NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Plonvier heeft DE schoenen
Jaaroverzicht
Noord-Beveland waarheen???
No. 3484
Zaterdag 1 januari 1972
75e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs 3.75 per half jaar. Franko per post 15.per jaar. Advertenties 16 ct per mm, exclusief BTW.
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wjj geen enkele verantwoordelijkheid dragen.
OOK KORTGENE IS PARAAT
Het probleem van de ontvolking is
ook aan de gemeente Kortgene niet on
opgemerkt voorbij gegaan. Zolang bur
gemeester Evers de ambtsketen draagt
van deze gemeente, is hij met dit pro
bleem geconfronteerd geworden. En dit
jaar wel in bijzondere mate. Kon vorige
week burgemeester Wisse van Wissen
kerke nog met een zekere voldoening
reppen over een mogelijke stilstand dit
jaar, bui'gemeester Evers sprak over een
dieptepunt dit jaar voor zijn gemeente.
Het aantal zielen zal dit jaar met een
goede tachtig verminderen. Voorwaar
geen kleinigheid.
Maar ondanks dit angstwekkende cij
fer was de burgemeester niet moedeloos.
Integendeel. Volgend jaai', zo sprak de
burgervader, zullen wij hoogstwaarschijn
lijk een overschot hebben, want dan is
het bejaai'dentehuis met de 28 bejaarden
woningen te Colijnsplaat gereed. En dat
gebouw met die woningen zullen niet al
leen bevolkt worden door gemeente
naren. Ook van buitenaf zullen bejaar
den er zich in komen vestigen.
Niet alleen ouderen.
Niet alleen voor de ouderen is men
momenteel bezig te bouwen. Te Colijns
plaat zullen er in 1972 ook 14 normale
woningen gereed komen en bovendien
is er voor Colijnsplaat half 1972
een bouwstroom aangevraagd voor 22
woningwetwoningen en voor het dorp
Kats van 6 woningen. Als eerste aanzet
is er bovendien te Kortgene nog de bouw
van 4 particuliere premie-bouw-woningen
voor de verkoop plus 10 pai'ticuliere pre
miewoningen in aanbouw te Colijnsplaat.
Hoewel de burgemeester nog niet ge
heel tevi-eden was, noemde hij deze acti
viteit toch een begin van een ommekeer
ten goede.
Op onze vraag hoe groot de exacte
aanvraag van woningen was op de drie
onder zijn bestuur staande dorpen, ant
woordde de bui'gemeester, dat hij per
soonlijk daaraan niet zoveel waarde
hechtte. Wat is namelijk toch het geval?
Een klein onderzoek heeft uitgewezen
dat er een aantal personen zijn, die
zowel links als rechts aanvragen om een
woning indienen, in de hoop dat ze
„ergens" wel zullen slagen. Het omge
keerde doet zich echter ook voor. Er
zijn n.l. personen, misschien wat pessi
mistisch van nature, die helemaal ner
gens een aanvraag indienen omdat ze
bij voorbaat geloven toch geen woning
toe gewezen te krijgen. Maar\toch gaf
de burgemeester ons de volgende cijfers:
voor Kortgene zijn er 43 aanvragen en
voor Colijnsplaat en Kats resp. 31 en 2.
Bcstemmings- en uitbreidingsplannen.
Ook de gemeente Kortgene zal kunnen
profiteren van de gewijzigde inzichten
bij Gedeputeerde Staten en daaruit
voortvloeiende kon burgemeester Evers
ons het uitbreidingsplan van Kortgene
tonen waarvan de realisering in voorbe
reiding is. De grond er voor is al aange
kocht.
Dit uitbreidingsgebied is gesitueerd ten
noorden van de Willem Alexanderstraat,
met een doorbraak via het erf van de
heer A. Markusse naar de Hoofdstraat.
Het heeft een oppervlakte van 3,5 ha en
maakt de bouw mogelijk van o.a. een
nieuwe kleuterschool en ongeveer 100
woningen' in twee klassen, te weten
woningwet- en premiebouwwoningen en
particuliere, ongesubsidieerde woningen.
Vooralsnog zullen er in dit uitbreidings
plan geen afzonderlijke bejaardenwo-
ningen gebouwd worden.
Colijnsplaat en Kats
Voor Colijnsplaat is er een bestem
mingsplan in voorbereiding, dat aan
sluit op het huidige uitbreidingsplan,
in de. richting Molenweg. Dit plan voor
ziet in de bouw van nogmaals 100 wo
ningen.
Een onderzoek is momenteel in volle
gang in verband met het windrecht van
molenaar Bak. Zou de heer Bak van
dit windrecht geen gebruik meer maken,
dan kan in het bestaande uitbreidings
plan etagebouw gepleegd worden, waar
door het aantal rijen woningen met plm.
50 stuks uitgebreid zou kunnen worden.
Voor Kats heeft men een vastgesteld
en goedgekeurd plan, waar nog plm.
10 woningen gebouwd kunnen worden.
Industrie.
Wanneer onder „industrie" verstaan
wordt zware industrie, dus niet de am
bachtelijke, dan zou de keuze zo die
er al was voor deze gemeente niet
moeilijk zijn.
Dergelijke industrie en recreatie kun
nen moeilijk vermengd worden. Uitbrei
ding van recreatiemogelijkheden ver
dient hier ongetwijfeld de voorkeur.
De aan de recreatie verwante kleine
industrie valt uiteraard niet onder dit
standpunt over industrie. Deze behoeft
zeker niet beschouwd te worden als de
tegenpool van recreatie.
Recreatie.
Ook burgemeester Evers is van me
ning dat, zij het op bescheiden schaal,
de recreatie op 'den duur pei'manente
vestiging zal bevorderen. Dit is zelfs
nu al merkbaar en wijst daarbij op de
permanent bewoonde bungalows op het
gemeentelijk bungalowterrein. Gezien de
voorraden bungalows van zowel het ge
meentelijk bungalowterrein als van het
Deltonapark vrijwel verbruikt zijn, vindt
hij het gewenst dat er naar andere ter
reinen omgekeken wordt. Liefst binnen
dijks en ei'gens in de buurt van de
kernen.
In dit verband zei de burgemeester
het bijzonder op prijs te stellen te kun
nen mededelen, dat het toei-istenbezoek
in zijn gemeente ten opzichte van 1970
met 30 °/o gestegen was, tot 190.000 over
nachtingen.
In dit stadium van de ontwikkeling
kan nog moeilijk iets gezegd worden
over recreatieve plannen ten aanzien
van Colijnsplaat en Kats. Mochten er
van particuliei'e zijde uit deze dorpen
plannen geboren worden, dan zal zeker
bekeken worden of in nauwe samenwer
king met de gemeente tot een dergelijke
stichting kan worden overgegaan.
Ook lijkt het niet uitgesloten dat
„straks", bij de afsluiting van de Oos-
terschelde, de gemeente zelf initiatieven
zal nemen.
Vissershaven.
Heel erg jammer vindt de burge
meester het voor Colijnsplaat, dat de
vissershaven op z'n eindje loopt, al hoopt
hij sterk, dat deze vissei-shaven eens
een jachthaven wordt. Denkbaar vindt
hij het, dat dit reeds in de nabije toe
komst verwerkelijkt kan worden. Slui
ting van de vissershaven zal voor Co
lijnsplaat geen terugloop van de bevol
king tot gevolg kunnen hebben, daar
weinige vissers zich definitief te Co
lijnsplaat gevestigd hebben. Er werd
overwegend gependeld.
De oude landbouwhaven is reeds ver
huurd aan de Federatie van Deltavissei's
en samen met de vissershavén kan dit
voor Colijnsplaat een opleving betekenen
door te verwachten watersportei's en
sportvissers.
Conclusie.
