NEUROSE
DEZE WEEK:
3 HALEN
2 BETALEN
BUIJZE'S
Kleurentelevisie komt op gang
GEVONDEN
VCCDWERDEN
5 a 10 pet. van de bevolking lijdt aan
EEN VOLKSZIEKTE?
ZELFBEDIENINGSBEDRIJF
KAMPERLAND
We leven in een tijd waarin men alom de
roep om vernieuwing hoort. Er moet nodig
iets veranderen!, schreeuwt men allerwege.
Ons partijenstelsel moet „op de helling",
het parlement en de regeringsvorming ook.
Er moet „vernieuwd" worden in de muziek;
het toneel moet de mensen schokken in
plaats van ontspannen of boeien, evenzo de
literatuur. In de beeldende kunst wordt al
les wat iets herkenbaars voorstelt al lang
als afgedaan veroordeeld en gaat het alleen
nog maar om de intensie van de maker
waaraan de beschouwer zich dient te onder
werpen. „Modern" en „experimenteel" zijn
de grote modewoorden in de kunst, zoals
„vernieuwing" dat is in de politiek en an
dere maatschappelijke vormen. Het gezag
wordt voorgesteld als een regentschap, dat
nodig ondersteboven moet worden gegooid,
want het heeft zich niet aangepast bij de
moderne denkwijzen.
Het is gewoon mode, het is „bon ton" ge
worden om daarin mee te doen, wanneer
men althans tot de vooruitstrevende intellec
tuelen gerekend wil worden. En het is menig
een heel wat waard om daarvoor te worden
aangezien. Daartoe is men bereid om elk
met voldoende aplomb gepresenteerd expe
riment als minstens „bijzonder interessant"
te kwalificeren, ook al begrijpt men er geen
jota van. Men praat daartoe mee met zwe
verige jonge kunstenaars, die zeggen; „Be
grijpt u wel, daér moeten we heen. dat be
doel ik". En men is bereid om dat te be
amen, om te zeggen dat men het begrijpt,
want het zou zo dom en ouderwets lijken als
men antwoordde: „Nee, het is me onbegrij
pelijk. ik vind het lelijk en ik heb met uw
gevoelens niets te maken, word asjeblieft
wat duidelijker".
Het is een soort statussymbool geworden
om moderne kunst te appreciëren omdat het
modern is. Het snobisme viert hoogtij en
velen wagen het niet meer eerlijk voor hun
mening, hun eigen gevoelens uit te komen,
want dat zou dan wellicht zo'n ouderwetse
en niet-intellectueie smaak verraden tegen
over die promotors van het modernisme.
En zo is het ook op politiek gebied en
alles wat met de overheid samenhangt: ver
anderen, vernieuwen is het parool. Nu is dit
een wat praktischer terrein en valt dus spoe
diger te ontdekken, wat men eigenlijk wil,
welke gevolgen dit kan hebben en of dat
dan een verbetering zal betekenen of niet en
of het in de praktijk uitvoerbaar is.
Men propageert in de eerste plaats min
der partijen, drie op z'n hoogst, want dat
zou de politieke lijn der regering duidelijker
gaan bepalen. Het lijkt een praktische ver
nieuwing. Maar men vergeet, dat het Neder
landse volk nu eenmaal nooit een erg volg
zame natuur heeft gehad, een samenvoegsel
van meest nogal individueel ingestelde men
sen is en dat daérdoor hier een veelheid
van partijen is ontstaan.
Die mentaliteit van ons volk kan men niet
veranderen. Men zou dus allerlei heterogene
elementen willen dwingen zich in te passen
in het keurslijf van twee of drie grote groe
peringen. Dat lukt in Nederland niet tenzij
men dwang toepast, een beetje dictatuur
dus. Dat past weer helemaal niet bij onze
zo vrijheidslievende volksaard.
Nu kan men dus wel zeggen, dat wij daar
naar toe moeten, omdat dat een heleboel
politiek gemodder zou voorkómen, maar dat
is eigenlijk eng gedacht, dan houdt men
geen rekening met onze nu eenmaal be
staande mentaliteit waardoor dit zonder
dwang, zonder het verbieden van méér par
tijen onmogelijk is. Vraag de Nederlander of
hij naar zo'n dwangstaat wil en hij zegt:
„Nooit!"
Zonder dit systeem is een gekozen minis
ter-president ook onmogelijk, trouwens met
dat systeem waarschijnlijk ook wel. tenzij
men weer het element „dwang" wil aan
vaarden. thans voor de formateur. Maar ik
moet eigenlijk blozen op al die vernieuwin
gen enig kritisch geluid te laten horen, want
o man wat ben je dan ouderwets, behou
dend en kortzichtig enz.!!
Vernieuwingen zijn inderdaad steeds no
dig. maar ze kunnen niet geforceerd worden.
H van Wermeskerken.
(Nadruk verboden).
Officiële start in september
HILVERSUM (NNP) In het najaar zal
in Nederland de kleurentelevisie officieel be
ginnen. Nederland loopt daarmee precies ge
lijk met de andere Westeuropese landen.
De Nederlandse Televisie Stichting en de
omroepen zullen begin september starten.
Nogal aarzelend voorlopig zijn er niet
meer dan zes tot acht uren kleurentelevisie
te verwachten. Dat is niet alleen het ge
volg van de gebruikelijke voorzichtigheid
bij de start van iets nieuws, maar ook van
de moeilijke financiële situatie bij de instan
ties. die in Nederland de televisie verzor
gen.
De kleurentelevisie vraagt uitgebreide
technische voorzieningen, die hoge kosten
met zich brengen. De programma's zijn e-
veneens beslist niet goedkoop. Volgens
woordvoerders in Hilversum zullen die eer
ste Nederlandse kleurentelevisie-uren dan
ook gevuld worden met relatief goedkope
buitenlandse produkties. Vooral West-Duits-
land heeft wat dit betreft veeTte bieden. De
Westduitse studio's zijn al enige tijd bezig
met de opnamen voor kleurentelevisie van
beroemde operettes. Ook kleurenfilms zul
len, met medewerking van de Nederlandse
bioscoopbond, tegen schappelijke prijzen
beschikbaar komen.
De NTS en de omroepen hebben in elk
geval duidelijk gesteld, dat de normale
zwart-wit uitzendingen niet mogen lijden on
der de dure kleurenuitzendingen. Men houdt
er rekening mee, dat het merendeel van de
Nederlandse t.v.-kijkers hun zwart-wit toe
stel trouw zullen blijven en pas na een aan
loopperiode van enige jaren op kleurentele
visie zullen overschakelen.
Ook de industrie houdt rekening met zd'n
ontwikkeling. In het onlangs verschenen jaar
verslag van Philips viel te lezen, dat de Ne
derlandse fabriek in haar Nederlandse en
Duitse vestigingen tot nu toe twintigduizend
ontvangers voor kleurentelevisie heeft ge
bouwd. Binnenkort begint Philips ook in En
geland en Frankrijk te produceren. Enge
land heeft eveneens het voornemen aan het
eind van de zomer met kleurenuitzendingen
te starten. De prijs van een kleurenontvan-
ger zal voor velen nog een rem zijn om zich
zo'n toestel aan te schaffen. De officiële
verkoopprijs is in Nederland gesteld op
2950 gulden. De eerste toestellen zijn in
april aan de handelaren geleverd. Voorlopig
heeft iedere handelaar één toestel tot zijn
beschikking. Rond Eindhoven kunnen de han
delaren vanaf midden april de experimentele
uitzendingen van Philips zelf ontvangen. Het
publiek kan vanaf juli de toestellen kopen.
Ook de eerste officiële uitzendingen, die in
september beginnen, hebben nog een expe
rimenteel karakter. In januari 1968 hopen
de omroepen dan wekelijks acht uren te vul
len met een regelmatig programma.
De industrie houdt rekening met een mo
gelijke omzet van kleurenapparaten in west
Europa van honderdduizend stuks in 1967.
