Graveren en etsen
Wet tegen discriminatie
Waarom een sta-caravan
Ballonvaarders
gaan op
avontuur
P.V. DE BLAUWE DOFFER
Ons kleine land telt al 128.000 cara
vans. Dat zal me een drukte op de wegen
geven denkt u? Ho maar, de helft van
die wagens zult u wellicht nooit op de
weg tegenkomen.
Het gaat hier nl. om de z.g. sta-cara
van, die op de laatste caravan-RAI
27,5 °/o van het totale aanbod aan cara
vans uitmaakte.
Het is, zoals Autokampioen al schrijft,
een duidelijk voordeel. Sta-caravans hin
deren het verkeer niet en geven ook geen
parkeerproblemen in de stad.
Dat de caravan als vakantiebehuizing
in toenemende mate gewaardeerd wordt,
blijkt uit een cijfer van het CBS. In vier
jaar tijd steeg het percentage van „va
kantie in de caravan toeristen" van 9,7 °/o
tot 11,8%!
De sta-caravan in opmars.
Hoeveel voordelen de toercaravan ook
biedt, de vaste caravan is bezig een „dui
delijke inhaalmanouevre" te onderne
men.
Stonden in 1970 20% sta-caravans op
de Rai, in dit jaar waren het er al 27,5
en geloof ons, men reageert nu eenmaal
op de vraag van het publiek.
Een tweede huis.
Niet iedere Nederlander kan het zich
veroorloven een bungalow te laten zetten
Of een oude boerderij te kopen en voor
zeer veel geld te laten restaureren.
De sta-caravan is voor deze, steeds
gx-oter wordende groep het aangewezen
middel een tweede huis te verwerven.
Heel vaak worden deze wagens gefi
nancierd, zodat men met een betrekkelijk
lage aanvangssom al meteen de beschik
king heeft over een eigen home, in de
vrije natuur.
Hoeveel flatbewoners zullen nu en
straks hun eigen behuizing weer ruilen
voor de stilte en de frisse lucht buiten?
Wat koopt u Kijk goed uit
Nu moet het ons van het hart, dat er
helaas nog al wat sta-caravans worden
verkocht, die niet voldoen aan de eisen
die men voor een dergelijke kostbare
aankoop mag stellen.
In het blad Caravan en Kampeex-sport,
werd in het februarinummer weer mel
ding gemaakt van een sta-caravan opge
bouwd uit spaanplaat. De „'gelukkige"
eigenaars kwamen er al gauw achter,
dat dit niet het aangewezen materiaal is
voor een sta-caravan. Men zakte door de
vloer, de wanden gingen tochten, kortom
één en al ellende!
De Britten hebben de meeste ervaring.
Toen wij hier nog nauwelijks aan de
mogelijkheid van sta-caravans dachten,
waren de Britten er allang mee bezig. Zij
bezitten jarenlange ervaring in het bou
wen van weer- en windbestendige en
vooral comfortabele wagens.
Het is ook frappant dat de Engelsen
niet, zoals hier te lande, gebruik maken
van hout als buitenwand. Hoeveel gun
stige eigenschappen hout als bouwmate
riaal ook bezitten mag, het is ontegen
Albrecht Dürer top van graveerkunst.
Omstreeks het midden van de vijf
tiende eeuw werd in Duitsland, door
middel van een burijn, oorspronkelijk
een edelsmidwerktuigje, gepolijste koper
plaat gegraveerd, met het doel hiervan
afdrukken te maken.
zeggelijk minder bestand tegen een lang
durig verblijf in de open lucht, het heeft
veel meer onderhoud nodig als b.v. alu
minium.
Een voorbeeld.
Een, naar onze mening schoolvoorbeeld
van een deugdelijke sta-caravan van
Britse makelij is de RINEL.
De punten die wij hier opsommen, zou
eigenlijk elke aspirant koper van een
sta-caravan moeten noteren:
bij deze wagen heeft men een buiten
wand van zwaar aluminium, voorzien
van enkele deugdelijke laklagen.
Er zijn roestvrije openslaande ramen,
voorzien van een vergrendeling die ope
nen van buitenaf onmogelijk maakt.
Als isolatie is glaswol en geen sty-
ropor gebruikt. Glaswol behoudt vrijwel
onbeperkt zijn isolerende werking, in te
genstelling tot styropor dat in een pe
riode van 5 jaar 30 - 50 van zijn waar
de als isolator verliest.
Bij de Rinel treffen wij een system van
dubbele wandventilatie aan, ook aange
bracht in kasten en bergruimtes onder
de banken.
Het gebogen dak, van een zo stevige
constructie, dat er „op gelopen" kan wor
den, is voorzien van een ideale Thermo
dakventilatie en isolatie.
Bij de constructie is geen gebruik ge
maakt van z.g. schroef spijkers om de pla
ten te bevestigen deze schroef spijkers
worden erin geslagen en hierdoor worden
de spijkerkoppen beschadigd, waardoor
roestvorming ontstaat de z.g. spijker
bakken - maar van een dubbele S-fels-
naad.
De hele constructie rust op een zwaar
stalen brug van U-balken, het geraamte
is een dragend systeem van hardhout.
De vloer bestaat uit watervast en rot-
vrij hechthout. Wat u straks ook koopt,
let op deze positieve punten. Een nage
noeg onderhoudsvrije en vooral comfor
tabele wagen betekent immers voor jaren
en jaren plezier?
Bij de foto.
Op de foto tonen wij u de Rinel-
Dinette 23, een 7 meter lange wagen met
een breedte van 2.90 meter. De wagen
heeft een toiletruimte, Dinette, 1 per-
soonsbedbank, groot raam met wijd uit
zicht, hangkast, kastje, opbergkast, goot
steen met aam-echt, gasfornuis, werk
ruimte en een kast met kachelruimte.
De wagen biedt plaats aan 5-6 per
sonen.
Een belangrijk facet bij de aankoop van
een sta-caravan is de stahoogte en het
uitzicht naar buiten. Daar U zich in een
sta-caravan langer ophoudt dan in een
tourcaravan, moet u er wel op letten,
dat waar u ook staat, u vrij naar buiten
kunt kijken, anders krijgt u het buk-
effect. Iedere keer als u naar buiten wilt
kijlken moet u zich bukken of voor het
raam gaarx zitten.
De foto toont een voorbeeld van een
caravan met goed uitzicht.
Zo'n burijn is een vierkant stalen
staafje, aan het einde schuin afgesneden,
zodat een zeer scherpe punt ontstaat. Dit
staafje is gevat in een houten heft,
waarvan de knop in de handholte past en
het wordt bestuurd met duim en wijsvin
ger.
Dringt de punt in het koper, dan ploegt
het als het ware een reepje uit. Het is
mogelijk met een burijn diep en minder
diep te steken, waardoor we op de afdruk
bepaalde effekten krijgen. Het zetten van
gebogen lijnen is bijvoorbeeld niet een
voudig, want het graveerijzer wordt niet
gedraaid maar de plaat. Om dus een wer
kelijk behoorlijk stuk werk te brengen,
dient de graveur zeer geroutineerd te
zijn.
Is de gravure voor afdrukken gereed,
dan geschiedt dit als volgt. De plaat
wordt met een vrij taaie inktsoort inge
smeerd, terwijl de plaat verwarmd wordt,
om de inkt vloeibaarder te maken. Deze
inkt nestelt zich natuurlijk ook in de
groeven. Daarna wordt de plaat met doe
ken, doch liefst met een betallcte hand
schoongeveegd, dat wil zeggen, de inkt
wordt dan van de oppervlakte van de
plaat verwijderd, doch blijft in de groe
ven achter.
De diepdruk.
Bij het afdrukken wordt het papier,
dat de plaat raakt, in de groeven gedrukt
en neemt daar inkt aan. Dit systeem van
drukken heet daarom diepdruk in tegen
stelling tot hoog- en vlakdruk, waarbij
het papier de inkt afneemt van een re
liëf dat beïnkt is.
Het papier wordt beihooi-lijk vochtig
gemaakt om voldoende soepel en elas
tisch te zijin om de buiging, gepaard
gaande aan zware druk, te weerstaan.
Diepe groeven geven een zwartere, on
diepe groeven een fletsere afdruk, zodat
de afdruk van een gravure iets levends
en warms krijgt. De samenstelling, kleur
en intensiteit van de inkt, de eigenaardig
heden van verschillende papiersoorten,
waarvan sommige heldere, sommige dof
fere afdrukken geven, beïnvloeden sterk
het resultaat, waardoor het drukken van
een gravure een werkje is, waarbij van
de kunstenaar veel smaak en gevoel wordt
vereist om tot een waar kunstwerk te
komen.
De grootste kunstenaar op dit gebied
was wel Albrecht Dürer. Hij bereikte in
de graveerkunst een hoogte, die na hem
niet meer bereikt is.
De ets.
Het etsen is een kunst op zich en deze
techniek vereist een grote bekwaamheid,
doch biedt schitterende mogelijkheden.
Van alle grafische procédé's staat daar
om de ets het hoogst aangeschreven.
De koper- of zinkplaat wordt daar
toe met een zogenaamde „etsgrond" ver
nist. Deze etsgrond bestaat uit samenge
smolten hars en was, soms wordt ook
asfalt gebruikt. Wanneer de plaat verhit
wordt kan het vernis gemakkelijk over
de plaat worden uitgesmeerd. Daarna
wordt de etsgrond met een kaai-s zwart-
SaiKiies: gevangenisstraf of geldboete.
Wat verstaat men precies onder discri
minatie? In het betreffende wetsontwerp
wordt onder discriminatie verstaan „elke
vorm van onderscheid, elke uitsluiting,
beperking of voorkeur, die ten doel of
tengevolge heeft dat de erkenning, het
genot of de uitoefening, op voet van ge
lijkheid, van de rechten van de mens en
de fundamentele vrijheden op politiek,
economisch, sociaal of cultureel terrein
van het openbare leven, wordt tenietge
daan of aangetast".
Deze definitie is zeer ruim. Ze veroor
deelt niet alleen de rassendiscriminatie,
maar de discriminatie tout court. De re
gering stelt dus bijvoorbeeld ook het op
zettelijk beledigend uitlaten over een
groep mensen wegens hun godsdienst of
levensovertuiging strafbaar. Op het mis
drijf wordt gevangenisstraf gesteld (maxi
maal 6 maanden) of boete (maximaal
1000,—).
Strengere sancties zullen gelden jegens
iemand, die in het openbaar aanzet tot
haat tegen of discriminatie van mensen of
gewelddadig optreden tegen persoon of
goed van mensen wegens hun ras, hun
godsdienst of levensovertuiging. Voor dit
misdrijf geldt een maximale gevangenis
straf van ten hoogste één jaar of geld
boete van ten hoogste 10.000,
Indien de schuldige een van deze straf
bare feiten in zijn beroep begaat en bin
nen vijf jaar opnieuw zulle een feit pleegt,
kan hij van de uitoefening van dat be
roep worden ontzet.
Hij, die deelneemt of geldelijke of an
dere steun verleent aan aktiviteiten, ge
richt op discriminatie van mensen we
gens hun ras, wordt gestraft met gevan
genisstraf van ten hoogste zes maanden
of een geldboete van ten hoogste 5000,
Nieuwe bepaling.
Als konsekwentie van een nieuwe wet
telijke bepaling worden ook de Wet
gewalmd, opdat later goed zichtbaar is
waar getekend werd. Wanneer de kunste
naar nu met een naald op de zwarte laag
tekent komt zijn beeld in in glanzend
koper te voorschijn. Met de naald haalt
hij de etsgrond weg.
Is de tekening klaar, dan wordt de ach-
tekent komt zijn beeld in glanzend
vernis bedekt, zodat slechts de ingekras
te lijnen bloot zijn. Wordt de plaat nu
behandeld met etswater, dikwijls sal
peterzuur of zoutzuur, dan zal dit het
koper of zink in de open plaatsen weg
bijten. Na enige tijd haalt de etser de
plaat uit het bad en ziet, dat de lijnen
ingebeten zijn. Alle lijnen zijn even diep
en dit is niet de bedoeling, aangezien er
nuances moeten komen om bepaalde ei-
fekten van licht en donker te kunnen be
reiken. Daarom zal de etser de delen, die
voldoende uitgebeten zijn, bedekken met
etsgrond, waarna de plaat voor de tweede
maal in het bad gaat. Op deze wijze kan
hij verschillende diepten verkrijgen, door
de plaat verschillende baden te geven en
steeds een bepaald deel, dat voldoende
diep geëtst is, te bedekken. Is het be
oogde resultaat bereikt, dan kan met de
plaat gedrukt worden op dezelfde wijze
als met de gravure.
Tü dschrif tenillustratie.
Vroeger werden de illustraties voor
boeken en dergelijke alle op de zelfde
wijze verkregen en we begrijpen dat dit
een kostbare geschiedenis werd, waar veel
tijd en moeite mee gepaard gingen. Na
tuurlijk zocht de mens naar eenvoudiger
en sneller methoden.
Voortbouwende op het principe van de
gravure en de ets kwam de moderne tech
niek tot fotografische reproduktieme-
thoden, die ons langs machinale en che
mische weg een soort etsen bezorgt, die
zeer geschikt zijn om als illustratie te die
nen. Het principe van de koper- of zink
plaat, alsmede van de druk is gehand
haafd, ook het etsen van het beeld door
middel van bijtende zuren vindt plaats
volgens het moderne procédé, doch alles
is gemechaniseerd.
Het gevolg is, dat een dergelijke re-
produktie geen enkele kunstwaarde heeft
en dikwijls koud en vlak aandoet. Een
dergelijke afdruk kan geen gloed of
warmte hebben, als de met de hand ge
drukte plaat, gemaakt van een gravure
of ets, die geheel door de kunstenaar
werd vervaardigd.
Tooh zijn wij met de resultaten van de
moderne cliché tevreden, want het biedt
ons de mogelijkheid om snel en voordelig
illustraties te vermenigvuldigen. Kunst
is het echter niet en deze vinden wij
slechts bij de originele gravure en ets,
voorlopers van onze moderne tijdschrif
tenillustraties.
(Nadruk verboden).
op de kollektieve arbeidsovereenkomst
en de Wet economische mededinging ge
wijzigd en aangevuld.
De nieuwe bepaling wordt onderge
bracht onder artikel 429 van het wetboek
van strafrecht en luidt als volgt: „Hij
die in de uitoefening van zijn beroep of
bedrijf, bij het aanbieden van goederen
of diensten, iemand wegens zijn ras ach
ter stelt, wordt gestraft met hechtenis
van ten hoogste twee maanden of geld
boete van ten hoogste 2.000,
Zou dus een bedrijf iemand niet aan
nemen, louter op grond van diens ras,
en aan die mening openlijk uiting geven,
dan is dat bedx-ijf strafbaar.
Tot een verdergaand vex-bod dat ook in
de particuliere sfeer bedreven discrimi
natie zou treffen (bijvoor-beeld bij het
vex-huren van kamers) is de regering niet
willen overgaan, omdat dit een te gx-ote
ingreep zou betekenen in het privéleven
van particulieren.
Effektief.
Het is natuurlijk een open vraag of de
voorgestelde wettelijke maatregelen een
bijdrage zullen leveren tot het tegengaan
van dicriminatie. Kan het recht hier ef
fektief werken wat betreft de beïnvloe
ding van het gedrag van personen?
Wij hebben de indruk dat van deze
wet in elk geval een psychologisch effekt
zal kunnen uitgaan. Door discriminatie
strafbaar te stellen geeft de overheid te
kennen die discriminatie te veroordelen.
Dat is een duidelijk gebaar, een princi
pieel standpunt, dat hopelijk een bestand
deel zal worden van het rechtsbewustzijn
van ons volk. Deze wet kan mogelijk ook
de bereidheid tot aanpassing vergroten
van minderheidsgroepen, die nu het ge
voel zullen kx-ijgen dat de overheid hun
delicate positie begrijpt en hen via wette
lijke maatregelen steunt en juridische be
scherming biedt.
Natuurlijk is het zeer twijfelachtig of
een gevangenisstraf of geldboete iemand,
die wegens discx-iminatie verooi'deeld, tot
inkeer zal bx-engen. Daar geloven we nau
welijks in. Maar het kan in algemeen
preventieve zin zijn nut hebben, dat zo'n
pex-soon wordt veroordeeld. Daarmee geeft
de rechter te kennen, dat beledigingen
van groepen van personen vanwege hun
ras, godsdienst of levensovertuiging in
ons land niet geduld wordt.
(Nadruk verboden).
Mr. A. Bronsbei'gen.
KORTGENE
UITSLAG van het concours Quievrain op
22 mei 1971.
Deelname 265 duiven.
1.
P. v. Belzen
15.28.11
132.700
148
2.
idem
28.21
2
145.8
3.
L. de Fouw
25.01
127.705
143.6
4.
J. Minneboo
28.58
132.700
141.4
5.
P. v. Belzen
29.22
3
139.2
6.
L. de Fouw
26.08
2
137
7.
idem
26.14
3
134.8
8.
G. Geelhoed
30.05
132.803
132.6
9.
J. Goulooze
26.57
127.951
130.4
10.
J. Ver-wei Jr.
29.20
130.932
128.2
Ballonvaren is de avontuurlijke strijd
tegen de geheimzinnige en heftige krach
ten der natuur, waai-bij kennis en kundig
heid moeten worden ingezet en met moed,
doorzetting en durf te werk moet worden
gegaan. Komen er wolleen of nevel? En
tot welke hoogte? Is de temperatuurver-
minderinig wel regelmatig? Zijn inversie-
lagen te verwachten? Kx-ijgen we last van
thermiek?
Zo stapelen zioh de vx-agen op en de
ballon-commandant moet daarom studie
maken van de weerkunde, de gastechniek,
waxmte-theorie, e.d. Hij moet elke weers-
en windtoestand weten te benutten.
Nog echt zoals het in 1783 was, net zo
echt zal straks in de Toeristenweek te
Colijnsplaat de majestueuze luchtballon,
zachtjes wiegend in de wind staan.
Ruim 180 jaren heeft hij al gediend, dit
mooie luchtvaartuig, dat kan bogen op een
rijke traditie van x-omantiek en avontuur.
Nog precies eender is de ballon, die nu zal
starten. Zonder stuur, zonder motor; in
een tenen mand gaat de ballonvaarder
met deze in Frankrijk geconstrueerde bal
lon het luchtruim in.
Deze ballon van de Haagsohe Ballon
club heeft reeds in vele landen tochten
gemaakt: onze Nedex-landse balloncom-
mandanten voex-en er mee in België, De-
nemarken, Zweden, Duitsland, Frankrijk,
Zwitsei'land. Men maakte er luchtreizen
mee boven Java en Iexdand. Zware trai
ningsvaarten voerden de ballonvaardex-s
over de Alpen, de Oostzee; men voer ook
's nachts en vestigde het na-ooxdogse we
reldrecord: een afstand van 1000 km weid
in de ballonmand afgelegd in 17% uur.
Binnenkox-t zullen de Haagse ballonvaar
dex-s met dit mooie luchtvaartuig een reis
ondernemen naar Kax-aChi en Bombay en
zij zullen er mee deelnemen in de gx-ote
ballonraces, die dit jaar worden georga
niseerd.
De start-manoeuvres.
Vlak voor het vertrek wordt de ballon
zoals men dat in ballontex-men noemt
"uitgewogen". De balloniers omklem
men de rand van de mand. Even loslaten,
om te zien of de ballon al stijgkracht
heeft, meteen weer vastpakken. Steeds
meer zandzakken wox-den afgehaakt tot de
ballon precies uitgebalanceerd is.
„Klaaaaaaaaai-rrr?"
„Vulslurf openlos
En statig glijdt het ronde luchtschip
de wolken tegemoet. In Brussel en Parijs
juicht het publiek nog steeds weer bij
het vertrek van een ballon. Duizenden
belangstellenden worden ook hier ver
wacht.
Regen, koude, vorst, sneeuw en ijsaf
zetting, hoogspanningsleidingen, storm-
wolken, bliksem, blindvliegen, zuurstof
gebrek en verradelijke wervelwinden zijn
enige van de perikelen, die de ballon
vaarders op hun luchtreis ondervinden.
De hoogte waax-op de ballon zich be
vindt kunnen zij van hun instrumenten
aflezen. Op het terrein zal een uur voor
de start een intexview worden georgani
seerd met de ballonvaarder voor de ge
luidsinstallatie. De commandant zal dan
nadere bijzonderheden geven over de reis
plannen, hoe hoog men denkt te stijgen
en hoe lang de vaart wel zal duren.
Speciale weerkunde-ballons worden op
gelaten voor bepaling van de windrich
ting en windkracht. Er wordt momenteel
hard gewerkt om deze bijzondere lucht
vaartshow tot een groot succes te maken.
Kunstvormen die leidden tot onze moderne tüdschriftillustratie.
Zeer velen hebben wel van gravei-en en etsen gehoord, zonder eigen
lijk te weten hoe een en ander in zijn werk gaat. Vaak worden deze twee
technieken met elkaar verward.
Graveren en etsen zijn vox-men van beeldende kunst, die inderdaad sterk
aan elkaar vei*want zijn, namelijk in beide gevallen komt het af te druk-
ken beeld diep te liggen en wordt de kopex-plaat met een naald of steek-
ijzer bewerkt. Het verschil is echter, dat de gravure geheel met de hand
wordt vervaardigd en de ets gedeeltelijk. Bij de laatste wordt namelijk
een zeer belangrijk deel van het wex-k gedaan door de etszuren.
Beledigende uitlatingen t.a.v. iemands ras of godsdienst strafbaar
:iet opzettelijk beledigend uitlaten over een groep mensen wegens hun
ras, godsdienst of levensovertuiging wordt binnenkort in ons land strafbaar
gesteld.
De Tweede Kamer heeft deze discriminatiewet reeds behandeld en het
staat wel vast dat de nieuwe bepalingen te zijner tijd in ons wetboek van
strafrècht zullen worden opgenomen. Met deze discriminatiewet sluit Ne-
dex-land zich aan bij een uitspraak van de Verenigde Naties, krachtens wel
ke uitbanning van elke vorm van rassendiscriminatie en alle vox^men van
godsdienstige onverdraagzaamheid als een leidend beginsel werd aanvaard.
Ook de Wet op de kollektieve arbeidsovereenkomst en de Wet economi
sche mededinging worden gewijzigd om konkrete daden van discriminatie
in het economisch en zakelijk verkeer zoveel mogelijk tegen te gaan.