NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Spelen gevaarlijk!
Plourier heeft DE schoenen
Ingewandsparasieten
Heel Kamperland
op de film
No. 3214
Zaterdag 17 september 1966
70e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerké, Tel. no. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs f 2.00 per half jaar Franco per post f 5.00 per half jaar Advertenties 10 cent per mm
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
"VAN 2 TOT 5 IN HOGE FLATS"
op de zesde tot tiende verdieping
Onvoldoende spelmogelijkheid
Een rapport uit Engeland getiteld: „Two
to five in high flats", behandelt de speelmo-
gelijkheden voor kinderen van twee tot vijf
jaar in de hoogbouw. De rapporteurs zijn
blijkbaar geschrokken van hun eigen pun
tigheid; om dat weer goed te maken gaven
ze hun studie een in hun oog begrijpelijker
ondertiteling mee: „An inquiry into play
provision for children aged two to five
years living in high flats". Het probleem is
urgent geworden, vooral in de miljoenenstad
Londen, waar steeds meer woonblokken ver
rijzen van tien verdiepingen en hoger.
Men veronderstelt wel eens, dat gezinnen
met kleuters niet vaak in hoge fiats wonen.
De werkelijkheid is anders! Is men bereid
met deze realiteit rekening te houden, dan
behoort er voor te worden gezorgd, dat peu
ters en kleuters in of bij de flats een prettige
en veilige mogelijkheid om te spelen vinden,
wat zowel voor henzelf als voor hun dikwijls
overbelaste moeders een levensnoodzaak is.
Dat wordt, ook in officiële kringen, zeer
goed beseft, maar tot het stellen van daden
is men nog niet dikwijls gekomen.
De in het bedoelde rapport neergelegde
gevolgtrekkingen zijn gebaseerd op een
tweetal tezelfdertijd uitgevoerde onderzoe
kingen. De hoofdschotel werd daarbij ge
vormd door de navraag, die een aantal maat
schappelijk werksters, zogenaamde „healt
visitors", deden bij tweehonderd gezinnen
met jonge kinderen in hoge flats, ten einde
de opvattingen der ouders te leren kennen.
Aangevuld werden hun bevindingen door
het onderzoek van een groep afgestudeer
den der Londense school voor economische
en politieke wetenschappen; dit onderzoek
had een meer uitgebreide strekking, maar
er werd hierin extra aandacht besteed aan
de speelgelegenheid en de veiligheid voor
kinderen onder vijf jaar.
Geen seconde uit het oog
Velen van de ondervraagden zeiden, dat
het spel van de peuters en kleuters in de
moderne flatwoningen zeer belemmerd
wordt. Vooral zij die hoger dan de vijfde
verdieping wonen hadden hierover klachten,
de jonge kinderen kunnen en mogen immers
niet alleen naar beneden gaan om buiten te
spelen. Ook de gevaarlijkheid was een be
langrijke grief: balkons, galerij, ramen, lif
ten, trappen. Sommige ondervraagden zei
den, dat zij door al die onveiligheid hun
kroost nog geen seconde uit het oog durfden
te verliezen.
Een ongunstige invloed van die spelbe-
lemmering is volgens de moeders duidelijk
bij de kleintjes vast te stellen. Ze worden
geremd bij hun uitingen en ze hebben het
niet naar hun zin. Als ze eens mee mogen
naar buiten zijn ze, na de langdurige onder
drukking van hun activiteit, bijzonder wild
en baldadig, in huis hangen ze voortdurend
hinderlijk om de moeder heen. De balkons
worden, naar uit navraag bleek zelden door
de kinderen als speelplaats gebruikt, bij zeer
hoge flats in nog mindere mate dan op de
lagere verdiepingen.
Het bezwaar is niet alleen, dat de veilig
heid dan onafgebroken toezicht vereist we
gens het gevaar dat de kleuters op de rand
klimmen en naar beneden vallen iets wat
geen theorie is maar helaas vaak genoeg
gebeurt maar ook dat jonge kinderen ge
neigd zijn speelgoed en andere voorwerpen
naar buiten te gooien. Ook de gemeenschap
pelijke balkons (galerijen) worden niet erg
geschikt geacht als speelgelegenheid; de kin
deren kunnen vandaar gemakkelijk weglopen
en ook is er kans op, dat ze medebewoners
overlast aandoen.