Volgend jaar verwacht men een verkoop van
250.000 tot 300.000 toestellen. Nederland
zal maar een klein deel van deze aantallen
in eigen huiskamers plaatsen. De invoer van
kleurentelevisie betekent ook een belangrijke
omschakeling voor de handel. Het technisch
personeel krijgt van Philips een uitgebreide
opleiding om een goede service-verlening
te garanderen. Ook de technische staf van
de NTS die de apparatuur beheert is
al geruime tijd bezig met een technische om
scholing.
Ook de programmamakers (regisseurs en
producers) zullen nog aan de nieuwe vorm
van het allernieuwste medium moeten wen
nen. Kleurendeskundigen zijn nodig om tot
een artistiek verantwoorde combinatie van
kleuren te komen. De hoofdkleuren bij de
kleurentelevisie zijn rood, groen en blauw.
Met deze drie kleuren zijn allerlei combina
ties te bedenken. Zo kan men met rood,
groen en blauw in een bepaalde onderlinge
verhouding (voor de nieuwsgierigen 30:50:
11) zuiver wit bereiken. Op deze manier
zijn ook allerlei zachte pasteltinten te ma
ken. Wil men bijvoorbeeld een heel zacht
rood bereiken, dan geeft men op basis van
de wit-verhouding iets meer rood. Op de
zelfde manier kan men met de drie basis-
kleuren zwart maken. Zo simpel als het hier
staat, is het in de praktijk natuurlijk niet.
Nauwkeurige berekeningen zijn nodig. Som
mige technici hebben er zelfs een heel eigen
wetenschap van gemaakt met een aparte
naam: colorimetrie.
Het systeem, dat voor Nederland geko
zen is, maakt het mogelijk dat men met de
nieuwe kleurenontvangers (met een beeld
van 59 cm) ook de gewone zwart-wit uit
zendingen ontvangt. Ook dit is weer geba
seerd op het principe dat men de drie basis-
kleuren zodanig onderling kan mengen, dat
men helemaal geen kleur meer onderscheidt.
Men ziet dan alleen wit licht. Vermindert
men de sterkte van het licht dan krijgt men
zwart. Dit is in principe dezelfde ma
nier, waarop de normale zwart-wit ontvan
gers werken: het onderscheid maken tussen
sterk en zwak licht. Ook de kleurenontvan
gers zijn hierop ingesteld. Het zou anders
een bijzonder kostbare investering worden
om voor bijna drieduizend gulden een t.v.-
ontvanger te kopen, die slechts enkele uren
per week, met een gemiddelde van één uur
per dag, bruikbaar is.
(Nadruk verboden).
Op het groepsbureau der Rijkspolitie te
Kortgene. Bernhardstraat 20, zijn (van maan
dag tot en met vrijdag van 8.3012.00 en
van 13.0017.30 uur) inlichtingen te ver
krijgen omtrent de volgende gevonden voor
werpen:
een regenbroek, een handschoen, huissleu
tels in etui. een armbandhorloge, een groene
kinderwant, een groene gebreide das, een
duimstok, een bakbiljet van f 10.een da
mesrijwiel, een roodbruine lederen riem, een
herenkostuum in doos. een zilveren gulden,
een paar zwarte dameshandschoenen, een
rood geruit kindertasje, een paar bruine
bromfietswanten, een bromfietsverzekerings-
plaatje MSF-007, een werpmolen en een doos
sigaren, een pakje Niemeijer tabak en een
kromme pijp, een grijze sjaal, een groene re
genbroek.
ERNSTIGE BEDREIGING VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
Volgens voorzichtige schattingen van psychiaters is 5 tot 10 procent van de
Nederlandse bevolking behept met een min of meer ernstige vorm van neurose.
De neurose in haar talrijke verschijningsvormen van psychische, sociale en licha
melijke aard is een der grootste bedreigingen van onze volksgezondheid.
Honderdduizenden mensen zijn ernstig gehandicapt in hun levensontplooiing,
komen niet tot bevredigende relaties in de werksfeer of in hun gezin, zijn een
last voor hun omgeving én zichzelf.
De ernst van deze ziekte werd tot voor kort in ons land nauwelijks erkend.
