NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
ruimte voor recreatie?
iHHii
Ploirrier heeft DE schoenen
RenniesfH
DE COÖPERATIEVE
te Colijnsplaat en
te Kamperland
DE PRIJS VOOR SOEKARNO'S GAAN
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 18
No. 3235
Zaterdag 18 februari 1967
70e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs f 2.00 per half jaar Franco per post f 5.00 per half jaar Advertenties 1 2 cent per mm
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
BLIJFT ER VOLDOENDE
Hoe groot is Nederland? De statistiek zegt: ons land heeft 3.612.900 ha
„gemeentelijk ingedeelde" grond. Daarvan is ruim 2.5 miljoen ha in gebruik bij
land- en tuinbouw en dat noemen wij „cultuurgrond". De rest splitst men in bos
(270.000 ha), woeste grond (228.000 ha) en dan blijft er zowat 600.000 ha
over voor wegen, water en bebouwd terrein, alias steden en dorpen.
U ziet dus, dat die laatste groep gronden zo'n 100.000 ha groter is dan de
twee groepen „bos" en „woeste gronden" samen. Daaruit blijkt al hoe hachelijk
het er voor staat met onze buitenrecreatie! Zal dit steeds erger worden of is er
wat tegen te doen? En doet men er wat tegen?
HET WORDT STEEDS ERGER!
Onder woeste gronden vat men samen:
heide, zandverstuivingen, stranden, duinen,
braakliggende gebieden enz. En nu kunt u
wel overal komen op de „bebouwde ter
reinen", maar een groot deel van de woeste
gronden is voor het publiek afgesloten. Een
deel van de bossen trouwens ook! En tot
overmaat van ramp hebben wij onze grote
steden juist daar gebouwd, waar vrijwel
beleggen is
effekt berekenen.
Er komt veel kijken bij
beleggen. Wat is het
rendement? Wat wil nu
precies dat laatste jaar
overzicht zeggen? Cij
fers, cijfers, cijfers. Goe
de raad is gelukkig even
dicht in de buurt als
onze bank: onze specia
listen weten er alles van.
Van beleggen en alle
andere bankzaken.
zal u graag nader inlichten
geen bos of woeste grond voorkomt! U ziet
dus, dat er in ons goede landje maar heel
weinig ruimte overblijft voor dauwtrappen
of voor piknikken in een werkelijk vrije natuur.
Wij zullen nu maar ophouden met het geven
van cijfers. De bekende nota's inzake de
ruimtelijke ordening geven ze in overvloed.
En wat de bevolking betreft weet u natuur
lijk ook wel. dat wij misschien al lang voor
2.000 de 20 miljoen zullen hebben overschre
den.
Wat dit laatste betreft moeten we echter
onmiddellijk opmerken, dat er thans een da
ling van de geboortecijfers aan de gang is
zoals nog niet eerder is voorgekomen. Het
kan dus meevallen met die overbevolking
in 1980 of 2.000, maar erg optimistisch zijn
de deskundigen nog niet.
Tweede huis!
Trouwens, waneer nu de geboortecijfers
sterk dalen komt de invloed daarvan op de
huizenbouw enz. enz. toch pas over een
kwart eeuw tot uiting, als we even vergeten
dat kleine gezinnen minder woonruimte nodig
hebben dan grote. En dat mogen we vergeten,
want er staat weer tegenover dat een tikkel
tje meer welvaart hogere eisen aan de wonin
gen met zich meebrengt en zelfs tot de wens
naar een „tweede huis" of vakantie- of
weekendwoning leidt.
Toch moeten we nog even opmerken, dat
bij de bebouwde terreinen ook de parken en
gazons van de steden zijn inbegrepen. Alleen
wordt het wel duidelijk, dat deze terreinen,
hoe fraai en gezond ook. in genen dele de
behoefte aan recreatieruimte verkleinen: men
is er te gauw op uitgekeken en in rondge
wandeld.
Er zijn allerlei factoren die de werkelijke
recreatieruimte beïnvloeden. Daaronder ver
staan wij dan terreinen waarop men een
wandeling van b.v. een uur kan maken zon
der al te veel storende bordjes tegen te
komen. Want dat is het wat velen thans
zoeken. En dan baat het weinig, dat de
oppervlakte bos elk jaar met een of twee
duizend ha toeneemt (van 1950 tot 1960
b.v. met 17.000 ha). In vele bossen mag men
geen stap buiten de paden doen! En op die
paden komt men te veel andere mensen
tegen.
Wat is recreatieruimte?
Eigenlijk is er in Nederland slechts een
gebied waarop men urenlang ongestoord
kan wandelen: het strand. En dan slechts
in de winter
Kort en goed: gebieden waar u overal
mag lopen, graven, vuurtje stoken, kamperen
of wat dan ook, zijn er praktisch niet meer
in ons land en ze zullen er niet meer komen
ook. En dat is in de meeste Europese lan
den het geval. U moet al heel ver reizen om
gebieden te vinden waar u al die dingen wel
Brandend maagzuur?
helpen direkt!
mag, als het aanleggen van een kampvuur
dan even buiten beschouwing wordt gelaten,
want dat kan zelfs in de prairie of in een
oerwoud verboden zijn.
Wat wij nodig hebben is ruimte waar men
zich ontspannen kan. De kwestie is echter,
dat er recreatieruimten zijn, waar heel veel
mensen zich niet in het minst kunnen ont
spannen of vermaken. Het hangt helemaal
af van de eisen die men stelt en van wat
men zoekt. Rust. ruimte, frisse lucht? Ak
koord, maar wat is ruimte?
De een wil graag zo weinig mogelijk men
sen om zich heen, de ander gaat naar het
strand om te zien en (of) gezien te worden!
Sommigen willen in alle rust zalig nietsdoen
en bruin bakken in de zon of vinden een
hangmat in een schaduwrijk bos het ideaal.
Weer anderen zouden het liefst geheel
alleen (of met z'n tweetjes) kilometers van
de bewoonde wereld af kamperen.
Er zijn er ook die overvolle campings
met drukte en lawaai het toppunt van
gezelligheid vinden. Er zijn liefhebbers van
watersport en liefhebbers van wandelen,
bosbessen of bramen plukken, kievitseieren
zoeken.
Slecht bereikbaar.
Gelukkig zijn er ook nog mensen die een
wandeling achter de kinderwagen door een
rustig park of het zitten op een bankje in het
plantsoen al een uitkomst vinden. Maar u ziet
wel, dat het totaal geen zin heeft om alle
stukjes grond die geen „nuttig" doel dienen
bij elkaar op te teilen en dan te zeggen dat
wij zoveel vierkante meter „recreatieruimte"
per inwoner beschikbaar hebben. Het gaat
er om, dat wij per inwoner voldoende soorten
recreatie in de open lucht beschikbaar heb
ben.
Voorts moeten deze terreinen goed be
reikbaar zijn en dus niet al te ver van de
grote steden af liggen. Dit nu is met name
in de Randstad Holland het grote knelpunt.
Landelijk gezien hebben wij heel wat ruimte
voor watersport. Er zijn voldoende wegen
waarop een wandeling nog en genot kan
zijn en een fietstocht ook. Eigenlijk is onze
strandlengte meer dan voldoende voor alle
Nederlanders en Roergebieders tezamen.
Onze 270.000 ha bos is echt nog wel de
moeite waard en de 228.000 ha woeste grond
ook wel. Maar wij hebben er zo weinig aan
omdat het meeste zo slecht bereikbaar is en
voor de steeds meer toenemende weekend
recreatie bezwaren oproept, namelijk van
verstopte wegen en uren lang rondhangen
in uitlaatgassen en stof.
Vele plannen zijn al ontworpen en uitge
voerd om daar iets aan te doen. Het Amster
damse bos is daar een goed voorbeeld van.
Bij elke grote stad voert men thans wel
plannen uit om te komen tot recreatieruimte
in de vorm van bossen, parken, gelegenheid
voor watersbort enz. Helaas is het een drup
pel op een gloeiende plaat.
Niet genoeg.
Het is van groot belang, dat auto-, fiets
en wandelroutes worden opgesteld zodat ook
het vergeten deel van onze ruimte wat meer
aandacht krijgt. Watersport en sportvisserij
kunnen vele duizenden recreatie geven buiten
de propvolle stranden.
Er wordt bij de ruilverkavelingen toege
zien, dat het landschap aantrekkelijk blijft
of wordt gemaakt voor de stadsbewoner.
