NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
ONWEERSBUI
9
Plouvier heeft DE schoenen
Wat gebeurt er tijdens een
MEI
Waar blijven we met ons AFVAL
DE COÖPERATIEVE
te Colijnsplaat en
te Kamperland
No. 3298
Zaterdag 4 mei 1968
71e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs 2.50 per half jaar Franco per post f 5.00 per half jaar Advertenties 15 cent per mm
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen.
MEI 1968
Bloeimaand
31 dagen
Normaal gemiddelde tem
peratuur 12,215°C
Maanstanden
5 mei: E.K. 18.54 uur
12 mei: V.M. 14.05 uur
19 mei: L.K. 6.44 uur
27 mei: N.M. 8.30 uur
Springtij op 14. 29 mei
Doodtij op 7. 21 mei
Christelijke feestdagen:
23 mei: Hemelvaartsdag
4 mei: dodenherdenking
5 mei: nationale feestdag,
(capitulatie van Duitsland)
Wanneer onweersbuien ontstaan, is er al
tijd een heftige verticale luchtbeweging aan
de gang. waarbij de wolken soms in een
snelle optilling tot meer dan 25 km boven het
aardoppervlak terecht kunnen komen. Deze
verticale beweging kan ontstaan via ver
warming van de atmosfeer door de opper
vlakte van onze planeet, ook door de wer
king van een front van koude en door tem
peratuurverschillen tussen de zee en het
land. Een cumuluswolk kan op die manier
worden opgetild, zolang er alleen opwaartse
bewegingen in aanwezig zijn veranderen ze
niet aTs zodanig.
Onweerswolken, cumulonimbuswolken ken
merken zich door zowel stijgende als da
lende interne bewegingen. De ontwikkeling
van een cumuluswolk tot onweerswolk vindt
plaats in drie stadia. Het eerste stadium
wordt bereikt zodra een cumuluswolk door
de erin voorkomende verticale stromingen
zich uit gaat strekken tot omstreeks 8000
meter hoogte.
Volwassen wordt de onweerswolk pas zo
dra de opstijgende lucht zo hoog komt dat
er neerslag kan ontstaan. Deze neerslag is
mogelijk doordat de lucht in de wolk niet
langer warmer is dan de omgevende atmos
feer. De vallende ijskristallen en regendrup
pels koelen de lucht nu af en er ontstaan
neerwaartse stromingen.
Het derde en laatste eindstadium van de
onweerswolk begint wanneer de wolk zich
in dalende lucht bevindt, zodat er niets meer
opstijgt en afkoelt. Daardoor wordt de neer
slag minder om tenslotte op te houden.
Bliksem.
De bliksem die gepaard gaat met een
De normaal gemiddelde maandtemperatuur
die zich vanaf janurai in opwaartse lijn heeft
bewogen, zet zich tot augustus voort, dus
ook in mei. In augustus begint de lijn zich
in benedenwaartse richting te bewegen, na
dat in juli het hoogste gemiddelde is be
reikt, 19UC. De afkoeling zet dan door tot
de 3,5°C., waarmee januari het moet doen.
De betiteling bloeimaand is uiteraard afge
leid van het bekende gebeuren in de natuur
die nu definitief bezit neemt van alle bomen,
struiken en planten.
De dierenriem, die tot 20 mei nog in het
teken van de Stier staat, schuift op naar
dat van de Tweelingen. Het lengen der
dagen heeft nog respijt tot 5 juli. De pla
neet Saturnus is in de voor- en nanacht
zichtbaar. Venus nadert het eind van zijn
loopbaan als morgenster, maar blijft nog
wel even als zodanig zichtbaar.
onweer, ontstaat ten gevolge van de aan
trekking tussen tegenstelde ladingen. Deze
kunnen zowel binnen een onweerswolk plaats
vinden als tussen een wolk en de aarde.
