NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Dringen in Nederland!
n
Plouvier heeft DE sehoenen
Renniesfi
BEROEP HANDZETTER
HEEFT MEER INHOUD GEKREGEN
ieesmid
geneesmiddelen
bandages
parfumerie
A.C.van der^REST
No. 3165
Zaterdag 2 oktober 1965
69e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs f 3.00 per jaar Franco per post f 7.50 Advertenties 8 cent per mm
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
Nederlandse geleerden over onze bevolkingsgroei
Dit vraagstuk kan niet meer genegeerd worden
Nog slechts weinige decennia geleden
weerklonk uit alle westerse landen, Neder
land incluis, de demografisch gefundeerde
waarschuwing dat de voortdurende daling
van het geboortecijfer moest leiden tot
een getalsvermindering van ganse volkeren.
Hoe anders ligt de situatie nu! In ons land
met zijn klein oppervlak wordt de bevol
kingsgroei meer en meer het grote pro
bleem. Helaas wordt de ernst van dit vraag
stuk onvoldoende begrepen.
„Indien ons land voortgaat de proble
men die de snelle bevolkingsgroei stelt, te
negeren kan dit de aan het nageslacht te
presenteren rekening alleen maar doen op
lopen. Het is ons streven deze fatale men
taliteit te doorbreken". Zo leest men in het
pas verschenen boek „Dringen in Neder
land!", waarin verschillende geleerden van
Brandend maagzuur?
helpen direkt!
diverse pluimage het onderhavige vraag
stuk beliohten en ons confronteren met een
problematiek die wij niet meer uit de weg
kunnen en mogen gaan.
20 miljoen in jaar 2.000?
Een oppervlakteaah land van ruim
33.000 km2 en op dat land 12 miljoen men
sen, ziedaar Nederland anino 1965. En wan
neer de demografische prognoses uitkomen,
zullen omstreeks het-jaar 2.000 op datzélfde
stukje grond 20 miljoen mensen wonen. Hoe
draagt men aan deze Nederlanders van het
jaar 2.000 een land over dat als woon-, weak
en leefgebied aanvaardbaar zal zijn. Een
moeilijke vraag.
Bovendien lijkt het wat onwezenlijk nu al
te spreken over het veraf lijkende jaar 2.000.
Daarom leggen de meeste mensen de demo
grafische prognoses gaarne als een soort sen
sationele science fiction terzijde, en gaan
over tot de orde van de dag: Ajax-Feije-
noord, commerciële televisie en de Rudi-Ca-
rel show. Zoals in de jaren dertig, toen
zich in een naburig land een ontwikkeling
voordeed die ook óns rechtstreeks bedreigde
De gemiddelde Nederlander hield zich toen
bezig met zaken als gemengd zwemmen, ra
dio-vlaggetjes, en de zaak-Geelkerken.
Het besef dat een snelle bevolkingsgroei
problemen met zich meebrengt, die tot be
zinning nopen, schijnt nog nauwelijks tot
Nederland doorgedrongen. Misschien w i 1
men het liever niet beseffen. Toch worden
we er toe gedwongen.
Relatieve vrijheid.
Reeds een woord als „geboorteregeling"
schrikt .menigeen af. Terecht stelt de Neder
landse overheid zich op het standpunt dat
iedereen vrij moet worden gelaten om zelf
VAN ONZE VERSLAGGEVER
In het raadsverslag van Wissenkerke is
verleden week een storende fout geslopen
die de oppervlakkige lezer zou doen ver
moeden dat de voorstellen van b. en w. in
zake de aanleg van een jachthaven te Kam
perland met de stem van het lid Bustraan
zijn aangenomen.
Het zetfoutenduiveltje heeft ons hier par
ten gespeeld, er had moeten staan:
met de stem van het lid Bustraan tegen
werden die voorstellen aangenomen.
De aandachtige en politiek georiënteerde
lezer zal dit wel begrepen hebben.
Najaarsvergadering
V.V.V. NOORD-BEVELAND
De voor de Noord-Bevelandse recreatie
zo belangrijke VVV houdt op vrijdag 8 ok
tober a.s. in hotel „De Kroon" te Wissen
kerke haar najaarsvergadering.