Nochtans krijgt de neurose steeds meer aandacht van de medische wetenschap,
te meer nu wel vaststaat dat allerlei sociale vraagstukken als ziekteverzuim en
verminderde arbeidsprestaties teruggaan op neurotische stoornissen en tal van
lichamelijke ziektes (astma, maagzweer, darmaandoeningen e.a.) beïnvloed
worden door neurotische factoren.
NEUROTICUS ZIET ZICHZELF NIET.
De neurosenleer is op een tijdstip, dat
met grote nauwkeurigheid is aan te wijzen,
uit het niet ontstaan. Deze werenschap is
geboren in de zomer van 1882.
De Weense huisarts Josef Breuer had toen
een jonge vrouw onder behandeling, die leed
aan een merkwaardige ziekte. Zij had een
verlamde arm, een stoornis in het gezichts
vermogen en enkele andere symptomen. Toch
berustten ze niet op een stoornis van licha
melijke aard. De arm was neurologisch ge
zond, de oogarts vond evenmin afwijkingen.
Dr. Breuer snapte er niets van. Bovendien
kwam de patiënte enkele weken later met
een andere klacht. Zij kon plotseling niet
meer drinken. Het lukte haar niet een slokje
te nemen uit het glas, dat Breuer haar aan
bood.
De arts stelde een hypnose-behandeling
voor. In de toestand van hypnose vertelde
zij, dat zij een hond had zien drinken uit het
glas van een dame. die daarna het glas had
leeggedronken. Dat was dus de oorzaak,
waarvan de patiënte zich voordien niet be
wust was geweest.
Met Freud.
Dr. Breuer sprak over dit geval met de
psychiater Sigmund Freud en samen publi
ceerden zij toen een boek. waarin voor het
eerst de neurose als ziekteverschijnsel wordt
behandeld.
Kern van de neurosenleer: leder mens be
leeft dingen, die hij niet emotioneel kan ver
werken. Hij verdringt ze daarom, maar on
bewust blijven ze hem bezighouden en zijn
ze van grote invloed op zijn gedrag. In som
mige gevallen kan een kwetsende beleving
(trauma) een mens zó gaan beheersen, dat
ze uitgroeit tot iets onoverkomelijks, iets dat
hem zó in beslag neemt, dat hij zich er niet
meer van kan losmaken.
Een Haagse psychiater zei eens dat neuro
tici, ook al zijn zij qua leeftijd volwassen,
veel lijken op dreinende kinderen.
Conflicten.
Neurose wordt in het algemeen veroor
zaakt door niet opgeloste conflicten, stam
mend uit de vroege levensjaren. De conflic
ten komen veelal neer op onverwerkte schuld
gevoelens in verband met bijvoorbeeld agres
sie, jaloezie en seksualiteit of het zich zon
der meer minderwaardig voelen. Omdat de
neuroticus deze levenssituatie niet aan kan,
zoekt hij naar noodoplossingen, die meestal
voor zijn omgeving een bezoeking zijn en
waar hij zelf ook allerminst gelukkig mee is.
Een van de meest kenmerkende eigen
schappen van de neuroticus is zijn overdre
ven afhankelijkheid van de goedkeuring van
anderen. Hij kan zich al pijnlijk getroffen
voelen, als iemand niet aardig tegen hem is,
als hij geen aandacht voor zichzelf weet te
trekken.
Buitensporige eisen betreffende waarde
ring voor eigen wensen gaan bij hem vaak
gepaard met een even groot gebrek aan
waardering voor anderen. Wel kan de neu
roticus soms overbezorgd en behulpzaam
jegens iedereen zijn, maar hoe vriendelijk
hij wérkelijk is kan zijn vrouw u vertellen...
Camouflage.
Deze afhankelijkheid van anderen leidt tot
allerlei gevoelens van onzekerheid, die de
neuroticus dan weer gaarne camoufleert ach
ter een dwangmatige neiging tot „dikdoen",
tot het imponeren van anderen door middel
van allerlei attributen als geld, relaties met
bekende persoonlijkheden, verre reizen etc.
Omdat deze mensen kolossaal veel ener
gie nodig hebben om hun innerlijke conflic
ten voor anderen én zichzelf te camoufle
ren, zijn hun arbeidsprestaties dikwijls niet
in overeenstemming met hun potentiële mo
gelijkheden. Menig neuroticus is de gehele
dag druk in de weer, zodat zelfs zijn eigen
omgeving de indruk krijgt dat hij heel wat
verzet. Bij nader inzien komt er echter heel
weinig uit zijn vingers.
Veelal lijdt de neuroticus onder zijn afwij
king. Maar zelfs dat zegt niets. Men kent in
de psychiatrie het verschijnsel masochisme.
Dat wil zeggen iemand kan bevrediging vin
den in zijn eigen leed.
Zelfbeklag.
Dat geldt ook voor menig neuroselijder.
Hij beklaagt zichzelf voortdurend, vestigt
hierdoor de aandacht van anderen op zich
en dat moet hij nu juist hebben. Als centrum
van de zorg van anderen ontvlucht hij zjjn
eigen verantwoordelijkheid opnieuw.
De moeilijkheid is nu. dat deze patiënten
zich in het geheel niet bewust zijn van hun
innerlijke conflicten. Ze zoeken alles bij an
deren en hebben geen flauw idee waarom
hun vriendschappen, hun zakelijke relaties,
hun huwelijk zo'n onbevredigend verloop
hebben.
Toch heeft het weinig zin hen verwijten te
maken. Dat helpt niets. Want het ziektebeeld
van de neuroticus is juist, dat hij zich tegen
elk zelfinzicht wapent. Ook al ziet iedereen
wat er met hem aan de hand is, hij kan niet
zien wat anderen zien.
Neuroticerende factoren.
Hoe is het mogelijk, dat het aantal men
sen met neurotische stoornissen zo sterk is
toegenomen? Freud betoogde destijds, dat
de neurose in de vroege kinderjaren ontstaat
en vooral een gevolg is van een gecompli
ceerde relatie met de ouders. Maar meer en
meer raakt de psychiatrie er van doordron
gen. dat ook maatschappelijke problemen
een neuroticerend effect kunnen hebben.
De moderne samenleving is op zichzelf
reeds neurotisch en vergt ontzettend veel
van de menselijke geest. Zo is onze samen
leving gekenmerkt door een blijvende com
petitie. die van iedereen iedereens vijand
maakt. Tegelijk stelt de samenleving de eis
beminnelijk en voorkomend te zijn
De aard van het werk, dat te geestdo
dend is, kan de geest zwaar belasten. De in
vloed van de grote stad met haar lawaai,
drukte, luchtvervuiling is een neurotiserende
factor.
Geen einde.
De spanning die de emancipatie van de
vrouw oproept, doet hevige aanvallen op de
gemoedsrust van talloze mannen, hetgeen
dan natuurlijk weer zijn weerslag heeft op
de vrouw.
Het einde van deze ontwikkeling is nog
lang niet in zicht. Dit perspectief baart zorg.
Te meer omdat de behandeling van neuro
sen gebrekkig is. Veel mensen, helaas vaak
de ergste neurotici, krijg je met geen stok
naar de psychiater. Het behoort tot de vele
eigenaardigheden van de neuroticus, dat hij
bang is voor een oplossing van de conflic
ten, waarhij toch zo veel last van heeft.
Bovendien duurt de behandeling zeer lang.
Het ziekenfonds vergoedt maar een gedeelte
van de kosten, hetgeen ook allerminst be
vorderlijk is om iemand er toe te brengen
zich onder behandeling te stellen.
Dr. J. Holthausen.
(Nadruk verboden).
Bij aankoop van 2 grote flessen limonade gazeuse
1 fles Oranje gazeuse GRATIS.
200 gram boterhamworst nu voor 69 cent.
100 gram leverkaas nu voor 57 cent.
150 gram bonbons van 115 nu voor 98 cent.
Bij 2 pakken IFA koffie nu 100 gratis zegels.
200 gram pruimen van 89 nu voor 79 cent.
Is uw aankoopbedrag van levensmiddelen 15.00 of
hoger dan weer GRATIS 5 SINAASAPPELS.
Maak ieder weekend tot een feest met ons heerlijk mals
gebakken wittebrood, fijn gesneden en verpakt, blijft
dagen lang vers.
Beleefd aanbevelend,
