Markusse
aardgas
in kleuren
Het eerste leven op aarde
fl
Afwezig
straat: aller vuilnisbak
Predikbeurten
een oppas
Hygiënische art.
Maison Aubert
ico eï-luis Lange Delft 82
CYY\ini rix Sp oor
ONTSTAAN IN DE WERELDZEEëN
Welke opvatting heeft men tegenwoordig in natuurwetenschappelijke
kringen over het ontstaan van het leven op onze aarde? In het kortge
leden verschenen boek „Van molecuul tot mens", geschreven door de
Nederlandse biochemicus dr. M. Sluyser, is ook aan dit onderwerp enige
aandacht besteed.
Er is een theorie dat levenloze stof zich destijds heeft ontwikkeld
tot levende stof omdat dc klimatologische omstandigheden daarvoor toen
gunstig waren. In de oertijd, kort na de vorming van de aardkorst, be
vatte de lucht weinig vrije zuurstof en er drong toen zeer veel ultra
violette straling van de zon door tot het aardoppervlak. Deze omstan
digheden zijn gunstig voor het ontstaan van ingewikkelde scheikundige
verbindingen.
In de omstandigheden van toen.
In 1955 gelukte het de Amerikaanse
onderzoeker Miller verschillende amino
zuren uit eenvoudige gassen te laten ont
staan door in het laboratorium de om
standigheden zoals die vroeger op aarde
aanwezig geweest moeten zijn, na te
bootsen.
Het klinkt ongelooflijk, maar latere
onderzoekers konden dit bevestigen. Als
zij elektrische vonken lieten springen
door mengsels van koolmonoxyde, kool
zuur, stikstof, methaan, ammoniak en
waterstof, ontstonden hele series amino
zuren en nucleotiden.
Ultraviolette bestraling en verhitting
leidden tot de vorming van ingewik
kelde stoffen uit eenvoudige verbin
dingen. Aminozuren hechtten zich dan
vaak aaneen tot eiwitten, die in water
uitvlokten in de gedaante van kleine
bolletjes.
Levenssoep.
Op grond van deze gegevens aldus
dr. Sluyser is het vrijwel zeker dat
de wereldzeeën gedurende een bepaald
gedeelte van de oertijd een massale hoe
veelheid complex organisch materiaal
bevatten.
De zee was als het ware „een primi
tieve soep", waarin tal van gecompli
ceerde stoffen reacties met elkaar aan
gingen. De gespecialiseerde nucleïnezuren
en enzymen die wij nu kennen beston
den toen echter nog niet. In de primitieve
soep zaten eerder stoffen die meer alge
mene functies konden verrichten.
Hoe moeten wij dit alles en hier
komen wij zelf even aan het woord
nu onder één noemer brengen met het
scheppingsverhaal zoals wij dat van huis
uit hebben meegekregen? Bij die wereld
zeeën waarin het eerste leven ontstaan
zou zijn, dachten wij aan het „en de
Geest Gods zweefde op de wateren...."
Het resultaat van enkele overpeinzingen
en naspeuringen moge hieronder volgen.
Het scheppingsverhaal.
In de bijbel begint het eerste boek
van Mozes, genaamd Genesis, met de
mededeling dat God in den beginne he
mel en aarde schiep. De aarde was
zo vernemen wij dan verder woest en
ledig. Nu veronderstellen de geleerden
die de natuurwetenschap beoefenen, dat
het twee miljard jaren heeft geduurd
voordat de allereerste levende wezens op
onze planeet ontstonden.
Die woeste en ledige periode zou dan
wel een hele lange tijd geduurd hebben,
hetgeen moeilijk te rijmen is met het
verdere verhaal over de schepping.
Daarin wordt ons immers verteld dat
God voor zijn gehele scheppingswerk
inclusief het eerste mensenpaar slechts
zes dagen nodig gehad zou hebben.
Zo zou men er toe kunnen komen te
veronderstellen dat die dagen uit de
bijbel niet letterlijk maar figuurlijk
moeten worden opgevat. Want in die
zelfde natuurwetenschappelijke kringen
spreekt men over een miljoenjarige ont
wikkeling om van het levend organisme
in zijn simpelste vorm tot het hoogste
leven op aarde de mens te komen.
