NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
O
Flonvicr heeft DE schoenen
Binnenlands jaaroverzicht 1969
Fabery de Jonge
A.C van der^REST
No. 3383
Donderdag 1 januari 1970
73e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs 3.per half jaar Franco per post 13.50 per jaar Advertenties 15 et per mm, excl. BTW
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wjj geen enkele verantwoordelijkheid dragen.
Tsjonge, het was me het jaartje wel.
Hoofdpijn om de centen door stijgende
prijzen en belastingen. Vreugde om het
Koninklijk Huis, dat opnieuw gezinsuit
breiding kon melden. Blaren op de huid
van een zon, die maar niet wilde ver
dwijnen. (We hebben nog maar zelden
zo'n fraai zomert je gehad). Opwinding
om de vaderlandse sport: schaatsers, die
het net niet haalden; een nationaal voet
balelftal, dat werd uitgeschakeld voor de
wereldkampioenschappen, ondanks soms
briljant voetbal; in ademloze spanning
via de tv door miljoenen gevolgde wed
strijden om de Europa-cup, waarbij voor
het eerst een Nederlands team (Ajax) in
de finale terecht kwam. Bezorgdheid om
een toenemende verkeersonveiligheid, die
langzamerhand hoog op het lijstje van
de volksvijanden mag komen te staan.
Verbazing, verontwaardiging of begrip
voor studenten, die op soms drastische
wijze demonstreerden en hun weten
schappelijke staf buiten spel zetten. Boos
heid om tv-uitzendingen, die „te schok
kend", „te bloot" of „te links" waren. Het
jaar 1969 kortom, had ons genoeg te bie
den.
Afgezien nog van alles wat zich buiten
onze grenzen afspeelde. Het buitenland
volgde ons dan ook wel eens met verba
zing. Men kon het daar niet overal eens
zijn met de progressieve geluiden uit bij
voorbeeld de kringen van Nederlandse
katholieken. Of men volgde verbijsterd
berichten over studentenopstanden. Had
den wij, Nederlanders, niet de naam naast
geduchte klompenmakers en dijkenbou
wers ook oerdegelijke mensen te zijn, die
zich hooguit lichtelijk opwinden als het
einde van de wereld nabij is? Aan dat
beeld heeft ook 1969 wat veranderd. Ge
lukkig maar.
Laten we van maand tot maand door
1969 wandelen. Een melancholieke terug
blik. Want hoe we ook gescholden heb
ben, of ons bezorgd hebben gemaakt, zo
slecht wat het ook weer niet. We zijn
alleen allemaal een jaartje ouder.
Januari.
Het jaar begint al prettig. De BTW
wordt officieel van kracht. Bij wijze van
compensatie wordt het minimum-inko
men verhoogd. Ook de uitkeringen van
AOW (Ouderdomswet) en AWW (wedu
wen en wezenwet) stijgen met 1.1 pro
cent. De Nederlandse Spoorwegen, wor
stelend met verliezen en een dalende
belangstelling voor de trein, komen op
7 januari juichend met hun „Spoor naar
'75". Een groots plan, dat de spoorwegen
een mooie toekomst moet garanderen. In
1970 al moet een net van lange-afstands
exprestreinen veertig belangrijke sta-
r
q!D
Kinderbeker P175
Aan het begin van elk nieuw
Leven hoort natuurlijk een kin
derbeker van Keltum. Een stijl
vol stukje handwerk van de Ko
ninklijke van Kempen enl
In juwelierspleet-f26,-.
Juweliers - Goes
tions in Nederland verbinden. De treinen
krijgen een snelheid van 130 en 140 kilo
meter per uur. Spoorstations krijgen
meer comfort, alle exprestreinen een res
tauratie en de meeste andere een mini
bar.
Minister Veringa (Onderwijs), vertelt,
dat de uitgaven voor het wetenschappe
lijk onderwijs de komende jaren snel
zullen stijgen. Alleen al de personeels
lasten van 583 miljoen (1968) naar 880
miljoen (1973).
