet eens meer. Het is
griezelig, deze gedachte, maar toch trekt
het me.
Al zaten ze ook tijdens het diner dicht
tegen elkaar aan, toch was er een zekere
subtiliteit, dat hen weerhield elkaar aan
te raken. Maar wederzijds wisten ze: het
verlangen daartoe is groeiend en begint te
branden.
(Wordt vervolgd).
Restanten bestrijdingsmiddelen en medi
cijnen, die niet meer mogen of kunnen wor
den gebruikt, kunnen in de week van 16
tot en met 20 februari a.s. in alle Zeeuwse
gemeenten worden ingeleverd.
Het wordt de tweede maal, dat ieder
deze restanten kwijt kan. De eerste inzame-
lingsaktie werd twee jaar geleden, in ja
nuari 1974, gehouden. Die leverde onge
veer 36 ton op. Dat zal nu zeker heel wat
minder zijn, maar naar verwachting toch
nog wel zoveel, dat een tweede aktie alle
moeite waard is. Met name van de kant
van de Zeeuwse landbouw is de wenselijk
heid van een nieuwe inzameling uitgespro
ken, toen duidelijk was geworden, dat de
aangekondigde wettelijke regeling inzake het
terugnemen van bestrijdingsmiddelen door
de handel in elk geval nog niet in 1976
haar beslag zal krijgen.
Provinciale Staten van Zeeland hebben
op 19 december 1975 op voorstel van gede
puteerde staten een krediet van ƒ20.000,—
beschikbaar gesteld voor deze tweede aktie.
Voor de opzet en de organisatie van de
nieuwe inzameling kan worden geprofiteerd
van de twee jaar geleden opgedane erva
ringen. In grote trekken zal het schema
van toen worden aangehouden. Dit bete
kent, dat, gecoördineerd door de provin
ciale waterstaat, deze dienst, de Gewestelijke
raad voor Zeeland van het Landbouwschap
en de Provinciale directie voor bedrijfs
ontwikkeling in Zeeland de nodige maat
regelen uitwerken. De afdeling Zeeland van
de Vereniging van. Nederlandse Gemeenten
heeft de colleges van burgemeester en
wethouders van de 30 Zeeuwse gemeenten
verzocht aan de aktie mee te werken.
Vervolgens hebben gedeputeerde staten de
gemeentebesturen om medewerking gevraagd
en daarbij verzocht op te geven op welke
adressen en op welke uren in de week van
16 tot en met 20 februari de restanten
door een gemeentelijke functionaris in ont
vangst kunnen worden genomen. In de brief
worden voor wat de ruimten betreft enkele
voorschriften op het punt van ventilatie en
afsluiting gegeven.
De adressen en uren van inlevering zullen
worden verwerkt in een circulaire, die de
Provinciale directie voor bedrijfsontwikke
ling en de Gewestelijke raad voor Zeeland
van het Landbouwschap zullen zenden aan
alle geregistreerde gebruikers van bestrij
dingsmiddelen in de provincie. Deze gege
vens zullen ook voorkomen in advertenties,
die kort voordat de aktie start zullen wor
den geplaatst in de Zeeuwse dag- en nieuws
bladen.
Kortgeleden heeft het Landbouwschap
alle geregistreerde grondgebruikers in Zee
land al in kennis gesteld van een mogelijke
herhaling van de inzamelingsaktie. Daarbij
is er o.a. op gewezen, dat het gaat om alle
restanten van middelen, waarvan de toe
lating is vervallen, middelen die onbruikbaar
zijn geworden en restanten van middelen,
die niet meer worden toegepast.
In tegenstelling tot de eerste aktie zal
er nu geen gelegenheid zijn om nog daarna
restanten in te leveren. De vorige keer
werd na de inleveringsweek nog een extra
dag daarvoor uitgetrokken. Dit zal nu dus
niet het geval zijn.
Zoals gezegd zullen ook restanten medi
cijnen kunnen worden ingeleverd. De vorige
keer kwam daarvan ongeveer 200 kg binnen.
Wie straks van zijn of haar oude medi
cijnen af wil, dient te letten op de adver
tenties met adressen en inleveringsuren in
de dagbladen. Overigens kan men deze
meestal ook kwijt bij de apotheken.
Zo spoedig mogelijk na het einde van de
inleveringsperiode zullen de ingezamelde
restanten bestrijdingsmiddelen en medicijnen
onder verantwoordelijkheid van provinciale
waterstaat naar enkele regionale opslag
plaatsen worden overgebracht. Vandaar
worden zij afgevoerd naar de Botlek om
te worden verbrand in de vuilverwerkings
installatie van Rijnmond.
Zierikzee. In het voorjaar van 1976
gaat een herdruk verschijnen van het be
kende boek van D. A. Poldermans: „De
Schouwse Smokkelaar". In de twintiger en
dertiger jaren was dit boek in heel Zeeland,
maar wel speciaal op Schouwen-Duiveland,
zeer populair. Het boek was in veel gezin
nen een begrip en op school lazen de
meesters er vaak uit voor. Niet alleen in
Schouwen zelf, waar het verhaal speelt,
maar ook op andere plaatsen van het eiland,
kende men „De Schouwse Smokkelaar" op
zijn duimpje.
Oorlog en ramp zijn er de oorzaak van,
dat er nog slechts enkele originele exem
plaren te vinden zijn. Tweedehands wordt
het zelden of nooit meer aangeboden, want
wie het heeft, wil het persé niet kwijt. In
de Provinciale Bibliotheek van Zeeland te
Middelburg heeft men één exemplaar, doch
dat wordt op geen enkele voorwaarde uit
geleend.
De schrijver van het boek, dorpsonder
wijzer D. A. Poldermans, was geboren op
Ellemeet en was een afstammeling van een
oud geslacht van die naam op Schouwen-
Duiveland. Later vertrok hij naar 's Graven
polder in Zuid-Beveland.
De inhoud.
Het verhaal speelt in de Franse tijd en
begint in het jaar 1809 .in de dorpsherberg
van Meganck te Renesse. Hoofdpersonen
zijn onder anderen: Andries Kempe uit Re-
nesse, Jan Leendertse uit Burgh, Klaas en
Joris de Jonge uit Haamstede, Willem de
Boer uit Ellemeet en Gommert van der
Linde uit Noordwelle.
Verder komen we in de spannende ver
halen en avonturen ook de namen van
Maarten Krijger uit Renesse, Willem de
Rijke en Maarten Witte nogal eens tegen
op smokkelreizen door het zogenaamde
„platte" van Schouwen. Ook maken we in
het verhaal kennis met koning Napoleon,
die een bezoek aan Ellemeet brengt.
Het boek bevat 151 pagina's spannende
tekst en een aantal illustraties. Het boek
zal tot aan de verschijning tegen speciale
intekenprijs van 19,50 verkrijgbaar ge
steld worden.
Het initiatief tot het herdrukken van dit
specifieke Schouwen-Duivelandse boek is ge
nomen door De Zeeuwse Boekhandel te
Zierikzee. De dochter van de schrijver, dra.
E. J. A. Poldermans te Kwadendamme heeft
spontaan haar enigste exemplaar beschik
baar gesteld om de verschijning mogelijk
te maken. De oplage zal worden beperkt tot
strikt duizend exemplaren.
Kruiswoordpuzzel no. 461
Horizontaal: 1. grondstof voor weefsels - 5.
dapper - 10. voor - 12. eikenschors - 13.
rondhout - 14. Eng. telwoord - 15. zeedier
17. zachte veertjes - 19. duivenverblijf - 21.
het romeinse rijk (lat. afk.) - 22. groete
24. deel van een eeuw - 25. eiland in de
Midd. Zee - 27. werkplaats - 28. lidwoord
30. ongerijmd - 32. geneesmiddel - 34.
jongensnaam - 36. drank - 37. zangnoot
39. bijb. naam - 40. pers. vnw. - 41.
lengtemaat (afk.) - 43. larve - 44. heilige
(afk.) - 46. deel van een dag (afk.) - 48.
bloeiwijze - 50. compagnon (afk.) - 52.
vlaktemaat - 55. richting - 57. dun - 59.
gelijk - 61. jongensnaam - 62. treiter - 64.
deel van het beddegoed - 66. nobel - 67.
in orde - 68. pers. vnw. - 69. visgerei
71. meisjesnaam - 73. deel van een breuk
76. verlaagde toon - 78. zangnoot - 79.
kippe-eigenschap - 80. plaats in Brabant
81. partij blad - 82. drinkgerei.
Verticaal: 1. zoogdier - 2. groot water - 3.
rangtelwoord - 4. maanstand (afk.) - 5.
omroepvereniging (afk.) - 6. drank - 7.
windrichting (afk.) - 8. binnenkomst - 9.
lopend touw - 10. deel - 11. danskoor
16. verhoogd stuk grond - 17. kindergroet
18. wapen - 20. deel van het jaar - 23.
Europeaan - 25. deel van een bloem - 26.
wandversiering - 27. laatst leden (afk.)
29. bar - 31. deel van een Franse ont
kenning - 33. meisjesnaam - 35. waterdier
38. Europeaan - 39. enzovoorts (afk.) - 42.
tam - 45. niet mals - 46. niets uitgezonderd
47. meisjesnaam - 49. plaats in Drente - 51.
ijzerhoudende aarde - 53. deel van de mast
54. niet hier - 56. deel van een breuk - 57.
titel (afk.) - 58. luchtstrijdkrachten (afk.)
60. kleur - 63. meisjesnaam - 65. jongens
naam - 67. onder, andere (afk.) - 68. snij-
werktuig - 70. nieuwe wereldtaal - 72. in
houdsmaat - 74. ik (lat.) - 75. niet ge
bonden - 77. natuurkundeterm (afk.) - 79.
maanstand (afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 460
Horizontaal: 1. Ot - 3. ster - 7. loge
10. is - 12. map - 14. woest - 16. einde
18. rage - 20. dr - 22. ia - 23. or - 24. rete
26. apert - 29. parade - 31. sg - 32. vaars
34. ka - 35. rekenen - 37. ie - 38. no - 40.
dor - 42. klam - 44. ps - 46. tin - 47. aks
49. on - 50. last - 53. ijle - 55. To - 57. Aa
58. heerlijk - 61. nt - 63. vlees - 65. am
66. ergens - 69. tapijt - 71. snee - 72. ae
73. en - 74. rk - 75. pp - 76. Eist - 78.
fraai - 80. paard 82. sik - 84. ag - 85.
stuk - 86. test - 87. eg.
Verticaal: 1. om - 2. tarra - 4. tweed - 5.
eo - 6. rede - 7. lt - 8. Geneve - 9. ei
10. Ida - 11. se - 13. pa - 15. sr - 17. Nita
19. graad - 21. ap - 23. open - 25. terrine
26. age - 27. rank - 28. asem - 30. rk
31. ski - 33. riant - 36. nakijken - 39.
opaal - 41. Ot - 43. lo - 45. ss - 48. sl
50. lava - 51. Thea - 52. olm - 54. engel
56. oase - 59. esprit - 60. rat - 62. te
64. Etna - 67. reeds - 68. natie - 70. ijk
71. spat - 73. erg - 75. pa - 77. ss - 78.
fa - 79. as - 80. pk - 81. re - 83. kg.