Gewoonlijk is de lading van onze aardbol
negatief door een overschot aan elektronen
ten opzichte van de atmosfeer. De negatieve
ladingen bevinden zich in een temperatuur-
gebied tussen 0 en 18° C. In het lagere
gedeelte van een onweerswolk bevinden zich
positieve ladingen, omringd door negatieve.
Wordt de elektrische spanning hoog genoeg,
dan vereffent de bliksem de lading tussen
woik en aarde'; of tusèen ladingen "binnen de
wolk. Meer dan 60% van de flitsen doen
zich in een wolk of tussen wolken voor.
Een bliksemstraal tussen een wolk en de
aarde begint met een zwakke voorontlading
uil de wolk, de aarde reageert onmiddellijk
met een felle hoofdontlading. Voor de vonk-
vorming is bijzonder weinig tijd nodig. Ze
kan in minder dan een tiende seconde, bij
een spanning van 30 miljoen volt, een stroom-
sterkte van 100.000 ampère bereiken. Zo
overtreft de totale energie van een flinke
onweersbui met 3.000.000.000.000 watt vele
malen die van een atoombom.
Afstand.
Voor de waarnemer is het tamelijk een
voudig de afstand die hem van een onweers
bui scheidt, te bepalen. Omdat het licht zich
met een snelheid van bijna 300.000 km per
seconde voortbeweegt en het geluid met een
snelheid van 340 m per seconde kan men
een eenvoudig sommetje maken. De geluids
snelheid is 1 kilometer per drie seconden.
Door nu het aantal seconden te tellen kan
men zo de afstand bepalen.
Bliksem kan gevaarlijk zijn, alleen al in
de Ver. Staten slaat hij duizenden malen per
jaar in, waarbij voor miljoenen guldens scha
de wordt aangericht en gemiddeld meer dan
200 mensen de dood vinden. Gelukkig zijn
er eenvoudige middelen om zich te bevei
ligen tegen de bliksem.
Tijdens een onweer is het gevaarlijk onder
een boom te gaan staan of in een zeilboot
op het water te wezen. In een auto of vlieg
tuig daarentegen is men veilig, ook al slaat
de bliksem in, omdat de ontlading afvloeit
langs de metalen buitenzijde (natuurkundig
vastgelegd in de wet van Faraday). Grote
gebouwen van gewapend beton kunnen zo
de inwonenden beschermen dank zij het me
talen vlechtwerk in de betonmuren.
Houten huizen hebben evenals bomen een
grote elektrische weerstand en kunnen bij
een inslag ernstig worden beschadigd.
Een bliksemafleider is geen overbodige
weelde, hij zorgt ervoor dat de elektriciteit
zonder moeilijkheden buiten een huis langs
kan afvloeien tot in het grondwater of naar
de lucht, zodat u veilig in uw huis het boei
end spel van de natuur kunt volgen.
Bedenk wel, dat uitlopertjes van de blik
sem zich kunnen afsplitsen en dan graag via
antennes, e.d. door de huizen heen naar de
aarde afvloeien. Daarom is het raadzaam
bij naderend onweer tijdig het antennesnoer
binnenskamers uit het antennecontact te ne
men, teneinde uw televisie resp. radio
toestel tegen deze vorm van inslag te be
veiligen.
(Nadruk verboden).
Drs. F. van Vreeuwyck.
Toekomst.
Deze bepaald niet opwekkende woorden
zijn afkomstig van ir. P. v. Locht, nauw
betrokken bij het probleem van de veront
reiniging van onze samenleving nu en vooral
ook in de toekomst. Buiten de enorme hoe
veelheden afval die door de industrie in het
water en in de lucht worden gebracht blijken
ook andere oorzaken mee te spelen.
De vuilnisbakken die wij buiten de deur
zetten op bepaalde tijden vormen een onge
looflijke hoeveelheid afval. Door de reini
gingsdiensten opgehaald meer dan vier en
een nalf miljoen ton per jaar. Het betekent
niet minder dan 370 kilo per hoofd der be
volking. En we verwachten dat tegen het jaar
2000 die hoeveelheid verdrievoudigd zal zijn
of nog meer.
In totaal zal er dan omstreeks 15 miljoen
ton afval zijn. tien miljoen ton afkomstig uit
de gemeenten en de rest uit de industrieën,
waarvan een gedeelte gevaarlijke chemica
liën. Dat is dan de afvalproduktie van alleen
Nederland, waarbij de autowrakken niet zijn
meegerekend! Het is dus duidelijk dat niet
de industrie de hoofdschuldige is aan ver
vuiling. maar wijzelf.
Niet te verbranden?
Men kan het afval toch verbranden of er
compost van maken, zoals dat al gebeurt?
Dat is geen volledige oplossing. Aan com
post is bepaald minder behoefte sinds de
komst van de kunstmest, al zal het een klein
gedeelte van het afval wegnemen. Verbran
ding zal de voornaamste factor worden.
Momenteel kan men 100.000 ton afval ver
branden. maar in de toekomst zal het aantal
verbrandingsinstallaties veel en veel groter
moeten worden. Bovendien kan lang niet
alles worden verbrand. Men verwacht voor
de naaste toekomst een hoeveelheid van 5
miljoen ton afval dat niet anders dan door
storten zal kunnen worden weggewerkt. Dat
vergt weer ruimte. Soms kan die worden
gevonden in plassen die moeten worden ge
dicht, of ontgrondingen die kunnen worden
opgevuld, maar dat is toch onvoldoende.
Voor een miljoen ton afval heb je een
vierkante kilometer oppervlakte nodig. En
we kunnen onze ruimte wel beter gebruiken
dan om er afval weg te werken. In de kern
is het probleem gemakkelijk genoeg samen
te vatten. We zijn wel eens geneigd te den
ken dat afval ..vanzelf" verdwijnt, maar in
wezen is de stof onvernietigbaar, zoals men
al eeuwen lang weet. Ook afval verdwijnt
niet, maar moet ergens blijven. Het is de wet
van het behoud van de stof en daar doe je
niets aan.
Oplossing.
Dat er reeds nu ingegrepen zal moeten
worden is iedereen wel duidelijk. Wie de
grachten en watertjes van onze steden eens
bekijkt ziet nogal het een en ander in het
water drijven. Evenals de steeds groeiende
hoeveelheden rommel die op veel plaatsen
even buiten de bebouwde kom het landschap
ontsieren, naast vele wrakken van auto's
en bromfietsen. In de toekomst dreigt dit
alleen maar erger te wordfen.
Wat doet men eraan?
Men onderzoekt dit zorgvuldig. Sommige
Zie vervolg voorpagina 2e blad.
,.Er is de laatste jaren tamelijk veel aandacht besteed aan de toenemende
lucht- en waterverontreiniging in ons land. Feiten bijvoorbeeld als het aantal
bacteriën per vierkante centimeter Rijnwater. Daar waar de Rijn ontspringt is dat
dertig bacteriën, aan het eind van haar reis naar zee heeft de Rijn. in ons land
dus, 200.000 bacteriën in diezelfde vierkante cm.
Dat komt door de industrieën die hun water in de rivier lozen, het Roergebied
bijvoorbeeld. De zee drukt met elke vloed nog eens honderden tonnen zout en
afgewerkte olie in de rivieren. Zo is het met de Rijn, Waal, Maas, Schelde.
In de lucht komen giftige gassen en dampen terecht, veel afkomstig van petro
chemische industrieën, uitlaatgassen van het verkeer doen even hard mee. In
sommige Amerikaanse steden is het zicht enkele kilometers minder geworden in
een tijdsverloop van tien jaar. Maar dat is niet alles, er komt nog het een en
ander bij aan afval dat wijzelf produceren!"
zal u graag nader inlichten
Kruiswoordpuzzel no, 78
HORIZONTAAL
1. borstharnas
6. deel v.e. muziekinstru
ment
10. voorzetsel
11. inhalen
14. herkauwer
16. mep
17. en omgekeerd
18. onder het nodige
voorbehoud
heilige
dag
20. opschrift
23. stofmaat
25. deel v.d.
