NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
DE KLUIZENAAR
Plonvier heeft DE sehoetsen
Zeeland
Magazine?
A. J. van Gilst
No. 3661
Donderdag 19 juni 1975
78e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij'Markusse te Wissenkerke, Tel 3 08, Giro 206882
Abonnementsprijs 14,— per jaar. Franco per post 22,50 per jaar. Advertenties 25 cent per mm. excL BTW.
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen.
FEUILLETON
door Gerrit Franssen
De geelrode bol met z'n felle schitteringen
langsheen de wolkenslierten begonnen in
kracht af te nemen, naarmate hij dieper
wegzonk naar de einder. Al lengden de da
gen nu wat sneller en was de zonnekracht
elke nieuwe dag weer sterker, als het ware
gelijke tred houdend met de vorderende
lente, zo tegen acht uur begon het daglicht
te tanen. Net als in eenschouwburgzaal
na de pauze en na het laatste belletje, waar
dan ook heel langzaam het licht der vele
lampen afzwakte. Het leek nu net een soort
waarschuwing: mijn taak zit er voor dit
etmaal weer op, mensen; zorg ervoor, dat
je een vervanger voor me hebt op dit deel
van de aarde.
De vrouw over de zandweg tussen bos en
heide, liep rustig, klaarblijkelijk genietend
van al het schoons, dat ze zag. Al was het
grote heideveld nauwelijks als zodanig her
kenbaar, doordat de miljoenen plantjes nog
nauwelijks begonnen te ontkiemen, het be
loofde straks weer één groot en machtig
kleed te worden van verschillende nuances
paars. Zo ook met de loofbomen, waaraan
enkel wat knoppen zichtbaar waren, die
eerst nog wat nadrukkelijker door de warme
zon open gekust moesten worden om als
frêle jong groen de zoveelste heraut te zijn
van weer een nieuwe periode vol zomer-
pracht en -weelde. Enkel de naaldbomen
toonden al iets van hun nieuwe, verse loten
en zelfs op de bodem tussen al die bruine
en grauwe stammen veerden de varens op
na een lange, donkere en koude winter
nacht, geflankeerd door de minuscule spruit
jes van de bosbessenplanten, die als het
ware heel voorzichtig op verkenning uit
bleken te zijn, elke nieuwe, zonnige dag
andere roepend uit de grond te komen. De
goede aarde, die de bijna afgestorven plan
tjes beschermde tegen alles, wat hen kon
treffen: regenvlagen, voortgedreven door na-
jaars- en lentestormen, sneeuwjachten en
felle vorst. Tot de groeiende zon de aarde
opnieuw ging koesteren, een nieuwe de-
mensie rijgende aan de trits der tijden.
In het licht van de langzaam ondergaande
zon zag ze het silhouet van iemand, die
nog aan het werk was: een man op de
heide. Hoewel ze van deze afstand niet kon
zien, wat hij precies deed, meende ze te
kunnen begrijpen, dat hij een deel van de
heidegrond aan het ontginnen was. Om
het zodoende op een andere wijze vrucht
baar te maken, wellicht ten dienste van de
mens. Ze werd nieuwsgierig, maar verhaast
te haar tred niet. Het deerde haar evenmin,
dat de dag bijna ten einde was en ze mis
schien ver van een bewoond deel dezer
streek afgedwaald was. Ze had trouwens
niet de minste notie van waar ze zich nu
bevond. Het kon haar niet schelen. Niets
is meer belangrijk voor me, dacht ze, be
houdens het leven. En zelfs dat is betrek
kelijk. Als ik ook dat moet verliezen, welaan,
het zij zo.
Hoe dichter ze de eenzame werker na-
Beat h reeda geabonneerd op
een twee-maandelijks tijd
schrift met actualiteiten,
cultuur, evenementen, his
torie en recreatie.
Hot geheel in 4-kleuren
ooMÏag en alle artikelen
▼oerzion van nog nimmer
gepubliceerde foto's.
Slechts 13,per jaar.
