HENGELSPORT
De best gesorteerde hengelsportspeciaalzaak
van Zeeland
ABU-SHOP
Voorstraat 7
Wissenkerke
U SLAAGT ER ALTIJD
Kamperen is ook handel
Biologisch-dynamische
landbouu/
MARKUSSE
Het kamperen in ruime zin blijft de ziel van het massa-toerisme vooral
wanneer we het gezinstoerisme op het oog hebben. Bij kamperen denken
we in enge zin aan het verblijf in een tent. Voorts omvatte het klassieke
begrip al het verblijf in kampeerboerderijen. De moderne tijd met zijn zucht
naar komfort, heeft ook de caravan en de bungalow in het kampbegrip op
genomen. De terminologie wordt niet meer benaderd vanuit het konsu-
meren van het kampleven, maar vanuit het kampeerbedrijf waarin men
de gelegenheid vindt een „huisje" te huren, een caravan lang of kort te
plaatsen en een tent neer te zetten. Alweer een ekonomische benadering,
zal men zeggen. Het is echter reëel en noodzakelijk want alleen door een
commercieel en bedrijfsekonomisch gezonde exploitatie van kampeerbe-
drijven is de toekomstige kampeerder gediend.
Het aantal kampeerovernachtingen in Nederland bedroeg in 1971 liefst
40 miljoen en die kunnen niet worden geregeld in een vrijgekomen boom
gaard of in de wei van een onrendabel geworden boerenbedrijf. Terloops
dient te worden opgemerkt dat ook boeren vrij dienen te zijn een aantal
kampeerders op te nemen op hun eigen grond, desnoods met een te re
gelen kwalifikatie: „Beperkt kampeerbedrijf". Daarmee kunnen een aan
tal boerenbedrijven mogelijk blijven bestaan, terwijl het landelijk karakter
minimaal wordt aangetast en het buitenleven langs deze weg het dichtste
wordt benaderd.
Specialistentarief.
Het is juist wanneer wordt gesteld dat
het vrij kamperen bij boeren de renda
biliteit van het specifieke kampeerbe
drijf aantast, maar er moet een duidelijk
verschil blijken in de aangeboden accom
modatie op zodanige wijze, dat de kam
peerder bij voorkeur een speciaal inge
richt bedrijf kiest door de aangeboden ac
commodatie. De campinghouder kan daar
mee zijn professionaliteit bewijzen, hij
wordt gedwongen steeds attent te zijn op
het trekken van gasten en hij wordt ge
prikkeld tot konkurrentie. Drie gezonde
uitgangspunten voor een bedrijfsvoering,
die door velen al te zeer met voeten
worden getreden.
Dat bewijzen de vele klachten over
hoge campingprijzen, waarbij niets of
weinig als accommodatie wordt geboden.
Vei'harde verbindingswegen, grond met
waterafvoer, kampwinkels, goede sani
taire voorzieningen en reglementen over
storing met vuil of lawaai, zij behoren
alle de aandacht van de moderne kamp
houder te hebben.
Het bieden van beperkte of uitge
breide restauratie wordt ook tot dit pa
troon gerekend, alsmede het offreren van
allerlei hand- en spandiensten om het
verblijf van de kampeerder aangenaam
te maken. Wil men met een deel van de
800.000 slaapplaatsen, die Nederland
thans de kampeerders biedt, van een
voldoende bezettingsgraad verzekerd zijn,
dan dient men als kamphouder een vak
man te zijn en dan is het publiek bereid
een specialistentarief te betalen, mits
dit verantwoord is, ook in het kader van
de vervangingswaarde van de af te
schrijven gebouwen en inventaris en een
redelijke reservering voor onvoorziene
tegenvallers.
Sociale recreatie.
De informatie aan de kampeerders
over de kwaliteit van een kampeerbe
drijf moet verbeteren en uitmonden in
een duidelijke klassifikatie. Het publiek
kan dan het niveau van het bedrijf be
palen en voor zich uitmaken of het de
daaraan verbonden prijs wil betalen. Zo
niet, dan gaat men een trapje lager. Bij
de snelle groei van de kampeerliefheb-
berij met meer dan 100 °/o binnen tien
jaar, is het begrijpelijk dat vele kam-
peerhouders van mening zijn dat de
bomen tot in de hemel groeien, maar
men zal ervaren dat een deel van de
klanten terugvloeit naar het horecawezen
als men de prijszetting niet binnen rede
lijke grenzen houdt.
Anderzijds zal de kampkonsument moe
ten begrijpen dat ook de kosten van
grond, gebouwen, arbeidskracht van de
campingeigenaar etc. drastisch zijn ge
stegen en dat de te betalen sta- en lig
gelden daarbij moeten worden aangepast.
Al te zeer vindt de gedachte ingang dat
het zich bevinden op een stuk grond toch
niets kost. Daarbij vindt men het kam
peren zo liggen binnen de sfeer van de
sociale recreatie, dat eigenlijk gemeenten
maar gratis moesten zorgen voor accom
modatie. Een volkomen onjuiste ge
dachte. Wij moeten af van de menig dat
alles wat op onze portemonnee drukt
maar door de gemeenschap moet worden
betaald. De kosten-springvloed bij aller
lei begrotingen heeft geleerd dat dit tot
peilloze tekorten aanleiding geeft.
Spreiding.
Daarnaast is het de vraag of het par
ticulier initiatief toch niet uiteindelijk
een lagere kostprijs biedt dan overheids-
exploitaties, want die leiden bijna altijd
naar de subsidie met de daaraan ver
bonden problemen voor de gemeenschap.
Wij pleiten daarmee niet voor de mala
fide kamphouders, maar men dient goed
uit te kijken waar men zijn tent of
caravan zet en niet vanzelf aan te ne
men dat elke exploitant van een mini
muminkomen wil leven. Als we van jaar
tot jaar een vast plekje willen, moeten
we er iets voor over hebben. Anders
wisselen we maar eens van standplaats.
Wij zullen er aan moeten wennen dat
het kampeerbedrijf ook een vorm van
toeristenindustrie is geworden dat aan
het amateurisme is ontgroeid. Wij zullen
voorts door bijsturen van de vakantie
spreiding ervoor moeten zorgen dat het
seizoen ook voor deze tak van bedrij
vigheid zo lang mogelijk is, zodat de
kosten omlaag gaan of niet stijgen. De
op gang gebrachte dislcussie x-ond de af
schaffing van de vex-plichte bouwva-
kantie zijn in dit licht vol betekenis.
Wij zijn er voorts van overtuigd dat
ook de onderwijsvakanties opnieuw ter
diskussie moeten worden gesteld, want
de „grote" vakantie staat nog teveel
centraal in het vrijetijdspatroon. Wij
blijven allen prettig met vakantie gaan,
mits wij oog hebben voor elkanders be
langen. Daar horen ook bij de vraag
stukken van de kamphouders.
(Nadruk verboden.)
Di-s. A. van Mierlo.
MINISTERIELE AANBEVELINGEN
MAAKT WAT MEER OPGANG
Nederland telt x-uim 40 reformwinkels. Daar kunt u eetwaren kopen
die volgens de biologisch-dynamische landbouwmethode zijin voortgebracht.
Daarnaast zijn er 600 verkooppunten in warenhuizen en supermax-kten.
Wat zijn biologisch-dynamische landbouwprodukten? Het zijn eetwax-en
die geproduceerd zijn zonder gebx-uik te maken van kunstmest of che
mische bestrijdingsmiddelen.
Onlangs kreeg deze tak van landbouw een stevige duw in de rug.
Minister Lax-dinois zei op een persconfei'entie, dat de nieuwe IJsselmeer-
polders zo vruchtbaar waren, dat men er wel een halve eeuw kon boeren
zonder gebruik van kunstmest te maken. Als men nu 10 bedrijven van
60 ha stichtte zou men aldaar de genoemde landbouwmethode kunnen
toepassen. Er zou voldoende afzet voor zijn en de kontrole zou zeer een
voudig zijn. Aldus de minister van landbouw.
I-Iardc en bittere kritiek.
De agrarische bladen hebben bijzonder
scherpe en bittere kritiek op Laxxlinois'
voorstel geuit. Het varieerde van „kwak-
zalvex-smethoden" tot „dubbelgebakken
waanzin". De agrariërs gaan er. nl. van
uit, dat planten zich voeden met ionen,
gedissocieerde zouten dus. Het interes
seert de plant geenszins waaruit deze
zouten komen: uit natuurmest dan wel
uit kunstmest (die toch óók weer natuur
mest is). Resten van giftige bestrijdings
middelen dienen nooit op kunsumptie-
goederen voor te komen, onverschillig
of men ze bij de teelt gebruikt of niet.
En wat die IJsselmeerpolders betreft:
indien aldaar 600 ha landbouwgrond in
gebruik zou zijn bij lieden die geen ge-
wasbeschei-mers toepassen, dan zouden
die 600 ha een broeinest van onkruiden
'en plantenziekten zijn.
Intussen wordt ook hier de pap niet
zo heet gegeten als ze opgelepeld wordt.
Het is bekend, dat op tal van „biologisch-
dynamische" landbouwprodukten duide
lijk resten van bestrijdingsmiddelen zijn
aangetroffen. In Nederland is Loveren-
dale te Serooskerke het grootste biolo
gisch-dynamische landbouwbedrijf, maar
dit gebruikt zowel kunstmest als be
strijdingsmiddelen.Wél kiest het
steeds de minst giftige middelen als het
b.v. luis in de bieten gaat bestrijden.
Maar wat de agx-ax-iërs hun minister
bijzonder kwalijk nemen is, dat hij blijk
baar tóch nog een goed woord over
had voor een landbouwmethode die huns
inziens op boerenbedrog, berust. Hierbij
vergeet men, dat minister Lardirtois wel
zover van de praktijk afstaat, dat hij
geen oordeel kan geven over landbouw
methoden. Hij had tx-ouwens alleen de
afzet op het oog. Als Jan Publiek een
bepaalde soort produkten vraagt, wel
dan moet men hem die soort vex-kopen.
