Het raadslidmaatschap
Pluimveeslachterijen
kregen wat zij wilden
C%\. BOOT
Geef 'n horloge!
h
Het Suezkanaal staat
voor wedergeboorte
't Gouddoppertje
lipipiiiiiiiiiiiiiiiipiiflllitti
WATERWEG DOOR DE WOESTIJN ALTIJD AL EEN KRACHTIG
POLITIEK WAPEN
Na zeven jaar gesloten te zijn geweest is men nu begonnen met het weer
bevaarbaar maken van het Suezkanaal. Amerikanen, Engelsen en Egyptena-
naren zullen de komende maanden de scheepswrakken en andere obstakels
uit deze vaarweg door de woestijn verwijderen en het kanaal uitbaggeren. Een
heel karwei dat wel enkele maanden of nog langer zal duren. In ieder geval
probeert men in oktober zover te zijn dat deze belangrijke scheepvaartader
weer bevaarbaar is.
Terug in de tijd. Naar Caïro op 24 december 1870. In de hoofdstad van
Egypte wordt een groots spektakel opgevoerd. De opera „Aida" van Guiseppe
Verdi. De Italiaanse komponist had hiervoor opdracht gekregen van de vice-
koning van het land aan de Nijl. Het moest een feestelijk en imposant ge
beuren worden ter ere van de opening van het Suezkanaal.
En om Said Pasja een beetje gunstig te stemmen Verdi dacht hierbij
ook een beetje aan zijn honorarium liet de komponist het verhaal spelen
in het Egypte van de Farao's.
Krachtterm van Victoria.
Even daarvoor was het Suezkanaal al
voor het scheepvaartverkeer opengesteld.
Van Port Said aan de Middellandse Zee
tot aan Suez aan de gelijknamige Golf was
de woestijn doorsneden. De zeeweg naar
Indië was door het graven van het Suez
kanaal aanmerkelijk bekort. Een wens van
Napoleon was werkelijkheid geworden. Op
het hoogtepunt van zijn macht had de
keizer aller Fransen namelijk een projekt
laten uitwerken dat de Middellandse Zee
nret de Rode Zee moest verbinden. Een
rekenfout was echter de oorzaak dat Na
poleons droom alleen maar een droom
bleef. Zijn ingenieurs berekenden dat de
waterspiegel van de Middellandse Zee tien
meter lager lag dan die van de Rode Zee.
Er zou daarom in hun konseptie een gigan
tisch sluizenkomplex gebouwd moeten wor
den. Napoleon zag er toen maar van af.
Engeland dat kennis had genomen
van de drieste plannen haalde verlicht
adem. Een dergelijke verbinding onder toe
zicht van Frankrijk zou voor de Britse
invloed in Azië wel eens fataal kunnen zijn.
Later, toen gebleken was dat het hoogte
verschil maar tachtig centimeter was en
derhalve een te verwaarlozen faktor, begon
het Britse rijk allerlei akties te ondernemen.
Een andere Franse ingenieur had namelijk
beweerd dat er best een kanaal door de
woestijn gegraven kon worden. Overigens
kreeg Engeland geen poot aan de grond.
Want in 1854 tekende Ferdinand de Lesseps
met de Egyptische vice-koning Saïd Pasja
het konsessie-kontrakt. De Engelse regering
knarsetandde en de preutse koningin Vic
toria moet toen zelfs een krachtterm heb
ben laten vallen die haar ministers deed
blozen.
400 miljoen franks.
Het behouden en vergroten van zijn kolo
niale rijk was voor Engeland van het
grootste belang. Die worsteling om de
wereldheerschappij hing nauw samen met
het totstandkomen van het kanaal, dat
langzamerhand door iedereen al het Suez
kanaal werd genoemd.
Vijf jaar na het tekenen van het kontrakt
begon het graafwerk. Het duurde tien jaar
eer het voltooid was. Maar toen bestond
er dan ook een rechtstreekse verbinding
tussen de Middellandse Zee en de Rode Zee.
Het kostte wel een aardige duit, maar de
grote omweg om uiteindelijk in de Indische
Oceaan te komen behoorde dan ook tot
het verleden. Geen wonder dat Verdi zijn
triomfantelijke bazuinen kon laten schallen.
Die kosten bedroegen aanvankelijk 200
miljoen franks. Maar zoals het meer gaat
bij dergelijke gigantische ondernemingen,
het geschatte bedrag was veel te laag.
Meer dan het dubbele zou nodig blijken.