Een wegwijzer.
Wij hebben er de „Wegwijzer door de
Bijbel" van dr. H. J. Heering op nage
slagen en dat leidde tot de ontdekking
dat de moderne theologie met dit alles
hoegenaamd geen moeite heeft. De be
treffende verzen van Genesis ontlenen
hun betekenis niet aan hun letterlijke
inhoud. Het centrale thema van het
scheppingsverhaal dient gezocht te wor
den in Gods majesteitelijke woorden:
„Er zij...."
Dat is dus een heel andere benade
ringswijze. Het scheppingsvexTxaal
aldus dr. Heering is geen natuur
wetenschappelijke theorie, het is een
verkondiging, een geloofsvisie waarin
Gods stralende scheppingsmacht gestalte
krijgt.
Wil men echter rationalistisch te werk
gaan, dan kan het ons nog treffen
dat de verteller, in volstrekte afwijking
van alle andere scheppingsmyten, iets
bevroed heeft van de groei van het leven
op aax-de, waax-bij planten, vissen en
vogels er eerder waren dan de zoog
dieren en de mens maar een laatkomer
is in de schepping!
Nu ongunstiger.
Tot slot laten we dr Sluyser nog
maals aan het woord over een opmerke
lijk facet van dit boeiende onderwerp. In
de tijd dat het allereerste primitieve
leven op aarde ontstond, waren er geen
andere (hoger ontwikkelde) levende or
ganismen. Tegenwoordig worden orga
nische stoffen gewoonlijk opgegeten door
bacteriën, schimmels, insecten en derge
lijke, vóór zij zich kunnen onwikkelen
tot meer ingewikkelde structuren. In de
vi-oege oertijd, toen er nog geen leven
was gebeui'de dit niet.
Er is wel eens gezegd dat de afwe
zigheid van leven één van de belang
rijkste voorwaarden is voor het ont
staan van het leven. Heden ten dage
zijn dus de voorwaarden zeer ongunstig.
Ten eerste zit er veel zuurstof in de lucht
zodat organische stoffen gemakkelijk
worden geoxydeerd en afgebroken. Ten
tweede verhindert een ozonscherm in de
atmosfeer dat veel kortegolf ultraviolette
straling ons bereikt, zodat allerlei foto-
technische pi'ocessen niet mogelijk zijn.
En -ten derde zwerven miljarden veel
vraten op aarde rond.
Dr. Alfreda Briedé.
(Nadruk verboden).
De zogenaamde Nedei-landse zindelijk
heid is al lang tot een illusie vervlogen.
Het is ontstellend wat de Nedeilander
maar op stx-aat deponeert. Kijk eens
hoe winkelstraten er uitzien na een wat
drukke koopdag! Daar liggen op de
trottoirs dan niet alleen de lege zakjes
van patat frites, van sigaretten of van
chocola, men werpt er ook gerust de
vellen vex-pakkingspapier neer waar
in men in een winkel juist een aankoop
heeft meegekx-egen. Aan het einde van
b.v. een zaterdagmiddag liggen de trot
toirs der winkelstraten bezaaid met
allerlei afval, zelfs ook wanneer er in
die straat vuilnisbakken zijn aange
bracht waarin men het afval zou kun
nen deponeren.
Maar ook op vele verpozingsplekjes
in de natuur constateert men de onver
schilligheid van de Nederlanders ten
aanzien van het aantrekkelijk houden
van jal die plekjes. De geest van „als
ik er maar van af ben" lijkt zich in alle
geledingen van onze maatschappij voor
te doen.
Tijdens een puzzlerit, die we dezer
dagen meemaakten, wex-d bij een der
controleposten aan de inzittenden van
de auto's een kax-tonnetje limonade aan
geboden. Na die controlepost kom men
over een lange afstand het spoor van de
route volgen aan de hand van de op
straat gesxneten lege pyramides. Men zou
mexxen, dat het toch een kleine moeite
is om die lege verpakking in de auto te
houden tot men thuis is. Maar die be
leefdheid tegenover de mede-weggebrui
ker schijnt de Nederlander niet te kun
nen opbrengen.