Lege speelterreinen
Helemaal „beneden" spelen, in een ge
meenschappelijke tuin of op straat, wordt
over het algemeen zelfs aan de vier- of vijf
jarigen nog niet vaak toegestaan (aan de
jongeren nog veel minder), ook al weer het
minst bij hoogwonenden. Begrijpelijk, want
ook een kleuter van vier tot vijf heeft nog
veel toezicht en bescherming nodig en die
kunnen de mensen moelijk verschaffen van
hun hooggelegen flat uit. Slechts een klein
percentage van de betreffende kleintjes be
zoekt een kleuterschool, kleuterklasje of een
speciaal speelterrein.
De meesten verblijven dus meestentijds
gedurende het grootste deel van de dag in
of vlakbij het flatgebouw zonder behoorlijke
speelgelegenheid (uitgaan om mee bood
schappen te doen of bezoeken te brengen
aan familie of kennissen bleek gemiddeld
één a twee uur per etmaal in beslag te ne
men).
Rondom en naast sommige van de Lon
dense woonflatblokken bleken speelterrei
nen, hetzij grasvelden, hetzij stukken asfalt,
aanwezig te zijn. Zelden kon men die ge
schikt achten voor kleuters, op z'n best wa
ren ze enigszins bruikbaar voor wat oudere
kinderen. Nergens bestond er een speelge
legenheid met het door alle ouders vrijwel
noodzakelijk geachte toezicht. Evenmin was
er een gradatie gemaakt voor verschillende
leeftijdsgroepen.
Bovendien werden deze terreinen door de
enquêteurs dikwijls saai en fantasieloos be
vonden, terwijl voldoende afwisseling bie
dend speeltuig ontbrak. Ook werd nogal
eens een gevaarlijke toestand gesignaleerd
doordat de kinderen maar al te gemakkelijk
op de grote weg konden komen. Alles bijeen
genomen moest de gevolgtrekking van de
onderzoekers zijn, dat meer dan de helft van
de moeders ontevreden was over de speel-
mogelijkheden van hun twee- tot vijfjarigen.
Afsluiten!
Uitdrukkelijk moet worden vermeld, dat
de huurders der moderne flats overigens
heel blij waren met hun woningen, wegens
het comfort en de keurige inrichting. Zij
zijn inderdaad zeer bevoorrecht boven de
talloze andere gezinnen die net als in
de Nederlandse steden tot nu toe nog er
barmelijk slecht en bekrompen gehuisvest
zijn! Eventuele verbeteringen in de speel-
mogelijkheden die juist voor peuters en
kleuters van een allesoverheersend belang
zijn in verband met hun lichamelijke en
geestelijke gezondheid dienen natuurlijk
evenzeer te worden verschaft aan die kin
deren die nog in ouderwetse gammele huis
jes, benauwde etages, bedompte krotten of
slechte en dure huurkamers wonen!
De samenstellers van het rapport verlan
gen, dat bij nieuwbouw voortaan ineens
wordt gezorgd voor het aanleggen van spe
ciale kleuterspeelgelegenheden: behoorlijk
afgesloten terreinen ook een omheinde
daktuin kan wellicht dienst doen! en, voor
slecht weer, ook een overdekte ruimte. De
kinderen moeten daar wat de speelmogelijk-
heden betreft volop variatie vinden. De be
doeling is dan ook nog, dat er regelmatig
toezicht wordt gehouden door een daarvoor
geschikte kracht, zodat de ouders hen met
een gerust hart in zulke speelgelegenheden
kunnen achterlaten. Als voorbeeld van goede
speelvoorzieningen in moderne dichtbe
bouwde steden noemt men Zweden, vooral
Stockholm.
Uit het voorafgaande zou de lezer nu
kunnen afleiden, dat flatbouw en zeker de
hoge flatbouw medisch bekeken niet veel
goedkeuring verdient. Dat is dan het ge
volg van de omstandigheid, dat ditmaal uit
sluitend aandacht werd geschonken aan de
gezinnen met kleuters. Voor oudere kinderen
en volwassenen kan de hoge flatbouw even
wel zeer aangenaam en ook gezond zijn.