Bij de bouw van boerderijen, stallen enz.
gelden rigoureuze voorschriften ter bescher
ming van het landschapschoon. Maar dit
alles is onvoldoende en zo leest u dan telkens
fantasierijke plannen om meer recreatieruimte
te scheppen. Denkt u maar eens aan inpolde
ring van de Waddenzee en de bebossing van
gedeelten der IJsselmeerpolders of aan de
binnenwateren die in het zuidwesten zullen
ontstaan als de Deltawerken voltooid zijn.
Toch brengt ook dit alles onvoldoende
ruimte voor de Randstadbewoners. Vandaar
onder meer het plan om een z.g. groene
strook aan te leggen van Amsterdam naar
Rotterdam, door het hart van Holland heen.
Deze strook wil men aan de landbouw ont
trekken en bebossen. Of dit plan doorgang
zal vinden is nog niet te zeggen. Alleen al
aan onteigeningsgelden zou het vele hon
derden miljoenen kosten, terwijl de cultuur
technische werken zeker nog meer zouden
kosten. Ook zou het vele jaren duren voor
werkelijk sprake zou zijn van een bos.
Spreiden!
Er kan echter nog wel meer worden ge
daan. Een betere ontsluiting van onze stran
den staat als nummer één op de verlanglijst
van de planologen. Nummer twee is natuur
lijk de spreiding van de mensen in ruimte
en tijd. Wat de ruimte betreft zullen spor
tieve vormen van recreatie de aandacht
moeten hebben en het zaligmakende bruin-
branden wat minder. Wat de tijd betreft zal
de vakantiespreiding ernstig ter hand geno
men moeten worden, op de bedrijven zowel
als op de scholen.
Tenslotte is het de vraag of wij door moe
ten gaan met het aanlokken van miljoenen
buitenlanders (vooral Duitsers!) naar onze
strekenGoed. wij verdienen er per jaar
een miljard aan, maar dan moeten we ook
niet klagen dat het zo vol wordt, zeggen de
planologen. Afgezien van dit laatste (want
de toevloed van buitenlanders kan elke ruim
te hier vol maken) is het vooral de kwestie
van spreiding in ruimte en tijd, die urgent is.
Als men deze spreiding tot stand weet
te brengen, ook voor wat de weekendrecrea
tie betreft, staat ons land er niet hopeloos
voor. U moet alleen niet willen leven als de
Batavieren, want dat is voorgoed uit de
tijdEn uit de ruimte tevens.
(Nadruk verboden).
Of Soekarno verdwijnt is voor niemand
een vraag meer. alleen nog maar het wan
neer. Volgende maand komt het zogeheten
Volkscongres bijeen, dat thans van het Hoog
gerechtshof stukken heeft gekregen waarin
de rechters als bewezen verklaren dat de
president wist van de staatsgreep en ook
dat hierbij de legerleiding zou worden „uit
gedund". En ook dat hij zich geen enkele
moeite gaf hetzij de generaals te waarschu
wen, hetzij de staatsgreep (van generaal
Soerardjo en de zijnen) op een andere ma
nier te laten mislukken. Dat is zo duidelijk
mogelijk.
Voeg daarbij dat het Volkscongres tame
lijk vol zit met militairen die hun generaals
Soeharto en Soebandrio (Congresvoorzitter)
vereren, en dat het Congres al is overstroomd
met moties van allerlei groepen dat het
Soekarno moet aanpakken, dan is de uitslag
ook duidelijk.
Het is geen zinloze bezigheid al vast na
men te noemen voor een voorlopige presi
dent: Soeharto natuurlijk, maar bijvoorbeeld
ook sultan Hamengkoe Boewono of Moham
med Hatta.
Botsingen.
Maar terwijl de tijd gaat dringen voor een
elegante oplossing vrienden hebben al
met Soekarno gepraat over afstand doen en
in ballingschap gaan, dat zou nu nog kunnen
begint al een ander aspect op te doemen
van een na-Soekarno-tijdperk. In Medan zijn
al grote botsingen voorgekomen van Soe-
karno-haters en -aanhangers. Waarschijnlijk
is het ook elders al tot een dergelijk treffen
gekomen.
Dat is het wat een man als Soeharto zo
voorzichtig maakt en waarom het terzijde
schuiven van de president zo langzaam is
gegaan. Het is niet in het belang van het
land om een hele, halve of zelfs maar een
kwart burgeroorlog te krijgen om de stichter
van de natie en diens vertrek.
Een Javaan als Soeharto vreest hiervan
niet ten onrechte dat op zo'n manier het
voornaamste goede dat Soekarno tot stand
bracht, het eenmaken van het land, ook nog
verloren zou gaan. Dat zou een te hoge prijs
zijn voor de noodzakelijke verwijdering van
de president.
(Nadruk verboden).
Kruiswoordpuzzel no. 19
HORIZONTAAL:
62.
pl. in Duitsland
25.
geogr. aanduiding
2.
muziekinstrument
64.
windrichting
27.
herkauwer
8.
godin
65.
maanstand
28.
lijfwacht
12.
landbouwwerktuig
67.
voegwoord
31.
deel v. e. molecule
14.
precies
68.
keurig
33.
meisjesnaam
15.
broeikas
69.
bevel
34.
afgemat
16.
voor
71.
lekkernij
36.
stofmaat
18.
spaanse uitroep
73.
ambtshalve
37.
en omgekeerd
19.
bekende motorraces
74.
getij
39.
familielid
20.
meisjesnaam
75.
kloostervoogd
4p.
naar beneden gaan
22.
water in Duitsland
77.
onbep. vnw.
43.
soort vertrek
24.
tot nader order
78.
vis
45.
tijdelijk in gebruik geven
26.
jongensnaam
80.
borstharnas
46.
omroepvereniging
28.
bevel
82.
windrichting
50.
fr. lidwoord
29.
zangnoot
83.
uitstekend
51.
water in Amsterdam
30.
en anderen
84.
aap
52.
stapel
32.
werk van Homerus
53.
paardmens
34.
persoon
VERTICAAL:
54.
landbouwwerktuig
35.
plaats in N.-Holland
1.
soort stof
55.
vervoerbedrijf
38.
voorzetsel
3.
de lezer heil
59.
elec. geladen deeltje
39.
plaats
4.
transportonderneming
60.
voorzetsel
41.
deel v. h. hoofd
5.
beeft
62.
water in Friesland
42.
benevens
6.
gat
63.
verlaagde toon
44.
munt
7.
fr. voegwoord
66.
wapen
46.
jongensnaam
8.
dat is
68.
maatstaf
47.
water in Brabant
9.
bezinksel
70.
wachthuisje
48.
water in Friesland
10.
vaas
72.
voorzetsel
49.
vloerbekking
11.
deel v. e. fr ontkenning
73.
koning (frans)
53.
klein vertrek
13.
handvat
76.
onbep. telwoord
56.
van het jaar
15.
deel v. e. cirkel
78.
vr. munt
57.
familielid
17.
voorzetsel
79.
en anderen
58.
zelfzuchtige
21.
waardepapier
80.
jongensnaam
61.
watering
23.
sportterm
81.
te zijner plaatse
HORIZONTAAL:
1. planeet; 6. antenne; 11. lok; 12. atm.; 13. ets; 14. nor; 16. ore; 18. pop; 19. Edam;
20. leep; 22. zoen; 24. Oslo; 26 eikel; 28. gerst; 29. Norg; 30. nevel; 32. taai; 33. net;
34. vlot; 37. tiran; 39. aula; 42. karig; 43. links; 44. Thea; 45. tast; 46. lord; 49. thee; 51.
aal; 54. nar; 55. Ate; 56. ter; 58. Gre; 59. alt; 60. embleem; 61. notitie.
VERTICAAL:
1. plenzen; 2. lot; 3. aks; 4. eend; 5. term; 6. atol; 7. twee; 8. nap; 9. nto; 10. emplooi;
15. oasen; 17. regel; 19. enig; 21. post; 23. eer; 25. sta; 27. lenig; 28. getal; 31. ver;
34. vitrage; 35. oke; 36. taal; 37. tiara; 38. nicht; 39. akte; 40. U.S.A.; 41. Astarte; 47.
onze; 48. drom; 49. torn; 50. eest; 52. arm; 53. leb; 56. t.a.t.; 57. Eli.
Ganzepoorfstraat 21, Tel. 6535 - GOES