Toch zijn het allemaal keurige mensen,
mensen, die zich aan dit euvel bezon
digen. Mensen die er niet aan zouden
denken om thuis hun afval maar op de
grond te gooien, zelfs niet als ze in de
tuin zitten. Daar moet het allemaal wel
proper en opgeruimd zijn. Zodra het
echter de openbare straat of grond be
treft, meent men dat die wel als alge
mene vuilnisbak dienst kan doen. Mis
schien veronderstelt men, dat er overal
wel gemeentemannetjes rondlopen om
ieders weggeworpen afval netjes op te
vegen en zó Nederland schoon te houden.
Misschien gebeurt dat hier en daar ook
wel, noodgedwongen, om het aanzien van
onze steden en dorpen, onze parken en
bossen althans nog een beetje behoorlijk
aanzien te doen behouden, doch dage
lijks is dit uitex-aard ondoenlijk.
A.N.W.B. en Staatsbosbeheer beijveren
zich om propaganda te maken voor het
schoonhouden van de natuur. Veel effect
heeft het helaas niet, zoals we dage
lijks kunnen constateren. Toch is het
hoognodig dat dit geschiedt, maar het
zou ook op bredere schaal moeten gebeu
ren. Op de lagere en middelbare scholen,
bij de speeltuin- en andere jeugdvereni
gingen zou er periodiek op gewezen moe
ten wox-den, dat men afval niet op straat,
in park of bos mag achterlaten doch
altijd in de daarvoor bestemde bakken
dient te deponeren of mee moet nemen
tot men weer thuis is.
Nederland biedt in dit opzicht een
groot vex-schil met het buitenland. Kijk
maar eens in andere landen x-ond, men
vindt er minder afval op straat en slechts
hoogstzelden zal men in de natuur het
afval van picknicks tegenkomen.
Het gaat om de instelling van de
mens. Ondanks al onze ethische begrip
pen is er in Nederland een grote onver
schilligheid ten opzichte van het open
bare leven en het welzijn van anderen.
Maar de zelfde mensen, die nu onna
denkend hun afval op straat lozen, erge
ren zich ook aan een slordige met afval
besmeurde straat of een mooi plekje in
de natuur, als hun oog er op valt. Het
weggooien komt in de meeste gevallen
index-daad voort uit onnadenkendheid, ge
paard aan gemakzucht. Er moeten toch
methoden bedacht kunnen wox-den om
het publiek op dit euvel te wijzen, het de
openbax-e straat ook als zijn eigendom
te doen zien voor welks aanzien men
mede verantwoordelijk is.
Het bestrijden van de onvex-schillig-
heid in deze wordt een steeds nood
zakelijker taak, want het euvel neemt
toe, mede als gevolg van de steeds meer
voox-komende weggooi-verpakkingen. Het
zou o.a. zeker kunnen geschieden als
onderdeel van de lessen op school in na
tuurlijke historie e.d. Een voortdurend
blijven hameren op het schoonhouden
van straten, pax-ken en bossen door alle
daarvoor in aanmerking komende in
stanties is daarnaast zeker aan te beve
len. Opdat we ons tenslotte wat minder
behoeven te schamen!
H. van Wermeskerken.
ZONDAGDIENST ARTSEN
Dit weekend doen dienst dokter
Janssen, te!. (01108) 3.19 en
dokter Van Arkel. tel. (01107)
3 18.
WATERSTANDEN
Üq geldig voor
de noordkust
van
Noord-Beveland
SEPTEMBER
hoogwater
6 zaterdag
10.02
t
22.46
7 zondag
11.16
8 maandag
0.00
12.24
9 dinsdag
0.57
13.14
10 woensdag
1.40
13.55
11 donderdag
2.16
14.30
12 vrijdag
2.47
15.02
voor zondag 7 sept. 1969.
Ned. Hcrv. Kerk CoRjnsplaat
10 uur ds. Ytsma (jeugd7
dienst) en 2.30 uur ds. Yts
ma (voorbei-. H. A.).
Ncd.Herv. Kerk Kamperland
10 en 2.30 uur ds. Alb. 'van
den Ban.
Ned. Herv. Kerk Kats
9 uur ds. J. Visbeek.
Ned. Herv. Kerk Kortgene
9 en 10.30 uur de heer Stam.
Ncd.Herv. Kerk Wissenkerke
9 uur de heer Kraak, 10.30
dn 2.30 uur ds. Boonstra uit
Haarlem.
Ned. Herv. Kerk Geersdxjli
9 uur ds. Kwakkelstein van
Goes en 2.30 uur de heer
Kraak.
Geref. Kerk Kamperland
10 en 2.30 uur ds. Poelman.
Geref. Kerk Colijnsplaat
10 en 2.30 uur ds. Schippers
van Amsterdam.
Geref. Kerk Geersdiik
10.30 en 2.30 uur ds. Blok
land.
Geref. Kerk Wissenkerke
1*0.30 uur ds. Noordhoff van
Wemeldinge en 2.30 uur ds.
Boonstra van Haarlem.
Geref. Gem. Kamperland
10 en 5 uur leesdienst.
Geref. Gem. Colijnsplaat
10 en 6 uur leesdienst.
Geref. Gem. Kortgene
10, 2.30 en 6 uur leesdienst.
Dondei-dag 11 sept. 7.30 uur
ds. Slagboom, Chr. Geref.
Pred. te Dordrecht. Tijdrede
(voor S.G.P.).
Kamperland (H. Mis).
Zondag 10 uur camping „De
Molenhoek".
Goes (H. Mis).
Zaterdagavond 7 uur en
zondagmorgen 9 en 10.30
uur.
Op 6 september
hoopt
G. Clement
zijn 80ste verjaardag
te vieren in het De
Casembroothuis.
Felicitaties vanaf
19.00 uur.
Bij ons vertrek naar Goes
voor heel Geersdijk een
hartelijke groet en tot we
derzien.
Fam. H. Versluijs.
L. P. v. d. Spiegelstraat 5,
Goes.
Tevens worden alle dona
ties en lidmaatschappen
opgezegd.
dokter Van Arkel
van 13 t/m 28 september
Dokter 't Hart neemt
waar en houdt spreekuur
te Wissenkerke steeds op
maandag-, woensdag- en
vrijdagmiddag van 1.00
1.30 uur.
GEVRAAGD
voor onze zoon van ruim
2 jaar op dinsdag en don
derdag.
M. Zandee - Sturm,
Zuidlangeweg 12, Colijns
plaat, Tel. 01199 - 366.
voor dames en heren.
Gratis px-ijscrt. in blan
co gesl. br. Gratis te
spreken v. 108 u.
v. Gaienstr. 14a (zijstr.
Goudse Rijw.) R'dam-1,
Tel. 010- 111561 (reeds
50 jr. gevestigd).
Voor het vangen van zeebaars hebben wij
TROLLING JIGS (nylon)
en
PILKERS
in gramgewichten van 20500 gram.
Voorstraat 7
Hebt u iets tegen een
gastvrij onthaal?
Het leven kan veraangenamen door
Het maakt van uw huis een thuis.
Laat daarom uw interieur op aardgasgebied verzorgen
door de vakman.
Door middel van een
HAARD, GEVELKACHEL, GEYSER,
GASBOILER, GASFORNUIS of COMFOOR.
Vraag vrijblijvend inlichtingen bij de
ERKENDE vakman.
Installatiebedrijf
Lood-en Zinkwerk, Verlichting
Koud-en Warmwater sanitair
Gascomforen en Fornuizen
Huishoudelijke artikelen
GereedschappenVerf-en Ijzerwaren.
B
HOOFDSTR.49 -KORTGENE - TEL.Ö1108-221
ERKEND GASINSTALLATEUR.
Kortgene Telefoon 01108 - 221.
Marklin Meccano Telefoon (01180) 40 34
Middelburg
DRUKKERIJ MARKUSSE WISSENKERKE
Telefoon 01107 - 3 08 Postbus 1.
Een modern Zeeuws grafisch bedrijf dat gespecialiseerd is op het leveren
van
DE ALLERMODERNSTE MACHINES
EN MATERIALEN
BENEVENS VAKKUNDIG PERSONEEL
STAAN TOT UW BESCHIKKING.
VRAAG OFFERTE.
