NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
De
cabfWgB
Plonvier heeft DE schoenen
Economie op ho!
Fabery de Jonge
PV ÜE BLAUWE DOFFER Kortgcnc
No. 3366
Zaterdag 30 augustus 1969
72e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs f 3.per half jaar Franco per post f 13.50 per jaar Advertenties 15 ct per inm, excl. BTW
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen.
INFLATIE SPOOK PRESENTEERT HOGE RENTEREKENING
De economieën van de rijke industrielanden vertonen op het ogenblik
gelijkenis met een televisietoestel dat een snelrollend beeld produceert en
dat met behulp van welke knop dan ook, niet meer tot een normaal
beeld is terug te brengen. Het lijkt er op alsof in de westerse landen
de gunstige conjunctuur aan het doordraaien is en dat zij met klasieke
middelen niet meer is te matigen.
De reparateurs zijn de monetaire autoriteiten, die van mening zijn dat
de oorzaak moet worden gezocht in een overmatig aanwezige koopkracht
en een te gro,te kredietruimte, welke zij trachten af te remmen door aan
de discontoschroef te draaien. Dat gebeurde bijvoorbeeld in Frankrijk,
Engeland en de V.S. en nu ook weer in Nederland. Het renteniveau stijgt
steeds hoger en velen vragen zich bezorgd af waar deze ontwikkeling
moet eindigen.
Blijkbaar komt er geen einde aan de
prijsstijging!
De thans waarneembare rente-explosie
is rechtstreeks veroorzaakt door steeds
sneller elkaar opvolgende inflatiegolven
in het verleden in verschillende landen.
Vooral de Ver. Staten hebben hierbij
in het laatste halfjaar in de voorste
gelederen gestaan. Het prijspeil moet
daar met ca. 6 °/o zijn gestegen.
Een stijgend prijspeil stuwt de ac
tiviteit in het bedrijfsleven sterk op en
de ondernemers zijn in zo'n stemming
bereid een hoge prijs te betalen om hun
activiteiten uit te breiden. De renteprijs
wordt op de koop toegenomen. Banken,
die er ook zijn om geld te verdienen,
geven hun klanten graag service en het
gevolg is dat de fabrikanten van machi
nes, de aannemers en installateurs volop
in de orders komen. De inflatie wordt
versterkt door de psychose dat er aan
de prijsstijging geen einde komt en de
geschiedenis van na de oorlog bewijst
dat die zienswijze juist is.
Eurodollars.
De grote zakenactiviteiten in de V.S.
heeft er toe geleid dat met name de
grote bedrijven daar geweldige bedragen
in Eurodollars in ons werelddeel hebben
geleend.
Deze internationale leningsactiviteiten
worden intensiever naarmate zich meer
geweldige concerns aandienen waar
voor de grenzen geen belemmering vor
men. Deze geldbeweging heeft ook de
rente in Europa opgestuwd. Een zelfstan
dige factor voor interest-verhoging vormt
de kooplust van consumenten, die over
steeds meer koopkracht gaan beschikken.
De consumenten-massa is niet (meer) be-
reid om het verbruik op te schorten,
aangetrokken door een hoog renteper
centage van een langlopende lening.
Dit verschijnsel is duidelijk waarneem
baar in Engeland waar de regering de
koopkracht wil afromen door een 25-
jarige lening die liefst ruim 9 rente
zal geven, maar waarvan niet zeker is
dat zij zal slagen.
Matiging.
Intussen kan het niet anders dan dat
de ongekend hoge rente gevolgen heeft
voor het maatschappelijk leven. Het
Nederlandse bedrijfsleven dat nog steeds
met een prijsstop worstelt, ziet zich voor
het merkwaardige feit geplaatst dat de
Nederlandsche Bank zich daaraan niet
kan houden. Gedwongen door de inter
nationale ontwikkeling moest prof. Zijl
stra zijn geldprijs wel verhogen omdat
het Nederlandse geld anders eenvoudig
in het buitenland wordt belegd.
