NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Pion vier heeft DE schoenen
DE DIAMANTBEWERKERS
n
gekuifde ibis en ooievaar
ECHTE
RAKETTEN
No. 3161
Zaterdag 4 september 1965
69e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 206882
Abonnementsprijs 3.00 per jaar Franco per post f 7.50 Advertenties 8 cent per mm
Voor fouten in advertenties, per telefoon opgegeven, kunnen wij geen enkele verantwoordelijkheid dragen
KOSTBAARHEDEN FLONKEREN ONDER DE HANDEN VAN
De etalages van juweliers zijn voor ie
dereen, die houdt van de schoonheid en
voornaamheid welke uitgaat van de voor
werpen van edele metalen en met edel
stenen, plekjes om even voor stil te staan.
Qua hoeveelheid nemen de gouden en
zilveren sieraden meestal de voornaamste
plaats in, maar de meest centrale plaats
wordt vaak ingenomen door de voor
werpen met edelstenen en dan vooral di
amanten. Wanneer een juwelier of dia
mantair bijvoorbeeld een marquise of
briljant toont, is het een fantastisch
schouwspel hoe de lichtstralen speels en
toch met een bijzonder mathematische
zuiverheid worden gebroken en de kleu
ren van het spectrum zichtbaar maken.
Het zal iedereen duidelijk zijn, dat de
diamantslijper die deze fraaie stenen
heeft geslepen, ieder facet precies op de
juiste plaats, een geoefend vakman moet
zijn.
Vakkennis nodig.
Diamanten zijn regulair uitgekristaliseer-
de koolstof en men kent witte en zwarte
stenen. De vindplaatsen van de eerste soort,
die het meeste waard is, liggen o.m. in Kon
go, Zuid-Afrika, Tanzania, Sierra Leone,
Ghana, Liberia, Siberië en Brazilië. Hoewel
ook in de witte diamanten (nog wel) ver
ontreinigingen voorkomen, welke men bij
het kloven, zagen, snijden en slijpen zoveel
mogelijk tracht te verwijderen, ontlenen de
zwarte diamanten hun naam aan hun don
kere tint, die door verontreinigingen wordt
veroorzaakt. Deze stenen worden voorname
lijk in Bazilië aangetroffen.
Al eeuwen lang is Amsterdam één van de
belangrijkste diamantindustriesteden in de
wereld. Vrijwel de gehele Nederlandse dia
mantindustrie is hier geconcentreerd. Door
de enorme ervaring, die de Amsterdamse
bedrijven hebben, wordt er ook wel in op
dracht van buitenlandse diamantairs ge
werkt.
De klover.
Wanneer de ruwe diamanten op de slij
perij komen, worden zij verdeeld in twee
soorten: 1. stenen, die direct kunnen worden
geslepen en gesneden, „heel" genaamd en 2.
stenen, die eerst moeten worden gekloofd of
gezaagd en „kloofsel" en „zaagwerk" wor
den genoemd.
De diamantklover splijt de steen in een
aantal stukken, waarbij het splijten steeds
door één of meer onzuiverheden in de steen
moet gaan. Hiertoe maakt hij met de scherpe
kant van een op een stok bevestigde dia
mant een kerf in de nerf van de te splijten
steen, die ook op een stok is bevestigd. In
de kerf plaatst hij een stomp stalen mes en
slaat hierop met een stalen stang of een
houten hamer, waardoor de steen splijt.
Het grootste deel van de diamant wordt
gezaagd met een sneldraaiend fosforbron-
zen schijfje, bestreken met diamantpoeder.
Het zagen en kloven hangt af van de groei-
richting van de steen.
De snijder.
Na deze bewerking komt de diamant bij
de slijper, die de steen in de van te voren
bepaalde grondvorm snijdt, waarbij ook alle
scherpe randen en punten worden wegge
sneden.
De in hun grondvorm gebrachte diaman
ten komen terecht bij de slijpers, die de fa
cetten op de stenen slijpen. Voor klevers,
snijders en slijpers kent men het leerlingen
stelsel. Er bestaat een tweejarige opleiding
als basis.