Binnen de P.v.d.A. beginnen de ruzies
over de positie van Nieuw Links. Nieuw
Linkser drs. M. P. A. van Dam mag geen
algemeen secretaris worden, vindt ook
voorzitter Vondeling.
Minister De Block (Economische zaken)
probeert Kamer en huisvrouwen gerust
te stellen over de prijzen. Hij zegt, dat
een algemene maatregel niet nodig is,
maar dat hij wel voor enkele branches
prijsmaatregelen zal nemen.
Achter Het Nieuws veroorzaakt op
schudding. Dc Amsterdammer dr. J. G.
Hueting vertelt, dat Nederlandse militai
ren in 1947 en 1948 in Indonesië op grote
schaal oorlogsmisdaden hebben begaan.
Hij noemt voorbeelden, ook enkele waar
bij hij zelf betrokken is geweest. Oud
premier Drees zegt, dat hem destijds
slechts twee gevallen zijn gerapporteerd.
De regering moet een nota samenstel
len, beslist het parlement.
Bij de NTS loopt programma-commis
saris J. J. A. Castelijns boos weg omdat
hij vindt, dat de NTS te weinig steun en
vertrouwen krijgt van de omroepen. De
omroepen zijn boos omdat de NTS-ru-
briek Scala zoveel actualiteiten in haar
zendtijd opneemt.
De Chinese diplomaat Liao Ho-Sjoe
vraagt in Den Haag politiek asiel. Woeste
verhalen over spionage-komplotten doen
de ronde. Liao wordt stilletjes naar A-
merika overgebracht.
De werkgevers weigeren een' duurte-
toeslag aan hen, die nog een nieuwe CAO
(Collectieve Arbeidsovereenkomst) moe
ten krijgen.
Koningin Juliana, prins Bernhard,
prinses Beatrix en prins Claus gaan voor
een officieel bezoek naar Ethiopië».
Januari brengt vorst, maar niet veel.
De elfstedentocht gaat niet door. Het wil
wel lekker sneeuwen.
In Suriname gaat het er veel heter
aan toe. De leraren in Suriname gaan in
staking. Vakbonden, ambtenaren en scho
lieren sluiten zich aan. Premier Pengel
zegt in een toespraak, dat over en weer
fouten zijn gemaakt en de overheid de
ontwikkeling bij het onderwijs niet bij
kon houden. Op 13 februari zal Pengel
het ontslag van zijn regering aanbieden.
Februari.
Minister De Block treedt op tegen prijs
verhogingen bij wasserettes, horecabe
drijven en autorijscholen. Vooral de ho-
recasector is woedend. „De BTW doet ons
de das om", zeggen restaurant- en café
houders. Later krijgen zij voor een deel
gelijk. Enkele bei-oemde, Nederlandse
restaurants sluiten in 1969 geheel of ge
deeltelijk. Volgens de minister zijn de
prijzen tussen half december en half ja
nuari met 3.5 procent gestegen. Hij vindt
dat te hoog. De vakbonden willen een
algemene prijsstop. De minister verwacht,
dat de prijzen in heel 1969 met 5.5 pro
cent stijgen.
In Den Haag komen de Belgische pre
mier Eyskens en zijn minister van Bui
tenlandse zaken op bezoek. Veel publiek
is er niet. Ze praten over de Benelux,
een onder-werp, dat nauwelijks iemand
interesseert.
Rotterdam wil nog meer havenuit
breiding. Plannen liggen klaar om op
Voorne en bij de Hoeksche Waard twee
grote complexen aan te leggen. De rege
ring is boos. Op Voorne en Putten mag
geen grote industrie komen, vindt Den
Haag.