Dit maakt de toekomst voor het Ne
derlandse loon- en prijspijl er niet roos
kleuriger op. Het inflatiespook komt de
rekening aanbieden. Wij mogen alleen
maar hopen dat handel en industrie zich
de wenk van onze nationale bank bewust
zijn en hun investeringen matigen. Ove
rigens kunnen wij er op vertrouwen dat
ook de kredietrestrictie zijn uitwerking
niet zal missen.
Elke abnormale situatie schaadt de
economie. Zo ook deze rente-eruptie.
Wij memoreerden al dat de bedrijf sko-
lossen door een hoge rentestand niet
zo gemakkelijk worden afgeschrikt. Zij
hebben reserves, kunnen voor een goed
deel zelf financieren en houden zich aan
een langdurige planning, ongeacht de
kosten. Kleinere bedrijven hebben niet
zo'n lange adem. Zij moeten veel eerder
hun investeringsbakens verzetten. Bij
een hoge rente remt dit hun ontwik
keling.
Kloof breder.
Het gevolg is, dat de efficiency-premie
in veel ruimere mate en gedurende
langere tijd toevalt aan het grote ka
pitaalintensieve bedrijfsleven. Hiermee
wordt de economische afstand tussen
grote en kleine bedrijven vergroot en een
ideaal klimaat geschapen om het midden-
en kleinbedrijf verder te schaden. Met
het oog op de hier heersende moeilijk
heden moet dit wel bijzonder worden
betreurd.
Ook in de particuliere sector brengt
de wel zeer hoge rente zorgen. Voor hen
die plannen hebben om met een hypo
theek een huis te bouwen zal er veelal
sprake zijn van uitstel. Als wij naast deze
rentestijging de aanbeveling zien van de
S.E.R. om de huurverhoging uit te stellen
dan kunnen wij ons de zorgen voorstellen
van minister Schut over het bouwpro
gramma van de naaste toekomst. Ook in
de sector van de lagere en centrale over
heden zal de hoge rente menige zorg
Er is in de loop der jaren veel studie
gemaakt van de vraag wat precies met
„medezeggenschap" wordt bedoeld. In de
jaren na de tweede wereldoorlog is lang
zamerhand de gewoonte gegroeid dit be
grip te ontleden in: medeweten, mede-
spreken en medebeslissen.
Men pleegt er dan bij aan te tekenen
dat deze drie fasen in elkaar kunnen
'n Cadeau-ideetje: dit beeldige
bonbonbakje van juwelierspleet
kost slechtst 15,50. Kunt u er
nog best wat,,smaakvolle"bon
bons bijdoen...
Komtu gauw een kijkje nemen?
Juweliers - Goes
brengen. Minister Witteveen moet met
een hoog bod komen om een staatslening
geplaatst te krijgen en op welke voor
waarden zullen de lagere publiekrechte
lijke lichamen hun niet te stillen geld
dorst lessen?
Adem in.
Geen wonder dat in de laatste weken
de effectenbeurs de adem inhoudt. De
koersen van obligaties komen onder druk
en in het verlengde daarvan zakken ook
de aandelenkoersen. Er bestaat alom een
sfeer van afwachten en economische on
zekerheid. Nog draait het bedrijfsleven
op volle toeren met een grote vraag naar
arbeidskracht, waarbij de lonen de nei
ging hebben verder naar boven te klim
men. De duurtegolf is nog geen halt toe
geroepen en de vakbonden bereiden zich
voor op het stellen van nieuwe loon
eisen. Het kostenniveau van het bedrijfs
leven stijgt nog steeds en, indachtig
aan het woord dat geen enkele boom tot
in de hemel groeit, kan het niet anders
of er zullen slachtoffers vallen. Het
monetair bestel in de wereld schudt op
zijn grondvesten.
De komende maanden zullen in ver
schillende landen weer valuta-spannigen
brengen. Voordat de herfstregens op de
daken kletteren zullen ook anderen dan
natuurkrachten onze welvaartsdroom ko
men verstoren.
Drs. A. van Mierlo.
(Nadruk verboden).
overgaan. Zo zeer zelfs, dat het moeilijk
is uit te maken waar het medespx-eken
eindigt en het medebeslissen begint.