Vraag een gratis proefnum
mer aan:
POSTBUS 1,
WISSENKERKE
derde, des te duidelijker werd zijn figuur:
een grote man, zwaar gebouwd, die in een
bepaald langzaam ritme met een soort
houweel de heideplaggen loswerkte en ze
daarna op een hoop plaatste. Er stonden
al verscheidene van die hopen. De vrouw
begreep, dat hij waarschijnlijk de hele dag
al met dit werk bezig was.
Vlakbij gekomen zag ze, dat het werktuig,
waarmee hij gestadig het ontginningswerk
verrichtte, een soort spade was, maar met
het snijblad in een kromming, zodat hij
alles, wat losgewrikt werd, naar zich toe
trok. Het intrigeerde haar. De man had
even opgekeken, toen hij de eenzame wan
delaarster zag naderen, maar wijdde verder
geen aandacht meer aan deze mens. Er zal
wel vaker een verdwaalde natuurminner
deze bosweg bewandeld hebben en de man
zijn arbeid zien verrichtten. Het was even
wel de manier van werken, die haar boeide.
Dat het zwaar werk was, begreep ze ter
stond. Maar de man was grof en zwaar
gebouwd. Om zijn bovenlichaam slingerde
een vuil blauw boezeroen, bij de hals open.
Als hij zijn werk deed, zag de vrouw de
donkere, harige borst en ook de begroeide
armen, die uit de halve mouwen staken:
kabels vlees en spieren, volkomen berekend
voor dit moeizame werk. Zijn broek, die
met een riem om zijn middel werd gehou
den, was van een dusdanig onbestemde
kleur, dat ze niet kon bepalen hoe die oor
spronkelijk geweest zou zijn. Onder de knie
was er een scheur, een winkelhaak en dSfar-
door zag ze ook iets van zijn been. De
voeten van de man waren in klompen ge
stoken; grote, ongeschilderde houten met
leren riempjes, zoals men waarschijnlijk in
dit deel van het land gewoon was te dragen.
De vrouw klom iets omhoog op een wal
letje, dat de bosweg scheidde van de heide,
zodat ze wat meer zicht had over de enorme
vlakte. Nu kon ze duidelijk zien, dat de
man al heel wat arbeid verzet had. Waar
de heide weggeschoren was door de kromme
trekspade, was de grond licht gekleurd.
Hier is alles zand, begreep ze. Kan daar
nog wat op groeien? Blijkbaar wel, anders
zou die man de moeite niet nemen voor
dit zware werk.
De zon was nu bijna de einder genaderd.
Eigenlijk was het anders, want de aarde
draait immers om zijn éigen as, dus de zon
staat stil; dit deel van de aarde wendt
zich af en maakt zich gereed voor de nacht.
Voor het eerst keek de man de vreem
delinge enige tijd aan. Toen nam hij een
soort net, waarin een drinkkruik te zien
was op en met een jas in de hand maakte
hij aanstalten om weg te gaan. Hij zei:
„Blijf hier niet rondlopen; u kunt verdwalen
want met een klein half uurtje is het hele
maal donker."
De vrouw haalde haar schouders op. De
man deed enkele passen, ging over het wal
letje en kruiste de bosweg. Omdat hij geen
antwoord kreeg, scheen hij te aarzelen.
Aan de rand van de bosweg keerde hij zich
nogmaals om. „Waar staat uw wagen?"
vroeg hij.
Nogmaals schokschouderde ze. „Ik denk:
in de garage. In ieder geval niet hier in
de buurt."
Hij zei enkel nog: „Blijf niet hier staan.
Ga dan maar mee. Een kwartiertje hier van
daan woon ik."
Ze antwoordde niet, maar volgde hem,
als het ware instinctmatig in hem de be
schermer wetende. Beiden liepen ze nu aan
de rand van de bosweg, het mulle zand
vermijdend. Zijn gang was, trots hij de hele
dag wellicht deze harde arbeid had verricht,
veerkrachtig. Ze verwonderde er zich over.
Hij heeft meer uithoudingsvermogen dan
een getrainde sportman, begreep ze.
Na een paar minuten verliet hij de bos
weg, over de diepe karresporen stappend
en sloeg een smal pad in. Ze bleef achter
hem omdat er niet voldoende ruimte was.
De man ging nu het bos in. Automatisch
stapte ze in zijn voetstappen, want ze zag
nauwelijks een pad. Ze had het volste ver
trouwen in hem. Wat gek, dacht ze, ik
ken hem niet. Hij is hier in elk geval mijn
gids. Wonderlijk, dat ik zonder meer met
hem mee ga. Misschien omdat hij vertrou
wen inboezemt.
Al die tijd werd er niet gesproken; de
man keek zelfs niet één keer achterom.
Hij had haar uitgenodigd mee te gaan en
als ze, om welke reden dan ook, niet wilde,
was dat haar zaak; hij had haar immers
gewaarschuwd tegen het gevaar van ver
dwalen in het donker? (Wordt vervolgd).
Makelaars- en Assurantiebedrijf
Taxaties
Bemiddeling bij aan- en verkoop
Hypotheken
Verzekeringen
Financieringen
Makelaar o.g. en assurantiebezorger
Ringweg 16, Colijnsplaat,
Telefoon 01199 - 2 63.
"KERK EN RECREATIE"
Op vrijdag 13 juni is de ontmoetings
bijeenkomst gehouden tussen de leden van
de werkgroep „Kerk en Recreatie" en de
a.s. teamleden van het recreatiewerk op de
campings in Kamperland en Wissenkerke.
Deze teamleden, die uit verschillende de
len van het land komen, zullen zes weken
bij toerbeurt werkzaam zijn op de campings
„Anna Friso", „de Roompot" en „de Molen
hoek".
Vrijdagmiddag is er kennis gemaakt tus
sen de teamleden en de leden van de werk
groep.
's Avonds werd onder de leiding van wika
Hiensch de plaats van de werkgroep uiteen
gezet, de taak van de coördinatrice, Mirjam
Schroder, verduidelijkt en volgde er een ge
sprek tussen de teamleden met de aanwe
zige campinghouders.
's Zaterdagsmorgens is uitvoerig gespro
ken over de op te zetten weekprogramma's,
zoals die opgesteld en uitgevoerd moeten
worden op de campings. Tenslotte werd er
nog een bezoek gebracht aan de campings.
Uit alles is gebleken, dat deze voorbe
reidingsdagen een goede basis zijn om tot
een gezonde samenwerking te komen tussen
de coördinatrice.de teamleden en de werk
groep „Kerk en Recreatie".
STUURGROEP DIJKVERSTER
KINGEN OOSTERSCHELDE
Op enkele plaatsen rond de Oosterschelde
zullen de komende maanden de werkzaam
heden in het kader van de versterking van
dijkgedeelten geleidelijk op gang worden
gebracht.
Een aantal werken op Noord-Beveland
en Schouwen-Duiveland is aanbesteed en
gegund en in augustus volgt de aanbeste
ding van een dijkvak op Tholen. Het pro
gramma voor 1976 wordt momenteel verder
uitgewerkt.
Toen in november 1974 de regering be
sloot tot afsluiting van de Oosterschelde
door middel van een stormstuwcaissondam
en opdracht gaf tot een verdere studie van
deze oplossing werd tevens besloten gelden
beschikbaar te stellen voor de partiële aan
passing van de bestaande waterkeringen en
vooroevers langs de Oosterschelde. Uitgangs
punt daarbij is, dat nog in de zeventiger
jaren een zodanig .verhoogde veiligheid
dient te worden verkregen, dat een uitstel
van definitieve beveiliging tot omstreeks
1985 aanvaardbaar is. De vier waterschap
pen rond de Oosterschelde Schouwen-
Duiveland, Tholen, Noord-Beveland en De
brede watering van Zuid-Beveland hebben
als eerst verantwoordelijke beheerders van
de dijken direct hun medewerking toege
zegd en hun diensten aangeboden.
Ter voorbereiding en uitvoering van de
werkzaamheden werd een bouwbureau op
gericht. Hoofd daarvan is ir. P. H. van
der Weele, hoofdingenieur a van het arron
dissement Goes van rijkswaterstaat. Het
wordt bijgestaan door een technische ad
viseurs-groep, waarin zitting hebben mede
werkers van rijkswaterstaat, provinciale
waterstaat, provinciale planologische dienst
en waterschappen.
In het bestuurlijke vlak werd door
gedeputeerde staten van Zeeland een
stuurgroep ingesteld onder voorzitterschap
van gedeputeerde mr. J. F. G. Schlingeman.
De taak van deze stuurgroep is het gehele
projekt op bestuurlijk niveau te begeleiden,
de voortgang van de werkzaamheden op de
voet te volgen, waar nodig te stimuleren
en zo mogelijk eventuele knelpunten op
te heffen.
In de dezer dagen gehouden vergadering
van de werkgroep is een overzicht gegeven
van de stand van zaken en is gesproken
over de plannen voor het volgend jaar.
Op 14 mei j.l. is aanbesteed de verster
king van het dijkvak Jonkvrouw Anna-
polder, Katspolder en Leendert Abraham
polder op Noord-Beveland. Het werk werd
op 26 mei gegund aan de fa J. Janse te
Middelburg en de fa. Romers te Rozenburg
voor een bedrag van-circa 3,2 miljoen. Met
de werkzaamheden is inmiddels begonnen.
Het opspuiten van zand begint op 16 juni.
Dezer dagen zal op Schouwen-Duiveland
worden gegund de op 28 mei j.l.' aanbestede
versterking van de zeedijk polder Schouwen,
district Borrendamme, voor een bedrag van
ongeveer 2,9 miljoen aan de fa. Haukes
te Kekerdom (Gld.).
Aansluitend aan de te maken damaanzet
voor de Oosterscheldedam zal een dijkvak
van het waterschap Schouwen-Duiveland ter
lengte van ongeveer 1 kilometer in oos
telijke richting worden versterkt. Met de
Deltadienst en de technische dienst van
het waterschap wordt bekeken hoe deze
werken technisch kunnen worden gecom
bineerd.
Wat Tholen betreft ligt het in de bedoe
ling half augustus a.s. aan te besteden de
versterking van het dijkvak Muyepolder,
Oudelandpolder en Noordpolder. Het ont
werp hiervoor (waarbij rekening is gehouden
met de resultaten van het grondmechanisch
onderzoek) wordt in een bestek uitgewerkt.
Wat Zuid-Beveland aangaat wordt met
de gemeente Goes nagegaan, of door het
treffen van voorzieningen aan de huidige
sluis aan het Goese Sas de veiligheid nog
vooj het komende stormseizoen op peil kan
worden gebracht. Voor het jaar 1976 is
een planning opgemaakt, waarbij voor be
paalde onderdelen nog enige wijzigingen
kunnen worden aangebracht. Verder is het
streven erop gericht zoveel mogelijk aaneen
gesloten dijkvakken te versterken.
Op het programma 1976 staan in. Zuid-
Beveland het dijkvak Wemeldinge Zand-
kreekdam (11 km), op Noord-Beveland de
Oud Noord-Beveland polder (veerhaven Kats
tot Colijnsplaat, ruim 4 km) en'het reste
rende gedeelte van de Leendert Abraham
polder (circa 200 meter) en op Schouwen-
Duiveland het dijkvak Bruinisse Ooster-
landpolder en het dijkvak langs de Ooster-
landpolder tot Viane.
Tevens wordt bezien, of ook het dijkvak
tussen Schelphoek en Burghsluis aan de
orde kan komen. Er wordt verder een onder
zoek ingesteld naar de plaatsen waar be-
stortingen aan de vooroever noodzakelijk
zijn.
Voor Tholen en Sint Philipsland staat
voor 1976 op het programma de versterking
van het dijkvak langs de Eendracht ten
zuiden van Tholen (van stadswal Tholen
tot hoek Razernijpolder, 4 km) en de ver
sterking van de zuidrand van Sint Philips
land (7,5 km), waarbij als alternatief wordt
bezien de versterking van het dijkvak tussen
Stavenisse en de Noordpolder.
Tenslotte kan worden gemeld, dat in de
komende tijd een onderzoek zal worden
ingesteld naar de wijze, waarop de verster
king bij de haven van Stavenisse dient
plaats te vinden.
Crater*
na- 431
Horizontaal: 1. pl. in Zwitserland - 5.
huidplooi - 9. titel (afk.) - 10. beeldraadsel
12. voorzetsel - 14. Franse ondergrondse
strijdkrachten (afk.) - 16. wonder - 17.
edelgrootachtbaar (afk.) -18. rivier in Spanje
20. rivier in Duitsland - 21. planeet - 24.
koningin (Fr.) - 26. N.V. (Duits) - 28. voor
zetsel - 29. vervoerbedrijf (afk.) - 30. vogel
31. korenuitschot - 33. sekonde - 35. bieding
37. bestemming - 38. vrucht - 39. gebergte
in Duitsland - 40. schel - 41. luchtstrijd
krachten (afk.) - 43. spoedig - 44. plakmiddel
46. Fr. onbep. voornaamwoord - 47. lidwoord
48. deel van de bijbel (afk.) - 50. pers.
voornaamwoord - 51. laten zien - 53. ver-
koQptent - 56. soort paard - 59. heilwens
61. zijrivier v. d. Donau - 62. edelsteen
65. plaats in Gelderland - 66. nikkel (afk.)
68. unieke - 70. onder het nodige voor
behoud (Lat. afk.) - 71. land door water
omgeven - 72. pigmentloze.
Verticaal: 1. gewas - 2. bijwoord - 3. makker
4. voordat - 5. plotselinge trek - 6. rivier
in Frankrijk - 7. rivier in Italië - 8. schouw
burgplaats - 9. laaghartig mens - 11. zang
stem - 13. klaar - 15. groente - 17. pl.
in Gelderland - 19. voorzetsel - 20. gewicht
22. klepperen - 23. drank - 24. gebogen
been - 25. deel v. d. Ver. Staten - 27. naai
gerei - 30. zuil - 32. hevig - 34. wandver
siering - '36. ijzerhoudende aarde - 37.
vogeleigenschap - 40. plattelandsvrouw - 42.
deel van het hoofd - 43. ligplaats voor
schepen - 45. aanspreektitel - 47. Spaanse
titel - 49. hoeveelheid - 51. metaal - 52.
plaats in Drente - 54. voorschrift - 55. bij
woord - 57. verbond - 58. van het heilige
Roomse Rijk (Lat. afk.) - 60. omroepvere
niging (afk.) - 63. Engels voegwoord - 64.
oosterse titel - 67. namelijk (afk.) - 69.
onmeetbaar getal.
Oplosstpg kruiswoordpuzzel m. 430
Horizontaal: 1. bever - 6. staal - 10. wal
11. diamant - 14. lot - 16. Oran - 17. kl
18. ai - 19. koor - 20. Astarte - 23. gs
25. sl - 26. and - 27. is - 29. zo - 30. ambt
32. ja - 33. in - 34. puin - 36. ader - 38.
rug - 40. mier - 41. sr - 42. kam - 43. man
44. km - 45. Aden - 47. deb - 49. kano
51. egel - 52. Po - 53. as - 54. atol - 56.
ld - 57. sa - 59. fan - 61. rp - 62. nu
64. saffier - 68. voet - 70. Ie - 71. ek
72. eire - 74. een - 75. portret - 78. lot
79. islam - 80. rabat.
Verticaal: 1. bar - 2. elan - 3. ed - 4. riks
5. tm - 6. snit - 7. tt - 8. aloë - 9. Loo
10. Wolga - 12. altaar - 13. aardig - 15.
troon - 20. al - 21. An - 22. ei - 24. smaragd
25. stekels - 28. spinaap - 29. zirkoon
31. bd - 35. ue - 37. Ran - 39. une - 40. mak
46. de - 47. doffer - 48. banier - 50. nt
51. eleve - 55. lunet - 58. as - 60. af
61. rr - 63. pens - 65. alom - 66. eker
67. lila - 69. oei - 73. rot - 75. pa - 76. tij
77. ta.
GANZEPOORTSTRAAT 21 - TEL. 1 65 35 - GOES
