HET NIEUWE BOUWEN
afwezig
zitting houden:
KilTUM
Tweede blad van het Noord-Bevelands Nieuws- èn Advertentieblad d.d. 28 oktober 1967 no. 3271
Weer een slag om Engeland
OCTERNO
uw
PREDIKBEURTEN
't Gouddopperlje
BUITEN DE. BINNENSTAD
(Van onze speciale verslaggever)
„Een van de grootste problemen waar stedebouwkundigen mee kampen, is de
leefbaarheid van hun werk. Niet alleen moet die in de huizen tot uitdrukking
komen, maar ook in de wijken, de nieuwe buitenwijken waar zoveel mensen te
recht Romen. Daar mankeert nogal veel aan en het zal niet meevallen die leef
baarheid te verwezenlijken. Je kunt dat niet in een recept of een formule vast
leggen".
Maar de gemiddelde mens vindt die toch wel in de binnenstad, de oude binnen
stad?
„Ja, dat lijkt er veel op. De mensen uit de buitenwijken zijn vaak heel graag
in de binnenstad en veel architecten zijn van mening dat dat komt omdat daar in
tegenstelling tot de buitenwijken afwisseling is. het onverwachte. Daar zit veel in.
hoewel ik me afvraag of mensen die in dorpen die ook nieuwe wijken kennen, daar
dan geen behoefte aan hebben. Die heel kleine stadjes hebben feitelijk helemaal
geen binnenstad!"
Dat is de mening van iemand die ae moderne architectuur en de stedebouw-
kunde tot zijn vak heeft gemaakt, de heer Van Kooteren. zelf inwoner van een
grote stad.
NA DE WERELDOORLOGEN
„De stedebouwkunde heeft zich eigenlijk
pas sterk ontwikkeld na de eerste wereld
oorlog, en nog veel meer na de tweede. Na
1945 heeft de overheid zich sterk bezigge
houden met de architectuur, zodat er hele
reeksen voorschriften bijkwamen, beperkin
gen zoals bouwvolume en ga maar door.
Vroeger was er niet veel meer dan een
schoonheidscommissie. Bovendien moest in
die tijd zo snel mogelijk een enorm tekort
aan woonruimte en gebouwen worden gele
nigd.
Die bevolkingstoeneming gaat nog altijd
door. Er zijn daardoor nogal wat wijken
ontstaan die nu niet bepaald beantwoorden
aan de eisen die een mens aan zijn huis en
de buurt waar hij woont stelt. In een enkel
geval gaat het wel goed. neem de IJmond.
daar zijn onder wat je noemt de supervisie
van een architect. Dudok is dat. woningblok
ken gekomen die wel voldoen. Ze zijn doel
matig en ze passen in de planning".
Zijn we op de goede weg om leefbare
woonruimte te scheppen?
„Nog niet helemaal. De hele wetenschap
in deze richting is nog zo jong. Na de indu
striële revolutie van 1850 is er eigenlijk geen
eigen stijl meer ontstaan in de bouwkunst,
geen eigen stijl meer in de zin zoals renais
sance of roccoco, die hun merktekens in
Europa hebben achtergelaten".
Imitatie.
„De mensen begonnen het oude Rome te
imiteren, de romantiek en de neo-gothiek.
Pas later begon men te beseffen dat de
nieuwe bouwstijlen niet alleen mooi moeten
zijn, maar ook nuttig
Als je nagaat wat er door de industria
lisatie teweeggebracht isOveral waar
fabrieken kwamen moesten ook arbeiders
woningen komen, zo ontstonden de huurka
zernes en die straten, hele wijken waar
steeds maar weer dezelfde huizen kwamen.
Die hele ontwikkeling heeft de bouwmeesters
geen tijd gelaten om rustig uit te proberen
wat de goede nieuwe manier van bouwen
was. Er moesten huizen komen, en dat is
nooit meer opgehouden!"
In de buitenwijken die de laatste jaren
worden gebouwd is toch wel zoveel mogelijk
rekening gehouden met de functie en de
esthetische verantwoording. Toch hoort men
daar veel te vaak mensen zeggen dat ze
veel en veel liever in een oud huis in de
binnenstad zouden wonen. Wat kan daar de
oorzaak van zijn?
Gezelligheid.
„Ook de nieuwe flatgebouwen in de
nieuwste wijken schijnen niet te voldoen.
