DENKT U 00K AAN ZOVEEL DINGEN TEGELIJK
ALS U ACHTER HET STUUR ZIT?
VOOR HETTE LAAT IS
Goed
achterlicht
AUTO-ONGELUKKEN
aetuwel!
Henk ook eens aan een ander in het verkeer
De geschiedenis van de kauwgom
Tweede blad van het Noord-Bevelands Nieuws- en Advertentieblad d.d. 11 november 1967 no. 3273
EN HUN OORZAKEN
Ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik,
ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik,
ik, ik, ik, maak nooit fouten, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik,
ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik,
ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, zal voorrang ik, ik, ik, ik, ik.
Moderne wegen werken soms ongelukken In de hand
De verkeersmoloch eist over de gehele
wereld een zeer hoge tol. Tienduizenden
komen er per jaar bij verkeersongelukken
om het leven, honderdduizenden raken er
gewond en hoeveel zijn er daarvan niet die
voor hun verdere leven invalide blijven? De
materiële schade loopt in de miljoenen, kort
om alles bij elkaar eist het verkeer wel
een zeer hoge tol van de mens.
Het is daarom niet te verwonderen, dat
over de gehele wereld naarstig gespeurd
word^ naar de oorzaken van al die onge
lukken. Hierbij schenkt de onderzoeker per
geval speciaal aandacht aan de details
van het ongeluk. Ten eerste: wat is de oor
zaak, ten tweede: wie en wat was de be
stuurder, onder welke omstandigheden zat
hij achter het stuur; hoe is de weg, wat
is de toestand van de auto waarin hij reed
en zo zouden we door kunnen gaan. Bij el
kaar krijgt men dus per ongeluk heel wat
gegevens en die gegevens worden dikwijls
weer statistisch gerangschikt en geven ons
zeer interessante feiten en cijfermateriaal.
Vooral in de Verenigde Staten wordt aan
dit onderzoek veel gedaan. Er zijn weten
schappelijke instellingen en afdelingen van
universiteiten die zich hiermee bezig hou
den en de ontdekkingen die men in de loop
der jaren reeds heeft gedaan zijn dubbel
en dwars de moeite waard.
De gevaarlijke rechte lijn.
Zo is gebleken, dat de moderne autowe
gen soms juist ongelukken in de hand wer
ken. Het blijkt namelijk, dat chauffeurs die
geruime tijd lange rechte stukken rijden,
een groot deel van hun reactievermogen
kwijt raken. Komen zij aan het einde van
dergelijke lange rechte stukken voor een
verkeersmoeilijkheid te staan, dan zullen ze
in de meeste gevallen te traag en dus niet
juist reageren, met als gevolgeen
ongeluk.
Reeds is vastgesteld, dat het aantal onge
lukken in een bocht na een zeer lang
recht stuk groter was dan het aantal on
gelukken in precies zo'n bocht na een kort
recht stuk. Hier blijkt dus dat de lengte
van het rechte stuk wel degelijk van in
vloed is op het aantal ongelukken in de
daarop volgende bocht.
Bij moderne autosnelwegen wordt er daar
om reeds toe overgegaan ook al was
dit in verband met het terrein niet nodig
lange rechte stukken te onderbreken door
een flauwe bocht, waardoor de autobe-
i'A
stuurder gedwongen wordt actief te worden
en het hele lange rechte stuk dus gedeeld
wordt in twee kortere rechte stukken. In
wezen is het slechts een kleinigheid, maar
het heeft zeer goede resultaten. In Neder
land zien we dit uitgevoerd op het Hazen
pad*'" (de weg van Utrecht naar Arnhem)
ten oosten van Veenendaal en de nieuwe
rijksweg Amersfoort-Zwolle.
Op de hoogte.
Ook het rijden op grote hoogte blijkt
een ongunstige invloed op het reactiever
mogen van de chauffeur te hebben. Hierme
de hebben we in Europa vrijwel niet te
maken, maar in Nieuw-Mexico, waar een
lange autostrada, waarop behoorlijk hard
kan worden gereden, in zijn geheel op niet
minder dan tweeduizend meter boven de
zeespiegel ligt, heeft men met deze moei
lijke omstandigheid wel degelijk rekening te
houden. Het blijkt, dat op dergelijke hoogte
de bestuurder dieper moet ademen om vol
doende zuurstof te krijgen, zijn polsslag*
wordt sneller en hand en oog zijn minder
zuiver.
Een ander geval is het rijden van steeds
hetzelfde traject. Men zou denken dat dit
juist een voordeel heeft, omdat de bestuur
der langzamerhand elke steen kent, maar
dat is niet het geval. Het traject gaat hem
vervelen. Hij kent het door en door en zijn
aandacht gaat juist verslappen. Wanneer
zich nu een plotselinge moeilijkheid voor
doet. reageert hij in de meeste gevallen
verkeerd of te laat. Een tweede factor die
ongelukken bevordert in het geval van regel
matig hetzelfde traject rijden, is de neiging
van veel automobilisten om de kortste tijd
die zij er over hebben gedaan als de normale
rijtijd te rekenen. Er wordt dus steeds ge
jaagd en wanneer er eens een klein opont
houd is, wordt de snelheid opgevoerd tot
meer dan verantwoord is.
De kilometervreter.
Dan zijn er ook lieden die er een soort
eer in stellen om zoveel mogelijk kilometers
per dag af te leggen. Staat hun record op
500 km op een dag, dan zien ze er niet
tegenop om bij een volgende gelegenheid
die zich voordoet er 600 of meer te rijden.
Het is een vaststaand feit. dat een auto
bestuurder, afhankelijk van zijn lichamelijke
conditie, na een bepaald aantal kilometers
rust nodig heeft, ja na enige van zulke tra
jecten eenvoudig niet meer in staat is op
verantwoorde wijze een auto te besturen.
Hij heeft dan de grens van zijn kunnen
bereikt en moet een normale nachtrust
hebben om weer capabel te zijn. Bij velen
ligt die grens rond de 400 of 500 kilometer.
De recordbrekers brengen dus zichzelf en
anderen in ernstig gevaar en ook zij zijn
oorzaken van verschillende zeer ernstige
ongelukken.
Dan is de conditie van vele wagens dik
wijls ook oorzaak van ongelukken. Hoeveel
wagens rijden er niet rond met banden die
eigenlijk reeds vervangen dienden te zijn?
Een klapband of slippen kan de ergste ge
volgen hebben.
Hoe staat het met de remmen en de stuur
inrichting van vele wagens? De verkeers
politie ook in ons land kan er verhalen over
Kauwgom is een soort versnapering, die
eigenlijk geen versnapering meer genoemd
mag worden. Voor velen is het kauwgom
kauwen een gewoonte geworden, evenals
het roken dat is voor anderen. Vooral in de
Verenigde Staten wordt er veel gekauwd.
vertellen die de haren te berge doen rijzen.
Een sluipende moordenaar is de koolmo-
noxyde. Uitlaatgassen kunnen op de een of
andere manier in de cabine komen en vooral
op lange trajecten de bestuurder en natuur
lijk ook de passagiers suffig maken. Een
onderzoek in Amerika wees uit. dat rond
vier procent van de wagens, oude en nieuwe,
aan dit euvel leden.
Reclame kan nuttig zün!
Velen zullen denken, dat autoradio's en
reclameborden langs de weg de aandacht
van de bestuurder afleiden. Dat is betrek
kelijk. Inderdaad kan dit het geval zijn.
waar een automobilist een druk en moeilijk
traject rijdt, maar ze zijn van grote positieve
waarde wanneer de automobilist lange rech
te stukken aflegt. De autoradio houdt hem
bij zijn positieven, zo ook de reclameborden
langs de weg, wanneer ze zoals verwacht
mag worden opvallend genoeg zijn.
Natuurlijk is het grote complex van fac
toren die oorzaak zijn van ongelukken nog
niet uitgeput, maar het is een feit, dat
met goede wil, verantwoordelijkheidsgevoel
en gebruikmaking van het moderne techni
sche kunnen, veel van deze oorzaken kunnen
worden weggenomen. Het verkeer zou dan
veiliger worden en minder slachtoffers eisen.
Het is onze menselijke taak, hieraan zoveel
als in ons vermogen ligt mee te werken,
want het gaat om vele levens, ook die van
ons zelf, onze vrouw en onze kinderen.
(Nadruk verboden).
Er wordt per jaar ongeveer een tweehonderd
miljoen dollar aan kauwgom besteed, het
geen neer komt op het verbruik van om
streeks twintig miljard stukjes.
In Europa ligt dit wel iets anders. Ook
hier wordt kauwgom gekocht, maar niet
zoals in Amerika door mensen van alle
leeftijden en alle rangen en standen, maar
grotendeels slechts door de jeugd. Het
kauwgomverbruik is daarom in Europa be
langrijk minder.
Natuurlijk vraagt men zich hierbij af, hoe
de kauwgom zo in de mode is gekomen. En
wanneer we een blik slaan in de geschiedenis,,
dan zien we, dat het gebruik reeds van zeer
oude oorsprong is.
Gestolde rubber.
Toen de Spaanse veroveraars kennis
maakten met de volken van de Midden-
amerikaanse landen, bemerkten zij dat de
indianen daar op iets kauwden. Bij nadere
informatie bleken zij te kauwen op stukjes
rubber, afkomstig van de sapodillaboom.
De inboorlingen brachten kerfjes aan in de
bast van de stam en daaruit druppelde,
evenals dit bij de rubberbomen het geval is.
een soort melksap, dat stolde en daarna
bewerkt werd.
De Maya's, een indiaanse stam in Midden-
Amerika noemde dit materiaal chicle. De
Azteken, eveens een indianenstam uit Midden-
Ameria, namen het van de Maya's over
en zij brachten het weer verder bij de
Mexicanen. Het kauwen op chicle scheen
een prettige bezigheid te zijn, want ook
in Mexico werd het een algemeen gebruik.
In 1860 vluchtte een Mexicaans generaal
naar de Verenigde Staten en op zijn vlucht
nam hij een grote voorraad chicle mee.
Gedurende zijn ballingschap heeft hij het
steeds gebruikt, maar toen hij later weer
naar zijn land terugkeerde, liet hij in de
V.S. het restant van zijn voorraad chicle
achter.
Het lukte.
Deze erfenis van de Mexicaanse generaal
kwam in handen van een zekere Thomas
Adams, die aanvankelijk niet wist wat hij er
mee beginnen moest. Na verschillende mis
lukte proefnemingen met de blokjes gom.
herinnerde hij zich gezien te hebben, dat
de generaal er steeds op kauwde en hij
probeerde het zelf eens. Dit bleek een suc
ces. Hij begreep, dat er misschien meer
mensen zouden zijn, die het prettig zouden
vinden om dergelijke blokjes in de mond te
hebben en hij richtte de firma Adams and
Son op. die overging tot de fabrikatie van
deze blokjes. Hij kreeg octrooi op een zach
ter soort gom. dan dat van de generaal en
hij bleek reeds spoedig succes te hebben.
De Amerikanen wilden wel kauwen.
Het was John Colgan, een drogist uit
Louisville, die er toe kwam een lekker smaak
je aan de blokjes toe te voegen. De concur
rentie begon de kop op te steken en de
belangrijkste was wel John Wrigley, wiens
naam een begrip zou worden op het gebied
van de kauwgom. Hij was de zoon van een
zeepfabrikant, die trachtte de zeepprodukten
van zijn vader aan de man te brengen door
er pakjes kauwgom bij te doen. Later bleek
hem. dat de mensen meer belangstelling
hadden voor de kauwgom dan voor de zeep
en zo besloot hij zich op de kauwgom te
specialiseren.
Vulpennen en meubels cadeau.
Om zijn kauwgom er bij het publiek in te
krijgen maakte hij gebruik van ongeloof
lijke reclamestunts, zeker voor die tijd van
omstreeks 1900. Hij schonk bij de verkoop
vulpennen, muziekinstrumenten, meubels, keu
kengerei en wat al niet meer. Zijn kauwgom
werd een geweldig succes en zijn naam
een begrip.
In de loop der tijden heeft men verschil
lende andere grondstoffen voor de kauwgom
industrie geprobeerd, maar zij voldeden
niet en men kwam steeds terug op het sap
van de sapodillaboom. In de fabrieken
wordt de grondstof tot een fijn poeder ver
pulverd. gereinigd en vermengd met poeder
suiker. en een smaakgevende essence.
Daarna wordt het mengsel door machines
in de vereiste vorm gebracht.
Voor de Amerikanen is kauwgom een
levensbehoefte en in de laatste wereldoorlog
heeft de Amerikaanse overheid er wel
degelijk voor gezorgd, dat de Amerikaanse
soldaten over voldoende kauwgom konden
beschikken, aangezien zij vreesden, dat
anders het moreel van de troepen hieronder
te lijden zou hebben.
(Nadruk verboden).
PUBLIKATIE AANGEBODEN DOOR DIT BLAD IN SAMENWERKING MET DE STICHTING IDEËLE REKLAME
Reeds de Middenamerikaanse indianen kauwden op gom.