Evenals zijn collega van Wissenkerke
is burgemeester Evers van mening, dat
het ergste achter de rug is en dat teke
nen van herstel aan dehorizon opdoe
men. Het blijft echter zaak de vinger
aan de pols te houden. Met pappen en
nathouden alleen komt men er niet. Er
zullen plannen gemaakt en tot ontwik
keling gebracht moeten worden. Dit is
niet alleen een taak voor de gemeente,
maar voor gans de bevolking. Visie,
samenwerking en steun, met daarnaast
daadkracht en verti-ouwen op de toe-
Komst. Dit zullen de bouwstenen moe
ten zijn voor herstel en verdere uitbouw
van de gemeente.
JAAR 1971 EEN DER DROOGSTEN DEZER EEUW
Het meest opmerkelijke van 1972 is
geweest dat na een lange reeks van
natte jaren dit jaar over heel Nederland
gemiddeld 137 mm minder neerslag is
gevallen dan normaal. In De Bilt was
dit zelfs 185 mm minder. Hierdoor is
1971 toegevoegd aan de groep vijf droog
ste jaren, die tot nu toe in deze eeuw
zijn waargenomen. Eindelijk weer eens
een zonnig jaar met 51 meer zon-uren
dan normaal in De Bilt gemeten. Verle
den jaar hadden wij 85 uur beneden het
gemiddelde. Ondanks de vele zon, zijn
we toch twee a drie tiende graad onder
normaal gebleven. Dit is te wijten aan
de veel te koude maart- en junimaand.
Daarentegen vielen mei, juli en oktober
belangrijk warmer uit dan noi'maal.
Uit deze greep van bijzonderheden wat
zon, neerslag en temperatuur betreft,
mag al duidelijk blijken dat 1971 niet
een geweldig maar, na alles wat wij
na 1959 hebben beleefd, wel een heel
goed jaar is geweest.
Vreemd wintertje.
Het was een vreemd wintertje zoals
uit de volgende details blijkt. Een nieuw
record kon in de annalen van De Bilt
worden opgetekend: 16 september eerste
vorstdag en wel 4 graden in Winters
wijk. Het Noorden werd verrast met een
witte Kerst dat gevolgd werd door een
vorstperiode, die in de nieuwjaarsnacht
met 21 graden C. te Eelde een diepte
punt bereikte. Dit was de koudste jaar
wisseling sinds 1923. Even zag het er
naar uit dat het een strenge winter zou
worden. Maar na ruim een week ver
dween de vorst even plotseling als ze
gekomen was. Er volgde een uitzonder
lijk zachte periode, zodat rond 13 fe
bruari de eerste verschijnselen van het
voorjaar waren te merken door de bloei
van de hazelaar, de kamperfoelie, het
madeliefje en de crocus. Maar op 26
februari vielen de sneeuwvlokken weer
talrijk naar beneden, zodat Koning Win
ter nog net bij het scheiden van de
markt (27 februari) met een tweede of
fensief binnendrong.
19 graden C. in maart
Hierdoor maakte de maand maart een
bar koud entree. Op 7 maart vroor het in
Wageningen bijna 19 graden. In De Bilt
kwamen drie nachten met strenge vorst
voor en vijf ijsdagen (ook overdag vorst)
Dit is het grootste aantal sinds maart
1853 met zeven ijsdagen.
Hoewel de vorst na de achtste weinig
meer te betekenen had, werd het toch
een veel te koude maand maart. Vroege
mooie lentedagen waren er niet bij. Op
de zaterdag vóór Pasen (10 april) zaten
wij even (een half uurtje) in de zon,
die trouwens ook nog veel te koud was.
Op 26 en 30 april (Koninginnedag) was
er wel veel zon, maar 's nachts vroor
het \in het binnenland 7 tot 9 graden.
Eerst in de eerste week van mei steeg
het kwik tot boven de 20 graden. Tot
die tijd was het schraal en bijzonder
droog geweest. In Delfzijl b.v. viel van
eind maart tot 15 mei (acht weken)
slechts 10 mm regen. En toch maakte
mei als zijnde vrij groeizaam nog wat
goed.
Zomer slecht begin.
De zomer, die in 1970 zo bijzonder
zonnig en warm met juni op gang kwam,
kreeg nu een juni die bijzonder koud en
onaangenaam bleef tot verdriet van vele
vroege vakantiegangers. Vooral de pe
riode van 11 tot 20 juni was veel te
koud. Op 15 juni werd in De Bilt een
maximum van 9.9 graden C. gemeten.
Dat is na 2 juni 1953 de koudste juni
dag van deze eeuw.
Juli ging het wat beter doen. Een
record sterk hogedrukgebied van 775 mm
op 7 juli was hier mede de oorzaak van.
In de nachten van 18 en 19 juli zullen
vele kampeerders het koud hebben ge
had, want te Rotterdag en Eindhoven
wei'd dicht bij de grond één graad voi-st
gemeten. Het scheen een extreem droge
maand juli te gaan worden. Dit duurde
tot de 24ste, daarna vielen er enkele
buien.
De Bilt is dit jaar verblijd met 249
zon-uren tegen normaal 199, uren. Ook
het 'begin van de maand augustus had
nog sterke zomerse neigingen, zodat vele
vakantiegangers in ons land goede herin
neringen aan dit zomerweer zullen heb
ben overgehouden. Een zomer (juni dan
niet meegerekend) die om herhaling
vraagt.
Een gouden herfst.
Over de herfst dit jaar niets dan
goeds. Evenals juli scheen ook september
naar een droogterecord te streven. Op
de 25ste viel de eerste regenbui.
De temperatuur was echter niet zo
daverend. De grootste afwijking was de
record vroege vorstdatum, namelijk 4
graden voi'st in Winterswijk. Voor het
eerst waargenomen sinds 120 jaar.
Oktober sprong er uit door de zeer
vele mooie zachte herfstdagen, met
slechts op 8 a 9 dagen wat neerslag,
normaal is dit 20 dagen.
Op 15 oktober weer een zeer koude
nacht met aan de grond in De Bilt zes
graden vorst. De zondag 24 oktober
bracht duizenden in beweging hetzij te
voet, of op de fiets of in de auto bij een
verrukkelijk temperatuurtje van 18 a
20 graden en in Zuid-Limbui'g zelfs 22
graden. Helaas vielen er na dit prachtige
weekend tientallen vei-keersslachtoffers
te betreuren.
Sinds 1937 was het zo laat in de herfst
niet meer zo warm geweest. Ook de
eerste week van november bleef het ab-
normaal zacht met zelfs 's nachts tem
peraturen rond de tien graden. Het was
een dx-oge herfst waar-door zeer lage wa
terstanden in de rivieren voorkwamen.
De 19e november was weer een abnor
maal koude nacht met aan de grond in
De Bilt 10 graden C. Dit is nog niet
eerder gemeten.
Nederland schrok toen 22 november
inzette met een orkaanwind (gemiddeld
120 tot 140 km per uur). Daarna vielen
enkele sneeuwbuien waaruit moest blij
ken dat de winter toch naderbij komt.
(Nadruk vex-boden.)
EIWITTEN.
De kansen op het bestaan van buiten
aardse aminozuren, de bouwstenen van
het levensmolecuul eiwit, zijn gestegen
door de vondst van formaldehyde amo-
niak, cyaniden en andere verbindingen in
de ruimte tussen de sterx-en. Nu verne
men wij, dat in maanbodemmonsters,
meegebracht door de Apollo-astx-onauten,
twee vi'ije aminozuren t.w. glycine en
alanine zijn aangeti'offen. Ziehier het
eerste „bewijs" van eiwitvoi'mende ami
nozuren uit buitenaax'dse bron. Daaren
boven zijn er aftreksels van maanmon-
stei's gehydrolyseerd en op voor-voi'men
van aminozuren onderzocht. En wat is er
gevonden? Behalve een aantal voorvor
men ook nog vier andere aminozuren, zij
het ook in geringei'e concentraties, t.w.