De bouwmeesters van deze tijd weten dood
eenvoudig nog niet genoeg over de voorwaar
den die nodig zijn om een huis en een buurt
leefbaar te maken. En ze trekken naar de
binnenstad alleen al omdat ze daar de
gezelligheid vinden, zoals ze dat noemen.
Die leefbaarheid is daar dus blijkbaar wel
te vinden. Hoe dat komt?
Precies weten doet niemand dat nog.
geloof ik. Maar het kan te maken hebben
met het feit dat er in de buitenwijken niets
onverwachts gebeurt. Er zijn geen kronkel
wegen waar onverwacht voorbij een bocht
iets kan gebeuren of waar je een historisch
gebouw tegenkomt".
Steriel.
„Als je in een buitenwijk loopt zul je
geen oud vrouwtje voor haar deur zien
zitten. Voorbij elke hoek komt weer een
even steriele weg met asfalt en boompjes.
Er zijn daar geen rijen oude huisjes, plotse
ling onderbroken door een statig herenhuis
of een brugje of een watertje met een stel
hoge bomen. In een moderne buitenwijk
loopt men over brede wegen tussen vierkante
blokken flats, bestaande uit zoveel kamers.
Die blokvorm komt steeds weer terug. Nie
mand hoeft nieuwsgierig te zijn. want er is
niets onverwachts.
Ook in de huizen is dat zo. Die flats heb
ben geen kleine geheimpjes. Oude huizen
altijd wel ergens. Een wand kan hol klinken
omdat er vroeger een bedstee achter zat;
er is vaak een binnenplaatsje met een bouw
vallig schuurtje waar je rustig met een mes
in het hout kan krassen; er is altijd wel een
onverwacht hoekje of een onlogische ruimte
of iets dergelijks wat er niet thuishoort.
In een flat is er niets van dat alles. Een
muur is een muur en je krijgt er geen spijker
in, bovendien weet je wat er achter zit.
Er is geen boven, waar iets kan zijn of komen
wat je niet verwacht, al is het maar een
vogeltje. Een flat kent dat allemaal niet".
Hoe dan?
Hebt u enig idee hoe het anders zal moe
ten?
„Er wordt gelukkig druk naar gezocht. Ik
geloof dat we allereerst die eeuwige blok
vorm wat moeten loslaten. Er wordt geëx
perimenteerd met pyramideachtige vormen
waar iedereen een stukje terras heeft en
buiten kan zijn. En de flats zou ik. al klinkt
dat misschien wat gek, een beetje „geheim
zinniger" willen maken. En tussen de flat
eenheden wat hoogteverschil, dan heb je
iets om naar toe te lopen. Oude binnenste
den kennen dat toch ook.
In elk geval zal er nog heel wat meer
uitgeprobeerd moeten worden voor we op de
juiste manier te werk gaan en ook de samen
werking tussen de diverse mensen die be
palen wat en hoe er gebouwd moet worden.
Hopelijk zal dat in de nabije toekomst wat
beter gaan dan in het verleden!"
In Luxemburg is weer een slag om Enge
land begonnen. In de ministerraad van de
E.E.G. komt ter sprake hoe het nu verder
moet met het Britse verzoek om toetreding.
Dat Frankrijk daar nog steeds niet erg
voor is, staat vast. Ook staat vast dat de
Bondsrepubliek wel graag Engeland in de
club ziet verschijnen, maar dat daarover niet
tot een breuk met Frankrijk wil laten komen.
Vandaar dat al geleurd wordt met een
plan om voorlopig maar wat voorbereidende
besprekingen te houden die eigenlijk toch
tot niets verplichten. Dat verhoedt dan wel
een Frans nieuw veto maar het lost ook
weinig op. De Gaulle hoeft nu niet luid en
onaangenaam voor anderen non te zeggen.
Dit uitstel is hem ook welgevallig.' Hij hoeft
ook niet met nogal absurde redenen aan te
komen als zou Engeland niet Europees
genoeg zijn.
Tenslotte is de Europese Commissie in
Brussel hem al voor geweest door een keu
rige lijst van moeilijkheden op te stellen
zij het dan dat de commissie niet zei dat
daarom van die toetreding niets kon komen;
ze zei dat die problemen wel moeilijk maar
niet onoplosbaar waren.
Het pond.