Daarvoor zijn voldoende aanwijzingen te
vinden in een rapport van de Nederlandse
commissie „Hoogbouw-Laagbouw" dat en
kele jaren geleden is verschenen.
(Nadruk verboden.)
dr. Alfreda Briedé
Een opmerkelijk initiatief
van de Nederlandse Blindenbond.
In het kader van zijn landelijke filmactie
laat de Nederlandse Blindenbond in Kam
perland een filmopname opnemen.
De te vervaardigen film wordt iets bij
zonders omdat deze niet, zoals bij een docu
mentaire alleen het karakteristieke van de
plaats zal tonen, doch omdat het oog van
de camera speciaal op de inwoners gericht
zal worden.
Dit wordt bereikt doordat donderdag, de
22ste september een filmopnamewagen door
de plaats zal rijden om de mensen bij hun
huis, op de boerderij, op straat en bij hun
werk te filmen.
Het is de bedoeling dat de film ook een
beeld van het verenigingsleven zal geven en
wel door het houden van een optocht. De
opstelling hiervan vindt plaats om 18 uur
bij Renata terwijl op de dag van opname
eveneens geluidsopnamen worden gemaakt.
In het komende winterhalfjaar zal de film
vertoond worden. Men kan dan zijn familie,
bekenden, kinderen enzichzelf eens op
het witte doek aanschouwen, hetgeen onge
twijfeld zijn bekoring heeft.
O—
De Ned. Blindenbond tracht met zijn actie
te bereiken, belangstelling en sympathie
voor zijn werk te wekken door hiervoor bij
bij de voorstelling even de aandacht te vra
gen.
Eén van de doelstellingen van de Ned.
Blindenbond, waarbij blinden van alle ge
zindten zijn aangesloten, is dat blinden eco
nomisch onafhankelijk worden. De kosten
hieraan verbonden, alsmede aan de vele ta
ken die de bond nog meer heeft, worden
uit de inkomsten, zoals elke vereniging van
niet-blinden die ook heeft, bestreden.
Een beroep op de liefdadigheid door geld
inzamelingen te organiseren wordt door de
Ned. Blindenbond van de hand gewezen,
Maden het meest verbreid
Het allermeest komen wel de v maden
(oxyuris vermicularis) voor, hoofdzakelijk bij
kinderen. Soms veroorzaken zij in het ge
heel geen last, maar er zijn toch wel heel
wat kleuters en schoolkinderen, bij wie de
dokter geneigd is de kleine, witte wormpjes,
die zich in grote of kleine hoeveelheden in
de ontlasting kunnen vertonen, aansprakelijk
te stellen voor het „er slecht uitzien", het
gebrek aan eetlust, de neiging tot braken, de
onrust en de slapeloosheid.
Voor een deel zijn dergelijke ziektever
schijnselen wel toe te schrijven aan de le
vensgewoonten van deze darmparasieten. Ze
leven in de dikke darm, waar ze aan de
wand vastgehecht zitten. In de nacht echter
begeven de oxyuriswijfjes zich naar buiten,
om hun eieren, een duizendtal per worm, te
deponeren op de huid rondom de anaal
opening, waarna ze sterven.
Het rondkruipen van deze wormen brengt
jeuk teweeg, daardoor ontstaat onrust en
slapeloosheid. Door krabben krijgt menig
kind de wormeieren aan de handen en als
de vingers dan weer eens in de mond gaan,
besmet het zich weer opnieuw! Korthouden
van de nagels en dikwijls stevig handen
wassen behoren daarom tot de allereerst te
nemen maatregelen om een madeninfectie
de baas te worden.
Zalf
Het is echter ook mogelijk dat de infectie
met maden maar steeds blijft voortduren,
omdat de larven, die zich rondom de anaal
opening ontwikkelen, zich via de endeldarm
naar hogerop gelegen gedeelten van het
spijsverteringskanaal begeven. Daarom
wordt door de behandelend arts bij oxyuris
vermicularis wel eens een speciale zalf voor
geschreven, die op de huid, rondom de
anaalopening, moet worden aangebracht en
die tot doel heeft de larven te doden.
Ten derde kan de besmetting ook nog
plaats hebben, doordat een kind of een
volwassene in aanraking komt met kleren of
andere voorwerpen waarop zich wormeieren
bevinden.