Omdat Frankrijk en Egypte het kanaal op
fifty-fifty basis aanlegden beschikte Saïds
opvolger Ismaël over vijftig procent van de
aandelen. Maar Ismaël beschikte over meer.
Namelijk over een chronische geldnood. In
het geheim onderhandelde hij met Engeland
om zijn aandelenpakket voor een lieve som
van de hand te doen. Het Britse rijk rook
zijn kans. Zeven jaar later waren de En
gelsen helemaal heer en meester over het
kanaal en het omringende land. Onder een
doorzichtig voorwendsel bezetten zij de
hele kanaalzone.
Krises.
Er kwam een Eerste Wereldoorlog. Er
volgde een Tweede. Het Suezkanaal bleef.
Maar in 1956 proklameerde Egypte de
nationalisatie van het kanaal. De eerste
Suezkriscs was een feit. De Verenigde Naties
grepen in en aan die eerste krisis kwam
snel een einde.
Toen kwam de zesdaagse oorlog tussen
Egypte en Israël. Het Suezkanaal werd
afgesloten. De tweede Suezkrisis was ge
boren. Sindsdien is het kanaal dat eens
als een wereldwonder werd beschouwd
versperd. De Lesseps, wiens standbeeld
aan de oever van de waterweg was neer
gehaald, had nooit kunnen vermoeden dat
zijn grootse konseptie tot een kabbelend
beekje zou vervallen.
Er zijn ekonomen die betwijfelen of het
Suezkanaal ook bij de komende heropening
nog diezelfde funktie zal terugkrijgen als
vroeger het geval was. Tenslotte is de we
reld kleiner geworden sinds op 17 november
1869 het Franse stoomzeilschip l'Aigle als
eerste door het Suezkanaal voer. Passagier
schepen hebben hun klanten al lang verloren
aan de vliegtuigmaatschappijen.
Maar het Engelse blad The Guardian
denkt er anders over. Met een zekere nos
talgie naar het verleden schrijft deze krant:
„De waterweg zal echter een krachtig
politiek handelswapen blijven. Vooropge
steld dat de tolgelden, nodig voor het on
derhoud, niet te hoog komen te liggen,
is het zeker dat een groot deel van het
scheepvaartverkeer zal terugkeren."
Cijfers.
Eerst maar even enkele cijfers. Het Suez
kanaal is precies 161 kilometer lang, 60
tot 100 meter breed en 13 meter diep.
Onverkoopbare voorraden.
December is vanouds een maand met
goed verbruik aan gevogelte, maar nadien
daalt de kooplust vaak wat. Dit jaar
daalde hij sterk. De produktie steeg zowel
in Nederland en Duitsland en dit zijn de
twee landen die de dienst uitmaken, want
de Belgische produktie is niet groot. Ne
derland is de grootste exporteur ter wereld
en Duitsland de grootste afnemer, althans
wat invoer betreft. En in 1973 leverde Ne
derland 68.4% van de Westduitse invoer.
Als de Duitser drie slachtkuikens eet zijn
er twee Nederlandse bij.
Het verbruik van „kip" (daarmee bedoelt
men alle soorten slachtpluimvee) is in Ne
derland gestegen tot ruim 6 kg per hoofd
per jaar en in de Bondsrepubliek ligt het
nog iets hoger. Maar in de USA ligt het
rond de 18 kg en vandaar dat velen dach
ten. dat de slachtkuikenmesterij nog maar
aan het begin van haar ontwikkeling stond.
Daarom werd de produktie elk jaar verder
uitgebreid. Maar daarom wilde men ook
niet weten van enige ordening. Wie sprak
over aanpassing van de produktie aan de
werkelijke vraag, werd uitgelachen. Boven
dien waren er vroeger al eens meer groei-
stuipjes geweest, toen de produktie even
vóór liep op de vraag. Dan hanteerde men
een tijdelijk inlegverbod van broedeieren
van slachtrassen. Dat de in konsumptie
komende broedeieren de markt voor eet-
eieren bedierven moest men dan maar voor
lief nemen.
Leerzame cijfers.
Begin maart trok de produktschapvoor-
zitter aan de bel. Hij wees op het dalende
verbruik en weet dat aan de dure benzine.
In het moderne huishouden geeft men zijn
geld liever aan de auto uit dan aan goed
voedsel, kreet hij. Waarom dan juist de
kio er onderdoor moest, legde hij niet uit.
In werkelijkheid is er heel wat anders
aan de gang:
een hand over hand toenemende publi
citeit waarin gewag gemaakt wordt van
hormonen en chemikaliën in pluimvee
voeders;
een dito publiciteit waarin dierlijke ver
edeling gelijk gesteld wordt aan dieren-
mishandelingNen
een dito waaïin vrijwel alle produkten
van dierlijke herkomst zeer ongezond wor
den genoemd.
Desondanks breidde men de produktie
uit. In 1972 hield men 3.951.000 moeder-
dieren van slachtrassen aan, in 1973
4.110.000. Ook de inleg van broedeieren
van kalkoenen steeg. De inleg van broed
eieren van slachtrassen steeg van 381 mil
joen naar 391 miljoen per jaar. Deze groei
was niet groot, maar in het belangrijkste
afzetgebied, de Bondsrepubliek, steeg de
produktie óók. Bijvoorbeeld van geslacht
gevolgelte van 205.121 ton in 1971 naar
222.151 ton vorig jaar en van 165.579
ton slachtkuikens in 1972 naar 177.417
ton in 1973. Ook hier: geen fenomenale
groei.
Maar wat men niet begreep was, dat
een groei van ongeveer 10 procent kata-
strofaal wordt als het verbruik niet mee-
stijgt. En dat was het geval. Dat men
dit niet heeft zien aankomen is wel heel
erg. Uiteraard wordt de krisis verscherpt
doordat de uitwijkmogelijkheden naar derde
landen zijn afgesneden.
Met een gemiddelde van 72 schepen per
dag was de vaarweg door de Sinaï-woestijn
eens de drukste ter wereld.
Twee van de drie schepen vervoerden
aardolie en de normale tolgelden voor een
vaart door het Suezkanaal bedroegen
45.000 gulden. In vroeger tijden zijn heel
wat Nederlandse schepen door het Suez
kanaal gegaan. Vóór de Tweede Wereld
oorlog waren het de Maatschappij Neder
land en de Rotterdamse Lloyd die vanuit
Amsterdam en Rotterdam door het kanaal
naar de rede van Batavia voeren.
Het voornaamste werk dat nu gedaan
moet worden is het opruimen van de mijnen,
daarna kunnen de 14 schepen, die sinds
half 1967 opgesloten zitten in de Bitter
meren, halverwege het kanaal, hun ver
traagde vaart gaan vervolgen. Maar voordat
zij op kunnen stomen moeten ook nog
drie haastig aangelegde bruggen afgebro
ken worden. Wanneer het Suezkanaal weer
op zijn aanvankelijke diepte is gebracht zal
het weer bevaarbaar zijn voor schepen tot
60.000 ton. Daarna moet het kanaal ge
schikt gemaakt worden voor mammoet
tankers tot 290.000 ton. Deze superschepen
kunnen dan van de Perzische Golf via de
kortste route naar Europese havens varen
om daar hun litertjes olie te lossen.
Voorts moeten er ook nog drie tunnels
gebouwd worden die onder het kanaal
door Egypte moeten gaan verbinden met
de Sinaï. Werk genoeg aan de winkel en
enkele Nederlandse baggermaatschappijen
en waterbouwkundige ondernemingen staan
al in de startblokken om een flink partje
van de geschatte miljard guldens mee te
pikken.
Pim van de Zee.
(Nadruk verboden).
Treurige toestanden.
Maar ook binnen de EEG heersen mis
standen. Engeland laat geen geslacht pluim
vee toe, zogenaamd omdat er vergif in
het voeder zou zitten. Denemarken sluit
zijn grenzen voor kip die ingeënt is tegen
oseudo-vogelpcst omdat de entstof kanker
verwekkend zou zijn. Maar dit zijn feiten
die al 10 maanden bekend zijn en Neder
land is er niet of onvoldoende tegen op
getreden.
Het ergste is evenwel, dat de krisis nogal
eens afgewenteld wordt op de zwakste
schakels in de produktieketen. Dat zijn
de mesters en de vermeerderaars. Het is
waar dat de slachterijen thans met ont
stellend grote voorraden zitten die op
korte termijn onverkoopbaar zijn. Het is
waar dat tal van slachterijen gesloten zul
len worden omdat de verliezen te groot
gaan worden. Maar het aantal slachterijen
ivan betekenis bedraagt zo'n 120 stuks en
daarvan zou de helft gevoeglijk kunnen
Verdwijnen. Vele zijn evenwel onderdeel
van een integratie en in dat geval worden
de lasten mede door andere bedrijven ge
dragen.
Dat wil dan zeggen, dat de kontraktprij-
zen voor de mesters en de prijzen van
broedeieren onder zware druk komen te
staan. Uiteindelijk moeten de verliezen
weer betaald worden. Het is gemakkelijk
te raden door wie.
Tot dusver hebben alle betrokkenen, op
enkele uitzonderingen na, halsstarrig ge
weigerd om de produktie aan te passen
aan de vraag. Men produceert liever elkaar
kapot dan tot redelijk overleg bereid te
zijn. Een duur produktschap verandert daar
niets aan, ook al tracht het nu ijlings de
partijen tot elkaar te brengen.
Aanpassing is nodig.
Het is bekend dat ook in andere sektoren
de aankopen van moeder de vrouw gewij
zigd zijn. Dat blijkt b.v. ook bij varkens
vlees al tot prijsverlagingen te hebben ge
leid. Maar dat neemt niet weg, dat kip
t.a.v. alle andere vleessoorten nog zo spot
goedkoop is dat er helemaal geen krisis
behoefde te zijn. Indien de betrokkenen
bereid waren ook maar enigermate de
produktie te reguleren, zou er geen vuiltje
aan de lucht zijn. Het is duidelijk dat
zulk een regulering op de duur niet tegen
te houden is, om het woord kontingente-
ring maar te vermijden.
Het is jammei^dat de aandrang daartoe
niet sterker uitgegaan is van de eerste
slachtoffers, de mesters en de vermeerde
raars. Zij worden klaarblijkelijk pas wakker
als het water tot aan de lippen staat.
Een EEG-maatregel (om b.v. de invoer
uit derde landen wat af te remmen) kost
10 weken, zei men op het produktschap
bij de vergadering met betrokkenen.
Zolang konden vele slachterijen niet meer
wachten. Vermoedelijk gaat men nu weer
de inleg van broedeieren aan banden leg
gen, in overleg met de Duitsers.
Van een wezenlijke aanpak van de krisis
is echter nog geen sprake. Het is jammer
dat een bedrijfstak, die vaak aangevallen
wordt om zijn kontrakten, niet zelf een
goed voorbeeld geeft van aangepaste pro
duktie, hoewel dat zonder veel moeite zou
kunnen.
W. Boshuis.
(Nadruk verboden).
Het gemeenteraadslid zijn wordt nog
altijd beschouwd als een soort politieke
liefhebberij. De leden krijgen een presentie
geld voor het aanwezig zijn bij de raads-
en kommissievergaderingen, maar dat is
nu ook niet om er veel zijde van te spinnen
en de belastingdienst rekent het gewoon
bij het inkomen. Deze liefhebberij kost het
raadslid bovendien heel wat meer tijd dan
alleen het bezoeken van de raads- en kom
missievergaderingen. Hij of zij moet er
op andere vrije avonden talloze stukken
voor doorlezen, polshoogte gaan nemen,
eventueel adviezen van deskundigen inwin
nen, fraktievergaderingen bezoeken, zich
tot hem wendende partijleden te woord
staan, zich op de hoogte houden van wat
er in de gemeente gebeurt op allerlei ge
bied, enzovoort. Het raadslidmaatschap is
een bijzonder tijdrovende bezigheid ge
worden als men de taak serieus opvat.
Het moet verricht worden naast het werk
dat men voor zijn broodje doet en daarvoor
moet men dan maar telkens weer de ener
gie kunnen opbrengen.
Geen wonder dus dat het in vele plaatsen
voor de politieke partij-afdelingen al niet
meer meevalt om er voldoende kapabele
personen voor te vinden. Zag men vroeger
in de gemeenteraden nog weieens een arts,
een advokaat, een direkteur van een bedrijf,
en dergelijke in de samenleving bekende
figuren, ze komen steeds minder voor, om
dat ze er geen tijd meer voor hebben. Met
het voller worden van ons land, de intense
verkeersproblemen en de hoge eisen die
tegenwoordig aan de samenleving gesteld
worden, hebben de gemeentelijke bemoeie
nissen en problemen een zodanige omvang
genomen, dat het raadslidmaatschap nau
welijks meer als een vrije-tijdsbesteding
beschouwd kan worden.
Een gemeente en zeker de middelgrote
en de grote gemeenten is tegenwoordig
te beschouwen als een groot bedrijf en
dient ook als zodanig geleid te worden.
Het zou misschien het beste gaan als we
dat alleen maar lieten doen door deskun
digen, maar omdat het een gemeenschaps
belang is, blijft het altijd een politieke
zaak, die door politiek ingestelde mensen
en impulsen geleid wordt.
En niet door de meest deskundigen. Dat
verzwaart de taak van een raadslid, ook die
van de wethouder, want ze willen er toch
het beste van zien te maken, hetgeen van
een leek wat ze in wezen zijn extra
inspanning vergt.
Begrijpelijk dus dat er stemmen opgaan
om het raadslidmaatschap beter te hono
reren. Dat is uiteraard een wat moeilijke
zaak, want het werk in de verschillende
gemeenten loopt nogal uiteen en daarmee
ook het aantal raads- en kommissiever
gaderingen. Men zal daarom af moeten
stappenvan het principe van toekenning
van presentiegeld en over moeten gaan tot
vaste honorering, waarvan de hoogte wordt
aangepast aan o.a. het aantal inwoners
van de gemeente. Of dit laatste alleen be
palend kan zijn is de vraag. Ook opper
vlakte en de streek waarin de gemeente
gelegen is kunnen faktoren zijn die sterke
invloed hebben op het werk dat door het
gemeentebestuur moet worden verricht en
waarmee het aantal raads- en kommissie
vergaderingen samenhangt.
Er wordt thans een regeling ontworpen,
maar het blijft de vraag of die straks tot
aller tevredenheid zal werken. Ook zo'n
nieuwe regeling voor de honorering van
het raadswerk zal er trouwens nauwelijks
toe kunnen bijdragen dat de animo voor
het raadslidmaatschap groter wordt bij die
genen die kwa opleiding en beroep daar
voor het beste geschikt zouden zijn. Het
blijft een kwestie van het beschikbaar willen
en kunnen stellen van de nodige tijd daar
voor naast het dagelijks beroep dat men
uitoefent.
O
Al speelt bij een en ander de politieke
interesse uiteraard een grote rol, we mogen
het raadswerk toch zien als een offer dat
de betreffende brengt terwille van de ge
meenschap. Een offer dat meestal niet als
zodanig onderkend wordt, mede omdat men
niet beseft wat het raadslidmaatschap wel
allemaal aan tijd en moeite kost.
In de meeste gemeenten is er tijdens
een zittingsperiode van vier jaar een op
merkelijk verloop in de bezetting van de
raadszetels. Menig raadslid wordt teleur
gesteld in het werk dat hij kan doen en
de invloed die dit heeft op de gang van
zaken. Daarnaast zijn er die het niet kunnen
volhouden omdat het teveel van hun vrije
tijd vergt, of dat hun gezondheid er onder
li'dt en er zijn er die naar een andere
gemeente moeten verhuizen omdat hun
dagelijks werk dat vergt. De partijen die
nen daarom tegenwoordig over een flinke
kandidatenlijst te beschikken om de open
gevallen plaatsen te kunnen blijven bezet
ten.
Het is allemaal niet zo eenvoudig als het
misschien wel lijkt.
H. v. Wermeskerken.
HET LOON VAN DE HAAT
De slachtsektor in de pluimveehouderij is een merkwaardig bedrijf. Twin
tig jaar geleden bestond hij uitsluitend uit oude kippen en eenden, alsmede
wat N-H Blauwen. Het moderne slachtkuiken bestond toen nog niet, althans
niet in Europa. Maar dat dier kwam en in 1973 bedroeg onze produktie
aan slachtpluimvee (waar dan ook eenden, kalkoenen en moederdieren toe
behoren) zo'n 420 ton. De uitvoer van levend en geslacht pluimvee bereikte
237 ton en de waarde daarvan bedroeg 740 miljoen gulden.
Waren de prijzen goed geweest dan was de opbrengst nog een paar honderd
gulden méér geweest. En thans zit er de klad in. En goed ook.
Zeer binnenkort hoopt de aannemer te beginnen met de bouw
van een aantal halfvrijstaande premiewoningen in Kortgene.
PRIJS 77.495.- VRIJ OP NAAM.
PREMIE 23.000.- T.G.V. DE KOPER.
Zodat deze woningen het eerste jaar slechts 145 per maand
kosten zonder aflossing en met aflossing in 30 jaar 340 p. mnd.
Deze type woningen met een minimum aan onderhoud geven
een maximum aan woonplezier door een royale kamer met
open keuken. Ie verdieping: 3 slaapkamers en badkamer met
2e toilet. 2e verdieping: 4e slaapkamer.
Grote garage en leuke tuin.
/Q^ VERKOOPKANTOOR O.G.
f Hoofdstraat 50, KORTGENE, Telefoon 01108 - 2 34.
TAXATIE - IN- EN VERKOOP - FINANCIERING
'n Geslaagd examen is 'n royale geste waard!
JUWELIER - HORLOGER
Korte Kerkstraat 12, Goes,
Lange Kerkstraat 48, Goes,
Telefoon 01100 - 50 94.
Telefoon 01100 - 48 63