Het onderzoek naar de politionele ac
ties in Indonesië blijft de gemoederen
bezig houden. Wigbold, van Achter het
Nieuws, wordt bedreigd. Een rijkscom
missie geeft prof. Van der Wal, hoog
leraar in de geschiedenis der betrekkin
gen van Nederland (en andere Europese
landen) met de overzeese wereld, op
dracht om een wetenschappelijke publi-
katie over de gebeurtenissen voor te be
reiden.
Bij de Staatsuitgeverij verschijnt het
eerste deel van het standaardwerk „Het
Koninkrijk der Nederlanden in de Twee
de Wereldoorlog". Ook hier gaat het om
een regeringsopdracht, verleend aan dr.
L. de Jong, directeur van het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie. Dr. De
Jong heeft inzage gehad in nooit eerder
gepubliceerde stukken, zoals de notulen
van de ministerraad. Ook heeft hij ge-
spx-ekken gehad met koningin Wilhel-
mina. De eerste drukken van het eerste
deel zijn al snel uitverkocht. Het tweede
deel zal in november verschijnen.
Nederland moet, in opdracht van het
Internationale Hof van Justitie (Vredes
paleis, Den Haag), gaan onderhandelen
met Duitsland en Denemarken over de
onderlinge verdeling van het Continen
taal Plat, het ondiepe deel van de Noord
zeebodem, waarop zoveel olie en aardgas
worden vermoed. Nederland en Dene
marken hebben door hun gunstige kust
lijn elk een gebied van rond zestigdui
zend vierkante kilometer gekregen, Duits
land nauwelijks iets meer dan één derde
daarvan. Ook het Internationale Hof
vindt dat niet helemaal rechtvaardig. O-
verigens blijkt in de loop van 1969, dat
de gasvoorraden op het Plat, waarvan
men na de vondsten in Groningen zoveel
verwachtingen had, bar tegen te vallen.
Alleen op het Engelse deel wordt een
noemenswaardige hoeveelheid gevonden.
Aan het eind van de maand praat mi
nister De Block met vertegenwoordigers
van het bedrijfsleven, daarna met de
Tweede Kamer. Het gaat natuurlijk over
de prijzen. Hij vraagt de ondernemers
om verdere kostenstijgingen zo min mo
gelijk door te berekenen en de Tweede
Kamer om niet aan te dringen op een
algemene prijsmaatregel.
Een aantal mensen is boos omdat pre
sident Nixon van Amerika op zijn Euro
pese reis niet naar Nederland komt.
Maart.
Premier De Jong en minister Luns wor
den door president Nixon uitgenodigd
voor een bezoek aan Amerika.
Nederland maakt zich zorgen over de
hulp aan Biafra. Volgens mr. Van Wal-
sum, voorzitter van de stichting Vluch
telingenhulp Biafra-Nigeria conflict, gaat
het overgrote deel van de hulp naar Ni
geria, niet naar Biafra.
De ruzies met Duitsland over het ver
voer Duitsland legt de Rijnvaart en
het wegverkeer aan banden worden
via onderhandelingen opgelost. Andere
moeilijkheden blijken bij de scheepvaart.
In een rapport deelt de „Koninklijke Ne-
derlandsche Reedersvereniging" mee, dat
de Nederlandse koopvaardij snel zal ver
vallen als vloten en ondernemingen niet
snel moderniseren. De buitenlandse be
scherming voor eigen schepen blijkt voor
Nederlanders een groot nadeel.
De regering stelt voor een maximum
toelaatbaar percentage alcohol in het
bloed bij het wegverkeer in te voeren,
gecombineerd met een verplichte bloed
proef. Voor Nederland zal een promillage
van 0.50/00 gelden. Bij de berechting van
een Haarlemse rechter blijkt (in novem-
ber) hoe moeilijk het is om te bewijzen
dat een bepaald promillage ook onder
het rijden van kracht is. De rechter wordt
vrijgesproken omdat hij zich beroept op
de mogelijkheid, dat de alcohol, die latei-
in zijn bloed wordt aangetroffen, tijdens
het rijden nog geen invloed heeft uit
geoefend, aangezien het enige tijd kost
voor de alcohol de bloedbaan bereikt.
Als de rechter na een dodelijk ongeval
tot een boete wordt veroordeeld hoort
men opnieuw de term „klassejustitie".
Koningin Juliana deelt mee, dat zij
geen belangstelling meer heeft voor het
eerst gevonden kievitsei, zulks uit be
zorgdheid over de bedreiging van de
natuur.
Nederland praat met Engeland en
Duitsland over de produktie van verrijkt
uranium volgens het ultracentrifugestel-
sel, dat in Nederland is ontwikkeld. In
Nederland moeten twee fabrieken komen,
een voor de centrifuges en een voor de
produktie van verrijkt uranium.
In Amsterdam wordt de Stichting Jon
ge Onderzoekers opgericht, die bij jonge
ren belangstelling wil wekken voor de
wetenschap. Eind maart vertelt minister
De Block, dat de prijzen wel eens met
6.5 tot 7 procent kunnen stijgen. Hij
neemt nu maatregelen tegen kappers, pe
dicures, fotowinkels en ter zake van on
derhoudsmiddelen voor schoenen. Huis
artsen laat hij met rust omdat die zelf
beloven hun tarieven te bevriezen.
In Amsterdam en de Zaanstreek wor
den acties gevoerd tegen de mogelijke
vestiging van Progil, een zwavelkoolstof-
fabriek, in het gebied van het Noordzee
kanaal.
April.
Minister De Block kan het niet langer
aanzien en bevriest de prijzen, nadat hij
eerst nog maatregelen neemt tegen prij
zen van koelhuisboter, nylons, panty's
en garagetarieven. De werkgeversbon
den zijn boos omdat, zeggen zij, de mi
nister nu alle lasten op de ondernemin
gen legt. De prijsstop wordt afgekondigd
op 8 april. Op 1 april zegt de minister
in een tv-interview, dat hij nog geen
plannen heeft voor een algemene prijs
maatregel.
In Zeeland zal een kerncentrale ko
men. In Dodewaard aan de Waal wordt
door koningin Juliana de eerste
Nederlandse kernenergiecentrale (54 me
gawatt) in gebruik gesteld. De kosten
(140 miljoen) zijn opgebracht door de
regering, Euratom en vooral de gezamen
lijke Nederlandse elektriciteitsbedrijven.
De vakbonden proberen tot meer sa
menwerking te komen. Het Nederlands
Katholiek Vakverbond neemt het initia
tief voor besprekingen met NVV en CNV.
In ons hart blijken wij kleine kapita
listen te zijn. Een NIPO-onderzoek brengt
aan het licht, dat 90 procent van de
Nederlanders vindt, dat bedrijven winst
mogen maken. Meer dan de helft vindt
het geoorloofd als bij verlies personeel
wordt ontslagen. Dat gebeurt ook. Het
verpakkingsconcern Thomassen en Drij-
ver-Verblifa NV kondigt de sluiting van
de fabrieken aan in Krommenie (450
werknemers), Utrecht (220) en Dordrecht
(200). Zij zullen vermoedelijk in 1969
een verlies opleveren van 2 miljoen gul
den. De fabrieken in Doesburg en Leeuw
arden zullen worden uitgebreid. In de
Zaanstreek ontstaat grote onrust. Het ge
meentebestuur van Krommenie vraagt
lEESMID
GENEESMIDDELEN
BANDAGES
PARFUMERIE
U N GE KERKSTR.42 fli GO ES
WÊSE3SEE2MBL
de fabriek in haar plaats niet te sluiten.
Personeel en familieleden protesteren op
straat.
In Twenthe wordt uit 30 gemeenten
een gewest gevormd. De vereniging van
Nederlandse Gemeenten is daar sterk
voor. In een rapport bepleiten de ge
meenten de vorming van gewesten op
basis van samenwerking. Opheffen van
gemeenten is geen oplossing voor een
betere, bestuurlijke organisatie menen zij.
Het Volkerak, tussen Overflakkee en
Noord-Brabant, wordt afgesloten. Acht
tien dagen lang wordt hard gewerkt aan
de plaatsing van veertien caissons. Een
nieuw hoofdstuk in de Deltawerken.
Vervolg op pagina 1 van 2e blad
Kruiswoordpuzzel no. 160
Horizontaal: 1. plaats in Zwitserland - 5.
deel van de Ver. Staten - 9. kindergroet
10. meisjesnaam - 12. rivier in Siberië
14. meisjesnaam - 16. hemellichaam 17.
ongebonden - 18. deel van de kachel - 20
plaats in Overijssel 21. kostbaarheid
24. plaats in Japan - 26. verlaagde toon
28. uitroep - 29. zangnoot - 30. de dato
(afk.) - 31. snavel - 33. vogel - 35. fijn
weefsel - 37. spoedig - 38. deel van een
wedstrijd - 39. soort stof - 40. vaasje
41. in plaats van (afk.) - 43. reptiel - 44.
steen 46. zangnoot - 47. fr. onbep. vnw.
48. klaar - 50. Gode zij lof (Lat. afk.)
51. rivier in Overijssel - 53. plotselinge
bezetenheid - 56. zwijn - 59. gedroogde
halmen - 61. ontkenning - 62. keren
65. kat (eng.) - 66. toets alleen (muz.)
68. naar beneden gaan - 70. pers. vnw
71. alles bij elkaar - 72. plaats in Over
ijssel.
Verticaal: 1. vogel - 2. voorzetsel - 3.
soort huis - 4. tijdperk - 5. eng. telwoord
6. serie - 7. gewicht (afk.) - 8. onvrien
delijk 9. kerkelijk ambtsdrager - 11.
nauw - 13. vroegtijdig - 15. indien - 17.
nagerecht - 19. uitroep 20. in orde
22. pose - 23. soort belasting - 24. deel
van het hoofd - 25. achterdocht - 27.
broeikas - 30. zuidvrucht - 32. waarde
papier - 34. boom - 36. transportonder
neming - 37. elasticiteit - 40. dringend
42. weidedieren - 43. projectiel - 45.
gekke - 47. ijzerhoudende aarde - 49.
verhoogde toon - 51. herkauwer - 52.
meisjesnaam - 54. strijdperk - 55. et
cetera (afk.) - 57. kledingstuk - 58. rond
voorwerp - 60. woede - 63. vis - 64.
Europeaan - 67. grondtoon - 69. name
lijk (afk.).
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 159
Horizontaal: 1. amateur - 6. maandag
12. rot - 13. en - 15. lt - 16. ina - 17. mm
19. indiaan - 23. pl - 24. lakei - 25. pad
26. loop - 28. kerel - 30. so - 31. ako
33. ton - 34. marie - 36. dwaas - 38. edelo
40. as - 41. nr - 42. or - 43. sr - 45.
epiek - 48. inept - 50. genre - 52. eed
54. aat - 56. ik - 57. slaap - 59. enge
60. sik - 62. hoest - 63. ae - 65. klamboe
68. li - 69. alm - 71. ur - 72. to - 74. fee
75. liefste - 76. astraal.
Verticaal: 1. armslag - 2. mom - 3. at
4. ee - 5. uniek - 7. ala - 8. atap 9. di
10. anp - 11. galjoen - 14. dd - 18. pap
20. niets - 21. irene - 22. natal - 24.
loodsen - 27. ok - 29. ro - 30. si - 32.
manie - 34. merel - 35. restant - 37. are
39. don - 44. ogivaal - 46. pruik - 47.
kelim - 48. idaho - 49. steriel - 51." ek
53. ea - 55. ag - 58. poets - 59. est - 61.
klus - 64. eli - 66. art - 67. bl - 68. lea
70. me - 73. ot - 74. fa.
Ganzepoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES
