APRIL maansverduistering? FUTUROLOGIE Wat gebeurt er tijdens IS DE MENS OP ZIJN RETOUR? Nieuu/e koers in Vietnam Verschenen is een wetsontwerp, dat de genieenten weer een eigen belastinggebied zal geven en wel op onroerend goed, uit gezonderd cultuur- en bosgrond. Hierdoor zullen thans mogelijk gemeentelijke belas tingen komen te vervallen, zoals de opcen ten op de grondbelasting, de straatbelas ting, baatbelasting, bouwterreinbelasting en brandassurantiebelasting, welke echter slechts in grotere gemeenten worden gehe ven. Het is nu de bedoeling dat de gemeen telijke belastin" op onroerend goed niet alleen zal worden geheven van de eigena ren doch ook van de gebruikers van dat goed. Dat is niet zo vreemd. Er werd al lang over gedacht ten aanzien van de heffing van o.a. rioolrechten, heffingen die in vele gemeenten de laatste jaren sterk werden verhoog;!, ten laste van de eigenaren. Maar daarmee kan men, vooral met het oog op de gereglementeerde huurprijzen, niet voort gaan. De huren van de vooral vooroorlogse woningen zijn immers nog niet geheel aan gepast aan de huidige marktprijzen en de huurders van die woningen betalen dus minder huur dan bij een vrije huizenmarkt vermoedelijk het geval zou zijn. Het is dus wel logisch, dat men die beschermde huur ders nu ook wil laten delen in de belastin gen op het onroerend goed, zoals dat al werd gedacht ten aanzien van verdere ver hoging van rioolrechten. Het betekent inmiddels weer een stap terug naar de situatie van voor de oorlog, toen de gemeenten een geheel eigen be lastinggebied hadden en daarmee ook te gen elkaar concurreerden voor vestiging. Want de ene gemeente, vooral de kleinere, legde minder belasting op dan de andere, hetgeen van invloed kon zijn op de vesti ging, vooral ook van bedrijven. Nu krijgen de gemeentebesturen opnieuw de kans om zich daarin van elkaar te on derscheiden. De grotere gemeenten die met flinke begrotingstekort.;;! zitten, zullen ui teraard gretig gebruik maken van de moge lijkheden om hun tekorten weg te werken en het verzorgingsniveau te handhaven of te verbeteren. Wil men in een plaats nieuwe voorzieningen, dan zullen ze uit belasting verhogingen betaald moeten worden, waar toe dan nu de mogelijkheid geschapen wordt. We mogen verwachten, dat de grootste gemeenten (die ook met de grootste be grotingstekorten werken) zo gauw moge lijk tot het maximum van de nieuwe belas tingmogelijkheden willen komen. Dat kan dan tevens een rem betekenen op het zich gaan vestigen in de grote stad. want daar zal de belasting hoger zijn dan in de buiten gemeenten, zodat men wellicht voordeliger kan forensen als men zijn werk in de stad heeft. Bovendien is het woningbezit in de klei nere gemeenten dan ook voordeliger, want de norm voor het vaststellen van de belas ting op onroerend goed wordt afgestemd op de uitkering per inwoner uit het gemeen tefonds en die uitkering is voor kleinere gemeenten lager dan voor grote. Het is zeker een goede zijde van dit wetsontwerp, dat er tevens de trek naar de grote stad door geremd wordt, want onze steden zijn bijkans aan de grens van hun uitbrei dingsmogelijkheden. Maar over liet algemeen zal het er toch op neerkomen, dat we vanaf volgend jaar weer meer belasting zullen moeten gaan betalen, waarmee eigenlijk alle vorig jaar toegepaste verlagingen van inkomstenbe lasting weer teniet worden gedaan. Ook de gewone man zal nu voor zijn woongenot meer moeten betalen via de fiscus. Hiermee wordt ook afgestapt van de gezamenlijke lastenverdeling over het gehele volk voor de diverse gemeentelijke voorzieningen in ons land. Dat principe blijft slechts gedeeltelijk bestaan. Het gaat er nu weer op uitdraaien, dat de bewoner van de grote stad hogere lasten krijgt op gelegd dan de inwoner van een klein dorp je, waar men niet zoveel voorzieningen no dig heeft en dus de nieuwe belastingmo gelijkheid niet geheel behoeft te gebrui ken en deze toch al op een lagere norm wordt vastgesteld. De regering wil echter ook het toezicht van Gedeputeerde Staten op de gemeentelijke begrotingen verscher pen, hetgene zeker bedoeld zal zijn als een rem op de bestedingen en ook op de hoogte van de nieuwe eigendomsbelasting. (Nadruk verboden) H. van Wermeskerken APRIL 1968 Crasmaand 30 dagen Normaal gemiddelde temperatuur 8,3—11°C. Maanstanden 6 april E.K. 4.28 uur 13 april V.M. 5.52 uur 19 april L.K. 20.35 uur 27 april N.M. 16.21 uur Springtij op 14 en 29 april Doodtij op 7, 21 april TOTALE maansverduistering op 13 april Christelijke feestdagen 12 april Goede Vrijdag 14 en 15 april Pasen Verjaardagen Kon. Huis 27 april Prins Willem Alexander 30 april Koingin Juliana mr. Piet van Vollenhoven Hoewel de lente al op 20 maart is be gonnen, gaat ze zich vooral in deze maand manifesteren door middel van de uitlopen de natuur, die de velden, bomen en plant soenen tooit met vele nieuwe frisse tinten. De gemiddelde maandtemperatuur kan tot 11" oplopen, maar het weerkarakter van april kan erg wisselvallig zijn. Het lengen der dagen gaat onverminderd door tot 30 juni, wanneer de zon om 4.24 uur zal op gaan en om 21.30 uur onder. Dan keert de situatie zich om en bereikt zijn dieptepunt op de kortste dag eind december. De die renriem gaat van het teken Ram, 21 maart tot 20 april over in dat van de Stier, 21 april tot 20 mei. De planeet Saturnus die tot eind maart in de voornacht was waar te nemen komt nu vroeger dan de zon op en is van april tot oktober in de na- en voornacht zicht baar. Venus blijft voorlopig nog als morgen ster zichtbaar De term verduistering in de astronomie of sterrenkunde houdt iets anders in dan hetgeen dit woord gewoonlijk bij ons op roept. Het wil zegggen dat het licht van een hemellichaam tijdelijk verdwijnt, dit kan gedeeltelijk, maar ook geheel zijn. Het ver schijnsel kan twee oorzaken hebben. Het licht van een hemellichaam dat zelf licht uitstraalt, kan onderschept worden wanneer er tussen dat hemellichaam en de waarne mer een niet lichtgevend object schuift, in het andere geval is er sprake van een scha- duwkegel, wanneer een niet lichtgevend object tussen een lichtgevend lichaam en nog een niet-lichtgevend hemellichaam komt, zodat de derde in de schaduwkegel van de tweede komt. Beide verschijnselen kunnen wij vanal de aarde waarnemen. Wanneer wij naar de zon kijken, een hemellichaam (ster) die licht geeft, kan het voorkomen dat de maan er tussen schuift. De maan zelf geeft geen licht, wanneer wij haar aan de donkere he mel zien kaatst ze slechts het zonnelicht dat zij op haar oppervlak vangt terug. Toe vallig zijn de onderlinge afstanden van zon en maan ten opzichte van de aarde zo, dat de maan precies de zon bedekt. Slechts de corona, de lichtgevende rand om het zonneoppervlak heen blijft dan te zien. Wij spreken hier van een zonsverduistering. Die totale bedekking van de zon is zo nauwkeurig dat het vaak voorkomt dat men op aarde slechts vanaf bepaalde plaatsen de totale bedekking kan zien. Een aantal kilometers verder staat men in een afwij kende positie ten opzichte van de lijn die men bij de verduistering door de zon en maan kan trekken, men ziet het verschijn sel dan als gedeeltelijk. Maansverduistering. Bij een maansverduistering is er sprake van de tweede mogelijkheid. De denk beeldige lijn die wij tussen maan en zon kunnen trekken wordt verbroken door dat de aarde er tussenschuift. Deze zal dan, omdat de lichtgevende zon er op schijnt, een slagschaduw in de vorm van een kegel werpen waarin zich juist de maan kan bevinden. Die vervolgens geen zonlicht meer ontvangt en dus onzichtbaar wordt. De maansverduistering is vaker waar te nemen, want de aarde is veel groter dan de maan en werpt een schaduwveld dat dientengevolge ook groter is dan de maan. Voor de