De drang naar medezeggenschap vindt
afgezien van de politieke ooi*sprong
voedsel in de ontwikkeling van de
maatschappij, die ons een geëmancipeer
de (ax-beiders)bevolking laat zien, door
gaans wei-leende in grote produktie-een-
heden.
De oplossing van het vraagstuk ligt in
een vertikale en horizontale delegatie
van de besluitvorming, zo ver als moge
lijk is, d.w.z. zo ver als in overeenstem
ming is met de kwaliteiten van hen, die
in feite met de besluitvox-ming wox-den
belast.
Aldus is het vraagstuk van de mede
zeggenschap in wezen: a. een vi-aagstuk
van leiderschap; b. een vraagstuk van
nog vex-dex-e ontwikkeling en emancipa
tie van de (werknemers)bevolking.
De oplossing van het onderhavige pro
bleem der medezeggenschap is in wezen
een vraag van leiderschap, omdat de lei
der inzicht in de gewijzigde constellatie
moet hebben. Hij moet bovendien de
innerlijke bereidheid en de kwaliteiten
hebben om het medeweten en medespx-e-
ken tot in alle geledingen van de onder
neming te stimuleren en de besluitvor
ming zo ver mogelijk te spreiden. Hier
ligt een permanente educatieve taaie, die
ook een technisch-organisatorisch belang
in zich bergt.
Leiders die nalaten een dusdanig beleid
te volgen, vex*groten het px-obleem van
de medezeggenschap en remmen de wel-
vaax-t af.
De oplossing van het probleem van de
medezeggenschap ligt in een nog verdere
emancipatie van de (werknemers)bevol
king, d.w.z. in een verdere toeneming van
het ontwikkelingsniveau en van de ka
raktereigenschappen. Ook deze moeten
worden gestimuleei-d.
De wenselijkheid van een beleid als
hiex-boven beschreven wordt vrijwel door
niemand ontkend. Velen menen echter
dat daarmee niet kan worden volstaan.
Het vraagstuk van de medezeggenschap
wordt door hen in feite van nog andere
strekking geacht. Zij berust in hoofdzaak
op de volgende gx-onden:
1.) Er bestaat een diep geworteld ge
voel van wanti-ouwen tegen de bezittende
klasse in het algemeen en de leiders in
het bijzonder. (Dit gevoel van wantrou
wen kan h.i. alleen worden weggeno
men, indien de werknemers zelf in de
leiding zijn vertegenwoordigd);
2.) Als gevolg van de ontwikkeling
van de techniek woi*den de ondernemin
gen steeds groter. Zij woi-den steeds min
der overzichtelijk; er is een enox-me (on-
controleei'bare) macht in de handen van
zeer weinigen.
Ook hier dus wantx-ouwen tegenover
de leiders.
Hoe kan de gewenste medezeggenschap
tot stand worden gebracht?
In de eerste plaats denken we hier
aan de ondei-nemingsraden, die echter
slechts een zeer bescheiden bijdrage tot
de medezeggenschap opleveren.
Men hoort ook wel spreken van de
arbeidsdirecteui-, een in ons land onbe
kende figuur. In Duitsland kent men in
Horizontaal: 1. afzichtelijk wezen - 6.
middeleeuws bouwweiic - 11. pl. in O-
verijsel - 12. ontkenning - 13. lucht
strijdkrachten (afk.) - 14. bedorven - 16.
kloostervoogd - 18. bijwoox-d - 19. gezel
lig - 20. gx-oente - 22. Europese hoofd
plaats - 24. soort kansspel - 26. gebrek
28. inhoudsmaat - 29. geneesheer - 30.
schatten - 32. hemellichaam - 33. deel
van het lichaam - 34. jongensnaam - 37.
drank - 39. dunne - 42. plaats op de
Veluwe - 43. ijzer-oxide - 44. hetzelfde
45. telwoox-d - 46. tip - 49. bloedvat - 51.
ton - 54. Eng. telwoord - 55. watering
56. vogel - 58. plaats in Gelderland - 59.
deel van een schip - 60. beti-ekking - 61.
plaats in Gelderland.
Horizontaal: 1. ochtend - 6. protest - 11.
la - 12. degelijk - 14. re 15. vlet - 17.
wees - 20. lenen - 22. gex-st - 23. atol
25. lenig 27. sier - 29. notie - 31. ere
32. delta - 33. te - 34. eren - 36. kaan
38. An - 39. ga - 40. ir - 41. ld - 42. eg
43. ma - 44. slcat - 46. klef - 48. ea
50. aneta - 52. aal - 54. laars - 56. agio
57. gax-en - 59. klep - 60. negen - 62.
medio - 64. dx-as - 66. tere - 67. ad - 69.
standje - 72. mg - 73. geratel - 74. legende
bepaalde ondernemingen de ai-beidsdi-
recteur, een niet door de werknemers
rechtstreeks gekozen x-epresentant in de
dix-ectie, belast met de behandeling van
ai'beidszaken.
Dit middel ter vex-krijging van mede
zeggenschap der arbeidex-s is als zodanig
een volledige mislukking te noemen. Im
mers, hoe meer medezeggenschap de ar-
beidsdirecteur in de directie heeft, des
te minder beschikken de arbeiders per
soonlijk daarover. Deze oplossing komt
echt niet tegemoet aan de gevolgen van
de emancipatie en de ontwikkeling dei-
techniek. Hetzelfde is in feite het geval
met „arbeidex-scommissarissen", die in
wezen meer als deskundigen fungeren
met alle konsekwenties van dien. Zij
hebben geen boodschap aan de werkne
mers, noch zij aan hen.
Voor Nedex-land staan er gelukkig
andere wegen open, zoals een uitbrei
ding der bevoegdheden van de onder
nemingsraden. En daarover wordt over
leg gepleegd op hoog niveau.
Mr. N. W. A. van Eijk.
(Nadruk vei-boden).
Uitslag concours DUFFEL op 23 aug.
Deelname 194 duiven.
1
J.
C. de Fouw 12.01.37 67.871
105
2
W
Filius
04.10 67.800
102.9
3
J.
S. Versprille
05.48 67 891
100.8
4
J,
Vex-wei Jr.
13.27 75.711
98.7
5
A.
Abrahamse
13.06 75.288
96.6
6
S.
M. Branderhorst
15.59 77.047
94.5
7
M
van B elzen
16.07 76.509
92.4
8
A
J. Bouterse
12.03 72.406
90.3
9
A.
Abrahamse
15.51 2
88.2
10
J.
C. de Fouw
08.41 2
86.1
Verticaal: 1. ziekte - 2. gewicht - 3. deel
van de hals - 4. losse naad - 5. steen
massa - 6. mep - 7. vleesgerecht - 8. een
zekex-e - 9. bijwoord - 10. leger - 15. vader
of moeder - 17. hersens als zetel v. h.
verstand - 19. het kiezen - 21. hetzelfde
23. voorzetsel - 25. bid (lat.) - 27. onzin
28. stx-ijdmacht - 31. inhoudsmaat - 34.
dierenlijk - 35. Eux-opeaan - 36. matei-ie
37. omhulsel waarin rupsen zich inspin
nen - 38. deel van een wedstrijd - 39.
zijrivier van de Donau - 40. etcetex-a (afk.)
41. sterk aftreksel - 47. windrichting
48. dunne - 49. sierplant - 50. eenmaal
52. gx-oet - 53. seconde - 56. groet - 57.
herkauwer.
Verticaal: 1. olifant - 2. ca - 3. eden - 4.
netel - 5. dg - 6. pl - 7. rijweg - 8. oker
9. sr - 10. Tehei-an - 13. eb - 15. vlot
16. lelie - 18. Essen - 19. stil - 21. neen
22. giek - 24. toegang - 26. nr - 28.
ctagex-e - 30. Erika - 32. dadel - 35. era
37. all - 43. maandag - 44. stoer - 45.
taan - 46. klem - 47. fakir - 49. asperge
51. eind - 53. ar - 55. aloe - 57. geste
58. netje - 61. gast - 63. deeg - 65. nn
68. de - 70. al - 71. dl - 72. md.
Ganzcpoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 142