Behalve het nauwgezet handhaven van de
hygiëne is gewoonlijk ook het innemen van
een wormmiddel nodig. Dat komt echter
niet op de eerste plaats, al wordt dat dik
wijls gedacht. Het is niet gewenst met zul-
omdat dit lijnrecht tegen zijn principe in
druist.
Uit het feit dat de bond sinds 1961 door
heel Nederland in kleine plaatsen, dorpen
en buurtsohappen films van het leven van
alledag laat opnemen, blijkt dat de actie een
groot succes is.
Dat men om zijn propagandistische doel
einden te bereiken een dienende weg heeft
ingeslagen door met het laten vervaardigen
van films, de plaatsen een dienst van histo
rische betekenis te bewijzen op een manier
waaraan de bevolking veel genoegen beleeft,
valt alleen maar toe te juichen.
Men moet al van elk voorstellingsvermo
gen gespeend zijn om niet te beseffen, welk
een waardevol document de film in latere
jaren zal zijn.
Het ligt in de lijn der verwachting dat de
Ned. Blinden bond ook daarom van alle
plaatselijke verenigingen en elke rechtgeaar
de inwoner medewerking voor het slagen
van de film zal ondervinden.
(C)
ke wormmiddelen op eigen houtje te expe
rimenteren: een wormkuur behoort door
een arts te worden geleid.
Spoelwormen
De spoelworm (ascaris lumbricoides) is
evenals de made bij kinderen lang niet
zeldzaam. Deze parasiet kan nog heel wat
ernstiger schade aanrichten dan de kleine
wormpje. De ascuris heeft vaak en lengte
van enkele decimeters en het is alleen reeds
door deze grootte dat er moeilijkheden ont
staan. Zo kan er een galafvoerbuis verstopt
raken, alsmede andere kanalen die met het
spijsverteringsstelsel in verband staan. Soms
komt er een heel bosje van deze parasieten
tegelijk in de een of andere smalle holte te
recht. De larve van de spoelworm is zeer
zwerflustig.
Ze kan door de wand van de dunne darm
heendringen, nadat ze zich daar uit een eitje
heeft ontwikkeld, en dan in de bloedbaan
terecht komen. Na een week kan ze de
longen bereiken: komen daar veel van die
larven terecht, dan kunnen er ontstekings
haarden in de longen ontstaan.
In de longen kunnen ze weer uit de
bloedbaan treden om vervolgens via de
ademhalingswegen en de slokdarm in de
maag te komen en vandaar uit dan de dun
ne darm op nieuw te bereiken.
200.000 eitjes
Het duurt een paar maanden voordat een
larve is uitgegroeid tot een volwassen worm.
De tweehonderdduizend eieren, die één
volwassen wijfje kan leggen, komen pas na
nog weer enige maanden met de ontlasting
naar buiten. In tuingrond die met mense
lijke faecaliën wordt bemest, kunnen zulke
eieren geruime tijd intact blijven.
Het lijkt niet overbodig, dat er van deze
dingen eens in wat bredere kring kennis
wordt genomen. Hoe vaak immers wordt er
op zulke besmette grond groente geteeld:
het rauw consumeren daarvan kan infectie
met ascaris tot gevolg hebben.
Uit bovenstaande zal ook duidelijk zijn
waarom ten aanzien van spoelwormen zeer
zeker geldt, dat het voor de gezondheid
noodzakelijk is ze te verdrijven zodra hun
aanwezigheid is gesignaleerd. Ook dit is
een zaak van uitsluitend medische behan
deling.
Lintwormen
In de vorige eeuw, toen er nog geen
vleeskeuring was, kwamen veel vaker zieke
lijke afwijkingen door lintwormen (taenia
saginata) bij de mens voor dan heden ten
dage. Gevaarlijk was toen vooral de infec
tie met de zogenaamde gewapende lintworm
(taenia solium s. armata) een dier dat een
krans van haakjes aan de kop heeft. Larven
van deze worm kunnen zetelen in de her
senen of in de ogen en zoiets betekent na
tuurlijk een hoogst ernstige verwikkeling.