Verstandig gebruik.
Minister Lax-dinois is echter landbouw
ingenieur. Hij kan (en zal) dus weten,
dat de z.g. biologisch-dynamische land
bouwmethoden uiteindelijk geen andere
produkten kan leveren dan de gewone
landbouw. Sterker nog, hij kan weten
(en zal dit ook wel weten) dat alleen de
moderne landbouwmethoden de mens
heid kunnen behoeden voor mondiale
hongersnood en algehele ondergang.
Maar als dit zo is, dan zijn de voor
stellen om tóch maar toe te geven aan
wat Jan Publiek blijkbaar vraagt, ethisch
beneden de maat.
Dat was dan ook wel de oorzaak van
de bittere kritiek. Maar men kan nog een
stap verder gaan. Wanneer dan de afzet,
de vei'koop, de kommercialisering (of hoe
men het noemen wil) alleenzaligmakend
is, waai-om dan geen programma van
sociale marktpolitiek voor de landbouw
opgesteld? Er gaan steeds meer stem
men op, die zeggen dat het waanzin is
goedex-en te px-oduceren waarvoor geen
afzet te vinden is of die de markt be
derven. Waarom dan prijs waarborgen
voor het ene, agrarische produkt en niet
voor het andex-e?
Men zal opmerken, dat dit toch niet
wegneemt, dat de reformwinkels zeer
bijzondere produkten aanbieden: tarwe-
kiemen, pap van vruchten en noten, vol-
korenmeel, giex'st, linzen, rijst met zil
vervliezen, zonnebloemolie, koel geoerste
olijfolie, zeezout, honing, rietsuiker, krui
den, bepaalde soorten jams en vruchten
sappen. Het is heel goed mogelijk dat
deze wat bevatten dat niet voox-komt
in onze aardappelen met 'biefstuk en
doperwtjes. Een verstandig gebruik van
die voedingsmiddelen is bepaald niet
af te raden.
Maar aan de andere kant moet men
toegeven, dat deze px-odukten de mens
heid niet kunnen redden van de honger.
Tevens moet men erkennen, dat ze een
sociale landbouwpolitiek niet in de weg
hoeven te staan. Minister Lardinois is
geen man van grote konsepties of van
principieel nieuwe wegen. Ware dat het
geval, er zouden van zijn ministex-ie
betere impulsen zijn uitgegaan dan die
voor biologisch-dynamische landbóuw in
FlevolandGeen enkel groot vraag
stuk is door hem tot oplossing gebracht.
Marktregelingen.
Wat gaat er verder gebeuren? De
konsument, opgeschrikt of afgestompt
door telkens weer nieuwe berichten over
milieubederf en landbouwvergiften zal,
als hij ze kan betalen, de gifvrij geteelde
produkten zoeken en kopen. En inder
daad zullen bepaalde landbouwbedrijven,
te goedertrouw of niet, daarvan gebruik
kunnen maken door de gevraagde pro
dukten te leveren. Enig landbouwpolitiek
vraagstuk wordt daax-door echter niet
opgelost en daarom was het beneden de
ministeriële waax-digheid om deze zaak
aan te roeren.
Daarnaast zal de normale landbouw
verder gaan. Hij zal gebx-uik maken van
elk middel dat wetenschap en onderzoek
hem verschaffen ter bestx-ijding van
plantenziekten, onkruiden en dierziekten.
De vraag is alleen, of de landbouw zal
willen inzien, dat alleen sluitende max-kt-
regelingen voor elk agrarisch produkt de
produktie gezond kunnen houden. Thans
zijn er in de E.E.G. alleen waarborgen
en marktregelingen voor bepaalde pro
dukten, voor andex-e echter niet. Het is
waar dat men eerst de belangx-ijkste pro
dukten geordend heeft en de minder be-
langx-ijke heeft laten rusten. Maar het
gevolg was, dat bij deze px-odukten zon
der marktordening de ex-gste krises op
traden. Men denke slechts aan fruit,
aardappelen, pluimveehouderij en be
paalde handelsgewassen. Daarbij bleek,
dat de betekenis van elk dezer px-odukten
groter was dan de waarde van het pro
dukt op zichzelf. Immers, wanneer een
gemengd bedrijf vex-liezen lijdt omdat de
eieren waardeloos zijn lijdt het hele be-
drijf grote schade. Wanneer de akker
bouw in moeilijkheden komt omdat fruit,
aardappelen en uien waardeloos zijn
komt ook daar het hele bedx-ijf in moei
lijkheden.
Het was beter geweest wanneer mi
nister Lax-dinois dit genoemd had dan te
wijzen op een twijfelachtige landbouw
methode die alleen mogelijk is wanneer
het publiek ongeveer het dubbele wil
betalen van de kostprijs van nox-male
landbouwprodukten. Want dat is de wer-
lcelijkheid.
(Nadruk verboden.)