Bij de slijpers kan men echter veel verder
komen doordat dit beroep een groot aantal
specialisaties kent, al naar gelang het ge
wicht (in karaten uitgedrukt; één karaat is
0,200 gram), de aard van de stenen en de
slijpvorm.
Specialisatie.
Deze specialisaties zijn: 1. grofslijper, ste
nen van 3/4 karaat en groter; 2. Meleeslij-
per, "dié 2-10 stënèn'pëf karaat "slijpt; "3. fijn-"
slijper, 10 tot 20 stenen per karaat: 4. heel-
slijper, slijpt onregelmatige, min of meer
merkwaardige stenen; 5. briljantslijper, ron
de stenen met 57 of 58 facetten; 6. fantasie
slijper, ovale, peervormige, rechthoekige en
vierkante stenen met 57 of 58 facetten (res
pectievelijk genaamd marquise, pendeloque,
éméraude en carré); 7. senaalslijper, recht
hoekige of trapeziumvormige stenen met 26
facetten (baguette, senaal en tape); en ach-
kantslijper, slijpt zeer kleine steentjes, meer
dan 20 per karaat, met 17 of 18 facetten.
Wanneer de slijper de steen in handen
krijgt kijkt hij eerst hoe de was (groei) van
de steen is, want diamanten slijpen alleen
dwars op de was. Hij stelt nauwkeurig vast
waar hij het eerste facet slijpt, want met
het eerste facet zijn in principe ook reeds
de plaatsen van de overige facetten vastge
legd. Eventuele barstjes (glessen) en kalk-
pitjes (piqués) worden zo zuinig mogelijk
weggeslepen, want hoe meer er wordt wegge-
slepen, hoe minder de steen uiteindelijk
waard is. Tijdens het slijpen moet de slijper
telkens controleren of het goed gaat en zo
nodig kleine correcties aanbrengen.
Het gereedschap.
Het slijpen geschiedt op een slijpschijf, die
uit drie ringen bestaat: een toetsring, een
loopring en een zoetring. Op de toetsring
wordt gecontroleerd of de goede slijprichting
wordt gebruikt en of de stand van de ruwe
diamant ten opzichte van de slijpschijf juist
is, alsmede de snelheid van het slijpen. Op
de loopring vindt het eigenlijke slijpen plaats
en op de zoetring worden de facetten, die
zijn geslepen gepolijst.
De slijpschijf is van gietijzer en moet vol
komen horizontaal en vlak zijn. Op de schijf
is een laagje diamantpoeder (boort) aange
bracht, omdat men slechts diamant met dia
manten kan slijpen. Er bestaat geen enkele
stof op onze planeet, die zo hard is als dia
mant.
Verantwoordelijkheidsgevoel.
Het is logisch, dat de diamantslijper een
bijzonder verantwoordelijk werk heeft van
wege de grote waarde van de artikelen, die
onder zijn handen komen. Een zeer sterke
concentratie heeft hij nodig, om dit enorme
precisiewerk goed te verrichten. Hierdoor
heeft hij tijdens het werk weinig contact met
anderen. Hun beroep brengt met zich mee,
dat zij zeer zelfstandig te werk gaan en wei
nig afhankelijk zijn van anderen in hun
werk.
Uiteraard moeten zij zeer betrouwbaar en
eerlijk zijn. In hun salariëring komt dit ook
tot uiting, want deze is tegenwoodig zeer
goed.
Het speciale gevoel van humor van de
diamantslijpers is vanouds bekend. Wellicht
is hieraan mede oorzaak, dat de beroepsuit
oefening vooral vroeger veelal van vader op
zoon overging en de opleiding geheel in
de praktijk kan plaatsvinden.
(Nadruk verboden)
ZELDZAME VOGELS
De gekuifde Ibis en de Japanse ooievaar,
twee van de zeldzaamste vogels, staan op
het punt uit te sterven.
Jarën geleden zag men deze twee vogels
in zo goed als alle delen van oost-Azië en
de bevolking was er mee vertrouwd. Doch
door de uitbreiding van de industrie, de
groei van de steden en het toenemend ge
bruik van de grond in de vorige eeuw,
blijft er voor deze vogels steeds minder ge
schikt terrein over, terwijl het ook voor de
ze vogels steeds moeilijker wordt om het
-nodige-voedsel te-vinden.. Het gevolg-is dat
er, voor zover bekend, nog slechts 15 ooie
vaars en 10 ibissen in Japan voorkomen.
Reeds 644 soorten dieren, vogels en plan
ten worden in dit land beschermd door de
regering, 45 er van worden als zo waarde
vol beschouwd dat ze tot „speciale natuur
monumenten" zijn verklaard. Er worden
speciale maatregelen genomen om ze in
stand te houden en hun voortbestaan te ver
zekeren.
Bijzondere ooievaar.
De Japanse ooievaar (ciconia ciconia boy-
ciania), symbool van de trouw tussen man
en vrouw en van hun liefde voor de kinde
ren, is een grote vogel die verwantschap
vertoont met de kraanvogel.
Het lichaam is bedekt met sneeuwwitte
veren, terwijl het grootste deel van de vleu
gels zwart is. De poten en de randen rond
om de ogen zijn rood. De vogel vertoont
Soms dagenlang is een slijper bezig geweest met één van de briljanten, die hierboven zijn afgebeeld. De grootste
steen van de losse briljanten weegt ruim 2 karaat en de waarde bedraagt ongeveer 6 a 7 mille. De grootste van de
gezette stenen is ongeveer even groot als de kleinste van de losse briljanten, waardoor het direct duidelijk is, dat
diamanten, verwerkt in een sieraad, het gemakkelijkst worden verkocht. In ieder van de sieraden domineren de edel
stenen (alle briljanten) duidelijk door hun prachtige flonkering.
STERVEN UIT
kleine verschillen met de Europese ooievaar.
Laatstgenoemde is een trekvogel, terwijl de
Japanse ooievaar het hele jaar door in het
land blijft. De snavel van de Europese ooie
vaar is rood, die van de Japanse niet. De
deskundigen zijn het er eohter nog niet over
eens of deze twee vogels in aparte klassen
thuis horen.
In het begin van het Meiji-tijdperk kwa
men er veel ooievaars voor in Tokio. Ze
bouwden hun nesten in de bomen rond hei
lige plaatsen en tempels en hun elegante
-silhouetten--in de- boomtoppen waren een
prachtig gezicht voor de inwoners van
Tokio.
Tien (waaronder drie vrouwtjes) bevinden
zich er thans in het district Toyooka in de
prefectuur Hyogo en vijf zijn er ontdekt in
het district Obama in de prefectuur Fukui.
Onder deze vijf bevinden zich één vrouwtje
en twee jonge vogels.
Laatste redmiddel: fokken in gevangen
schap.
Vereniging.
Na de oorlog vormden de inwoners van
het district Toyooka, een van de plaatsen
waar de ooievaar nog voorkomt, een vereni
ging voor de bescherming en instandhou
ding van de ooievaars. Ze bouwden kunst
matige nesten en zetten in de rivieren en de
meren van het district een groot aantal
modderkruipers en kikvorsen uit, om de
ooievaars te helpen bij hun voedselvoorzie
ning. Landbouwdeskundigen onderzochten
of de op de rijstvelden gebruikte chemica
liën soms giftig waren voor de ooievaars.
Deze maatregelen hebben eohter niet het
gewenste resultaat gehad en sinds 1955 zijn
er ieder jaar twee vogels gestorven. Om de
situatie nog ernstiger te maken: sinds 1959
zijn er geen jonge ooievaars meer geboren.
Op 11 februari j.h. slaagde men er, na'en
kele vergeefse pogingen, tenslotte in een
mannetje en een vrouwtje te vangen. Men
maakte daarbij gebruik van een net dat
ruim I6V2 meter lang en ruim 11 meter
breed was en dat met een soort kanon over
de vogels heen geschoten werd.
De twee vogels zijn naar een speciaal af
gebakend terrein gebracht, dat midden in
een bos ligt en waar volop water aanwezig
is. Het is bekend dat ooievaars in gevangen
schap in leven kunnen worden gehouden en
bovendien heeft men geconstateerd dat de
twee gevangen vogels al een keer jongen
hebben grootgebracht. Allen die bij het pro
ject zijn betrokken, zijn vol goede hoop dat
dit fokken in gevangenschap met succes zal
worden bekroond.
De gekuifde ibis.
De gekuifde ibis (nipponda nippan) is een
zeldzamen vogel, die, naar men aanneemt,
thans alleen nog in Japan voorkomt. Eens
werden deze vogels ook aangetroffen in Ko
rea en op het vasteland van China maar het
is niet bekend of ze er nu nog voorkomen.
In 1960 werd de Japanse ibds als 13de door
de Internationale Vogelbeschermingsraad
aangewezen als een internationale bescherm
de vogel.
Deze ibis bezit behalve een lange snavel,
veren, vleugels en staart die bij de inplan
ting roze zijn gekleurd.
De natuurlijke woonplaats van de ibis
vindt men in de bergen en de dalen. Hij
vliegt naar meren en rijstvelden om zich
GENEESMIDDELEN
BANDAGES
PARFUMERIE
A.CVAN DER^REST
LANGE KERKSTR42B1 GOES
Het terzake kundige adres!
Geneesmiddelen
ook de homeopatische.
Verband- en verplegingsartikelen
Bandages:
breukbanden, buikbanden,
herniabanden, elastieken kousen
en ook steunkousen,
„Supp-hose" steunzolen, enz.
Parfumerieën:
toiletartikelen,
schoonheidsmiddelen, enz.
Fantastisch grote sortering
Zonnebrandmiddelen,
zonnebrillen.
daar te goed te doen aan kleine vissen, mod-
derslakken en grote insekten. Hij bouwt gro
te nesten in hoge bomen in het bos.
In vroeger tijden kwamen er grote aantal
len ibissen in Japan voor en hun prachtig
gekleurde veren werden gebruikt voor pijlen
en plumeaus. Het woord „toki-ior" (toki-
kleur) getuigd van de prachtige roze kleur
van deze zeldzame 1
Nog acht
Uit onderzoekingen die de laatste jaren
zijn uitgevoerd, is gebleken dat er nog acht
ibissen voorkomen op het eiland Sado, in de
Japanse Zee (prefectuur Niigata) en dat er
zich ook twee ophouden op het schiereiland
Noto in de prefectuur Ishikawa ten zuid
westen van de prefectuur Niigata.
De plaatselijke bevolking en de autoritei
ten doen alles wat in hun macht ligt om de
ze vogel voor uitsterven te behoeden. Doch
het verschil met de Japanse ooievaar is dat
er geen gevallen bekend zijn van ibissen die
in gevangenschap zijn gefokt. De bevolking
en de overheid zijn tot de slotsom gekomen
dat het het beste is om de ibis in zijn na
tuurlijke omgeving te laten en hem daar zo
veel mogelijk bescherming te geven. Geluk
kig is gebleken dat zich onder de acht ibis
sen op het eiland Sado twee jonge vogels
bevinden, een mannetje en een vrouwtje,
die in staat moeten worden geacht jongen
voort te brengen.
(Nadruk verboden).
Nieuw kinderspeelgoed:
Wij leven in de eeuw van het kind en het
spreekt dus haast vanzelf, dat in Amerika
nu ook al raketten als kinderspeelgoed wor
den verkocht. De raketten zijn miniatuur-
copieën van de „echte", compleet met een
toren voor het opstellen en het afschieten
ervan, om te zwijgen van een controle-pa
neel en alles wat daar zo verder bij te pas
komt. Zij kunnen een aanzienlijke hoogte
bereiken ongeveer 750 meter en op het
hoogste punt van hun haan opent zich de
kop om een mi/niatuur-paraohute vrij te ma
ken, die dan zorgt dat het raketje de grond
weer bereikt zonder te worden beschadigd.
Men kan de raketten dan weer laden (met
vaste brandstof) en opnieuw het luchtruim
in schieten. De dozen met complete appara
tuur zijn niet eens zo duur: voor even in de
twintig gulden heeft men al een aardig ra-
ketje en een nieuwe brandstof lading kost
niet meer dan één gulden. (DIA).
Ganzcpoortstraat 21, Tel. 6535 - GOES