Dat het met de Britse economie op het
moment een beetje hapert, is een even belan-
rijk bezwaar. Trouwens ook in de EEG-landen
gaat het niet zo florissant. Wel geven de
huidige stakingen kort bij de spoorwegen,
langer in de havens nog eens een extra
accent aan de kwetsbaarheid van de Britse
economie. Maar dat is voor de commissie
nog makkelijker te verteren dan bijvoorbeeld
de geweldige inspanning die de Britten zullen
hebben om zich agrarisch bij het vasteland
aan te passen.
Het hoofdprobleem is het pond sterling
omdat dat nu eenmaal nog altijd een functie
heeft als wereldvaluta. Meer dan een kwart
van de wereldhandel wordt in ponden af
gewikkeld. Dat schept voor Londen de last
dat een groot deel van de Britse betaal
middelen hetzij in feite, hetzij in tegoeden
in omloop zijn over de hele wereld.
Dat gebéurt op een basis van vertrouwen,
want voor elke tien pond die als tegoed op
de wereld wordt aangehouden is er eigenlijk
maar een werkelijk in Londen voorhanden.
Als ieder zijn tegoeden zou opvragen, zou
dus een ramp gebeuren.
Pijn.
Dat een aantal Arabische vorsten dit deed
naar aanleiding voor de huns inziens pro-
Israëlische houding der Britten in het con
flict tussen Israël en Egypte deed in Londen
dan ook flink pijn. De sjeiks verlegden hun
tegoeden naar Zwitserland en Engeland
sloot op zijn beurt weer een transactie met
Zwitserse banken om een al te grote verzwak
king van het pond te voorkomen.
Nu krimpt de betekenis van het pond als
wereldvaluta geleidelijk in. Eensdeels zorgt
Wilson ervoor dat de Britse schatkist niet
al te veel meer steékt in militaire bases
overzee, waardoor India. Singapore e.a. hun
tegoeden aan ponden zien slinken zodat van
die kant de Britse staatskas minder bedreigd
kan worden door opvraging van het tegoed.
Bovendien zijn diverse landen in het tra
ditionele sterlingblok druk bezig dollars en
goud als basis van hun schatkist te verza
melen. liever dan tegoeden aan ponden. Dit
betreft bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland en Au
stralië. maar ook Ceylon en India. De Britse
verplichtingen uitsluitend vanwege het gebruik
van het pond als wereldvaluta zijn echter nog
altijd bijzonder zwaar, eigenlijk te zwaar
tenzij Wilson de Britse economie opeens
gezond kan toveren en daarin gelooft nie
mand.
Voorwaarde.
Natuurlijk heeft het voor Londen ook wel
enige voordelen dat het pond een wereld
valuta is. maar de lasten zijn gedurig zwaar
der geworden dan de lusten. Aan de andere
kant is het bestaan van ruime internationale
betalings- en verrekeningsmogelijkheden een
voorwaarde voor een uitgebreide wereldhan
del, waarop de welvaart van heel wat landen
is gebaseerd.
Een radicale oplossing van Engelands pro
blemen door devaluatie van het pond bij
voorbeeld wordt alleen daardoor geremd
dat zoiets nog meer en nog ernstiger pro
blemen in de rest van de wereld zou op
roepen die dan toch weer hun weerslag
zouden hebben op de Engelsen zelf.
Inderdaad: het probleem is groot. Een
oplossing zou kunnen zijn dat de vergrote
E.E.G. als geheel de last overneemt die de
Britten nu alleen dragen. Daartoe zou zij
gemakkelijk in staat zijn en men zou kunnen
zeggen dat het ook niet meer dan de plicht
is van een economisch blok dat zo'n groot
brok van de wereldhandel voor zijn rekening
neemt. Waarmee alleen maar gezegd wil
zijn dat zelfs een zo netelig probleem als dat
van het pond best op te lossen is. mits er
goede wil aanwezig is aan beide zijden. De
jongste gesprekken in Lxemburg doen niet
vermoeden dat die er bij de Fransen erg is.
(Nadruk verboden).
Spoedeisende raadsvergadering
te Wissenkerke.
Tegen vrijdagavond 19.00 uur werd de
raad dezer gemeente in spoedeisende ver
gadering bijeen geroepen.