waarnemer is de verduistering dan vanaf meer plaatsen zichtbaar. Hetzelfde verschijnsel doet zich voor bij de vier grootste manen van de planeet Jupiter, de grootste in ons zonnestelsel, wanneer deze manen in de schaduwkegel van deze enorme planeet verdwijnen. Niet totaal. Toch is de totale maansverduistering eigenlijk een misleidende term, want de maan wordt in wezen niet totaal onzicht baar. De oorzaak hiervan moet worden ge zocht in de aardse dampkring, de deken van lucht die ons het leven mogelijk maakt. Zonnestralen die rakelings langs de aardbol gaan tijdens een verduistering worden ge broken door onze atmosfeer. Hierdoor drin gen zij de schaduwkegel binnen die de maan (zelf totaal donker) verlichten. Omdat diezelfde dampkring het blauwe zonlicht verstrooit, krijgt de maan rood achtige tinten. Het begin van de totale maansverduistering van 13 april is gedeel telijk zchtbaar in Europa, Afrika, de Atlan tische Oceaan, de beide Amerika's, de Pa cific en Antarctica. Het eind in de Atlanti sche Oceaan, Noord- en Zuid-Amerika, N.W.-Afrika, Nieuw Zeeland en Antarctica. Nadruk verboden Drs. F. van Vreeuwyck De moderne mens een toonbeeld van droevige lichamelijke conditie. Velen van ons zullen, wanneer ze eens heel eerlijk voor zichzelf zijn, moeten toegeven, dat ze lichamelijk niet meer tot zoveel in staat zijn. En wanneer we eens iets verder kijken in de natuur, zullen we volmondig moeten toegeven, dat de mens als soort in deze natuur maar een droevig figuur slaat en ernstig op zijn retour is. Als we in de natuur om ons héén kijken, dan zien we daarin een groot aantal schepselen, planten en dieren, die niet met de rede zijn begaafd. Schep selen, die leven volgens de wetten van de natuur, die Gods wetten zijn en die zich daar strak aan houden, omdat zij niet anders kunnen door gebrek aan rede. In die natuur treffen we ook de mens, als enig schepsel op deze wereld be giftigd met het verstand, met de mogelijkheid tot redelijk denken en dit schep sel bevindt zich in een droevige lichamelijke conditie, juist als gevolg van deze mogelijkheid tot denken. Want wat is er gebeurd? DE WETTEN VAN DE NATUUR. Toen de mens nog in een primitief stadium leefde, was zijn denkvermogen be perkt en leefde hij evenals de planten en dieren om hem heen volgens de wetten van de natuur. Hij voerde een dagelijkse en voortdurende strijd om het naakte be staan, tegen de elementen en tegen de gevaren om hem heen die hem bedreigden. Hij moest om in leven te kunnen blijven zich voeden en dit voedsel moest hij ver garen of veroveren zonder hulpmiddelen, slechts met zijn handen, tanden en zijn lichaamskracht. Hij stond daarbij bloot aan warmte en koude, aan regen en wind. Zoals dat in de gehele natuur geschiedt, werd ook een jong mensenkind reeds op zeer jeugdige leeftijd door de ouders voor bereid op het leven dat hem te wachten stond. Het gevolg hiervan was, dat het kind zich lichamelijk goed ontwikkelde, want in die tijd was een uitstekende li chaamsconditie slechts de enige mogelijk heid om zich te handhaven. Wie ziek of zwak was, schoot er onherroepelijk het leven bij in. Dat is wat men natuurlijke selectie noemt. In een dergelijke natuurstaat blijven slechts de gezonden en sterken leven en planten zich voort. En wij? Dat is het wat wij thans missen. Onze geest heeft zich eenparig versneld ontwik keld. Aanvankelijk kalmpjes aan, doch later, en zeker in de laatste honderd jaar op een wijze die ons stil maakt. Wij leerden ons het leven te vergemakkelijken, wij leerden te leven met behulp van kunstgrepen, ziekten uit te bannen, enzovoort. Kinderen die onvolgroeid worden geboren, worden in de couveuse gelegd en krijgen later, weer zwakke kinderen. Het accent van het leven werd verlegd van de lichamelijke naar de geestelijke con ditie. Er is geen uitstekende lichamelijke conditie meer nodig om in leven te blijven en volgens de geldende normen in dit leven te slagen. Slechts de geest is belangrijk. Wie het scherpst van geest is, is in het huidige leven van de mens de sterkste. Hij heeft macht en gezag. Gezien het feit, dat de lichamelijke con ditie van de mens niet meer de belang rijkste factor voor het leven is, wordt van jong af de volle aandacht van het kind reeds gericht op de geestelijke ontwikke ling en wordt de lichamelijke ontwikkeling verwaarloosd. Hoeveel ouders hechten enige waarde aan het cijfer dat hun zoon of doch ter op het rapport krijgt voor lichamelijke oefening? Een onvoldoende voor dit vak krijgt nauwelijks aandacht bij velen. Moeten wij er ons dan over verwonderen, dat de lichamelijke conditie van de mens steeds verder afzakt? Afbraak. De wetenschap en de techniek, kinderen van de geestelijke ontwikkeling van de mens, maken het hem mogelijk te leven op een lichamelijk ontwikkelingsminimum. Een van de meest elementaire bewegingen van de mens, het lopen, wordt zelfs tot een minimum gereduceerd. De mens fietst, de mens bromt, de mens rijdt in een auto, zelfs als hij even om de hoek van de straat sigaretten moet halen. Onze gehele leefwijze is er trouwens op gericht om ons lichaam zoveel mogelijk te ruïneren. Buiten de geringe lichaams beweging die de meeste mensen nemen, zijn er dan nog het jachtige leven, het EEN FANTASTISCHE TOEKOMST WORDT WERKELIJKHEID Er is een nieuwe tak van wetenschap ontstaan: futurologie! Misschien zegt het voorlopig meer wanneer men hiervoor in de plaats stelt: „Science fic tion", „toekomstfantasie" of „utopie". Het nieuwe schuilt dan slechts in de naam en het predikaat wetenschappelijk. Zo wetenschappelijk, dat in Amerika reeds leerstoelen zijn ingesteld voor deze wetenschap van de toekomst. De naam futurologie is overigens een Europese vinding n.l. van de Berlijnse professor Flechtheim, die zich evenals veel ondere geleerden waaronder de Nederlandse professor doctor F. Polak, intensief be zig houdt met de mogelijkheden, die de toekomst voor het nageslacht zal heb ben. Fantasie wordt werkelijkheid. Vroeger werd over het genre verhalen en beschrijvingen min of meer laatdunkend gedacht en hoofdzakelijk geschikt geacht als bizarre ontspanningslectuur voor een- voudigen van geest. Vaak wettigde het ge halte van deze lectuur deze houding volko men. Dc meeste verhalen, al of niet ge- illustreerd, weken weinig af van de ge wone, derderangs ontspanningslectuur met als enig vreemd element dat de strijd werd gevoerd tegen allerlei afschrikwekkende wezens van andere planeten met behulp van tijdmachines en al of niet goed functione rende robots. Het zijn deze verhalen, die science fic tion in discrediet brachten, een discrediet wat slechts de laatste tijd aan het verdwij nen is. Want de science ficlion-verhalen na 1940 vertonen veelal een verrassend goede inslag voornamelijk omdat grote schrijvers zich op dit genre gingen toeleg gen. Wij denken hierbij aan Robert Hein- lein, Ray Bradbury, John Wyndham en Isaac Asimov, schrijvers met wereldfaam, die science fiction brachten in een verant woorde en leesbare vorm met hun eigen vertelkwaliteiten. Zij zijn de Jules Verne van deze tijd. Het leesbare is daarbij stevig gegrond vest op de huidige wetenschappelijke fei ten, de fantasie steunt daar duidelijk op en wijst op de toekomstige ontwikkelingen. Geen fantasie. Straks zullen wij te maken hebben met een andere werkelijkheid en deze zal on getwijfeld hier en daar overeenkomen met overmatig eten, waarbij dikwijls kostjes, die helemaal niet zo best zijn voor ons lichaam en zeker niet voor ons gebit. Dan het drinken van sterke drank, het roken, laat naar bed gaan en wat al niet meer. Het werk binnenshuis, dat door de meesten van ons wordt verricht, is er even min geschikt voor om onze lichamelijke conditie op te voeren. Velen verrichten zittend werk, anderen