Besproken zal worden de nieuwe folder
voor 1966, terwijl tevens een overzicht gege
ven zal worden van de VVV-activiteiten
van het afgelopen seizoen.
Op deze vergadering zijn ook niet-leden
welkom.
de grootte van zijn gezin te bepalen. Een
standpunt dat door dr. Yntema in zijn be
schouwing over de bevolkingsproblematiek
ook beslist niiet wordt aangevallen. Maar, zo
stelt deze geleerde, van een volledig vrij
laten is geen sprake.
Door de tegenwoordige wettelijke bepa
lingen wordt de verkoop van anti-ooncep-
tionele middelen sterk belemmerd. De ge
boorteregeling wordt met een waas van ge
heimzinnigheid en onzedelijkheid omhan
gen, die de mensen kopschuw maakt. Aan
de ene 'kant wordt ieder vrijgelaten om zelf
de grootte van zijn gezin te bepalen, ander
zijds wordt iedereen belemmerd de grootte
van zijn gezin te beperken. Van een werke
lijke vrijlating is dus geen sprake.
Verschillende auteurs van „Dringen in Ne
derland" betogen, dat ook onze belasting
wetgeving en sociale verzekering de bevol
kingsdruk vergroten. „Zo worden de onge-
ihuwden door ontzettend hoge belastingta
rieven voor hun verlichting van de bevol
kingsdruk wel heel slecht beloond," zo
meent dr. Yntema.
Kinderbijslag
Prof. dr. W. Petersen onderwerpt de kin
derbijslagwet aan een kritische beschouwing.
Hij toont aan dat de kosten per kind met
het aantal afnemen, terwijl het bedrag
van de bijslag toeneemt. Wordt de bevol
kingsgroei op deze wijze niet gesubsidi
eerd?, vraagt deze hoogleraar zach af, daar
mee een vraagstuk aansnijdend, waarover
pas kortgeleden de tongen" in Nederland zijn
losgekomen.
Zonder te beweren dat de bevolkingsgroei
een direct gevolg is van de kinderbijslag,
noemt prof. Petersen het verontrustend dat
het vermijden van discussies over dit pro
bleem een aanwijzing is, dat men graag de
kop in het zand steekt en alles laat voor wat
het is.
Prof. Petersen stelt: „Indien de gemeen
schap kinderen ondersteunt, die in behoef
tige omstandigheden verkeren, kan dit het
gezin versterken, maar indien de staat voor
allen de zorg voor het inkomen van de va
der gaat overnemen, betekent dit een ver
zwakking voor het gezin."
Achter lopen.
Drs. P. van Daalen merkt fijntjes op: „Het
lijkt niet juist aan te nemen dat kinderbij
slag direct geboortenbevorderend werkt.
Wel juist lijkt het de kinderbijslag als niet-
geboortenbeperkend te beschouwen." Deze
auteur stelt, dat de officiële woordvoerders
van verschillende levensbeschouwelijke
groeperingen onder ons volk achterlopen
bij de feitelijke situatie en bij een groot deel
van de leden van hun groep. De „ontvan
gers" veranderen hun houding snéller dan
de „zenders"."
Prof. dr. P. C. van Traa meent dat de
verdere groei van de productie geremd gaat
worden door gebrek aan goede vestigings
plaatsen en door verkeersmoeilijkheden.
„Onvermijdelijk zal dan de welvaartsstijging
aohterblijven bij die van de nabuurlanden."
Naar de 38.000.000
Dr. D. de Jonge maakt zich bezorgd over
de geringe recreatieruimte in Nederland. Een
sterk geëxploiteerde en verzakelijkte omge
ving kan beklemmend werken. „Een téken
aan de wand is nu al dat bij hen die een
zekere vrijheid genieten in de keuze van
woonplaats Rotterdam met zijn slechte
drinkwater, zijn verontreinigde lucht en zijn
geringe groenvoorziening veel minder po
pulair is dan bijvoorbeeld Den Haag."
Deze geleerde pleit voor de aanleg van
grote recreatiegebieden. Voorts meent hij, dat
in de toekomst steeds meer Nederlanders
tijdens het weekend zullen uitwijken naar
het buitenland, waar meer vrije ruimte is.
