Het vetprobleem
drukwerk
MARKUSSE
U/ELVAARTS-
ZIEKTES
NEUROTISCH
r
Predikbeurten
Huizen en
Fa S. Kodde Zo
Diabetici
protestants Interkerkelijke stichting voor
MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING
in zuid- en noord-beveland,
lange kerkstraat 36, goes; telefoon 01100 - 84 20
voor gezinsverzorging en maatschappelijk werk.
voor een ieder te bereiken op werkdagen tussen
08.30 en 10.00 uur: gezinsverzorging,
08.30 en 09.30 uur: maatschappelijk werk.
WEEKENDDIENST ARTSEN
Dit weekend doen dienst
dr. Janssen, telef. 01108 - 3 19
en dr. Van Arkel, tel. 01107 -
318.
WATERSTANDEN
geldig voor
de noordkust
van
Noord-Baveland
FEBR.
hoogwater
1 vrijdag
8.04
20.46
2 zaterdag
9.20
22.02
3 zondag
10.46
23.22
4 maandag
12.10
5 dinsdag
6.35
13.16
6 woensdag
1.34
14.06
7 donderdag
2.25
14.53
voor zondag 3 februari 1974.
Ned. Herv. Kerk Colijnsplaai
10 uur Jeugddienst met mede
werking van Tabajona van
Kortgene en 2.30 uur ds. Van
Die
Ned. Herv. Kerk Kamperland
10 uur de heer M. J. Geuze
van 's Heer Arendskerke en
2.30 uur ds. HilhorsC van
Kloetinge.
Ned. Herv. Kerk Kats
10.30 uur ds. A. M. Attema
(bevestiging ambtsdragers en
extra coll. Werelddiakonaat).
Ned. Herv. Kerk Kortgene
10 uur ds. B. Prakke van
's Heer Hendrikskinderen (coll.
vrije zitplaatsen.
Ned. Herv. Kerk Wissenkerkt
10 uur de heer Jumelet en
2.30 uur ds. Boesenkool.
N«d. Herv. Kerk Geersdijk
10 uur de heer Kraak en 2.30
uur ds. Van der Meer uit Oos-
terland.
Geref. Kerk Kamperland
10.30 en 4 uur ds. Meijer uit
St. Anna Parochie.
Geref. Kerk Colijnsplaat
10 uur de heer J. van Leerdam
en 14.30 uur ds. A. S. Rien-
stra.
Geref. Kerk Geersdijk
9 en 14.30 uur ds. Meijer uit
St. Anna Parochie.
Geref. Kerk Wissenkerke
10.30 uur ds. J. Noordhof uit
Wemeldinge en 14.30 uur
Herv. predikant.
Vrijgemaakte Geref. Kerk
Veerweg 53, Kamperland.
10.45 en 3.00 uur ds. E.
Woudt (coll. kerk).
Geref. Gem. Kamperland
10 en 5 uur leesdienst.
Geref. Gem. Colijnsplaat
10 en 4 uur leesdienst
Geref. Gem. Kortgene
10, 2.30 en 6 uur leesdienst
6 - 2: 7.30 uur ds. C. van de
Poel van Yerseke (bevestiging
ambsdragers).
Wij danken alle familie
leden, vrienden en beken
den voor de ons betoonde
huldeblijken bij de vie
ring van ons 60-jarig
huwelijksfeest
P. J. v. d. Maas.
J. C. v. d. Maas-Boone.
Wissenkerke, januari '74.
Tuindorp 7.
Voor uw medeleven ons
betoond na het overlijden
van onze lieve vrouw,
moeder, groot-, en over
grootmoeder
Sara Baijens,
betuigen wij onze op
rechte dank.
In het bijzonder dr. Jans
sen en zuster Hulsbergen,
voor de aan haar betoon
de hulp.
Namens de familie,
M. C. de Jonge.
Kortgene, januari 1974.
Ooststraat 32.
VOOR EEN
BOEKENBON
NAAR
BOEKHANDEL
MARKUSSE,
WISSENKERKE
PAS OP VOOR TEVEEL, MAAR ZONDER GAAN WE DOOD
Het is begrijpelijk, dat veel mensen tegen
woordig niet meer weten wat ze er van
moeten denken en wat ze moeten doen.
Via de voorlichtingsorganen bereiken hen
allerlei berichten die hen de schrik om het
hart doen slaan. Men moet voorzichtig zijn
met roken, drinken, gebruik van suiker, vet,
en wat niet al meer. Velen vragen zich
af wat de mens eigenlijk wel mag eten
en drinken zonder gevaar te lopen zijn
gezondheid te ondergraven. In feite is het
antwoord erg eenvoudig; men moet van
- alles-- slechts met mate gebruik maken,
want de waarschuwingen gelden steeds
voor een teveel gebruik van dit of dat.
Zo wordt er veel gewaarschuwd tegen
een overmatig gebruik van vet, want dit
zou bijdragen tot ziekten van hart en bloed
vaten. Door deze publicaties slaat een aan
tal mensen de schrik om het hart en zij
beperken het gebruik van vet zo drastisch,
dat dit op zijn beurt weer tot gezondheids
problemen leidt.
We mogen namelijk niet vergeten, dat vet
een stof is zonder welke we niet zouden
kunnen leven. In allerlei vormen maakt de
mens er gebruik van.
Reeds zon dertigduizend jaar geleden
maakte de mens gebruik van dierlijk vet
voor de verlichting van zijn holen. In holen
in Spanje en Frankrijk heeft men meer dan
dertig stenen lampen gevonden uit die tijd.
Het zijn eenvoudige vlakke schaaltjes, met
een kleine inkeping voor de pit. De pit
werd waarschijnlijk gemaakt van in elkaar
gedraaid droog mos en dan over de inke
ping tot in de schaal gelegd, waar het uit
einde in het vet werd geduwd.
Het staat ook vast, dat de mensen in die
tijd ook vet als voedsel gebruikten en dat
ze de kunst reeds verstonden om het vet
uit het vlees van de buitdieren te smelten.
Ditzelfde vet stond ook -in dienst van de
kunst en techniek van de steentijd, want bij
het licht van genoemde stenen lampen, ver
vaardigden in de donkere holen de oude
kunstenaars hun muurschilderingen en
werkten in die zeer oude tijden de eerste
mijnwerkers om in de mijnen vuurstenen
te houwen.
Enige duizenden jaren later, maar nog
altijd zesduizend voor onze jaartelling, voe
ren de voorvaders van de huidige Eskimo's in
kleine, smalle bootjes van uitgeholde boom
stammen ter walvisvangst, om op die wijze
in hun behoefte aan vet en olie te
voorzien.
In diezelfde tijd zwierven in midden-
Europa jagers door de wouden en zij wisten
reeds hoe ze vet konden halen uit het merg
van de beenderen van 'de dieren, die zij
buitmaakten.
De opbrengsten waren blijkbaar ruim vol
doende, hetgeen mag worden afgeleid uit
het feit, dat men het zich kon veroorloven
vet te verbranden en het bij bezweringen,
offeranden en wat al niet meer te ge
bruiken.
In de vroege bronstijd komt voor het
eerst boter in de geschiedenis voor. Het
waren nomaden van Afrika en Azië, rond
trekkend met hun kudden, die door toeval
op de techniek kwamen van het karnen.
Men had en heeft nu nog wel de gewoonte
vloeistoffen tijdens het trekken te vervoeren
in gelooide geitenmagen. Het gebeurde
uiteraard dikwijls, dat na een lange rit door
de woestijn, door het schudden zich een
dikke laag vet boven op de melk had afge
zet. Die laag kon er worden afgeschept
en dat was dan de eerste boter.
Bij veel oudere volkeren van later datum,
zoals de Babyloniërs, Assyriërs, e.d. was het
de sesamolie, die onder meer ook werd ge
bruikt voor cosmetische en medische doel
einden. Door de Phoeniciërs werd de olijf
olie in het middelpunt van de belangstelling
geplaatst van de landen rond de Middel
landse Zee. In de loop der daarop volgen
de eeuwen, heeft de mens steeds sneller
meer soorten vetten en oliën ontdekt, die
hij zich op handige wijze ten nutte wist te
maken en zeker in onze moderne tijd zou
handel en wandel der mensheid ondenkbaar
zijn, zonder die simpele grondstofvet!
Zonder vet zou de mensheid uitsterven,
maar wanneer men er teveel van nuttigt is
dat ook slecht voor de gezondheid. Houdt
dus maat!
VEEL MENSEN ZIJN
ZIJN „NEUROSEN" SLECHTE GEWOONTEN
We leven in een neurotische wereld zegt
men, want veel mensen hebben last van
neurosen. Toch zullen velen zich afvragen
wat „neurosen" eigenlijk zijn.
Neurose is een ziekte van de geest, waar
aan een groot deel van de moderne mens
heid lijdt. Volgens deskundigen wordt neu
rose over het algemeen veroorzaakt door
niet opgeloste conflikten, die stammen uit
vroeger jaren, dikwijls uit de kinderjaren.
Dingen waarmee men overhoop lag en die
op de een of andere manier niet opgelost,
niet verwerkt zijn en daardoor nog steeds
onbewust onze geest bezighouden, doen ons
gedragspatroon op bepaalde punten van dat,
wat men normaal pleegt te noemen afwij
ken. De mens, die tobt met dergelijke on
opgeloste conflikten zoekt naar noodop
lossingen. Maar dergelijke noodoplossingen
zijn geen echte oplossingen en zo blijft het
konflikt bestaan. Veel mensen lijden aan
neurosen in meer of minder ernstige mate
en men kan dit opmaken uit hun gedrag.
Meestal zijn deze mensen overdreven
TE KOOP
GEVRAAGD:
Ook kleine objecten.
Oud of bouwvallig
geen bezwaar.
Inlichtingen:
aan RODELKO N.V.
Markt 8, Veere,
Tel. 01181 - 279 - 362.
Q Steunzolen naar maat
ook op doktersadvies. Al
le voetcorrectors in voor
raad. Voetkundige advie
zen worden gratis ver
strekt Martin Wijdemans
medisch gedipl. voetkun
dige. L. Vorststraat 18,
Goes, tel. 01100-75 26.
RADICALE OPRUIMING!
Dames grijp de winst! Liquida
tie van onze gehele voorraad
BONTMANTELS
b.v. bontmantels van 600,—
nu 265,bontmantels van
1398,nu 675,enz. Nu
krankzinnige koopjes! Kortin
gen van 25% t.e.m. 60%.
Zie de etalages voor de pak-
mee-weggeef-kolder-prijzen.
Dit kan alléén de grootste en
goedkoopste bontzaak van Ne
derland:
DE BONTKONING.
Hoogstraat 97, Rotterdam-C,
Tel. 010 -117.117. En als extra
meevaller: bij koop krijgt u
reisgeld voor 2 personen (bus,
trein of auto) terugbetaald.
Dus geheel gratis reizen.
Vrijdag koopavond tot 9 uur.
Te koop: i.g.st.
FORD TAUNUS 17 M.
bouwjaar '65
Na 7 uur:
Dorpsweg 13,
Wissenkerke.
De speciaalzaak in suiker
vrije artikelen in Zeeland.
.\G\NC
aQ.1iitfujen.
Korte Delft 5«7, Middelburg
vojop parkeerruimte
'T SLIJTERIJTJE
VAN DE PLASSE
Hoofdstraat 12, Kortgene,
telefoon 01108 - 6 82
RECLAME DEZE WEEK
1 FLES FAISCA ROSÉ
ƒ6,95
1 KRAT SUPER PILS
ƒ7,20
VOOR AL UW
IN ZWART EN MEER-KLEUREN
VAN EENVOUDIG FAMILIEDRUKWERK
TOT UITGEBREIDE FOLDERS,
BROCHURES EN BOEKWERKJES
NAAR DRUKKERIJ
VOORSTRAAT 7 - WISSENKERKE
TELEFOON 01107-3 08
afhankelijk in die zin, dat zij een sterke
behoefte gevoelen aan de loftuitingen en de
genegenheid van anderen. Dikwijls stellen zij
zichzelf in alles centraal. Zij wensen voort
durend de aandacht, zijn dadelijk, op hun
teentjes getrapt en voortdurend moet er
rekening met hun wensen worden gehouden,
doch zelf houden zij geen rekening met de
wensen van derden en brengen zij weinig
of geen waardering op voor wat anderen
doen. Daar staan echter soms buien van
overvloedige behulpzaamheid en waardering
tegenover, maar dat blijft incidenteel.
Een en ander vloeit voort uit het feit, dat
de neuroticus bijzonder onzeker is, doch
dit probeert te verbergen achter een show-
facade. Hij doet graag erg dik en probeert
anderen op allerlei manieren te overtroeven
om daarmee zijn inwendige te verbergen.
Dat overbluffen doen ze bijvoorbeeld door
royaal met geld te doen, te pronken met
relaties of regelmatig te spreken over de
verre en interessante reizen, die ze maak
ten, e.d.
Opvallend is ook, dat de neuroticus voort
durend druk bezig is, maar wanneer men
een en ander nader bekijkt, dan blijkt er
bitter weinig uit zijn of haar handen te
komen. Ze zijn voortdurend druk bezig
met zichzelf. Ook hoort men ze dikwijls
klagen. Ze hebben het altijd erger dan an
deren, hun kwalen zijn ernstiger en al hun
ervaringen steken ver boven die van anderen
uit, waarbij ze dikwijls zwelgen in hun
eigen leed.
Bij behandeling van neurotici staat men
voor het moeilijke probleem dat zij zich
in het geheel niet van hun toestand be
wust zijn. Zij zien niet in wat er met hen
aan de hand is en daardoor komen ze er
zo moeilijk toe zich onder behandeling te
stellen.
Wat die behandeling betreft zijn er mo
menteel enkele nieuwe inzichten. De neu
rose ontstaat uit onopgeloste konflikten en
men probeert bij de behandeling de pa
tiënt te helpen deze conflikten alsnog op
te lossen.
Dr. J. C. Brengelmann uit München is
echter van mening dat de neurose niets an
ders is dan een slechte .gewoonte. Door
het conflikt heeft de patiënt zich een nood
oplossing aangemeten, waardoor hij als
het ware wordt beloond en zoals men weet
worden handelingen die een beloning tot
gevolg hebben, graag herhaald. We zien
dat in de dierdressuur. Op die manier ont
staat een slechte gewoonte.
Dr. Brengelmann heeft bijzonder goede
resultaten behaald door zijn patiënten op
de een of andere manier de beloning te
onthouden. Hierdoor neemt de behoefte aan
het steeds herhalen van de slechte ge
woonte af.
Andere deskundigen zijn echter van me
ning, dat men hiermede misschien wel de
uiterlijke verschijningsvorm van de neurose
onderdrukt, maar daarmee is dan het onop
geloste innerlijke conflikt nog niet opgelost.
Voorlopig houden de neurosen onze medici
in steeds sterker mate bezig.
NEDERLANDSE JEUGD IS IN GEVAAR
DOOR VERKEERDE VOEDINGSGEWOONTEN WORDT DE KIEM
VOOR LATERE ZIEKTES GELEGD.
Reeds geruime tijd heeft men in medische
kringen de indruk, dat het verkeerde voe
dingspatroon dat veel welvarende Neder
landers hanteren in onze moderne tijd, nicl'
alleen een toename van hart- en vaatziekten
bij ouderen tot gevolg heeft, maar dat het
ook bij de jeugd de basis legt tot wat wij
plegen te noemen welvaartsziektes, die zich
later bij het ouder worden openbaren.
Enige jaren geleden werd door Ameri
kaanse artsen reeds ccn onderzoek verricht
bij Amerikaanse militairen in Vietnam,
jonge kerels die daar dienden. Het resul
taat van dit onderzoek was alarmerend.
De bloedvetspiegel en het bloedsuikerge
halte bleek bij velen te hoog, waardoor de
kiem was gelegd voor latere narigheid.
Een en ander heeft er toe geleid, dat in
het kader van de Wereldgezondheidsorgani
satie in tal van landen in Europa een uit
gebreid onderzoek onder de jeugd zal wor
den uitgevoerd om een verantwoord inzicht
te krijgen in deze materie. De definitieve
resultaten worden verzameld in Genève,
waar de internationale samenhang duidelijk
zal worden door bestudering van de resul
taten van de diverse onderzoeken.
Ook in Nederland werd in de maanden
april, mei en juni van vorig jaar een onder
zoek verricht en wel in het Westland,
waar zo'n 2400 scholieren tussen de 9 en
13 jaar werden onderzocht. Het gehele on
derzoek hier stond onder leiding van de
Leidse hoogleraar in de cardiologie dr. J. LI.
de Haas en dr. A. C. Arntzenius. De Hart
stichting verleende subsidie, terwijl de arts
C. S. Uppal uit Leiden het onderzoek ver
richtte.
Liet onderzoek in het Westland heeft bij
zonder interessante maar tevens alarme
rende resutaten opgeleverd. In vele gevallen
werd het reeds bestaande vermoeden be
vestigd en trof men te hoge vetgehalten
aan, alsmede teveel neiging tot suikerziekte.
Niet minder dan zo'n 30 van de onder
zochte jongens en meisjes bleek teveel
cholestrol in het bloed te hebben. Aan rond
25 van hen werd een voedingsadvies mee
gegeven. Bij een klein aantal kinderen vond
men een iets te hoge bloeddruk.
Het bloedsuikergehalte bleek bij rond 2
procent boven de gestelde norm te liggen.
Een aantal van hen werd naar de huisarts
verwezen om nader te worden onderzocht.
De kans van het aanwezig zijn van suiker
ziekte bij deze kinderen is aanwezig.
Ook werd een onderzoek verricht naar de
beweging die de kinderen kregen. Bij de
jongens bleek dat rond 48 zich regel
matig aktief beweegt, 46 beweegt zich
matig en 6 mag men inaktief noemen.
Opvallend is, dat dit bij de meisjes anders
lag. Rond 39 was regelmatig aktief in
beweging, 55,5 matig en 5,5 was in
aktief. Er zal nog een onderzoek worden
ingesteld naar de eventuele samenhang met
het gewicht van de kinderen. Dit zijn in
vogelvlucht enkele resultaten van dit zeer
belangrijke onderzoek onder de jeugd van
het Westland.
Een en ander heeft duidelijk aangetoond,
dat bij veel jonge mensen reeds op jeugdige
leeftijd de kiem aanwezig is voor latere
welvaartsziekten, die dikwijls fataal kun
nen zijn. Voorlopig denkt men aan de moge
lijkheid om de kinderen via de school te
beïnvloeden om bepaalde dingen te laten
staan en anderen te nuttigen om op die
manier hun voedingspatroon waar voor een
belangrijk deel het kwaad schuilt te wij
zigen. Wanneer deze kinderen hun voe
dingspatroon niet drastisch veranderen lopen
ze later de kans cp bloedvatvervetting met
alle mogelijkheden van hart- en vaat
ziekten.
Men koestert het plan om indien mogelijk
ook in andere streken van ons land een
onderzoek naar het vetgehalte te doen.
Wanneer zou blijken dat een te hoog vet
gehalte een vrij algemeen voorkomend ver
schijnsel is bij een groot deel van de jeugd,
dan zal men ter redding van de Nederlandse
jeugd naar andere middelen ter beïnvloe
ding moeten omzien. Men denkt er dan
aan om op hoog niveau alle middelen te
«man inschakelen om een wijziging van het
voedingspatroon te bewerkstellingen.
VOLLEYBAL
Wiska 2 leed zaterdag in Wissenkerke een
0 - 3 nederlaag tegen Ovisa uit Wolphaarts-
dijk.
De eerste set was duidelijk voor Ovisa
5 -15, maar de tweede set was een gelijk
opgaande strijd, waarin de Wiska-dames
steeds een voorsprong hadden. Liet werd
zelfs 14 -12, maar Ovisa vocht zich terug
en won met 14 -16. In de derde set bleef
Wiska goed doorgaan, maar door een betere
spelopbouw wist Ovisa deze met 10 -15 te
winnen.
De heren van Wiska behaalden een 3 -1
overwinning op Ovisa 2. De eerste set on
dervond Wiska weinig tegenstand en won
met 15 - 5, maar de tweede set liet de
aanval van Wiska verstek gaan, waardoor
het goed verdedigende Ovisa de setwinst
kon pakken (11 -15). Geprikkeld door dit
setverlies liep Wiska in de derde set met
goed opgebouwde en hard afgewerkte aan
vallen over de tegenstander heen (15 -1).
Ook de vierde set werd vrij gemakkelijk
door Wiska gewonnen met 15 - 7.
Programma a.s. zaterdag 2 februari:
Dames 1ste klas: Wiska 1 Blok '73
om 2 uur in Wissenkerke.
Dames 2e klas A: Wiska 2 Mara
thon 4 om 3.15 uur in Wissenkerke.
Heren 2e klas A: Wiska Blok '73 4
om 4.30 uur in Wisenkerke.
