Tijdens de verbouwing gaat de verkoop normaal door CATTY TIP TILROE ion: onze kollektie oogt goed.. BETONVLECHTERS BETONWERKERS We gaan géén Ijstijd tegemoet St. Adriaanstraat 11 - Goes - Telefoon 01100-69 24 De hartpatiënt als automobilist JMSEI JUWELIERS Hi-inrJafi Honderden brillen, de een nog mooier dan de ander. Een streling voor het oog, met vrijwel de zekerheid van een perfekte keus. Wij helpen U kiezen. BRILLENSPECIALISTEN MIDDELBURG - LANGE DELFT 8a—8b VLISSINGEN - WALSTRAAT 81 OOSTBURG - RAADHUISPLEIN PIT BETON - HEIPALENFABRIEK KAMPERLAND B.V. VRAAGT EN Inlichtingen op ons kantoor te Kamperland telefoon 01107 - 5 53 Na 5 uur 01180 - 27 18. Rumoer rond ons klimaat. In de laatste duizend jaar wisselden warme en koude perioden af. In een groot landelijk ochtendblad kon den de lezers kennis nemen van de mening van de weerkundige medewerker van di' blad, die meent, dat wij een nieuwe ijstijd tegemoet gaan. Hij stelt, dat we te maken hebben gehad met een te koude aprilmaand en ook de zomers lijken de laatste tien tallen jaren niet meer te zijn, wat ze vroe ger waren. De schrijver vraagt zich dan af of er toch een klimaatsverandering op komst is Woordelijk stelt hij: „Op het ogenblik zijn er tekenen die erop wijzen, dat we een nieuwe ijstijd tegemoet gaan." Reeds eerder had men zich bij het be treffende ochtendblad afgevraagd wat wel de oorzaak kon zijn van de slappe winter en het koude voorjaar en Was hiertoe te rade gegaan bij een bij uitstek deskundig man dr. H. Ten Kate, hoofd van de klima tologische Dienst van het KNMI te De Bilt Genoemde dr. Ten Kate had toen verklaard dat er helemaal niets aan de hand is met het weer. De weerkundige medewerker van het ochtendblad was het daar niet mee eens en meende, dat dr. Ten Kate beter moest weten. Hierna stelde hij het hierboven aan gehaalde: „We gaan een nieuwe ijstijd te gemoet!" Wij kunnen deze mening echter niet delen. Wanneer we een aantal bekende ijs tijden eens nader onder de loep nemen, dan zien we de volgende volgorde. Het „Giinz- glaciaal" begon ongeveer 600 duizend jaar geleden en hield stand gedurende ruwweg 80.000 jaar. Hierna volgde een interglaciale periode met hogere temperaturen van on geveer 50.000 jaar, waarna de „Mindel- ijstijd" aanbrak die ongeveer 70.000 jaar stand hield. Vervolgens een lange inter glaciale periode van ongeveer 400 duizend jaar geleden tot 200 duizend jaar geleden, waarin misschien nog een kleine glaciale tijd is voorgekomen, die men niet geheel juist heeft kunnen plaatsen en daarna door stond de aarde het „Riss-glaciaal", wederom gedurende ruwweg 80.000 jaar. Rond 120.000 jaar geleden brak er weer een war mere periode aan, die 40.000 jaar duurde, waarna de recente ijstijd „Wörm-ijstijd" aanbrak die weer zo'n 70.000 jaar onze aarde beheerste. Rond 10.000 jaar geleden eindigde deze laatste ijstijd en veel ge leerden menen, dat wij gezien de vele tien duizenden jaren tussen de ijstijden, voor lopig nog geen nieuwe ijstijd tegemoet be hoeven te zien. Of dit zou moeten zijn over vele tienduizenden jaren. Eerder is men geneigd te stellen, dat wij momenteel nog in een periode verkeren waarin de ge middelde temperatuur in de loop van dui zenden jaren nog zal stijgen, alvorens t.z.t. weer te gaan dalen als we inderdaad op weg gaan naar een nieuwe ijstijd. Geen reden tot paniek dus! Voor de soms vrij aanzienlijke schomme lingen in gemiddelde temperaturen is echter aan te voeren, dat er tijdens zo'n postgla- ciale periode, als die waarin wij momenteel leven, bepaalde dikwijls nog onbekende faktoren, oorzaak zijn van klimatologische veranderingen binnen zekere grenzen, waar door warmere en koudere decennia elkaar aflossen, zonder dat er sprake behoeft te zijn van het afglijden naar een nieuwe ijstijd. Professor dr. Flohn, directeur van het me teorologisch instituut van de universiteit van Bonn in West-Duitsland heeft hier een spe ciale studie van gemaakt en er in 1969 een en ander over gepubliceerd. Professor Flohn en zijn medewerkers bestuderen de veranderingen in het Westeuropese klimaat gedurende de laatste duizend jaar. Veel daarvan heeft men moeten opdiepen uit allerlei stukken, waarin toevallig over kli matologische toestanden werd gesproken, want van een keurige optekening van de gedragingen van het weer e.d. was in die tijden nog geen sprake. Uit allerlei stukken, kronieken en wat al niet meer heeft men weerkundige gegevens verzameld en zo kwa men de onderzoekers tot de ontdekking, dat het klimaat in West-Europa de laatste duizend jaar beslist niet netjes constant is geweest, doch allerlei merkwaardige schom melingen vertoont, die zelfs wel van in vloed zijn geweest op de historische ont wikkeling. Uit de gegevens blijkt, dat het klimaat in West-Europa tijdens de middeleeuwen bijzonder mild is geweest. Men zou kunnen spreken van aangenaam, lekker weer. In wetenschappelijke kringen meent men dat dit milde weer er toe heeft medegewerkt, dat de Noormannen Groenland en later Amerika konden bereiken. In de 13e en 14e eeuw bedreef men in Oostpruisen en Sile- zië wijnbouw, het was er dus warm en de druiven wilden goed rijpen. In het Zwarte Woud bedreef men zelfs wijnbouw tot op een hoogte van 800 meter. Zwitserland werd in die tijd in hete zomers geplaagd door sprinkhanenzwermen. In het begin van de 15e eeuw begon het klimaat te veranderen. In het midden van de 16e eeuw volgde een lange periode met zeer strenge winters. In wetenschappelijke kringen is men van mening dat deze bij zonder strenge winters bijgedragen hebben aan de afschuwelijke hongersnood die toen in Duitsland heerste en die mede heeft ge leid tot de in de geschiedenis zo bekende boerenopstand. Vanaf 1500 zien we dus een nare periode met koele zomers, veel neerslag en zeer strenge winters, een ernstige verslechtering van het klimaat dus, hetgeen ook blijkt uit het zich sterk uitbreiden van de gletschers in de Alpen, in Alaska en Scandinavië en de uitbreiding van het pakijs in het noord poolgebied. (Verschijnselen die ook in het artikel in het hiervoor genoemde ochtend blad worden genoemd, doch die zoals blijkt nog geen indicatie behoeft te zijn, dat we een nieuwe ijstijd tegemoet gaan.) Deze nare periode werd onderbroken na 1680. Toen kwamen er gedurende enige tientallen jaren warme zomers met weinig neerslag en zachte winters. In die periode trokken de gletschers in de Alpen zich weer terug. Maar de verbetering was slechts van korte duur. Rond 1740 brak de „grote winter" aan, zoals hij in kronieken wel wordt genoemd. De gemiddelde tempera turen daalden sterk, het ijs breidde zich weer sterk uil en deze klimaatsverslechte ring heeft aangehouden tot in het midden van de 19e eeuw. Ruwweg spreekt men dan ook van 1600 tot 1850 van „de kleine ijs tijd", die echter geen echte ijstijd was, zoals die in de geschiedenis van onze aarde voorkwamen. Tussen 1880 en 1900 zette een zekere warmere periode in. In kranten uit die tijd kan men lezen, dat de journalisten ver wachtten, dat als het zo doorging, men rond het jaar 2000 hier in West-Europa cocos- noten kon plukken. Wij weten nu inmiddels dat het zover niet is gekomen. Sinds 1940 is er echter weer sprake van een zekere afkoeling en die treedt uiter aard het duidelijkst aan de dag op die plaatsen waar voordien de temperatuur het sterkst was gestegen en dat was tussen 1900 en 1940, in het gebied van de pool cirkel. In die periode steeg de gemiddelde temperatuur op Spitsbergen met drie gra den. De Eskimo's van Groenland vingen vis die daar voordien onbekend was, zoals kabeljauw c.d. Nu zitten we blijkbaar weer in een wat koelere periode en misschien wordt het nog wat koeler in de komende jaren en hoe lang die periode zal duren kan niemand voorspellen, maar zeker is wel, dat we beslist nog niet behoeven tv ver wachten op weg te zijn naar een nieuwe ijstijd. We hebben hier slechts te maken met schommelingen in het klimaat verooiv zaakt door nog onbekende faktoren, doch de veranderingen blijven binnen bepaalde grenzen, zoals dit reeds gedurende de afge lopen duizend jaar het geval is geweest. Een gevaar voor zichzelf en anderen. Wanneer iemand in Nederland een rij bewijs aanvraagt, dan moet hij of zij een zogenaamde „eigen verklaring" mede inzenden. In deze verklaring worden vragen gesteld over de gezondheid van de kan didaat en wanneer een en ander beden kingen oproept, wordt de kandidaat ge keurd door een arts. Wanneer de bedenkingen gaan over het hart, dan zal de medicus daar speciaal aandacht aan besteden. Er volgt een onder zoek en de bevindingen worden genoteerd. In weerwil hiervan zijn er nog velen met een zwak hart, die autorijden en dikwijls zonder het zelf te weten, op de weg een gevaar voor zichzelf en voor anderen zijn. Een Amerikaans specialist, dr. Adams, heeft enige jaren geleden dit op zeer dui delijke wijze aangetoond. Hij maakt hierbij gebruik van een „automobiel-simulator". In een donkere ruimte van een laboratorium zit dan de te testen persoon achter het stuur van een auto. Hij beschikt over alle andere apparatuur, zoals koppeling, gaspedaal en voetrem, richtingaanwijzer en wat dies meet zij, alles wat de automobilist normaal bij het besturen van een auto tot zijn beschik king heeft. Voor hem bezindt zich een projectiescherm en daarop wordt een film geprojecteerd, waarbij de „bestuurder" de indruk krijgt op de weg te rijden. In deze film doen zich diverse precaire verkeers situaties voor en nu gaat het er om, hoe de man of vrouw achter het stuur op deze situaties reageert. Doet hij de handelingen juist, dan gaat de film gewoon verder, doch maakt hij een fout, dan gaat er een rood lampje branden, dat aangeeft, dat in dit geval een ongeluk het gevolg zou zijn geweest, terwijl de film stopt. Een dergelijke simulator is uiteraard een schitterend ap paraat om automobilisten te testen. Zo ook in dit geval hartpatiënten. Zij werden ver bonden met een radio-elektrocardiograaf, waardoor het mogelijk was vast te stellen hoe hart en bloedvaten van de patiënt rea- men op de zelfde wijze cardiogrammen ge- geren op dergelijke situaties. Vooraf had maakt van een groot aantal normale, ge zonde rijders, opdat men goed vergelijkings materiaal zou hebben. Bij de proefneming bleek, dat bijna alle hartpatiënten er een ernstige vermindering van de coronaire-doorbloeding werd gecon stateerd. Bij sommige patiënten moest men zelfs de proeven staken, aangezien voort zetting onaangename gevolgen voor de proefpersoon zou kunnen hebben. Bij de resultaten van deze onderzoekingen mag men niet vergeten, dat er bovendien nog een psychische faktor meespeelt. De onderzochte personen wisten, dat het hier niet om de werkelijkheid ging en verwacht mag worden, dat de reacties van deze mensen in werkelijkheid ernstiger zouden zijn. Nog ernstiger werden de gevolgen, wan neer men een zogenaamde „meerijder" in de cabine plaatste. Iemand, die achterin- zittend, voortdurend waarschuwingen geeft. Het is bekend, dat deze „meerijders" ook normale chauffeurs ernstig op de zenuwen werken, doch bij hartpatiënten blijkt, dat het helemaal fataal zou zijn. Het onderzoek van dr. Adams toonde dui delijk aan, dat het besturen van een auto voor een hartpatiënt persoonlijk zeer na delige gevolgen kan hebben en dat hij uiteraard tevens voor zijn medeweggebrui kers een potentieel gevaar is. Het ziet er naar uit, dat de momenteel gehanteerde medische maatstaven voor ver krijgen van een rijbewijs onvoldoende zijn en dal er voor hartpatiënten speciale be palingen moeten worden gecreëerd om deze mensen in hun eigen belang en dat van anderen te beschermen. PUZZEL-ORIËNTATIERIT WISSENKERKE Het op een na laatste programmapunt in het kader van de zomerevenementen, de nuzzcl-oriëntatierit te Wissenkerke, is een groot succes geworden voor deelnemers en organisatie. Het aantal deelnemers bedroeg 87. De organisatoren hadden er voor gezorgd dat ieder een prijs mee naar huis kon nemen, wat bij iedereen bijzonder in de smaak viel. De vele mooie prijzen waren beschikbaar gesteld door de Middenstandsvereniging, de Rabo-bank en Skol International Bier, Breda. Er waren drie fraaie bekers te winnen: 1 beker voor nummer één in de B (Toe- ristenjklasse, geschonken door Skol Inter national. 1 beker voor één in de A (wed- strijdjklasse, geschonken door de Midden standsvereniging Wissenkérke - Geersdijk. 1 beker voor het eerste damesteam in de B klasse en een boeket bloemen voor het eerste damesteam in de A klasse. Beiden geschonken door de Rabo-bank te Wissen kerke. De technische organisatie was in handen van M.A.C. De Bevelanden, welke zoals ge woonlijk perfect was. Het is daarom be slist op z'n plaats om deze mensen alle lof toe te zwaaien, voor het slagen van deze puzzel-oriëntatierit. Bij het organi seren van een rit zijn veel mensen betrok ken, maar een naam wil ik toch noemen, nl. de heer P. Westerveer uit Kapelle, die deze rit heeft uitgezet en er vele uren aan heeft besteed. Voor M.A.C. De Bevelanden was deze avond dubbel succesvol omdat zich na af loop van de prijsuitreiking 8 autorijders zich opgaven als lid van de vereniging, zodat iedereen tevreden huiswaarts kon ke ren. Vanaf deze plaats M.A.C. De Bevelanden bedankt en tot het volgend jaar C. A. van Boven. LAATSTE PROGRAMMAPUNT EVENEMENTEN WISSENKERKE Het laatste programmapunt van de Eve nementen te Wissenkerke is a.s. zaterdag 11 augustus en vindt bij goed weer plaats in de Voorstraat en bij minder fraai weer in het Dorpshuis. Dit laatste evenement is een Fancy Fair georganiseerd door de muziekvereniging ..Apollo" en blijkt een geweldige mani festatie te worden. Daarom komt allen naar Wissenkerke en maak het gezellig. KRABPAAL OF REKSTOK? Als uw kat vol overgave aan een stoelpoot, deurpost o£ an der meubilair krabt, betekent dat alleen maar dat 'ie zich eens lekker lui uitrekt en met zijnnagelshouvastzoekt.Maak van deze onhebbelijkheid een hebbelijkheid. Geef 'm een ste vige krabpaal: een stuk ruwe boomstam op een plank, een oude kokosmat, een met touw of jute omwikkelde tafelpoot enz. enz. Allemaal even simpel als afdoende.In de winkel kunt Uook krabpalen kopen.Meest- al van karton, dat Uzelf mak kelijk aan de muur bevestigt. Een paar druppels valeriaan- tinktuur of een beetje katte kruid (Nepeta mussinii) én Uw kat klemt zich naar hartelust aan zijn krabpaal, of beter ge zegd "rekstok".

Krantenbank Zeeland

Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad | 1973 | | pagina 2