26. uitroep
27. miltaire politie
natuurkundeterm
plaatsvervangend
voorzetsel
vogelproduct
insect
vol en zwaar geluid
zangnoot
vrouw
getij
42. deel van een gebouw
43. ijle stof
44. godsdienst
45. plaats in Afrika
47. kleur
49. onbuigzaam
51. tijdperk
52. bevestiging
53. jongensnaam
54. gast
56. maanstand
57. voorzetsel
59. onsamenhangend
61. goud (fr.)
62. soort onderwijs
64. plaats in Nederland
68. landelijke plaats
70. zoals de akten getuigen
71. voegwoord
72. niet slecht
74. aanhaling
75. aap
78. loflied
79. deel van het hoofd
80. soort bond
VERTICAAL
1. koud
2. deel van de V.S.
3. tandarm zoogdier
4. teleurstellend
5. rivier in Italië
6. breekbare
7. fr. onbep. vnw.
8. reisje
9. vreemde munt
10. plaats in België
12. goedzak
13. tuinhuisje
verdieping
vreemde munt
ambtshalve
afstandsmaat
soort dagboek
tevreden
vreemde munt
amaril
15.
20.
21.
22.
24.
25.
28.
29.
31. ongeveer
35. {titel
37. mens
schaap
kledingstuk
onder het nodige
voorbehoud
reptiel
deel van een breuk
grondtoon
meisjesnaam
55. deel van een wedstrijd
58. uitroep
stad der oudheid
voorzetsel
jong
ind. dakbedekking
uniek
metaal
fr. ondergrondse
beweging
plaats in Gelderland
familielid
dagtekening
Chinese maat
60.
61.
63.
65.
66.
67.
69.
73.
75.
76.
77.
Oplossing kruiswoordpuzzel Koninginnedag
Juliana -anagram Amerika kasteel Eist stoer eren enkel kel
der elders ster erkennen enter erfenis Ismaël Elspeet eten
enig iglo loof offer erker ere renegaat -atmosfeer eerloos
smerig ignobel beletage genot otter terrein ingang angel ge
loof ofset etter erbarmen menselijk ijken kenmerk erkenning in
gaanaanbododoldollen lentetenenenten tentoonstelling ingeland
landschap apert erts stoomboot otter terstond -onderkennen en
gel geldla aster termiet eter terdege gebak bakker erkentelijk
ijkmaat tenminste stekelvarken kennis sla lampekap kapper per
soon onlangs angst stervende delven vennoot otter teren ent
teelt tenminste steeds slaan appel pellerine neger gerend
Deventer ergeren naam amper perron ronselaar aarde deernis
Ismaël elkander dertien enigermate terstond onderste stelpen pen
sioen enerlei leider deren renbaan aanstonds sap appelmoes
sterren rendabel België iets etser sermoen enorm normaal
aalscholver verraad adres restant telkens stal Alkmaar Aëron
onraad adres Essen enak aker kermis misslag agger Ger
maan anker kerel Elspeet etter tering ingang angel loven
venster erker kerstenen enorm normaal altijd tijdmaat attent
tand.
Ganzepoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES
uw spaarbankboekje heeft een nummer, u niet!
U bent voor ons de gewaardeerde cliënt. Dat ervaart u direct zodra
u binnenkomt. En dat blijft zo. Want wij stellen er prijs op, dat
onze cliënten graag komen. Daarom geeft de Raiffeisenbank aan
iedere cliënt een persoonlijke behandeling. Of ze nu groot, klein,
jong of oud zijn.