„Gaat de 'bevolkingsgroei in het huidige
tempo door, dan zal ons 'land over 100 jaar
34 a 38 miljoen zielen herbergen! Dan is
er zelfs geen ruimte meer voor landbouw en
veeteelt, laat staan voor vilaparkbébouwing
of toerisme."
Meer conflicten.
Tenslotte stelt de psychiater dr. D. Zuit-
hoff de psychisch-hygiënische aspecten van
de bevolkingsgroei aan de orde. Hij meent
dat in verband met de snelle 'bevolkings
aanwas meer sociale en innerlijke conflicten
kunnen ontstaan die het geestelijk-lichame
lijk welzijn aantasten.
Reeds nu leven veel mensen onder de druk
van grote spanningen, die niet alleen met
overbevolking, maar ook met begeleidende
maatschappelijke verschijnselen samenhan
gen. Dr. Zuithoff betoogt o.m.: „Laat dege
nen die menen dat 'n kroostrijk gezin een ze
gen is wel bedenken, dat het tot ernstige con
flicten in het gezin kan komen als later
blijkt dat het aantal kinderen te groot is om
zioh een auto en een goede opleiding voor
deze kinderen te kunnen permiteren. Dit al
les kan nog versterkt worden door het z.g.n.
Johnsoncomplex van „de buren hebben dit
en dat, dus moeten wij liet nog beter heb
ben"
Door het hoge geboortecijfer en het lage
sterftecijfer ontstaat de situatie, dat een
steeds kleiner wordend deel der bevolking
moet werken voor de rest. Dr. Zuithoff toont
dit met cijfers aan.
Teveel genegeerd.
Van 1947 tot 1960 nam de totale bevol
king met ongeveer 19 procent toe. De be
roepsbevolking wies slechts met 8 procent.
De actieve bevolking moet dus veel meer
produceren ten behoeve van het niet actieve
deel der bevolking, dat bovendien overi
gens terecht door ouderdomspensioen, in-
validiteitsrente en dergelijke meer geld no
dig heeft.
„Een goede gezondheidszorg verhoogt de
leeftijd, maar kan de welvaart verminderen.
Dat vooral, omdat, de gezondheidszorg bij
het actieve bevolkingsdeel het arbeidsver
zuim niet heeft verminderd. Dit is zelfs
eerder toegenomen."
Ook uit dit oogpunt is een bezinning op
het bevolkingsvraagstuk noodzakelijk. Een
brandend vraagstuk, dat door ons volk, de
overheid incluis, tot dusver meer is gene
geerd dan ten opzichte van ons nageslacht
verantwoordelijk lijkt.
(Nadruk verboden) H.T. Manrho
„Dringen dn Nederland", uitg.: Boom en
Zn., Meppel.
Sinds de invoering op grote schaal van
zetmachines in de drukkerijen en de daar
mee gepaard gaande splitsing tussen hand-
zetters en machinezetters, is het werk voor
.de eersten minder eentonig geworden. Vroe
ger moesten hele boekwerken en kranten
artikelen met de hand worden gezet, let
ter voor letter, maar dit werk is geheel ge
mechaniseerd, waardoor de handzetter ei
genlijk een volkomen nieuwe taak heeft ge-
kegen, die veel meer afwisseling geeft dan
vroeger.
De bijdrage tot een artistieke vormgeving
voor handelsdrukwerk, tijdschriften en cou
ranten neemt een belangrijke plaats in. Om
dat op een drukkerij nogal eens haastwerk
voorkomt, zijn bedaarde, rustige types hier
op hun plaats.
Breed arbeidsterrein.
Het werk van de hanzetter bestaat uit
het vervaardigen of samenstellen van zetsel
uit loden letters en ander zetmateriaal voör
een te drukken tekst. Dit zetten neemt ver
uit de belangrijkste plaats in in de dagtaak
van de handzetter.
Zijn werkterrein is overigens vrij breed,
want vooral in kleinere en middelgrote be
drijven wordt van hem verwaéht, dat hij ook
bekend is met het ontwerpen van eenvou
dige drukwerken, tabellen zetten, het ge
reedmaken van tijdschriften, enzovoorts.
Daarnaast komen dan nog enkele minder
belangrijke werkzaamheden zoals het inste
ken van correctieregels en na het gebruik
'het materiaal weer distribueren, waarvan
het meeste in de smeltkroes verdwijnt om
later weer door zetmachines en gietmachi-
nes als nieuwe letters tevoorschijn te komen.
Vakopleiding nodig.
Uit bovenstaande blijkt wel duidelijk dat
voor dit beroep een degelijke vakopleiding
nodig is. Op twee manieren kan men deze
vakopleiding volgen: 1. als bedrijfsleerling,
2. als leerling aan een der grafische scho
len.
Bedrijfsleerling.
De jongelui, van 14 tot 16 jaar, die zes
leerjaren van de lagere school en tenminste
nog één jaar daarop aansluitend onderwijs
met goed gevolg hebben doorlopen kunnen
in een drukkerij worden geplaatst en ont
vangen daar al medewerkend hun opleiding.
De jongens worden eerst gekeurd en ge
test alvorens met hen een leerovereenkomst
aangegaan wordt. Een dag in de week gaan
zij zo mogelijk naar de School voor Grafi
sche Vakken. Hun loon wordt die dag door
de werkgever doorbetaald. De opleiding
duurt 4 jaar.
Het creatieve gedeelte, de opmaak van een vorm. Kolomsgewijs worden teksten tezamen met
cliché's en lijnen gevoegd tot vormen, die de kleurige inkten op het papier moeten afdrukken.
LANGEKERKSTP4201 GOES
BfflH 11' I 'ffl WW0BÊ
Het terzake kundige adres
Geneesmiddelen
ook de homeopatische.
Verband- en verplegingsartike
Ziekenmeubelen
breukbanden, buikbanden
herniabanden, elastieken kou
en ook „Supp-hose" steunkou
steunzolen enz.
Alles aan juiste maten
Parfumerieën:
toiletartikelen,
schoonheidsmiddelen, enz
Fantastisch grote sortering
Hoogtezonnen
de originele „Hanau"
Weegschalen,
Elektr. verwarmingsdeken
massage apparaten, enz.
Das
)ok kunnen de jongelui de dagschool voor
de Grafische Vakken bezoeken. Dan duurt
de opleiding drie jaar.
Heeft de handzetter zijn diploma behaald
dan kan hij eventueel in vervolgopleidingen
zich nog specialiseren b.v. tot madhinezet-
ter, monotype-toetsenbordbewerker, vorm-
voorbereider, lay-outman, etc.
C.A.O.
De collectieve arbeidsovereenkomst voor
grafisch personeel in grafische bedrijven is
één van de oudste overeenkomsten tussen de
bonden en de werkgevers.
De (aanstaande) typografen kunnen er van
overtuigd zijn, dat hun verdiensten en soci
ale voorzieningen zéker niet achter zullen
blijven in vergelijking met andere bedrijfs
takken. Naast de metaal geeft de grafische
c.a.o. meestal de toon aan in de loonontwik
keling in ons land.
Ouders kunnen zich wenden tot een druk
kerij ter plaatse en alle gewenste inlichtingen
verkrijgen.
(Nadruk verboden)
Pluimveeziekten in Parijs
in discussie
Eén van de belangrijkste ziekten onder
de kippen luistert naai' de naam van cocci-
diose. Het aantal ziektegevallen onder de
legkippen wordt de laatste tijd steeds groter.
De gevolgen: sterfte, veel uitval, te lage ei-
erproductie zijn voor de pluimveehouder
funest..om van de kippen maar te zwij
gen.
Reeds sedert jaren zijn bestrijdingsmidde
len in de handel, maar tot dusver zijn de
deskundigen van mening, dat die bestrij
dingsmiddelen slechts aan jong pluimvee en
dan nog alleen gedurende een bepaalde pe
riode mogen worden toegediend. Is daardoor
de aantasting van slachtkuikens door deze
ziekte vrijwel bedwongen, op latere leeftijd
(en dus vooral bij legkippen) treedt de ziek
te toch op.
Men gaat nu in Parijs dit vraagstuk in
een rondetafelgesprek, georganiseerd door
Merck, Sharp en Dohme, grondig bepraten.
Geleerden op het gebied van pluimvee
ziekten uit de gehele wereld nemen aan dit
gesprek, begin september, deel. (DIA)
Ganzepoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES