NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Verkoudheid en
¥itamine-C
H
DE KLUIZENAAR
U handt nu
het meest gelezen blad
op Noord-Beveland
in handen
Zeeland
Magazine?
No. 3689
Donderdag 8 janauri 1976
78e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wiesenkerke, Tel 3 08, Giro 206882
Abonnementsprijs 16,— per jaar Franco per post 25,— per jaar Advertenties 27 ct, per mm, excl. BTW
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
FEUILLETON
door Gerrit Franssen
Dat is het euvel van deze tijd: we kennen
geen dankbaarheid meer; we willen niet
meer aan een retraite. We zijn bovendien
ook niet meer tevreden met hetgeen we
bezitten, maar willen altijd meer en meer.
Al die ondeugden vallen hier van de mens
af. In deze primitiviteit ontbloeit een nieuw
plantje, dat we haast uitgestorven waande:
geluk.
Ze knikte enkele keren. Ja, nu weet ik
het zeker: hier ben ik gelukkig en daarom
wil ik hier graag blijven. Wat achter me
ligt is niet meer van belang. Enkel het feit,
dat ik hier tot rust ben gekomen, dat ik
hier vegeteer op een wijze, die voor mij
ongekend was. Bovendien komt het mijn
gezondheid ten goede. Ik heb me nog nooit
zo goed gevoeld als in deze maanden hier.
Ik ben bruinverbrand van de zon, kernge
zond en eet veel meer dan vroeger. Trots
dat behoud ik m'n goede figuur. Waarom
zoveel mannen me bewonderd hebben. En
misschien ook wel begeerd.
„Dank je voor elke dag, dat je bij me
bent," heeft Dirk gezegd. Wat gaat er te
genwoordig in hem om? Dat, wat hij zei,
is een verkapte liefdesverklaring. Ach, ik heb
't toch al enkele malen gezien in zijn ogen,
de laatste paar weken? Het verlangen me
in zijn armen te nemen, me te kussen, te
liefkozen. En wil ik dat ook? Heb ik een
zelfde verlangen?
Ze maakte de sigaret uit en dacht na.
Een kruidje-roer-me-niet ben ik nooit ge
weest, maar ergens trok ik toch wel een
grens. Die was overigens vrij ruim, in over
eenstemming met de huidige mentaliteit.
Je moet wel enigszins meegaan, anders lacht
men je uit en heeft niemand meer belang
stelling voor je. Ja, maar toch was er die
grens. Alleen Harrie mocht die overschrij
den. Omdat ze het bij en met hem zelf ook
wilde. Telkens weer. Ondanks het gevaar,
dat er in school. Waardoor ze elke maand
gedurende de tijd, dat ze een verhouding
met Harrie had, in angst en vreze zat:
komt het of komt het niet.
Het bleef gelukkig allemaal zonder gevol
gen. Op een gegeven moment had ze het
zich goed gerealiseerd: Harrie wil toch niet
trouwen. Daarom was ze ermee gekapt.
En gezegd: niemand meer hierna. Niet eer
der dan na het huwelijk. Onverschillig, wie
het ook mag zijn.
Ja, maar hierHet loopt onafwend
baar een keer spaak. Dat is me vanmiddag
wel duidelijk geworden. En dan? Moet ik
„nee" blijven zeggen? Zoals ik me had
voorgenomen na de teleurstelling met Har
rie? Het is allemaal zo moeilijk opeens,
ik weet 't niet meer
Die avond keek ze hem bezorgd aan,
toen hij met de tractor kwam aanrijden. Ze
liep naar hem toe. „Ik help wel met de
zakken ophouden," zei ze. „Dan zijn we zo
klaar."
De man keek verwonderd op. „Heb je
het dan niet in je rug?"
„Welnee, waarvan? Van dat beetje aard
appels rooien? Ik ben het werk hier al he
lemaal gewend," blufte ze.
„Valt me geweldig mee, Els. Dank zij
jouw hulp heb ik zeker een mud of drie
meer dan gisteren," zei hij, terwijl ze be
gonnen de zakken te vullen. De vrouw ant
woordde niet, maar het gaf haar wel vol
doening.
Na het eten wilde hij helpen afdrogen,
Bent u seeds geabonneerd op
een twee-maandelijks tijd
schrift met actualiteiten,
cultuur, evenementen, his
torie en recreatie.
Het geheel in 4 - kleuren
omslag en alle artikelen
voorzien van nog nimmer
gepubliceerde foto's.
Slechts 16,per jaar.
Vraag een gratis proefnummer aan
POSTBUS 1 -
WISSEN KERKE
maar ze wees hem naar de tafel en zei:
„Je krijgt zo koffie. Steek je pijp aan en
rust uit. Je hebt vandaag je portie wel
gehad."
Hij streek haar even over de wang. „Je
bent lief," zei hij enkel, maar in die drie
woorden lag een wereld van waardering.
Weken gebeurde er niets bizonders, Els
was haar vrees weer te boven. Hij is min
of meer immuum voor vrouwen, veronder
stelde ze. Wie weet, welke rot-ervaringen
hij heeft. Wat weet ik van hem? Hij zegt
nooit wat over zijn verleden, terwijl hij
van mij al heel wat weet.
Een enkele keer kuste hij haar, eens
voor de- grap in haar nek, nadat ze even
gestoeid hadden. „Hou' op! Laat je haai
en baard maar eens fatsoeneren; je ziet
er uit als een wilde," weerde ze af.
„Heb jij dan wel eens een wilde gezien?"
vroeg hij spotlachend.
„Tot ik hier kwam, nog niet", troefde ze.
Maar ze keek toch wel verwonderd op,
toen hij op een zaterdagmiddag terugkwam
met de boodschappen en ontdekte, dat hij
ook naar de kapper was geweest. Zijn haar
was in ieder geval bijgepunt en wat korter,
terwijl ook baard en snor er weer behoor
lijk toonbaar uitzagen. De man ontmoette
haar verwonderde blikken en begon te la
chen. Rechtop staande vroeg hij: „En? Is
mevrouw zó tevreden over de wilde?"
Lachend kwam ze naar hem toe en wipte
op haar tenen, waarna ze een kus op zijn
lippen drukte. „Keurig, jongen, weer voor
honderd procent acceptabel."
In de tweede helft van september werd
het weer slechter en killer. Regenbuien en
opklaringen wisselden elkaar af. De man
was nu vaker bij huis en deed allerlei
werkjes, die in de zomer moesten blijven
liggen. Maar was ondanks altijd goed ge
humeurd. Ook al regende het zo, dat het
geen zin had om naar 't land te gaan.
„Mag ik wel een amfibie-voertuig hebben,"
zei hij lachend.
In die tweede helft van de herfstmaand
wist Els, dat hij jarig was. Ze had er met
geen woord over gesproken, maar op een
dag, toen het redelijk weer was en hij er
weer met tractor en aanhanger naar het
land was gegaan om te ontginnen, was ze
in zijn wagen gestapt en reed naar Vriezen-
veen, waar ze wist, dat er meer winkels
waren en deed daar enkele inkopen. Terug
gekomen bracht ze alles naar boven op
haar slaapkamer, waar Dirk toch nooit
kwam. En daarna ging de vrouw weer over
tot de orde van de dag.
Zijn verjaardag viel op een zaterdag. Ze
was heel vroeg op, maakte vuur en zette
water op. Waarna ze zijn ontbijt klaar
maakte, uitgebreid met allerlei lekkernijen,
waarvan hij hield. Last but not least: een
pakje.
Op zijn deur kloppend wachtte ze even
op zijn stem, maar toen die uitbleef, maakte
ze de deur los en kwam binnen. De deur
wijd open latend, zodat er meer licht bin
nenkwam, liep ze op zijn bed toe. De man
was nu wakker geworden en keek geschrok
ken op. Tot de schrik op zijn gezicht plaats
maakte voor verbazing, toen ze het blad
neerzette en zich lachend over de man boog:
„Goede morgen op deze heuglijke dag en
gefeliciteerd met je verjaardag. Met de wens,
dat je deze dag nog vele jaren in gezond
heid zult mogen beleven." Ze genoot van
zijn verbazing en drukte haar lippen op
de zijne. „Heel hartelijk gelukgewenst, jon
gen," voegde ze er zacht aan toe.
„Dank je weldank je welHij
was nog zo verbouwereerd, dat hij afwisse
lend naar 't blad met heerlijkheden keek
en naar de vrouw. „Maar hoe weet jij,
dat
„O, ik ben een vreselijk nieuwsgierig
mens en toen jij in het ziekenhuis lag,
ben ik lekker ongegeneerd in je bezittingen
en papieren gaan snuffelen om wat van je
te weten te komen, snap je?"
Ze zag, dat de man in bed schrok. Pas
veel later begreep ze die schrik. Maar ze
lachte breeduit en voegde er aan toe: „Ik
moest voor de administratie van het zie
kenhuis indertijd je geboortedatum hebben
en ik zag je pas liggen. Daaruit heb ik je
geboortedatum overgeschreven. Dacht je
werkelijk, dat ik zo onbescheiden zou zijn?"
„Nou, het zou toch mogelijk zijn? Mense
kind, wat een fijn ontbijt en wat een ver
rassing! Ik deed er de laatste drie jaren
niets meer aan. Waarom zou ik? Alleen?
Eerlijk gezegd heb ik er nauwelijks bij
stilgestaan. Maar nu jij het toch weet
Geweldig, Els, wat vind ik dit een leuke
verrassing!"
Ze schonk zijn kop vol koffie en wees
gelijk op het pakje. „Kleinigheidje. Je moet
maar zo denken: kleine geschenken onder
houden de vriendschap."
„Dat heb ik nog niet eens gezien
Sorry, Els, ik val van de ene verbazing in
de andere. Wel, welHij begon het
pakje open te maken. Het was een lang
werpig doosje en daaruit haalde hij een
polshorloge. Ze zag dat hij perplex was.
„Zo," zei ze met voldoening, „kan ik
misschien wat beter op je rekenen, als ik
zeg, dat we om zeven uur eten."
„Een polshorlogewat vind ik dat
aardig, Elshet is jaren geleden, dat
ikMaar wat er jaren geleden was
voorgevallen, kon hij niet meer verklaren.
Het werd hem bijna te machtig. Ze zag
het en kuste hem nog een keer. Nu op zijn
wang. „Niet meer aan denken. We leven
beiden in het heden. Vandaag en morgen,
dat is belangrijk. Zo, meneertje, ga es lekker
van je ontbijt genieten. „Ik dacht zo
we moeten er dan maar samen een feestdag
van maken, niet?"
Een hele poos later kwam hij uit de
slaapkamer, behoorlijk gekleed in ecn> van
zijn kostuums. „Wel, je hebt gelijk," zei
hij op vrolijke toon: „Vandaag maken we
er een leuke dag van samen, wat?"
Ze was meteen enthousiast. „Geweidigi
Ik doe mee!"
(Wordt vervolgd).
DE MEESTE MENSEN ZIJN DOOR EEN CHRONISCH TEKORT
STERK INFEKTIEGEVOELIG
Vitamine-C is een stof zonder welke de
mens absoluut niet kan leven.
Het biochemische werkingsmechanisme
van vitamine-C is weliswaar nog niet vol
ledig bekend, doch de stof schijnt bijzonder
belangrijk te zijn waar het gaat om de stof
wisseling der cellen. Terwijl de meeste die
ren in staat zijn deze zeer belangrijke stof
in het eigen lichaam te vormen, is de mens
daartoe niet in staat en moet de stof via de
voeding verkrijgen. De mens beschikt ver
moedelijk op genetische gronden niet over
het enzym dat voor de synthese van vita
mine-C noodzakelijk is.
In de medische wetenschap is men het
er volkomen over eens, dat vitamine-C
een onmisbare stof is voor de mens, maar
de meningen verschillen sterk over de hoe
veelheid die men in feite dagelijks via het
voedsel tot zich zou moeten nemen en de
grote vraag of vitamine-C nu werkelijk
tegen verkoudheid helpt of niet.
Het is dr. Buschüter van het anatomisch
instituut van de universiteit van Erlangen
in Duitsland, die hierover een studie heeft
gemaakt en over dit onderwerp het een
en ander heeft gepubliceerd.
Het was diverse onderzoekers reeds eer
der opgevallen, dat men de ene keer succes
had bij bestrijding van verkoudheid door
de patiënt vitamine-C te geven, terwijl een
andere keer geen enkel resultaat werd be
reikt. Daaruit rees de hiervoor gestelde
vraag: helpt vitamine-C nu wel of niet bij
de bestrijding van verkoudheid e.d.? Dr.
Buschhüter ontdekte dat een en ander af
hankelijk is van het feit of de patiënt over
voldoende vitamine-C beschikt.
Volgens een onderzoek gedaan door het
Max-Planck-instituut voor voedingsphysiolo-
gie in Dortmund, blijkt 50 tot 60 procent
van de Duitse bevolking te lijden aan een
chronisch vitamine-C-tekort. Niet in de
ernstige vorm, dat men gaat lijden aan
scheurbuik en dergelijke, maar het is een
verborgen gebrek, waarbij zich op het oog
geen verschijnselen voordoen. Toch heeft
de patiënt een zodanig tekort, dat hij in
meer of minder ernstige vorm vatbaar is
voor allerlei infekties. Wordt hij geïnfek-
teerd en verkouden, dan helpt een regel
matige toediening van vitamine-C om de
verkoudheid snel te genezen.
Een patiënt die echter niet aan een tekort
aan vitamine-C lijdt en toch geïnfekteerd
wordt, zal geen genezende invloed van vita
mine-C giften ondervinden. Dat is de oor
zaak van het verschil in effekt bij toe
diening.
Nu treedt uiterard de vraag naar voren:
hoe kan men er voor zorgen optimaal van
vitamine-C voorzien te zijn? De geleerden
zijn het echter niet eens over de hoeveelheid
die men dagelijks'tot zich zou moeten ne
men. In de literatuur variëren de hoeveel
heden tussen 30 en 150 miligram voor
volwassenen per dag. Dr. Buschhüter zelf
meent dat 50 tot 100 miligram per dag
voldoende is. De meningen lopen echter zeer
sterk uiteen en er zijn ook veel deskundigen
die aanzienlijk grotere hoeveelheden voor
noodzakelijk houden. Tot hen behoort bij
voorbeeld de Amerikaanse chemie-Nobel-
prijswinnaar dr. Pauling. Hij meent dat men
zelfs één tot twee gram dagelijks tot zich
moet nemen om infekties te voorkomen.
Wat dit punt betreft zal er dus nog enig
onderzoek noodzakelijk zijn, om de juiste
hoeveelheid vitamine-C vast te stellen, die
men dagelijks tot zich zou moeten nemen
om beschermd te zijn tegen infekties, zoals
verkoudheid e.d.
Velen zullen menen, dat men er dan maar
verstandig aan doet om er voor te zorgen
fikse hoeveelheden vitamine-C tot zich te
nemen, maar dat blijkt niet zonder risico's
te zijn. Bij het tot zich nemen van te grote
hoeveelheden ontstaan hoofdpijn, maag- en
darmstoornissen, slapeloosheid, terwijl de
vorming van nierstenen wordt bevorderd.
Om echter toch zo goed mogelijk tegen
infekties beschermd te zijn, doet men er
goed aan oin er in elk geval voor te zorgen,
dagelijks een niet overdreven, doch rede
lijke hoeveelheid vitamine-C naar binnen
te krijgen, bijvoorbeeld via het eten van
fruit.
Kruiswoordpuzzel no. 469
Horizontaal: 1. geogr. aanduiding - 3. zee
vogels - 8. lidwoord - 10. vruchtje - 12.
oude munt - 14. schaap - 15. werelddeel
16. naaigerei - 17. sluis - 19. woonschip
21. baardje - 23. steen - 25. Europeaan
26. zangstem - 28. meisjesnaam - 29. pl.
op Ameland - 31. waarnemend president
32. plaats in Italië - 34. hoefdier - 35. elk
37. rivier (Spaans) r 38. plaats in Limburg
39. muziekinstrument - 40. vogel - 42. reeds
43. ik - 44. aanw. vnw. - 45. vis - 46.
meisjesnaam - 47. stuk grond - 48. nauw
50. oud (Eng.) - 52. voorzetsel - 55 .huisdier
57. plaats in Noord-Holland - 60. lidwoord
61. plaats in Italië - 63. noodsein - 65.
chin, maat - 66. drank - 67. toets alleen
(afk.).
Verticaal: 1. rivier in Siberië - 2. bijb. naam
3. aanhaling - 4. langzaam - 5. jongens
naam - 6. jongensnaam - 7. zelfkant - 8.
in dat geval - 9. titel - 11. verdriet - 12.
spoedig - 13. vlug - 14. cijferen - 18. me
vrouw (Ital.) - 19. groente - 20. vallei
22. omroepvereniging - 24. land in Europa
25. keurtroep - 26. hevig - 27. slang - 30.
kledingstuk - 32. jongensnaam - 33. meis
jesnaam - 34. hier - 36. drijfnat - 38. huid
40. Duits pers. vnw. - 41. open plek in
het ijs - 46. heldendicht - 49. makker
51. klap - 53. akelige - 54. tot nader order
(afk.) - 55. steen - 56. soort - 58. eenh.
v. stroomsterkte (afk.) - 59. insekt - 60.
inhoudsmaat (afk.) - 62. zangnoot - 64.
vaartuig (afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 458
Horizontaal: 1. spons - 6. loens - 11. Ina
12. ges - 14. b.l.o. - 16. leed - 18. bizon
19. ergo - 21. adrem - 23. leb - 24. ovaal
25. n.o. - 26. rond - 27. Elbe - 28. l.d.
30. eer - 33. geste - 36. krent - 39. kilo
40. e.k. - 41. de - 42. door - 43. nijpen
46. Greet - 49. Ria - 52. ar - 54. Oslo
55. laag - 57. va - 58. boert - 60. bal
62. meter - 64. eend - 65. tijger - 66. rand
67. den - 69. nis - 70. u.s.a. - 71. kerel
72. Artis.
Verticaal: 2. pier - 3. onder - 4. na - 5.
deze - 7. Ob - 8. eleve - 9. Nora - 10.
klank - 12. gilde - 13. sober 15. soldij
17. Edo - 20. gal - 22. moot - 24. ober
29. lelijk - 31. en - 32. snoep - 33. gin
34. sop - 35. een - 36. keg - 37. Ede
38. tot - 44. eest - 45. pi - 47. raam
48. label - 49. robijn - 50. alles - 51.
aarde - 53. roe - 54. order - 56. gerst
57. ven - 59. ende - 61. agio - 63. taai
68. ne - 70. Ur.