De 3 op de agenda voorkomende punten
waren:
1. wijziging van de begroting voor het
dienstjaar 1967;
2. Voorstel tot onderhandse aanbeste
ding van de bouw van een verenigings
gebouw te Kamperland en
3. Verzoeken van de Middenstandsvere
niging te Wissenkerke en de winke
liersvereniging te Kamperland om ver
lenging van het sluitinguur tijdens de
te houden winkelweken.
In het nummer van volgende week hopen
wij op deze raad nader terug te komen.
WINKELWEKEN
van de Middenstandsvereniging
Wissenkerke en Geersdijk.
In hun gehouden vergadering van vorige
week donderdag werd weer unaniem besloten
ook dit jaar weer een winkelweek te organi
seren. en wel in de periode van woensdag 22
november tot en met dinsdag 5 december.
Ondanks vele voorstellen uit de vergade
ring, kon men nog niet eens worden over de
diverse hoofdprijzen, welke dus nader vast
gesteld zullen worden.
Om aan eventuele bezwaren tegemoet te
komen, zal men zich met „Vredestein" in
verbinding stellen of en hoe een bezoek van
Sinterklaas daar te realiseren valt.
In een volgende vergadering zullen al deze
punten doorsproken worden en kan het pro
gramma definitief vastgesteld worden.
ZONDAGDIENST ARTSEN
Dit weekend doen dienst dokter
Klein Wassink. tel. (01199)
3 04 en dokter 't Hart. tel.
(01107) 3 38.
WATERSTANDEN
geldig voor
de noordkust
van
Noord-Beveland
Oktober/november
hoogwater
28 zaterdag
9.44
22.30
29 zondag
11.00
23.12
30 maandag
11.49
12.19
31 dinsdag
0.48
13.06
1 woensdag
1.31
13.48
2 donderdag
2.16
14.34
3 vrijdag
3.02
15.19
Aan alle vrienden en be
kenden een hartelijke
groet bij mijn vertrek uit
Noord-Beveland naar Ber
gen op Zoom, Argolaan
714.
Donaties, lidmaatschap
pen en abonnementen op
Noord-Bevelandse bladen
zeg ik hierbij op.
C. C. Maas - Maas.
Hoofdstraat 83, Kortgene.
Huur nieuwe televisie met alle
programma's voor een gering
bedrag per maand, geen voor
uitbetaling. Altijd recht van
koop. Vandaag besteld, morgen
bij u thuis. Geen servicekosten.
Bel op (ook 's avonds) Mid
delburg 01180-3973. Goes
01100-5397. Breskens 01172-
619.
MAATCORSET
Zitting te KORTGENE dins
dag 31 okt. tussen 2 5
uur hotel „De Korenbeurs"
voor zondag 29 oktober 1967.
Ned. Herv. Kerk Colijnsplaat
10 uur ds. Alb. van den Ban
en 2.30 uur ds. R. P. Ytsma,
H. Doop. In beide diensten
extra collecte kerkvoogdij.
Ned. Herv. Kerk Kamperland
10 uur ds. B. C. de Gelder en
2.30 uur ds. Alb. van den Ban.
In beide diensten aan de uit
gang collecte voor het onder
wijs. de z.g. Uniecollecte.
Ned. Herv. Kerk Kats
10.30 uur ds. J. Visbeek.
Ned. Herv. Kerk Kortgene
10 uur ds. Willekes en 2.30 uur
ds. Sieders.
Ned. Herv. Kerk Wissenkerke
10 uur ds. Ytsma uit Colijns
plaat en 2.30 uur ds. B. C.
de Gelder.
Ned. Herv. Kerk Geersdijk
10 uur de heer Kraak (voor
bereiding H. Avondmaal) en
2.30 uur dr. J. Bakker uit Mid
delburg.
Geref. Kerk Wissenkerke
10.30 uur ds. Maaskant uit
Leiden en 2.30 uur ds. Eikel
boom van Heinkenszand.
Geref. Kerk Kamperland
10 en 2.30 uur ds. Tevel te
Zwijndrecht.
Geref. Kerk Geersdijk
10.00 uur ds. Eikelboom uit
Heinkenszand en 2.30 uur ds.
Maaskant van Leiden.
Geref. Kerk Colijnsplaat
10.30 en 2.30 uur ds. Mantz
uit Roozenburg.
Geref. Gem. Kamperland
10, 2.30 en 6 uur leesdienst.
Dinsdag 31 oktober 1967.
7.30 uur ds. J. van Vliet van
Aagtekerke.
Geref. Gem. Colijnsplaat
10. 2 en 6 uur de heer Stui-
venberg.
Geref. Gem. Kortgene
10. 2.30 en 6 uur leesdienst.
Heden zaterdag.
7.15 uur student Stuivenberg
van Bodegraven.
Dokter 't Hart
van maandag 30 oktober
t/m zaterdag 4 november.
Dokter Van Arkel neemt
waar en houdt spreekuur
te Kamperland op maan
dag 30 oktober, woensdag
1 november en vrijdag
3 november van 13.00 tot
13.30 uur.
Algemene
kennisgeving
Heden overleed,
zacht en kalm, onze
geliefde moeder, be
huwd-, groot- en o-
vergrootmoeder
Levina Willemina
Maarsman
(weduwe van Johan
nes Amperse),
op de leeftijd van
bijna 85 jaar.
Krabbendijke:
P. Versprille -
Amperse.
M. Versprille.
Kortgene:
A. Amperse.
J. Amperse -
Koster.
Wissenkerke:
H. Schrier -
Amperse.
H. Schrier.
Kortgene:
J. Amperse.
P. Amperse -
Saaman.
Rilland-Bath:
J. Polderman -
Amperse.
P. Polderman.
Goes:
H. Amperse.
C. Amperse -
Nijsse.
Klein- en ach
terkleinkinde
ren.
Kortgene,
21 oktober 1967.
Hoofdstraat 11.
De begrafenis heeft
plaats gehad op dins
dag 24 oktober j.l.,
des namiddags om
2 uur te Kortgene,
vanaf 't Trefpunt.
Heden werd van mij weggenomen, na eeii
lang lijden in het ziekenhuis „Bergzicht" te
Goes, mijn lieve en zorgzame man
Cornells Verburg,
in de ouderdom van 79 jaar.
P. C. Verburg - Wiskerke.
Kamperland, 26 oktober 1967.
Veerweg 143.
De begrafenis zal plaats hebben op maandag
30 oktober a.s., des namiddags om 2 uur vanaf
Veerweg 143.
Wij hebben een mooie sortering
KLEUTERJASJES en JACKS, DAMESJACKS
in nylon en terlenka, HEREN- en JONGENS
JACKS.
Verder: HELANCA-PANTALONS, MAIL
LOTS, SPORTTRUIEN, BLAZERS, ROKJES,
VESTEN, PULLOVERS, enz.
Schrijf of bel ons en wij komen u gaarne
bezoeken.
GRATIS ZILVERZEGELS.
W. VERBURG
Sport, Camping, Textiel
Kortgene, Telefoon 01108 - 4 18.
WATERSCHAP NOORD-BEVELAND
De ontvanger-griffier van het waterschap Noord-
Beveland zal voor het innen van dijkgeschot
te Kamperland op maandag 30 oktober a.s. van 7.00
tot 8.00 uur n.m., in café „Havenzicht";
te Wissenkerke öp woensdag 1 november a.s. van
7.00 tot 8.00 uur n.m., in hotel „De Kroon";
te Colijnsplaat op woensdag 1 november a.s. van
9.30 tot 12.00 uur v.m., ten huize van mw. A. T. de
Pree, Voorstraat 44.
Kortgene, 27 oktober 1967.
De ontvanger-griffier,
J. J. de Looff.
Heden werd van ons weggenomen, na een
lang lijden, in het ziekenhuis „Bergzicht" te
Goes, onze beste zwager en oom
Cornelis Verburg,
(echtgenoot van P. C. Wiskerke),
in de ouderdom van 79 jaar.
Kortgene:
C. Vogelaar.
P. Wiskerke.
S. C. Wiskerke - de Kam.
A. Priester - Wiskerke.
Kamperland:
M. Israël.
N. Israël - Wiskerke.
Kloetinge:
J. C. Bouwens.
M. Bouwens - Wiskerke.
Goes:
P. de Bruyne.
J. S. de Bruyne - Wiskerke.
Neven en nichten.
Kamperland, 26 oktober 1967.
juweliers/lied
koninklijke
inn Kempen
Begeer
Juwelier - Horloger
Korte Kerkstraat 12, Goes, tel. (01100) 5094
