NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
m
«ui
Het vermolmde voetstuk
Plonvier heeft DE schoenen
door Maartje Zeldonrijk
maakt!
gelukkig
No. 3498
Donderdag 13 april 1972
75e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs 4,50 per half jaar. Franco per post 19,per jaar. Advertenties 18 ct per mm, exclusief BTW.
Voor fouten in advertenties per telefoon opgegeven, kunnen wjj geen enkele verantwoordelijkheid dragen.
FEUILLETON
Hij was nog bij me, toen we in een
bosje wisten te ontkomen. Doch daar
zijn we hem kwijtgeraakt. We zijn nog
een paar dagen in de buurt gebleven in
de hoop hem nog terug te zien, maar
toen moesten we verder, omdat het voor
ons veel te gevaarlijk was. Een paar da
gen geleden ben ik thuis gekomen, maar
de Duitsers waren er al geweest. Om
mij natuurlijk. Dus kon ik niet thuis
blijven. Ik heb een adres gekregen, hier
niet ver vandaan, daar duik ik voorlopig
onder. Maar ik wilde zekex'heid hebben,
dus ben ik hierheen gegaan met de stille
hoop, dat Jan al thuis zou zijn. Of is-ie
ook ergens ondergedoken?"
Tine moest zich aan de leuning vast
houden. Ze wankelde. Hoofdschuddend
antwoordde ze: „Sinds begin januari heb
ik niets meer van hem gehoord. Hij is
vast dood."
„Welnee mevrouw, waarom denkt u
dat? Ik ben er toch ook door gekomen?
En nog een ander ook. Maar zoals ik al
zei: bij Hameln zijn we elkaar kwijt
geraakt. Ik neem aan, dat hij op eigen
houtje zal proberen naar Nederland terug
te keren. Hij is flink genoeg, hoor. Maakt
u zich toch geen zorgen; vandaag of
morgen staat hij gezond en wel voor
uw neus."
Siem kwam binnen, zijn handen af
drogend aan zijn manchester broek. „Is
er nieuws over de baas?"
Tine probeerde met horten en stoten
te vertellen, wat de bezoeker haar had
medegedeeld, doch de man nam het al
gauw van haar over en deed voor de
tweede maal het relaas. Siem knikte en
kele malen. Zijn conclusie was: die is
inmiddels gegrepen en zal wel in een
strafkamp zitten. Nu ja, als hij maar in
leven is; de oorlog zal wel eens een keer
eindigen. Doch hij zei enkel op luchtige
toon: „Nou, dan is er toch geen enkele
reden om je zorgen te maken? 't Is
net zoals meneer zegt: Hij staat onver
wacht hier in de kamer en dan is alles
weer als vanouds. Zal hij even grote
ogen opzetten als hij zijn dochter ziet."
De vrouw was maar ten dele gerust
gesteld. „En als het 'm niet lukt? Wat
dan?"
„Dat lukt iedereen," antwoordde Siem,
al geloofde hij het zelf niet. „Deze me
neer is er toch ook doorheen gekomen?
Tja, 't is oorlog; we moeten nu eenmaal
geduld hebben. De baas rooit het wel."
Ondanks haar narigheid, verzuimde
Tine Oomes haar plichten als gastvrouw
niet. Ze nodigde de bezoeker uit om te
blijven eten, hetgeen hij graag aan
vaardde. Tijdens de maaltijd vertelde hij
belevenissen uit het kamp en de fabriek,
alles wat betrekking had op de bombar
dementen, en de nare omstandigheden,
zoveel mogelijk vermijdend. Af en toe
keken de beide mannen elkaar aan. Hij
begrijpt me, dacht de bezoeker. Je kunt
dat zielige vrouwtje de rauwe werkelijk
heid toch niet vertellen?
Na het eten vergezelde Siem de man
tot de oprit naar de dijk. „Wat denkt u
ervan?" vroeg hij aan de man.
Die haalde zijn schouders op. „Tja.,
zolang jullie nog niets gehoord hebben
hoef je niet meteen het ergste te denken.
De mogelijkheden zijn legio. Hij kan na
tuurlijk nog ergens rondzwerven. Ver
geet niet, dat de meeste Duitsers ons vij
andig gezind zijn; negen van de tien
Duitsers zijn verraders en krijgen een
beloning, als ze ons, vluchtende arbei
ders aanbrengen. Mijn maat en ik, heb
ben drie maanden nodig gehad om ons
huis te bereiken."
,,'s Nachts lopen en proberen eten te
jatten en overdag je zoveel mogelijk
schuil proberen te houden. Best mogelijk,
dat hij net zo slaagt als wij. Maar als
hij in hun handen gevallen is, dan ziet
het er niet mooi voor hem uit. Het min
ste is een straflager en dan ben je nog
niet jarig. We hadden ook een stel
dwangarbeiders bij ons, mens, bij hen
vergeleken hadden wij het nog heilig.
Maar ehnet zoals ik zegje hoeft
niet het ergste te denken. Hij spreekt
een aardig mondje Duits, dat scheelt. Nou,
sterkte. Als er een mogelijkheid is, kom
ik nog wel eens aan. Jan was een fidele
vriend; het zou me spijten, als hij daar
omgekomen is."
Tine bekeek hen? argwanend, toen hij
tex'ugkwam in de kamer. „Wat hadden
jullie nog te praten?"
„Hij zal eens informeren," fantaseerde
hij op rustige toon, „omdat-ie relaties
heeft. Als-ie wat te weten komt, laat hij
het wel hox-en."
Tine stelde dezelfde vraag aan haar
huisgenoot, als de jongeman enkele mi
nuten tevoren aan de bezoeker. „Wat
denk jij ervan, Siem?"
Hij probeerde er een grapje van te
maken. „O, de baas staat op een gege
ven ogenblik onverwacht hier in de ka
mer, schopt mij er uit en zegt, dat ik
over een week pas weer mag terugko
men. Let eens op."
Ondanks haar angst, begon ze even te
blozen. „Zo'n wilde is Jan nooit geweest."
Ze loosde een zware zucht. „Nou, laten
we het beste er maar van hopen. Maar
het is iets.... die verschrikkelijke on
wetendheidik ga er op den duur
kapot aan."
„Denk eens aan je dochter, vrouw Oo
mes. Ze heeft je nog te hard nodig, om
zulke lelijke dingen te zeggen."
Ze liep naar de wieg en keek naar het
slapende kind. „Als hem wat overkomen
is, heb ik haar tenminste nog," ant
woordde ze met een snik.
„Enneop mij kun je altijd reke
nen," vrouw Oomes. „Altijd."
Ze draaide zich om, met moeite haar
tranen weerhoudend. „Dat weet ik, Siem.
Elke dag opnieuw zie ik het toch? M'n
dochtertje en jijdat is alles, wat
ik op het ogenblik heb."
„Kom, kom.... die man van jou rolt
er wel doorheenZo, ik ga maar
weer es aan de slag. Kom straks eens
naar de pereboom kijken. Ik zou zeggen:
het wordt een goed perejaar. Alles zit vol
knoppen."
4.
De slag kwam onverwacht en hard.
Er gingen nog twee maanden overheen,
waarin de angst bij Tine Oomes bleef
groeien. Verschillende malen was ze al
naar het gemeentehuis gereden, maar
daar had men nog nimmer iets over
Jan Oomes vernomen, hoewel men van
de Duitse instanties alle medewerking
verkreeg. Tot die zaterdagmox-gen in juni
Jan en Tine Oomes behoorden tot de
Hervormde Kerk en hoewel woonachtig
in de Beemster, stonden ze ingeschreven
in de kex-k van Purmerend, omdat de
zuidoost Beemster kerkelijk bij Purmer
end behoorde. Maar al waren ze netjes,
zoals dat in de familie gebruikelijk was,
in de kerk getrouwd en waren Tine, en
Siem op een zondagmorgen in februari
met de kleine Jantine naar de kerk ge
gaan om het meisje te laten dopen, ze
kwamen maar zelden in de kerk en zeker
niet in deze oox-logsjaren.