die staan, verrichten arbeid die sterk gespecialiseerd is en waar bij slechts bepaalde lichaamsdelen en spie ren in actie zijn. Slechts heel weinigen doen werk dat een harmonische ontwikkeling van het gehele lichaam bevordert. En zo zouden we kunnen doorgaan. Problemen. Wat moet de mens dan doen? De pro blemen stapelen zich op. Moeten we dan Spartaans gaan leven? Moeten we kinderen die als onvolwaardigen worden geboren, doden? In de natuur zien we dit gebeuren. Moeten we terug naar de oertijd om ons lichaam in goede conditie te brengen en te houden? Hoevelen van ons zouden nooit de leeftijd hebben bereikt die zij nu heb ben, wanneer ze in de oertijd of eerste duizend jaar van onze jaartelling hebben geleefd? Moeten we dan de medische weten schap die al het zwakke een levenskans geeft, uitschakelen, om op die manier op ons zelf een vorm van natuurlijke selectie toe te passen? Er doemen vele, vele vra gen op. Het antwoord luidt: „Neen". Wij be hoeven al die dingen niet te doen. Zij zou den in strijd zijn met de meest elementaire menselijke begrippen en in strijd met de godsdienst, want wij mensen hebben van de Schepper het verstand gekregen om het te gebruiken. Maar er is één ding dat wij vergaten, iets dat de oude Grieken nog kenden, namelijk dat een gezonde geest slechts kan huizen in een gezond lichaam. Wij behoeven daartoe niet tot een soort van lichaamscultus over te gaan, want dat zou onverstandig zijn. Maar wat meer aan dacht voor onze lichamelijke ontwikkeling en die van onze kinderen zou wel verstan dig zijn. Een belangrijke taak ligt in deze bij ouders en opvoeders, die de kinderen die aan hun hoede zijn toevertrouwd hierin kunnen opvoeden. Een slecht cijfer voor lichamelijke oefening op het schoolrapport dient even zwaar te wegen, als een onvol doende voor een van de zogenaamde hoofd vakken', want ook dit deel van het school programma behoort tot een schema volgens welke men tracht kinderen te trainen tot ontwikkelde, gezonde mensen in onze maat schappij. De mens moet er tegen waken te eenzijdig te worden. Nu kan het nog, het is nog niet te laat! (Nadruk verboden). wat nu nog als fantasie moet worden be schouwd. Zeker is, dat wij niet meer van een vlucht uit de werkelijkheid kunnen spreken, daarvoor is de huidige werkelijk heid te essentieel gebonden aan deze fan tasieën. Werd de science fiction vroeger uitslui tend als ontspanningslectuur gewaardeerd, thans is daarbij iets van een andere waarde toegevoegd met een voorlichtende taak! Wij moeten voorbereid zijn op een fan tastische toekomst. Het zijn de futurologen, die de geesten van de mens rijp maken voor deze toekomst omdat in tegenstelling tot vroeger, de toekomst steeds sneller na derbij schijnt te komen. Sneller. Heel spoedig veel sneller dan de tijd genoten van Jules Verne zullen wij be seffen dat veel ideeën over de toekomst, zoals die door de vele science fiction-schrij- vers worden vastgelegd in verhaalbare vorm tastbare werkelijkheid zullen worden. Sommige ideeën zijn al vrij oud of be kend zoals b.v. het maatschappijbeeld in „Heerlijke nieuwe wereld" van Aldous Huxley of in de roman „1984" van George Orwell ofwel een mogelijk gevolg van een derde, totale wereldoorlog in „De laatste oever" van Nevill Shute. Andere ideeën zijn echter vrij nieuw en dus meer geënt op de laatste wetenschap pelijke ontdekkingen en vindingen en nog maar in kleine kring bekend. Vooropgesteld blijft dat deze ideeën, al of niet gevarieerd, binnenkort mogelijk heden, realiteiten gaan vormen en dat dc huidige mens daarop voorbereid dient te' zijn! (Nadruk verboden) Opinie-onderzoeken zeggen niet alles, maar eën politicus zou wel heel onvoorzichtig zijn er geen rekening mee te houden. En een onvoorzichtige politicus is president Johnson niet. Vandaar dat generaal West- moreland is weggepromoveerd van Vietnam naar Washington en een nieuwe man daar mag gaan proberen niet de oorlog te winnen, dal zit er eenvoudig niet in maar om een positie te beveiligen die al thans enige vooruitzichten biedt op een einde aan de strijd. Met zijn eigen aanhang is volgens de Harris Poll het aantal Amerikanen geslon ken dat waardering heeft voor Westmore land, heeft Johnson geconstateerd en er zit een zekere logica in dat hij zijn eigen aanzien weer wil herstellen via de nieuwe commandant in Saigon. Dat is trouwens niet alleen politieke noodzaak. Het kan zo niet doorgaan in Vietnam, maar daar komt bovendien bij dat de enige pretendent naar de demo cratische presidentsnominatie waarvan hij last heeft, senator Robert Kennedy is. En deze hamert er bij zijn bliksemactie in Californië overal in dat wie wil dat het beter gaat in Vietnam maar moet helpen zorgen dat Kennedy het Witte Huis ver overt. In de verdediging. Geen betere manier om deze Kennedy- campagne een doodsteek te geven dan een nieuwe koers in Vietnam, en wel eentje die perspectieven opent. Kennedy bepleit een defensieve opstelling in Vietnam na een staking van de bombardementen op het noorden. Een beetje vreemd idee: na het Tet-of- fensief zijn de Amerikaanse troepen al ge dwongen in hel defensief. De nieuwe man in Saigon zou overigens zeer wel de kern van deze defensieve idee uit kunnen gaan voeren, een idee overigens, die al vele malen eerder ook door anderen is ont vouwd. Het komt er op neer dat de Amerikanen zich concentreren op de dichtsbevolkte streken in het zuiden, met name de Me- kong-Dclta. Dit zou weliswaar inhouden dat de rest van het land eenvoudig wordt overgedragen aan de Vietcong, die daar desnoods al vast een republiek kan uitroe pen. Maar wat ze dan zouden hebben is het grootste deel van het grondgebied, niet net grootste deel van de bevolking. Lukt het onder militaire bescherming in het Mekonggebied een zekere rust en wel vaart te herstellen, dan kan dit het uitgangs punt worden van een stabiel regime. Niet zozeer met de bedoeling van daaruit weer de macht terug te winnen in de rest van Vietnam. Men kan volstaan met rustig blij ven zitten tot de Vietcong het geduld ver liest en in vredesnaam maar onderhandelt. Twee wegen. Tot dusver heeft Johnson nooit getoond iets voor deze theorie te voelen, die natuur lijk een regelrechte erkenning inhoudt dat het militair onmogelijk is de guerilla te weerstaan. Maar een nieuwe militaire ex pert die de zaak onbevooroordeeld kan be kijken en die geleerd heeft van West- morelands misplaatst gebleven optimisme kan heel goed deze strategie aanbevelen als de enige die te verwezenlijken is. Dat is een mogelijkheid. Een andere is dat Johnson, juist om zijn image van de falende man te repareren, zijn generaals belast heeft alles op alles te zetten om ein delijk eens wat echte overwinningsberich- ten uit Vietnam te laten komen. Dat kan zijn kansen op het presidentschap aanzien lijk verbeteren. Maar de vrede komt er niet veel nader door. (Nadruk verboden) Nieuwe Franse badplaatsen voor een miljoen vakantiegangers De Franse slaat is bezig met de uitvoe ring van een groots toeristisch project tus sen de steden Montpellier en Perpignan aan de Spaanse grens. Langs deze Middel landse Zee kuststrook van 180 kilometer komen zes, deels geheel nieuwe, badplaat sen. De staat zorgt voor de aanleg van we gen en jachthavens (12). De bouw van ho tels, motels, flatgebouwen, restaurants, kam peerterreinen, bungalowparken enz. wordt geheel overgelaten aan het particulier ini tiatief. Ook Nederlandse investeerders hebben belangstelling getoond voor de projecten. Zo heeft een Arnhemse makelaar het plan er een hotel te bouwen van 19 miljoen gul den. Op 14 maart jl. hield een Franse de legatie in Den Haag een bijeenkomst voor Nederlandse beleggers.

Krantenbank Zeeland

Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad | 1968 | | pagina 2