Tegenwoordig hebben we in ons land heel
wat minder met lintwormen te maken. Bo
vendien is het thans de ongewapende lint
worm (taenia saginta) die bij de mens wordt
aangetroffen, een dier dat heel wat minder
gevaar oplevert dan zijn gewapende soort
genoot. Gebruik van rundvlees kan ondanks
onze zeer nauwgezette vleeskeuring toch
nog wel eens aanleiding geven tot infectie
met taenia saginata. Eventuele larven, die
zich in de weefsels van runderen bevinden,
kunnen zo weinig talrijk zijn, dat ze bij het
onderzoek aan de aandacht van de keur
meester ontsnappen.
De lintworm, die een lengte van vier tot
acht meter kan hebben, voedt zich ten koste
van de gastheer. Degeen die zulk een dier
met zich mee omdraagt moet ook voedsel
voor de lintworm tot zich nemen. Een grote
eetlust evenwel geeft, ongeacht de voor de
hand liggende opmerking „zeker een lint
worm", nog geen houvast voor de diagnose.
Werkelijk objectieve verschijnselen zijn het
voorkomen van eieren of geleidingen van de
worm in de ontlasting.
Misselijkheid, buikpijn, bloedarmoede,
nerveuze stoornissen kunnen eveneens symp
tomen van een besmetting met één of meer
lintwormen zijn. Ook een procentueel ver
hoogd aantal van een bepaald soort cellen,
de eosinofiele witte bloedlichaampjes, kan
bij aanwezigheid van een lintworm worden
waargenomen.
Zwervend
Stellig zijn er ook gevallen, waarbij de
worm zijn gastheer in het geheel geen last
bezorgt. Toch moet de litworm, ook wan
neer die slechts toevallig wordt aangetrof
fen, zo snel mogelijk uit het lichaam worden
verwijderd.
Losgeraakte geleidingen van de ongewa
pende lintworm kunnen namelijk op eigen
kracht gaan zwerven. Dergelijke stukjes
worm zijn wel eens aangetroffen in de ap
pendix, het aanhangsel van de blinde darm.
In zeldzame gevallen kan de worm als zoda
nig ook door de wand van het darmkanaal
heendringen en naar verschillende buikor
ganen gaan. Ook de taenia saginata moet
dus als een zeer ongewenste gast worden
beschouwd, omdat men nooit zeker weet
wat er nog eens zal gaan gebeuren.
Het is beslist niet overdreven om grote
voorzichtigheid te betrachten bij het nut
tigen van rauw vlees. Ook al komen de
rauwe slachtprodukten uit een bijzonder
frisse slagerij, men doet er verstandig aan
ze niet rauw te consumeren.
Tartaar-gevaar!
In dit verband moet daarom nog eens
apart worden gewaarschuwd tegen het zo
populaire „broodje tartaar". Bij een onder
zoek dat nog niet zo lang geleden in ons
land werd verricht bleken er toch jaarlijks
nog wel 4000 mensen bij hun dokter te ko
men om van een lintworm te worden afge
holpen. Opvallend was het, dat de dragers
van deze darmparasieten veelvuldig werden
aangetroffen onder slagers en huisgenoten
van slagers!
Een lintwormkuur moet men nooit op
eigen gelegenheid beginnen, dat is een be
zigheid die al bij voorbaat tot mislukking
is gedoemd. Het afdrijven van een lintworm
dient onder leiding van een arts te geschie
den; er dienen daarbij door de patiënt ver
schillende voorschriften precies in acht te
worden genomen.
Pas als niet alleen de geleidingen van de
worm tevoorschijn gekomen zijn, maar ook
de kop van het dier verwijderd is, kan de
kuur als geslaagd worden beschouwd. Is dit
niet het geval, dan dient na enkele weken
herhaling van de behandeling plaats te vin
den.
(Nadruk verboden.)
dr. Alfreda Briedé
GOOFJE GOOCHEM
Ganzepoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES
in Nederland
Drieërlei soorten wormen komen, in Nederland vrij dikwijls bij de mens voor.
Dat zijn de maden, de spoelwormen en de lintwormen.
Niet dat er in ons land geen andere darmparasieten kunnen worden aange
troffen; hun relatieve zeldzaamheid maakt een afzonderlijke bespreking echter
overbodig.