Des te groter was de verwondering,
toen de dominee op een zaterdagmorgen
op zijn fiets de kluft afreed en naar de
achterdeur stapte. Siem was achter in
de tuin aan het werk. Toevallig kwam
hij overeind om een pijp tabak te stop
pen en kreeg een glimp te zien van een
lange man in het zwart, die door de deur
opening naar binnen ging. Enkele ogen
blikken stond hij besluiteloos met zijn
duim op de tabak in de pijpekop. Een
vreemd voorgevoel kwam in hem op. Dat
is niet in orde, dacht hij, dus zette hij de
schoffel tegen een appelboom en stapte
met grote passen over het gladde klei-
pad naar de woning.
In het achterhuis, waar hij zijn klom
pen uittrok, begreep hij in twee sekon-
den de verschrikkelijke waarheid, want
hij hoorde Tine huilen met gierende uit
halen. Even later was hij ook in de ka
mer, kijkend van de een naar de ander.
De dominee zat bij het raam, zijn zwarte
hoed lag op de tafel. De mannen keken
elkaar aan.
(Wordt vervolgd).
WERKLOOSHEID EN VRIJE TIJD
Wü zullen moeten leren leven met weinig
werk en veel vrtfe tüd
In de stex'k geïndustrialiseex-de landen
van de wereld, die voorop lopen in de
ontwikkeling voltrokken zich de laatste
tijd zekere nare ontwikkelingen. Het ziet
er naar uit, dat het niet zo goed gaat
met de conjunctuur. Het aantal werk
lozen neemt gestadig toe en velen vrezen
een herhaling van de dertiger jaren. In
zekere zin gaat het die kant wel op, maar
daarbij behoeft de wereld nog niet in een
crisisperiode te geraken. Futurologen
hebben ons er x-eeds jaren voor gewaar-
schuw, dat de tweede industriële revo
lutie, die wij momenteel doormaken, bij
zonder ingrijpende gevolgen voor mens
en maatschappij zal hebben.
De eerste industriële revolutie, was de
invoex*ing van de machine, die het hand
werk ging verdx'ingen en nu beleven we
de automatisering, het moeten samen
leven met de computer e.d.
Die automatisering houdt in, dat de
menselijke arbeid in de toekomst tot een
minimum zal worden gereduceerd, al
thans in de produktieve sector. Veel
dienstvexieningen blijven nog lang ar
beidsintensief, maar in de produktie zal
heel veel door automatisch werkende
machines worden overgenomen en dat
geldt niet alleen voor de fabrieken, maar
ook voor de boerenbedrijven. De boer
gaat een industrieel worden, met een ge
heel geautomatiseerd bedrijf.
Het is duidelijk dat de tijd die de mens
nodig zal hebben om zijn bijdrage in dit
geautomatiseerde geheel te leveren steeds
korter wordt.
We kennen nu reeds de vijfdaagse
werkweek en iedereen ziet reeds aan
komen dat de vierdaagse werkweek al
niet ver meer is. In de toekomst zal de
werkweek ongetwijfeld nog verder wor
den ingekrompen.
In weerwil van het feit, dat er mo
menteel bepaalde economische moeilijk
heden zijn, die leiden tot bijzonder veel
ontslagen en een ernstige stijging van de
werkloosheid, mogen wij niet vergeten,
dat inmiddels ook de boven geschetste
ontwikkeling zich voltrekt. Wanneer de
economische horizon zal zijn opgeklaard,
zal men misschien ontdekken, dat men
het aantal werklozen niet meer zal kxm-
nen terugbrengen tot het vroegere ge
tal. De ai'beidsreserve zal groter blijven
dan voorheen en in weerwil van de con
junctuur toch blijven stijgen.
Door de automatisering wordt niet al
leen het werk dat de mens nog rest be
perkt, maar het wordt ook meer gespe-'
cialiseerd. Slechts voor lieden die een
specialistische opleiding hebben genoten
zal er nog werk zijn en dat raakt een
belangrijke facet van de toekomstige
maatschappij. Zeker, een en ander klinkt
nu nog dwaas, maar het zal in de toe
komst zover komen, dat de volautoma
tische machines in samenwerking met
computers in wezen het werk doen. voor
de produktie zorgen terwijl bediening,
controle en onderhoud van de apparatuur
het werk is voor slechts enkele gespe
cialiseerde deskundigen. De rest van de
mensen zal elders werk moeten zoeken,
zoals in branches waar de automatise
ring nog niet zo diep is doorgedrongen
en we derxken daarbij aan de dienst
verlenende sector. De rest zal zonder
werk zijn. Of dit ook betekent, dat zij
zonder inkomsten zullen zijn valt te be
twijfelen, want in de toekomstige sterk
geëvolueerde maatschappij zullen andere
normen gelden en zullen ook zij, die niet
in het ax-beidsproces kunnen worden op
genomen. inkomsten hebben, want ten
eerste zullen zij toch moeten leven, maar
ten tweede zal de produktie toch moeten
worden gebruikt. De mens van de toe
komst zal moeten leren leven met een
overmaat aan vrije tijd. Wanneer we dan
zien, hoe nu reeds de overmaat aan vrije
tijd een probleem blijkt te zijn voor
veel mensen, dan is het duidelijk, dat dit
in de toekomst nog erger zal worden
De werkzaamheid in de vrije tijd, zal
in de toekomst van bijzonder groot be
lang zijn. Er zullen regelingen komen die
de maatschappij geheel gaan herstruc
tureren en de mens zal in betrekkelijk
korte tijd zich moeten aanpassen. De
futux'ologen verwachten, dat die aanpas
sing juist de grootste moeilijkheden zal
opleveren. Hoe leuk het op het eerste ge
zicht ook lijkt, de mens is nu eenmaal in
wezen niet geschapen om voortdurend
vrije tijd te hebben, want de vulling
daarvan gaat velen niet zo gemakke
lijk af.
(Nadruk verboden.)
in de kinderbescherming
Stop ze wat extra's toe
ate He hivan de nationale kollekte
zijnvraqend qebaar maakt
tussen
Meer dan 40.000 Nederlandse kinderen
groeien op zonder de sfeer van het eigen
nest, zonder het stimulerend voorbeeld
van eigen ouders. Groeien wox'dt dan een
griezelige zaak, vooral wanneer er alleen
maar gezox-gd kan worden voor een bed,
een bord, droge kleren aan het lijf en
een goede begeleiding. Zo liggen de fei
ten. De Nederlandse kindei-beschei-ming
kan weinig meer doen als er buiten de
overheidssubsidies geen geld binnenkomt.
De Stichting SAKOR (SAmenwerkende
Kinderbescherming ORganisaties) pro
beert om voor alle kinderbeschermings
kinderen geld bij elkaar te halen.
Geld doet wonderen in de kinderbe
scherming. Met geld kun je een ver
jaardagscadeautje kopen, een schoolfiets
aanschaffen, een pleeggezin zoeken, een
studeerkamertje inrichten, versleten kle
ding vërnieuwen, een paar dagen vakan
tie financieren. Dat zijn de extra's
die het leven van een kinderbescher
mingskind bijna normaal maken. Nor
maal opgroeien is het grootste geluk wat
een kinderbeschermingskind ten deel kan
vallen. Geld maakt gelukkig in de kin
derbescherming. Gunt u ze dat?
Stop ze dan wat extra's toe. Tijdens
de nationale kollekte van 17 t.m. 22
april a.s. Of op giro 40 40 40 van „Sakor"
Den Bosch.
Burgerlijke etend
WISSENKERKE
Geboren: 7 maart 1972: Jacobus Jo
hannes, z.v. Riemens, J. en van de Kam,
N.M.; 28 maart 1972: Janna Jacoba, d.v.
van der Moere, L. en van de Vos, J. J.
Ondetrouwd: 16 maart 1972: Vink, Cor-
nelis Leendert, oud 18 jaar en wonende
te Kortgene en Luijk, Maja, oud 18 jaar.
Getrouwd: 3 maart 1972: Leendertse,
Hendrik Adriaan, oud 33 jaar en Filius
Elisabeth Anna, oud 28 jaar, wonende
te Dronten.
Overleden: geen.
Kruiswoordpuzzel no. 272
Horizontaal: 1. Europeaan - 4. zoogdier
7. woede - 9. jongensnaam - 11. gevuld
12. vogel - 13. meisjesnaam - 15. verlies
17. soort ui - 19. N.V. (Duits) - 20. fa
milielid - 23. bevel - 24. deel van een
franse ontkenning - 25. sportterm - 27.
verlegenheid - 28. ik (lat.) - 29. eng.
luchtmacht <afk.) - 30. aanw. vnw. - 31.
alsmede - 32. onverstandig - 33. eng.
telwoord - 35. koeienmaag - 37. vreemde
munt - 38. wonder - 40. zwaar - 42.
zangnoot - 43. strafwerktuig - 44. stuk
hout - 46. voorzetsel 47. toverkunst
51. rijwiel - 53. kloosterzuster - 54. traag
56. ontkenning 57. bekwaamheid
59. voorspoed - 61. groente - 62. nood
sein (afk.).
Verticaal: 1. papierformaat - 2. in op
richting (afk.) 3. Nederl. Radio-Unie
(afk.) - 4. soort bij - 5. van het lopende
jaar (lat. afk.) - 6. meisjesnaam - 7.
jongensnaam - 8. muurholte - 9. meisjes
naam 10. genoeg, moe 11. stoffer - 14.
rivier in Geldei'land - 15. soort brandstof
16. zeepwater - 17. godin - 18. nieuw
(lat.) - 21. .wijs - 22. schrede - 23. bruin
gekleurde kwartssoort - 26. graansoort
28. geb. in Duitsland - 33. walvisprodukt
34. ton - 36. kleurrijke - 37. boom - 38.
afgemat - 39. flauw - 41. ijle stof - 43.
jongensnaam - 45. jongensnaam 48.
waagstuk - 49. eng. telwoord - 50. boos
52. eikenschors 54. meisjesnaam - 55.
kleverig - 58. namelijk (afk.) - 60. soort
onderwijs (afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 271
Horizontaal: 1. wodka - 4. esp - 7. Duits
10. aanstonds - 13. Emma - 14. stap - 16.
sar - 18. dra - 20. rib - 22. t.g.t. - 23.
plataan - 25. Ina - 26. as - 27. les - 28. lt
29. a.m. - 30. tra - 32. K.M.A. - 34. oe
36. bedaard - 37. voeling - 38. t.m. - 39.
L.S.K. - 41. e.g.a. - 42. ao - 43. nn 45.
oei - 47. Ot - 48. roe - 49. lorgnon - 50.
uit - 52. ene - 53. kea - 54. Dee - 55.
trom - 59. albe - 62. aspiratie - 65. sluis
66. ode - 67. kleur.
Verticaal: 1. woest - 2. kam - 3. aam
4. es - 5. starter - 6. Po - 7. ddt - 8.
U.S.A. - 9. samba - 11. na - 12. N.S.
13. erts - 15. pril - 17. agamemnon - 18.
dal - 19 aas - 21. intonatie - 23. parasol
24. Nijmegen - 29. abt - 30. tal - 31. ark
32. koe - 33. ala - 35. ego - 40. begeerd
44. neet - 45. ork - 46. Ina - 47. oude
48. reeds - 51. teder - 56. R.A.I. - 57.
Oss - 58. m.p. - 59. at - 60. lik - 61. bel
63. i.o. - 64. a.e.
G»iepoort8tra«t 21, Tel. 6535 - GOES