Colijnsplaat" B
zittingsuren
UITGEBREID
Ik ben een borrel
van de ondergang af
De theepot is in opmars
Hoe is de kruiswoord
puzzel ontstaan?
RABOBANK
I)
MET INGANG VAN 1 APRIL 1975 WORDEN DE
VAN ONS KANTOOR TE KORTGENE
Wij zijn vanaf die datum open
ELKE WERKDAG
'S MORGENS VAN 9-12 UUR EN 'S MIDDAGS VAN 2-3 UUR
BOVENDIEN ELKE WOENSDAGAVOND VAN 6.30-8 UUR
RABOBANK - DE BANK VOOR IEDEREEN
De oudste AA-man, de heer D, die in Nederland op het gebied van alko
holisme werkzaam is. was zo vriendelijk een interview toe te staan.
De letters AA betekenen ANONIEME ALCOHOLISTEN. AA: wil ook zeggen:
Herstelde alkoholici die alle ellende van alkoholisme kennen, verrichten hulp
en steun aan alkohohsten en aan hen die hersteld zijn. Juist omdat voor hen
iedere druppel alkohol noodlottig kan zijn, proberen zij door een sterke onder
linge band herhaling te voorkomen.
Het geurige kopje thee is weer populair aan het worden en wel in het
gehele land. Vooral jonge mensen kopen theeserviezen, bijvoorbeeld van
het met de hand beschilderde kantonporselein wat vrij kostbaar is.
Maar ook eenvoudiger theesetjes vanaf 35,95 worden veelal in de zoge
naamde toko's en andere oosterse winkels verkocht.
Heeft u nog een ouderwetse theetafel? Houdt hem in ere!
Overgevoelig voor alkohol.
Is deze man, die zo rustig praat en je
zo onbevangen aankijkt een alkoholist?
„Ja", zegt hij, „maar gelukkig ben ik jaren
lang nuchter, dankzij de AA. Maar ik ben
een alkoholist en zal dat altijd blijven.
IK BEN MAAR EEN BORREL VAN DE ON
DERGANG AF!"
Maar hoe zit dat dan, mijnheer D, u
drinkt sinds lange tijd niet meer en toch
bent u alkoholist? „Ja, want ik ben ziek,"
zegt hij; hetgeen nogal paradoxaal klinkt
uit de mond van deze man, die er zo te
zien blakend van gezondheid uitziet.
„Ik ben namelijk overgevoelig voor al
kohol", verduidelijkt hij, „ik kan alkohol
niet hanteren. Het heeft lang geduurd voor
ik tot deze erkenning kon komen, want
een alkoholist zoekt altijd naar een excuus
voor zijn drinken, maar in werkelijkheid
is er geen. Iedereen zou dan redenen heb
ben om te gaan drinken, nietwaar?
Als ik een borrel zou drinken, komen er
in een snel tempo een groot aantal achter
aan. tot ik stomdronken zou zijn. Na de
roes zou ik dan het bekende „opknapper
tje" nemen en de ellende zou weer van
voren af aan beginnen. Want een ellende
is het geweest, dat kan ik u verzekeren."
Hij kijkt even zijn vrouw aan, die bijna
onmerkbaar knikt.
De heer D. vervolgt zijn relaas: „Een
niet-alkoholist kan zich een dergelijke toe
stand niet indenken, waarin iemand ver
keert, die aan de drank verslaafd is. Een
alkoholist hunkert er naar te leven zonder
drank, maar toch vreest hij het moment
waarop hij niet over drank kan beschikken.
Je zit als Tiet ware gevangen en je voelt je
zo verschrikkelijk eenzaam en ongelukkig.
Mijn hele salaris ging op aan de drank.
Na de roes kwam telkens het zelfverwijt
en om dit te verdrijven ga je weer drinken.
Zogenaamd om „op te knappen" maar je
knapt af. Het is een vicieuze cirkel. Al
mijn goede voornemens ten spijt, zakte ik
telkens weer door. Ik v/as radeloos."
Klinische behandeling.
Klinische behandeling heeft volgens onze
AA-man weinig zin. „De meesten grijpen
toch weer naar de fles." De oorzaak van
deze ziekte? Iedere psychiater zoekt er
naar. Een van hen vroeg D. tijdens een
konsult: „Had u last van bedwateren in
uw jeugd?" Ik dacht: „Ach man, barst."
„Prof. dr. Jellineck in Amerika," aldus
D. „moest zelf erkennen: Ik weet niet hoe
het ontstaat en toch bezocht hij alle
wereldkongressen van de FZA, waar alle
medici die zich met alkoholisme bezighou
den bij elkaar komen."
„U sprak zoëven van de AA; de doel
stelling is zonder meer duidelijk, maar
kunt u ook een definitie geven en iets over
de werkwijze vertellen?"
„De beste definitie is wel de volzin, die
achter op het boekje De twaalf stappen
staat afgedrukt: De AA is een gemeen
schap van mannen en vrouwen die geza
menlijk hun ervaring, hun kracht en hun
hoop aanwenden om het probleem, dat
ieder van hen persoonlijk moet overwinnen,
tot oplossing te brengen en anderen te
helpen om herstel te vinden van alkoholisme.
De beweging werd in 1935 in Akrom
(Verenigde Staten) geboren toen een effek-
tenmakelaar en een chirurg, beiden totaal
verslaafd aan de drank, na een gesprek
over de wanhopige ellende, waartoe zij
steeds weer vervielen, elkaar gingen steunen
in een poging om nuchter te blijven. Op
eigen kracht komen wij er toch niet, rede
neerden zij.
Dit gesprek werd enkele weken later
gevolgd door de oprichting van een werk
groep voor alkoholisten, die de drank wel
wilden laten staan, doch daartoe persoonlijk
niet in staat waren. Zo ontstond de vrien
denkring „anonieme alkoholisten", die later
ook buiten Amerika werkgroepen zou stich
ten om alkoholisten gelegenheid te bieden
herstel te vinden.
In deze werkgroepen is de geneesmethode
van de twaalf stappen ontwikkeld, waar- i
door vele tienduizenden tot lichamelijk en
geestelijk herstel zijn gekomen. Ook in Ne
derland bestaat een aantal van deze werk
groepen, verenigd in een stichting.
Een bepaald principe.
De AA werkt volgens een bepaald prin
cipe. Een alkoholist vindt herstel als hij
er oprecht naar verlangt en als hij voort
durend zijn eigen moreel blijft versterken
door lotgenoten bij te staan in hun strijd
tegen de drankzucht.
Alleen een alkoholist brengt het op uren
lang een andere alkoholist toe te spreken 1
met de juiste kombinatie van discipline en
sympathie. We mogen zeggen: in de AA
spreekt men de taal, die tot een alkoholist
doordringt en die hij verstaat. Een taal
zonder franje, direkt op de man af.
Denkt u vooral niet dat de AA bestaat
uit een stelletje halfzachte jongens. Inte
gendeel, de AA is keihard en onverbid
delijk, want ze weet dat alleen een vaste
hand de ziekte van het alkoholisme in
herstel kan omzetten. Een alkoholist kan
het met de AA niet op een akkoordje
gooien. Wil een alkoholist maatschappelijk
en geestelijk zich handhaven dan is er
maar één mogelijkheid. Geen alkohol meer.
Vandaag niet. En nooit meer. En dat houdt
hij slechts vol als hij zich blijft trainen
door anderen te helpen."
„Wat is de inhoud van de twaalf stap
pen?"
„Allereerst de erkenning van eigen mach
teloosheid en de overtuiging dat slechts
een kracht, groter dan die wij persoonlijk
kunnen opbrengen ons herstel mogelijk zal
maken. Persoonlijk denk ik hierbij aan
God, doch als men niet godsdienstig is kan
men het een hogere kracht noemen. Verder
het opmaken van een morele balans. Dan
de bereidheid het veroorzaakte leed zoveel
mogelijk goed te maken. Door gebed en
overdenking ons kontakt met God te ver
diepen. Hem vragen om kracht; niet één
keer maar voortdurend. Ik zelf bid God
elke dag om de eerstkomende 24 uur nuch
ter te mogen blijven."
Het kontakt.
Hoe bent u met de AA in kontakt ge
komen?"
„Bij een bezoek aan een medisch konsul-
tatiebureau ontmoette ik iemand die anders
was dan de beroepsmensen. Het was de
heer Mooi. Hij gaf mij het boekje „De
twaalf stappen" en verwees mij tevens naar
een bijeenkomst van de AA mensen. Gere
serveerd ging ik daar heen. De spreker van
die avond pakte mij. „Probeer het maar,"
zei hij, „24 uur niet te drinken, niet langer.
Je weet niet of je morgen nog leeft en
de klok terugdraaien gaat ook niet."
„Het was ontzettend moeilijk, maar het
lukte!" Dit laatste klinkt nu nog als een
juichkreet.
„In het begin ben je alleen maar droog.
Pas veel later word je nuchter. Nuchter ben
je als het verlangen naar drank niet meer
bestaat."
De heer D. vertelt nog over zijn werk
onder de alkoholisten in gevangenissen en
psychiatrische inrichtingen. Om dit werk
te mogen doen moet je minstens een jaar
droog zijn.
Dr. Alcwijn, de „hoge baas" van alle
gevangenissen in Nederland heeft hem ge
vraagd het werk in groepen landelijk te
koördineren. Hij zoekt de mensen uit om
de gevangen AA-ers te bezoeken. De per
sonalia van deze bezoekers in spé worden
opgestuurd naar het ministerie van justitie.
„Nog een vraag: hoe denkt men in de
AA over de geheelonthouding?"
„Wij staan er niet afwijzend tegenover.
Idealistisch is de geheelonthouding zeker
te waarderen. Alleen praktisch lijkt het ons
niet uitvoerbaar. Het verschil tussen de
geheelonthouding en de AA is dit: De ge
heelonthouding streeft er naar de drank
weg te halen bij de man. De AA wil de
man weghalen van de drank.
Zelf ben ik dus geen lid van een geheel
onthoudersorganisatie. Ik heb altijd bier
en wijn in huis voor mijn gasten, omdat
ik er mij van bewust ben dat de meeste
mensen gelukkig in staat zijn de
alkohol sociaal te gebruiken."
MAAK EENS WAT ANDERS DAN
Chinese thee is kruidig.
Als je in een Indische of Chinese winkel
binnenstapt om naar de diverse theesoorten
te informeren duizelt het je wel even van
de vele soorten die worden aangeboden.
In de eerste plaats de bekende geurige
Ceylonthee, voor ons gewone huis, tuin
en keukenbakje.
Geurig en exclusief zijn de vele Indone
sische theesoorten, zoals jasmijnthee, Java-
tlifce en Goalpara chin uit het theegebied
Sukabumi.
De Chinese thee is meestal kruidiger en
smaakt een beetje naar bloemen. Het be
kendste is de zogenaamde groene thee:
Chun Mee green, waarvan de Chinezen
zeggen, dat je er tevreden van wordt!? De
diverse theesoorten zijn meestal verpakt
in aantrekkelijke blikken doosjes en dragen
exotische namen zoals: Tit Koon-Yum, Thuf
Sin, Njang Yum Oolong en Kwon Sang tea.
De geurigste theesoort vond ik persoonlijk
Gya Tjap Gelang Radjah. Wat sterk van
smaak, maar die men eventueel kan men
gen met Ceylonthee.
Dikwijls staat op de verpakking in het
Engels romantische benamingen zoals: The
tea of double happines.
Op een blikken theetrommeltje stond
bijvoorbeeld: „Deze thee is samengesteld
naar de smaak van de Engelse Mary" (de
overleden grootmoeder van de tegenwoor
dige Engelse koningin). En dan te bedenken
dat ook verschillende theedoosjes, dus ook
met diverse smaken van deze persoonlijke
smaak zijn gevuld.
Zoals bekend maken de Engelsen van hun
tea-time een geweldige ceremonie. Er gaan
De geboorte.
De kruiswoordpuzzel is nog niet zo erg
oud. Ze werd geboren in 1911. Het kwam
zo. Te Chicago verscheen een klein week
blad, dat een aktieve redakteur had, Arthur
Wynne genaamd. Deze man was steeds op
zoek naar iets nieuws voor zijn blad.
Op eer; goede dag ontdekte hij een oud
Engels boek vol raadsels en puzzels. Na
tuurlijk bladerde Wynne het eens door,
want och, je kon nooit weten of het je
inspiratie gaf. En zie, daar ontdekte de
redakteur een magisch vierkant.
U weet waarschijnlijk wat dat is: een
vierkant met evenveel hokjes horizontaal
als vertikaal, allemaal open. Hierin moes
ten woorden worden geplaatst, zodat alles
horizontaal zowel als vertikaal klopte. U
kent het principe. Eigenlijk was dat ma
gisch vierkant een heel oud Engels gezel
schapsspel, dat reeds lang in onbruik was
geraakt. Trouwens, de Engelsen hadden
het ook niet van zichzelf, want reeds in
de oudheid kende men dit woordenspel
om enkele "woorden van gelijke lengte zo
onder elkaar te plaatsen, dat vertikaal ge
lezen ook bepaalde woorden ontstonden.
Arthur Wynne zag er wel iets in en het
idee liet hem niet meer los.
Wereldberoemd.
Dagen heeft hij er op gewerkt. Hij wilde
een groter magisch vierkant, maar dat is
voor een mens een buitengewoon moeilijke
We komen tot een samenvatting van ons
gesprek. Een alkoholist is geen hopeloos
geval, geen lammeling, geen slappeling
en hoeft ook geen gevaar te zijn voor zijn
gezin en voor de maatschappij, als hij maar
op de juiste manier gebracht wordt tot
herstel. De AA kan dit met feiten, met
herstellende patiënten dus, aantonen.
Wie dat eenmaal persoonlijk heeft be
leefd, blijft die boodschap doorgeven, omdat
zijn hele leven anders is geworden, beter,
rijker, gelukkiger.
J. V.
(Nadruk verboden).
HET HUIS. TUIN EN KEUKENBAKJE
zelfs verhalen dat zij tijdens diverse oor-
logen hun five o'clock tèa in stand hielden.
De Japanners zijn ook bekend om hun
plichtplegingen tijdens het theeschenken.
Door een verrukkelijke bloementuin gaat
u naar een beeldschoon theehuisje, de gast
heer verwelkomt u buigend en veront
schuldigt zich dat het geheel zo nederig
is. De gastvrouw knielt neer op een zijden
kussen en met kleine handjes serveert zij
de thee in fijne porseleinen kopjes. Zelfs
de theebladeren schijnen gerangschikt te
zijn. Volgens het verhaal dat men mij ver
telde was de thee „een klap in het gezicht",
maar alles is zo geraffineerd en verfijnd,
dat je dit probeert te verbergen
In de zwaarmoedige Russische romans
komt ook altijd een pruttelende samovar
voor, waarvan de encyclopedie zegt: Rus
sische theeketel. In Duitsland zijn hier
en daar samovars te koop.
El Beared.
In Marokko is de thee een volksdrank.
Dit hoorde ik in Maastricht waar een echt
Marokkaans theehuis is. El Berred betekent
theepot en is tevens de naam van het
theehuis.
Men kan er ook Marrokaans eten, zoals
geroosterd schapevlees en geitevlees. De
eigenaar is een Nederlander, die een poosje
in Marokko heeft gewoond, hoofdzakelijk
om het inheemse eten te léren bereiden,
nadat hij de Franse keuken had geleerd.
Maar de thee kreeg hoofdzakelijk zijn
aandacht. Hij mengt veelal Chinese groene
thee met mintbladeren, hetgeen verfrissend
werkt. De mintbladeren groeien bij de Ma-
opgave. Meer hokjes horizontaal en verti
kaal brengt in dat geval onoverkomelijke
moeilijkheden met zich mee. Hierdoor kwam
Wynne er toe om bepaalde hokjes zwart
te maken als onderbreking.
Zo ontstond het moderne kruiswoord
raadsel. Toen hij zijn eerste kruiswoord
puzzel in zijn blad plaatste, verwachtte hij
er zelf niet zo erg veel van, maar met
stomheid geslagen zag hij toe. hoe na en
kele dagen de post hem zakken brieven
bracht met oplossingen. Zijn weekblaadje
werd in Chicago in minder dan geen tijd
beroemd om zijn kruiswoordraadsels en het
duurde niet lang of andere bladen, het
succes ziende, namen ook dergelijke puzzels
op. In enkele jaren stormde het kruiswoord
raadsel in één succesvolle triomftocht over
Amerika en sloeg over naar Europa.
Vergeten.
Maar in 1914 brak de eerste wereld
oorlog uit en eigenaardig genoeg verdween
het kruiswoordraadsel op slag. Niemand
dacht er meer aan of had er belangstelling
voor. Zo leek deze puzzelvorm na enkele
jaren van bijna ongekende voorspoed vroeg
tijdig gestorven.
Pas in 1923 begon een blad in New York
weer met het presenteren van een kruis
woordraadsel. Hoewel iedereen het vergeten
was, sloeg deze eerste puzzel dadelijk weer
in en voor de tweede maal begon een snelle
triomftocht, maar nu over de gehele wereld.
rokkanen in de tuin. Overigens mengt hij
ook thee met het sap van citrusvruchten;
vitaminenrijk en erg lekker.
Iedere week wordt vanuit Marokko een
kersverse voorraad gebracht; extra overge
vlogen uit Casa-Blanca naar Brussel. Het
echtpaar krijgt veel leuke reakties en heeft
al een vaste klantenkring.
Oostindische Compagnie.
Het is door toedoen van de Oostindische
Compagnie geweest, dat thee in Nederland
ingevoerd en naderhand in geheel Europa
is verspreid.
In China en Japan stond de thee in hoog
aanzien. Het gebruik van thee is pas laat
in Europa doorgedrongen omdat China en
Japan ontoegankelijk waren voor vreemde
lingen.
Aangezien China tot het begin1 van de
19e eeuw de hele wereld van thee voorzag
bleven de prijzen zo hoog dat thee alleen
voor „aanzienlijken" bij speciale gelegen
heden in aanmerking kwam. Pas toen de
Nederlanders op Java en ongeveer tegelijker
tijd de Engelsen in Brits-Indië thee gingen
aanplanten was het met de opperheer
schappij van China gedaan.
Thee is afkomstig van de theeplant,
waarvan wij een „familielid" de Camelia
als sierplant kennen. In India, Indonesië,
China en op Ceylon groeit de theestruik
De thee, zoals wij die in de handel aan
treffen, zijn de jonge bladeren hiervan die
men door verflensen, gisten, rollen en dro
gen heeft toebereid.
Slechts de vier jongste bladeren van iedere
loot: de zogenaamde pecco, pecco-souchong
en souchong en oranje pecco. Souchong
zijn de grofste. Oranje pecco, dat zijn de
jongste bladeren ook wel genoemd thee
met witte puntjes zijn van een bepaalde
plantage: dit zijn de fijnste. De plantages
onderling verschillen heel veel. Vooral de
ligging is erg belangrijk.
É)e handelaren in thee mengen verschil
lende soorten. Het maken van een goede
melange eist uiteraard jarenlange ervaring
en vakmanschap.
Thee is een genotstof.
Thee behoort tot de kategorie genot-
stoffen. De grondstoffen die in de zoge
naamde genotsmiddelen voorkomen hebben
een direkte werking op het zenuwgestel.
Een kop sterke thee verdrijft, zoals bekend,
de slaap ook wanneer men erg vermoeid is.
Sterke thee is een bekend middel tegen
,maag- en darmstoornissen. Bijvoorbeeld in
Duitsland worden kleine pakjes bittere
Zuid-Amerikaanse thee verkocht als ge
neesmiddel tegen diverse kwalen.
Niet alleen voor de mens, maar ook voor
planten is thee een uitstekend middel. Zo
nu en dan uw kamer- en tuinplanten be
gieten met koude thee is een probaat middel
tegen bladluis. Dit vertelde mij een tuinder
uit het Westland.
Vooral voor rozen, liefst vermengd met
paardemest, moet het een delikatesse zijn.
De rozenstruiken tonen dan hun dankbaar
heid door u prachtige geurende rozen te
schenken.
Joke Vos.
(Nadruk verboden).
Het bleef niet bij Amerika en Europa. Daar
wel het enthousiasme het grootst, maar
ook in alle andere werelddelen kreeg de
kruiswoordpuzzel vaste voet.
De tweede wereldoorlog heeft haar niet
uit het veld kunnen slaan en wij mogen
haast wel zeggen, dat het kruiswoordpuzzel
burgerrecht heeft gekregen en vermoedelijk
wel zal behoren tot de klassieke puzzel
vorm voor de toekomst.
Een puzzelvorm, die miljoenen vele uren
van ontspannende inspanning bezorgt, die
genoegen schenkt en de geest verrijkt.
(Nadruk verboden).
MEDEDELING
Het Ministerie van Onderwijs en Weten
schappen heeft per I april 1975 werktijd
verkorting van het overheidspersoneel voor
geschreven. Een consequentie hiervan voor
het Academisch Ziekenhuis Rotterdam/
Dijkzigt was de wijziging van dienstroos
ters, in het bijzonder voor het personeel
van de verpleegkundige dienst. De directie
van het A.Z.R./Dijkzigt heeft zich dienten
gevolge genoodzaakt gezien de huidige be
zoekuren te wijzigen en een nieuwe bezoek-
urenregeling in te voeren.
In het kort houdt deze wijziging in
dat het bezoekuur van 15.00 tot 16.00 uur
op maandag tot en met zaterdag komt te
vervallen en dat het bezoekuur 's avonds
wordt uitgebreid van 17.30 tot 20.00 uur;
enkele wijzigingen op deze regeling zijn
opgenomen in het onderstaande bezoek-
urenschema.
Bezoekurenschema per 1 april 1975.
Maandag t/m zaterdag alle afdelingen
17.30—20.00 uur; klasse-afdelingen 11.00—
12.00 uur en 17.30—20.00 uur.
Zondag alle afdelingen 14.00—15.00 uur
en 17.30—20.00 uur; klasse-afdelingen
11.00—12.00 uur, 14.00—15.00 uur en
17.30—20.00 uur.
Uitzonderingen.
Afdeling Psychiatrie maandag t/m vrijdag
19.00—20.00 uur; zaterdag en zondag
14.00—15.00 uur en 19.00—20.00 uur.
Afdeling Verloskunde maandag t/m zondag
15.00—16.00 uur (familie en kennissen);
19.0020.00 uur (vaders).
THOMAS
Ik was te zeer teleurgesteld:
ik heb Hem jaren vergezeld,
ik zou piijn leven willen geven
om, zoals Hij, te mogen leven.
Zijn sterven was voor mij de dood:
ik merkte hoe mijn ziel zich sloot,
mijn bloedend hart, nog kort tevoren
vol van geloof, volstrekt verloren.
Toen tóónde Hij zich, ongedacht:
„Vrede zij met U," zei Hij zacht.
„Zalig zijn zij, die op Mijn aarde
niet zien en toch mijn Woord aanvaarden."
EEN DENKSPORT DIE MILJOENEN OVER DE
GEHELE WERELD IN HAAR BAN HEEFT
Bent u ook een liefhebber van kruiswoordraadsels? Tien tegen één ja. Het
aantal liefhebbers van dit soort denksport is niet te tellen en u Vindt ze over
de gehele wereld.
Er is vrijwel geen vorm van raadsels die zo algemeen in trek is gekomen
als dit woordenspel. Maar dat is ook begrijpelijk. Het vierkant met zijn zwarte
en witte vakjes is een blikvanger, waarop dadelijk de aandacht van de lezer
wordt gericht. Het sportieve spel met woorden, waarbij altijd de mogelijkheid
bestaat dat men een aanvakelijk onvindbaar woord toch vindt door het invullen
van de kruisende woorden, heeft een bepaalde aantrekkelijkheid, waaraan bij
na niemand ontkomt. Momenteel is het een vaste rubriek in vrijwel alle
kranten en tijdschriften over de gehele wereld.
Natuurlijk vraagt men zich wel eens af, hoe men toch op het idee is ge
komen om dergelijke puzzels te maken. Dat is een eigenaardige geschiedenis,
waarbij zal blijken, dat het kruiswoordraadsel weer een uitvloeisel is van
een aanmerkelijk oudere vorm,, die men uitgebreid, iets gewijzigd èn aan
gevuld heeft.