asparaginezuur, threonine en glutamine-
zuur. Naar wordt vermoedt zouden door
schei- en natuurkundige processen uit
zulke voor-vormen buitenaardse amino
zuren gevormd kunnen worden, die op
hun beurt eveneens door natuurlijke pro
cessen aaneengeregen kunnen worden tot
eiwitten. Wij merken hierbij op dat het
voorkomen van aminozuren op de maan
nog niet betekent, dat onze satelliet in het
verleden eiwit heeft gekend noch enig
leven.
Kruiswoordpuzzel no. 259
Horizontaal: 1. toiletartikel - 7. stook
plaats - 12. wederhelft - 13. begrip - 14.
Eerwaarde Vader (Lat. afk.) - 16. vogel
17. dat is (afk.) 18. vogel - 19. stan-
daardmaat 20. in persoon (afk.) - 21.
het Romeinse rijk (Lat. afk.) - 22. ven
ster - 24. koningszoon 26. scheepstouw
28. beslist, stellig - 29. overheidsinstel
ling - 31. tijdperk - 34. afgod - 35.
uurwerk - 38. radon (afk.) 39. ons in
ziens (afk.) - 40. pl. in Spanje - 42. pun
tig - 43. landbouwwerktuig - 44. harde
bovenlaag - 45. ter plaatse (afk.) - 46.
het zijn - 48. pl. in Noord-Brabant 51
geneesheer - 52. ziekte.
Verticaal: 1. kleur - 2. eerstgenoemde
(afk.) - 3. om die reden - 4. jongens
naam - 5. groot mens - 6. mistig - 7
titel - 8. consulaire dienst (afk.) 9.
uiti'oep - 10. dubbelklank 11. niet veel
15. familielid - 17. meisjesnaam 23.
nauwelijks - 24. foltertuig - 25. meubel
stuk - 27. naam - 30. openbaar amb
tenaar 31. werk - 32. uniek - 33. zachte
schilferachtige gipssoort - 35. belasting-
register - 36. oude munt - 37. bijziende
41. bex'ggeel 42. ondersteuning - 46
maanstand (afk.) 47. selenium (afk.)
49. lidwoord - 50. nikkel (afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 25 8
Horizontaal: 2. gai'naal - 8. rhone - 12.
ek - 14. viola - 15. baarn - 16. tra - 18.
sta - 19. ja - 20. Ik - 22. recu 24. abt
26. zet - 28. so - 29. ae - 30 us - 32.
azuur - 34. por - 35. kortom - 38. ni
39. ding - 41. ria - 42. ontdaan - 44. as
46. bi - 47. it - 48. re - 49. sterkte - 53.
kim - 56. toet - 57. in - 58. amoebe - 61.
erg - 62. zegen - 64. ri - 65. Is - 67. ee
68. don - 69. dam - 71. stom - 73. ir - 74.
eu - 75. x'if - 77. aga - 78. snoer - 80.
filet - 82. ea - 83. stomp - 84. bretels.
Verticaal: 1. tetra - 3. av - 4. ris - 5. nota
6. alabama - 7. aa - 8. x-a - 9. halt - 10.
ox'k - 11. nn - 13. kreek - 15. bazuin
17. ae - 21. lorgnet - 23. uur - 25. tz
27. er - 28. sonar - 31. strik - 33. uno
34. pia - 36. os - 37. oi - 39. ddt - 40.
kasteel - 43. timor - 45. store - 46. brt
50. eeg - 51. tiener - 52. eng 53. kanax'ie
54. im - 55. lb - 59. eis - 60. eloge 62.
zo - 63. ed - 66. smaad - 68. drom - 70
milt - 72. ta - 73. ino - 76. fee - 78. st
79. ep - 80. fr - 81. tl.
Ganzepoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES