NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Plonvier heeft DE schoenen
DE MENS
EN ZIJN STAD
Lezers hanteren de pen
RECREATIE
IN WISSENKERKE
MOEDER NATUUR EN RUBBER
NIEUWE LANDBOUWMACHINE
ELIMINEERT HET PLOEGEN
No. 3192
Zaterdag 16 april 1966
69e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs f 2.00 per half jaar Franco per post f 5.00 per half jaar Advertenties 10 cent per mm
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
De Wereldgezondheidsorganisatie, één der Gespecialiseerde Organisaties der Ver
enigde Naties, heeft tot taak de bevordering van de gezondheidstoestand in de
wereld. Op wereldgezondheidsdag (7 april) wordt telkenmale speciale aandacht
gegeven aan een bepaald aspect van het werk der WHO. Dit jaar staat de ver
stedelijking van de mensheid in het middelpunt van de belangstelling.
Het probleem van de verstedelijking van
de mens bestaat al heel lang. Reeds in de
oudheid bestonden grote steden zoals Cea-
sarea en Rome, die op hun hoogtepunt meer
dan een miljoen mensen binnen hun poor
ten herbergden. Maar in die tijd waren gro
te steden meer uitzondering dan regel. Bo
vendien kon de stedeling van die tijd bui
ten de stadswallen alle ruimte vinden waar
aan hij behoefte had. Dit is tegenwoordig
wel anders.
Gedurende de afgelopen honderd jaar is
de mensheid in aantal verdubbeld, maar o-
ver dezelfde periode is de bevolking van de
steden vijfmaal zo groot geworden. Hier
mee is een probleem geschapen, die alar
merende afmetingen heeft aangenomen.
De urbanisatie is voor een groot deel
het gevolg van de moderne industrialisatie.
Er kan alleen goedkoop geproduceerd wor
den als de industrie beschikt over een vol
doende aanbod van arbeid en dat kan al
leen gevonden worden in samenlevingen
van grote omvang. Het ziet er niet naar uit
dat de verstedelijking van de mensheid in de
nabije toekomst in omvang zal afnemen. De
mechanisatie van de landbouw heeft tot ge
volg dat per hectare land steeds minder ar
beiders nodig zijn. Vele van deze overtolli
ge krachten trekken naar de stad. Geschat
wordt dat tegen het einde van deze eeuw
8 tot 12 procent van de wereldbevolking
werkzaam zal zijn op het platteland. Dit
houdt derhalve in, dat het grootste deel van
de mensheid dan in de steden woont.
In de periode van 1940 tot 1960 nam de
stadsbevolking van Sao Paulo met driehon
derd procent toe. Santiago de Chile zag het
aantal inwoners verdubbeld en in Caracas
werd het aantal inwoners vijfmaal zo groot
De stadsbevolking van New Delhi, Peking
en Karachi nam met tweehonderd procent
toe.
De urbanisatie gaat gepaard met een
horde van problemen. In welhaast ieder
land van de wereld heeft men te worstelen
met slechte woningtoestanden, verkeers
problemen, lucht- en watervervuiling, ge
brek aan 'groen en het ontstaan van krot-
tenbuurten.
De grote stad herbergt echter nog een ge
vaar, namelijk dat van de daling van de
geestelijke gezondheid. Zielsziekten wor
den veroorzaakt door de spanningen
van het moderne, gejaagde stadsleven,
het koortsachtige rhytme en de ver
eenzaming van de mens. Kinderen die aan
hun lot worden overgelaten kunnen aan
leiding geven tot het ontstaan van jeugd
criminaliteit. Overbevolking en slechte wo
ningtoestanden brengen vaak alcoholisme,
misbruik van verdovende middelen en pros
titutie met zich mede. Vaak wordt door de
autoriteiten vergeten dat de stad bestemd
is voor de MENS.
Krotten
Over de gehele wereld ontstonden om en
nabij de grote steden uitgebreide krotten-
buurten. In bepaalde gevallen woont niet
minder dan 50 procent van de totale stads
bevolking in deze buurten. Volgens een
schatting van de Verenigde Naties zullen
in de ontwikkelde landen 30 miljoen wo
ningen worden gebouwd teneinde een einde
te maken aan de woningcrisis. Maar in de
ontwikkelingslanden moeten 150 miljoen
mensen opnieuw gehuisvest worden.
Luchtvervuiling
In de industriegebieden is overal de lucht
vervuiling in opmars. Topsterftecijfers in
België (1930), Poza Rica in Mexico (1958)
en Londen (1952) konden worden toege
schreven aan de atmosferische vervuiling van
deze hoog geïndustrialiseerde gebieden. De
aanwezigheid van rook en damp van schoor
stenen van fabrieken en huizen heeft tot
gevolg dat de zonnestraling met 30 tot 40
procent wordt gereduceerd en dit feit be-
invloedt de gezondheidstoestand op nade
lige wijze. Er bestaat verder weinig twijfel
dat de luchtvervuiling het ontstaan van ziek
ten zoals kanker bevordert.
Het is 'bekend dat niet minder dan 50
procent van de luchtvervuiling wordt ver
oorzaakt door de huisverwarming. Ook de
uitlaatgassen van motorvoertuigen dragen
bij tot dit euvel. Niet minder dan 50 pro
cent van de autobestuurders in Parijs heb
ben een concentratie van 1 ml per 100 ml
koolmonoxyde in het bloed en dat bete
kent dat deze mensen bijna worden vergif-
tigd.
Watervervuiling
Ook het waterprobleem liegt er niet om.
Meer dan 200 miljoen mensen beschikken
niet over behoorlijk drinkwater. Op de 4
patiënten in de ziekenhuizen is er een die
ziek is geworden als gevolg van het drinken
van vuil water. Slecht water en ziekten
zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden.
In een tropische stad bestaat sedert tien
tallen jaren een broedplaats van cholera.
Zolang de watervoorziening en de vuilaf
voer ontoereikend blijven, bestaat het risico
dat de gevaarlijke ziekte zich rond deze
stad verspreidt.
De toenemende waterconsumptie, zowel
door de openbare diensten als door de in
dustrie heeft als gevolg grotere hoeveel
heden rioolwater en industrieel afvalwater.
Dit vuil water zal, indien het niet op be
hoorlijke wijze wordt afgevoerd, resulteren
in een voortdurende toenemende vervuiling
van de bodem en van de rivieren.
In de tropen worden muskieten in grote
getale door het vuile water aangetrokken,
hetgeen weer de oorzaak is van het ont
staan van allerlei ziekten. In 1953 leefden
in India 25 miljoen mensen in dergelijke ge
vaarlijke streken. In 1960 was dit cijfer al
64 miljoen. De kosten voor een behoorlijke
afvoer van vuil water is voor de meeste ont
wikkelingslanden te hoog. En de landen die
de kosten wel kunnen dragen, kunnen er
nauwelijks toe gebracht worden voor een
hygiënisch afvoersysteem zorg te dragen.
Het verkeer
Het toegenomen verkeer is de oorzaak van
het ontstaan van allerlei zenuwziekten. De
urbanisatie en de uitbreiding van de steden
heeft meestal tot gevolg dat de mensen ge
dwongen zijn over een grotere afstand te
reizen teneinde op hun werk te kunnen ko
men. In bepaalde steden is men soms vier
uur per dag onderweg. Dit heeft weer tot
gevolg dat de vader van een huisgezin voor
zijn kinderen een vreemde is geworden. Het
toegenomen verkeer is ook de oorzaak van
de stijging van de verkeersongelukken. In
Europa b.v., nam het aantal ongelukken tus
sen 1953 en 1960 met 79 procent toe.
Een ander gevolg van het verkeer is het
lawaai dat door de ontelbare motorvoertui
gen wordt geproduceerd. Volgens Sowjet-
deskundigen mag het lawaai in de woningen
overdag niet meer dan 35 decibels bedragen
en 's nachts niet meer dan 30 decibels. Maar
zelfs in de rustige buurten bedraagt het ge
produceerde geluid in de nacht 50 decibels.
Op het eerste gezicht komt dit getal laag
voor, maar men moet niet vergeten dat dit
lawaai doorgaat terwijl de mensen slapen
en dit draagt bij tot het ontstaan van slape
loosheid, geprikkeldheid en hartafwijkingen.
Vrije tijd
Misbruik van vrije tijd kan aanleiding ge
ven tot morele achteruitgang. De invloed
van films in de ontwikkelingslanden is bui
tensporig groot, maar de meeste films ver
tonen de jeugd alleen maar geweld, mis
daad en sex. De bioscoop bevat ook nog het
gevaar dat het de passieve eigenschappen
van de jeugd bevordert en een totaal ver
keerd beeld geeft van de harde wereld rond
om hen.
De grote stad heeft niet alleen
negatieve kanten
Het is echter niet zo, dat de urbanisering
aanleiding geeft tot alleen maar negatieve
beschouwingen. De verstedelijking in be
paalde delen van West-Europa schijnt af te
nemen. Steden vormen al eeuwen lang de
voedingsbodem voor het ontstaan van cre
atieve gedachten. Nieuwe ideeën, kunstvor
men en politieke gedachten vonden hun
oorsprong in de grote steden. De sterftecij
fers in de steden liggen lager dan elders,
aangezien medische hulp gemakkelijker is
te verkrijgen. Schouwburgen, theaters, uit
geverijen, industrie en universiteiten kunnen
alleen daar gedijen, waar vele mensen bij
een wonen.
De toekomst
De meeste stedebouwkundigen zijn de me
ning toegedaan dat in de toekomstige grote
steden de ruimte een belangrijke plaats zal
moeten innemen. Op de tekentafels van mo
derne architecten ontstaan steden bestaan
de uit verscheidene verdiepingen, waardoor
stedelijke activiteiten zoals het verkeer en
winkelen, van elkaar gescheiden zijn. De
stad van de toekomst zal veranderlijk moe
ten kunnen zijn teneinde zich te kunnen aan
passen bij de steeds veranderende behoef
ten om zodoende het gevoel voor de tijde
lijkheid van de waarden te weerspiegelen
die onvermijdelijk is. Vroeger werd gebouwd
met de bedoeling om de eeuwen te trotse
ren, men denke slechts aan de pyramidën,
het Pathenon en de kerken vanaf de middel
eeuwen tot nu. De stabiele sociale structuur
van de maatschappij van vroeger vroeg om
sterke, liefst onverwoestbare gebouwen. Ge
durende de afgelopen honderd jaren hebben
de opeenvolgende generaties echter meer
veranderingen meegemaakt dan in de afge
lopen duizend jaar en de steden en woningen
kunnen de invloed daarvan niet ontgaan.
Steden met autoverkeer en televisie kunnen
niet dezelfde zijn als steden met ruiters en
draagkoetsen. Een probleem is dat bij alle
modern gebouwde steden van onze gene
ratie rekening wordt gehouden met het mo-
torverkeer. Maar wie zal zeggen of de toe
komst aan het motorvoertuig toebehoort en
niet aan het hefschroefvliegtuig of niet aan
een andere vorm van bewegen die nog niet
eens is uitgevonden?
Een vraag waarmede de stedebouwkun
digen tevens worstelen is: hoe zal de toe
komstige woning er uit zien? Zal deze op
pilaren gebouwd worden of zullen er eivor
mige woningen zijn die in trossen worden
opgehangen? Zullen er hele steden onder
de oppervlakte van de zee ontstaan of zul
len er woningen worden gebouwd van pa
pier, die als zij naar het gevoel van de be
woners lang genoeg dienst hebben gedaan,
gewoon kunnen worden weggeworpen? Hoe
het ook zij, de Wereldgezondheidsorganisatie
is van mening dat in ieder land studiecentra
voor de architectuur dienen te worden op
gericht die subsidies dienen te ontvangen die
even groot of zelfs nog groter moeten zijn
dan de subsidies voor de ruimtevaart. Want
het is nog altijd zo dat het tehuis van de
mens op de aarde is te vinden.
Gaarne neem ik de gelegenheid waar,
enige gedachten neer te schrijven in ver
band met de recreatie in de gemeente Wis
senkerke.
Met belangstelling heb ik de diverse ar
tikeltjes in uw blad gelezen, ze hadden
natuurlijk mijn volle instemming, maar zou
toch gaarne enige opmerkingen willen lan
ceren.
Allereerst de nog veel te weinig daad
werkelijke interesse van de middenstand in
haar geheel, de pensionhouders en kamer
verhuurders. Ben ik goed ingelicht dan zijn
er in onze gemeente in 1965 zo een 180.000
overnachtingen geweest. Uitgaande van een
gemiddelde uitgaaf van 10.per dag,
geeft dit toch altijd nog een ontvangst te
zien van 1.800.000.Een hogere bij
drage, dan tot nu toe, aan de V.V.V. zou
voor niemand een last kunnen zijn en V.V.V.
kon meer voor u en de vreemdelingen doen,
waardoor weer meer vakantiegangers aan
getrokken zouden worden en de ontvangs
ten naar verhouding hoger.
V.V.V. zou van die meerdere ontvangst
b.v. de stranden sohoon kunnen laten ma
ken, flessen en glasscherven e.d. dagelijks
zoveel mogelijk op laten ruimen, bij de
strandcabines aan de duinen douche-gele
genheid kunnen creëren, een openbare te
lefooncel in „De Banjaard", een oonsump-
tietent met voor ieder toegankelijke w.c.'s
en noem maar op, nog zo vele be
trekkelijk kleine verbeteringen, die ten dele
ook in het vlak van het particulier initiatief
liggen.
Het verkeersprobleem, en dat is al een
probleem tegenwoordig, en zal voor de
kommen in de gemeente in de naaste toe
komst nog groter worden, ook al zal de
nieuwe rondweg 'dan al klaar zijn, kan
ten dele iets verlicht worden door b.v. in
de meestal te smalle straten een éénzijdig
parkeergebod in te stellen, op de meeste
kruispunten een stopbord of een waarschu-
wingsstreep aan te brengen en door witte
lijnen de straten en zeker de bochten in 2
helften te delen.
Wat de hotel- en eetaccomodatie aan
gaat, gezien naar andere recreatiegebieden,
komen wij hier een eind achteraan, behou
dens een enkele uitzondering. Vrijwel alle
gelegenheden zijn bij het oude gebleven, de
gezellige intieme sfeer ontbreekt, de vakan
tieganger zoekt zijn maaltijd en gezellig
heid in naaslbijgelegen plaatsen. Vooruit
zakenmensen, durf eens een spierinkje uit
te gooien naar de bekende kabeljouw.
De laatste jaren gaven ons geen erg mooie
zomers te zien, een opvangcentrum zou
geen overbodige luxe zijn. In verscheidene
streken van ons land ziet men daartoe ou
de boerderijen ingericht, eenvoudig maar
gerieflijk. In onze gemeente staan versohei-
dene grote boerenschuren leeg, pannekoe
ken eten bij kaars- en petroleumlicht wil er
altijd in, een schommel en een wip zijn
vlug gemaakt, een tafelbiljart, sjoelbak e.d.
kosten geen kapitalen, ijs, frites, koffie en
frisdranken doen de rest en wonderen.
Korenmolens zijn een geliefd aantrekkings-
punt. Deze molens, 's avonds feestelijk ver
licht, zullen zeer zeker het hunne er toe
bijdragen een vreemdeling te trekken.
Bovenal, bakkers, kruideniers en allen die
in de levensmiddelenbranche zitten, houdt
niet star aan de winkelsluiting van 's avonds
6 uur vast, bedenk dat de meeste vakan
tiegangers dan meestal op hun plaats van
bestemming aankomen en zich willen be
voorraden.
Kom, mensen van Wissenkerke, Kamper
land en Geersdijk, toon uw vindingrijkheid,
met gezamenlijke krachten is er veel te be
reiken. We gaan tegenwoordig bijna allen
met vakantie, let eens op hoe het in andere
plaatsen voor mekaar gebracht is, hoe je
zelf graag ontvangen en bediend wil wor
den, breng deze gedachten in eigen kring
naar voren en binnen korte tijd hebben we
hier een recreatiecentrum die klinkt als een
klok.
Kunnen we niet zoals het zou moeten,
Dan doen we het zoals wij kunnen.
Een lezer uit Wissenkerke.
Als de rubberindustrie uitsluitend op Moeder Natuur diende te steunen, dan
zou de produktie van rubberartikelen tot meer dan de helft verminderen.
Cijfers die door Goodyear Tire Rubber Company (V.S.) zijn gepubliceerd,
tonen aan dat het wereldverbruik van natuurrubber gedurende 1965 27a miljoen
ton bedroeg tegen een verbruik van 3 miljoen ton synthetische rubber.
Twee Britse firma's hebben een nieuwe methode ontwikkeld waardoor ploe
gen overbodig wordt en het planten wordt versneld en de cultivering en het
zaaien van bepaalde gewassen gelijktijdig kan worden uitgevoerd. Het land en
de stoppels worden eerst besproeid met een onkruidverdelger. Dit gebeurt zeven
tot veertien dagen voor het zaaien. De onkruidverdelger wordt onschadelijk na
met de grond in aanraking te zijn gekomen en het onkruid boven de grond te
hebben gedood. Daarna wordt een speciale machine gebruikt om smalle sleuven
in de grond te snijden en daar tegelijkertijd zaden in te laten vallen en met aarde
fe bedekken.
De machine snijdt gelijktijdig vijftien sleuven die, al naar gelang het soort
zaad dat wordt gezaaid, in breedte en diepte kunnen variëren. Het effect van
deze methode is dat zaden op geringe diepte worden gezaaid, waarbij de grond
zo min mogelijk wordt verstoord en de grondbewerking wordt gereduceerd tot
een fractie van de arbeid die volgens de conventionele methode moet worden
verzet. Een ander voordeel is dat men op de hardste grond kan werken en kan
zaaien op land dat anders als ongeschikt wordt beschouwd om te ploegen.
Het grondvochtverlies wordt verminderd en erosie tegengegaan terwijl in de
winter gezaaide gewassen tegen vorstschade worden beschermd door sneeuw
die is vastgehouden in het afval dat is overgebleven nadat het onkruid is uitge
roeid. De machine kan gebruikt worden in combinatie met elke trekker van
meer dan veertig pk.
GOOFJE GOOCHEM
Ganzcpoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES
