HET RODE
GOUD
Het
voorjaar
KINDER-
ZOMER-
SPEELGOED
Boekhandel Markusse
Wissenkerke
VAN 1965
Burgerlijke stand
Predikbeurten
I ders I
Rolfilms
Kleinbeeldfilns
Smalfilms
Rapid- en
Kodak cassettes
Foto Markusse
Wissenkerke
Zie nu onze grote sortering
geschikt voor buiten te spelen,
aan het strand of in de huiskamer
TT-
Wat produceren
de Russische goudvelden
Het is geen eenvoudige zaak om bijzonderheden te vernemen over de communis
tische goudvoorraad, die ligt opgeslagen in de zwaar bewaakte, onderaardse ge
welven van de Russische staatsbank, daar ver weg in Moskou. Het is gebleken, dat
het eenvoudiger is om vertrouwelijke mededelingen los te peuteren over de sowjet-
raketten en de door atoomkracht voortgedreven onderzeeboten, dan over het „rode"
goud. Toch .mpcht het de Berlijnse correspondent van Persbelangen gelukken over
dit laatste onderwerp een aantal gegevens in handen te krijgen, welke we onze le
zers niet willen onthouden.
TARWE VOOR GOUD
(Van onze Berlijnse correspondent)
BERLIJN (P&P)In de afgelopen zes
jaren heeft de U.'S?S!IC.*goud aan het „kapi
talistische westen" geleverd ter waarde van
tweehonderd en tien miljoen dollar per jaar
in ruil voor tarwe. *4063 vormde een waar
recordjaar door de aankoop van Russisch
goud voor een bedrag van ruim tweehonderd
en twintig miljoen dollar.
De hedendaagse heqrsers zijn blijkbaar ge
stapt van de „heilige leer" van het marxis-
me-leninisme en tot de conclusie gekomen,
dat het goud vér boven'de ideologie verhe
ven staat. Dit principe was reeds merkbaar
in de dagen van Lenin, die eerst wel ver
klaarde dat het edele metaal slechts kon die
nen voor „opvulling van het gebit en voor
de versiering van closetdeksels" doch later,
zij het schoorvoetend, moest toegeven: „Zo
lang het goud in de wereld nog als betaal
middel fungeert, is het van het allergrootste
belang om met deze waardevolle delfstof
zeer behoedzaam om te gaan en haar te be
veiligen tegen anderen".
Wijlen Jozef Stalln? cffe' méér „zakenman"
was dan Lenin, zond in het jaar 1927 een
bekwaam deskundige op het gebied der
goudpolitiek in de persoon van prof. Sere-
browsky naar de,-Verenigde Staten met de
opdracht de Amerikaanse methoden inzake
de goudwinning te bestuderen. Vijf jaar la
ter kwam Serebrowsky- naar Moskou terug.
Hij bracht een gezelschap van 185 Amerika
nen mede. Deze lieden bleken experts op dit
gebied en kort daarop werd de Russische
„goudtrust" Sojus Soloto opgericht, met de
leiding waarvan prof. Serebrowsky werd be
last.
Grote groepen Amerikaanse geologen on
derzochten de Russische bodem en bij het
uitbreken van de tweede wereldoorlog telde
de „heilstaat der- proletariërs" ruim 600.000
arbeiders'werkzaam in de goudindustrie. Op
deze wijze nam de U.S.S.R. haar plaats in
onder de „kapitalistische" producenten naast
Amerika en Engeland.
De Russische arbeider bleek een goedkope
kracht te zijn en irr plaats daarvan te profi
teren en moderne machines ten behoeve van
de goudwinning aan te kopen in het buiten
land, meende Stalin het zonder hulp te kun
nen stellen en zpnd-hij steeds grotere groe
pen dwangarbeiders - Paar zijn goudvelden,
waar voor verpozing en „vrije-tijdsbesteding"
geen rum en geen whisky vloeiden en paar
den in plaats van ;„play-girls" de arbeiders
na werktijd bezig hielden. Het paard is in
en rondom de Russische goudmijnen altijd
nog meer waard dan dertig arbeiders.
Na het mislukken van de zogenaamde
Nieuwe, Economische Politiek (N-E.P.)
kwam het „rode goud" voor het eerst op de
internationale markt, waar het thans door de
„kapitalistische landen" in steeds grotere
hoeveelheden wordt opgekocht. Voorzichtige
bexkeningen, samengesteld door deskundi
gen op het gebied van de internationale
goudhandel, schatten de jaarlijkse goudpro
ductie van Rusland op plm. tien miljoen ons
per jaar. Van 1946 af werd door het Kremlin
een net van geheimzinnigheid gelegd om
hun goudindustrie.
De Centra.
Tachtig procent der Russische goudpro
ductie is te vinden in oost-Siberië, in het
Oeralgebied, in Swerdlowsk, Tsjeljabinks,
Bajmak en Boerimaj, Koekjabskaja, Ogskaja
en Oblast. Voorts in de sowjet-republiek Ka-
zachstan in het gebied van Kamenogorsk en
Samarskoje, dan in west-Siberië in en om
het Jenissejgebied en in de omgeving van
het Kansko-Atsjinskybekken.
De industriegebieden dragen daar de vol
gende namen: Kemerowskaja, Berikulsky,
Gorno-Altajskaja Awtonomnaja, Toewinska-
ja Oblast en Krasnojarsky-Kray. Voorts ook
in het zuidelijk gedeelte van midden-Siberië,
voornamelijk in de omgeving Van het Baikal-
meer, bij de plaatsen Bargoesin, Balej en I-ta-
ka, Bodjabo en Aldan bestaat een bloeiende
goud-industrie. In oost-Siberië is het cen
trum ervan gelegen rondom de havenstad
Magadan en in de omgeving van dc rivieren
Jena, Allach-Joen, Indigarka en de Kolyma.
Rondom deze rivieren bestaat het landschap
uit woeste steppegebieden en oerwouden. In
het Amoergebied in het zuid-oosten van de
sowjet-unie gelegen bestaat een goud-indus
trie, welke van oudere datum is en nog stamt
uit de czarentijd.
Hoge productiekosten.
De Russische productiekosten liggen echter
vér boven de wereldmarktprijs voor goud en
men begrijpt in Moskou nog steeds niet hoe
het mogelijk is dat, 'bijvoorbeeld in zuid-A-
frika, waar de productie rendabel is, de goud
prijs lager kan liggen dan in de sowjet-unie.
Zij staat daarom, voor wat deze productie
betref t, op de onderste trede van de ptoduc-
tieladder.
Wie de gemiddelde goudproductie per ar
beider in Rusland berekent en déze gaat ver
gelijken met die in de andere goud-produce
rende staten, die moet de conclusie trekken,
dat de arbeider in Rusland per jaar onge
veer 1 kg goud produceert tegen 1,25 kg in
zuid-Afrika, 3,75 kg in Canada. Maar liefst
5 tot 8 kg bedraagt de prestatie van de
Noordamerikaanse arbeider in de goudin
dustrie, alhoewel de „mankracht" in de Ver
enigde Staten het duurst is. De gemiddelde
prijs van het Russische goud per ons be
draagt momenteel 166 dollar, dat is vijfmaal
de wereldmarktprijs. Daarnaast bestaan dan
nog de niet te verwaarlozen extra kosten,
noodzakelijk geworden om dit goud tegen
diefstal, en wat dies meer zij, te beveiligen.
Geheimzinnigheid.
Van de goudproductie in Siberië ervaart
de sowjet-staatsburger hoegenaamd niets. Al
les wat met goud te maken heeft vindt plaats
in alle stilte en geheimzinnigheid.
Over de jaren 19461962 bedroeg de pro
ductie (in dollars gerekend) vier en een half
miljard en daarvan verdween ter waarde van
twee miljard dollars naar het „kapitalistische
westen". In de periode van 19571963
werd in Rusland 7.500.000 ons goud gedol
ven, waarvan 58.500.000 ons met het buiten
land is „omgeruild" voor tarwe, machines en
andere industrie- en investeringsgoederen.
Ongeveer 19.000.000 ons aan goud, ter waar
de van circa 665 miljoen dollar, is opgesla
gen in de kelders van de staatsbank in Mos
kou.
Het eerste halfjaar van 1964 verkocht Mos
kou aan het buitenland gpud ter waarde van
350 miljoen dollar. Daarna zakte de verkoop
en vanaf die tijd wordt dit goud door de
staatsbank vastgehouden en toegevoegd aan
de reserves, die thans een totale waarde zal
hebben van twee en een half miljard dollar
en dat wil dus, politiek gezien, zeggen dat
vooralsnog niet gevreesd moet worden voor
een „socialistische zege" ten opzichte van
het westen.
Vooralsnog poogt het Kremlin om het „ro
de goud" in te ruilen tegèn broodgraan, on
der meer afkomstig uit Canada en voor ma
chines uit de Verenigde Staten.
(Nadruk verboden).
„Een droge maart, een natte april, dan
doet de landman wat hij wil" luidt een oud
weerrijm en ook dit jaar is weer eens aan
getoond, dat zulke rijmen alleen maar folk
loristische betekenis hebben. Het gaat er im
mers maar om, hoe nat april dan is en welke
temperatuur er bij past. De bedoeling van
het rijmpje is: een droge maart kan de bouw-
boer in staat stellen zijn voorjaarswerkzaam
heden af te maken en april moet zacht en
vochtig weer brengen voor de veehouder, die
in de grasmaand nu eenmaal graag de gras-
groei op gang ziet komen.
Met maart liep het wel los. Koude in
maart is niet zo erg, als het maar droog is.
Maar april is buitengewoon slecht geweest,
op een paar uitzonderlijk warme dagen na,
en de eerste helft van mei was net eender.
Dat heeft grote gevolgen gehad. De gras-
groei was wat aan de late kant, maar vooral
op het bouwland is men hier en daar in
noodsituaties gekomen. April was zó nat, dat
goed bewerkte en bezaaide stukken bouw
land werden herschapen in plassen, waar
eenden cn meeuwen zich vermaakten, maar
het gewas verrotte.
Het komt er op neer, dat vele honderden
hectaren opnieuw bewerkt en ingezaaid
moesten worden en hier en daar is men er
nóg mee bezig. Zo ziet men, dat een mee-
of tegenwerkende natuur nog altijd veel in
vloed heeft, en soms zelfs meer dan alle cul
tuurtechnische maatregelen en wetenschap
pelijke voorzorgen.
De dure aardappelen.
De stadsbewohèr heeft ook bemerkt, dat
er iets mis was. Niet bij de groenten, want
de voorjaarsgroenten teelt men toch hoofd
zakelijk onder glas, maar bij de aardappe
len. De prijzen van de oude zijn opgelopen
tot 40 en zelfs 45 cent per kg, dat is het vier
voudige van de najaarsprijs. Wie een winter
voorraad had aangelegd kan er plezier van
hebben, maar vele stadsbewoners hebben
daar geen gelegenheid voor óf zij berekenen
de voorraad verkeerd, met als gevolg dat zij
in die peperdure tijd nog bij moeten kopen!
De nieuwe aardappelen zijn er, zeker. Zo
genaamd waren ze er twee dagen eerder
dan vpjcig jaar, van de koude grond. Maar
deze pjfar bakjes kriel, met kunst- en vlieg
werk tussen rietmatten of op beschutte hoek
jes geteeld, zeggen natuurlijk niets. Men
moet letten op het tijdstip, waarop de prijs
der nieuwe aardappelen die van de oude
doorkruist. Om dit duidelijk te maken wij
zen we er op, dat de oude een maand gele
den ongeveer een kwartje de kilo waren.
Het gaat nu om het tijdstip, waarop de
nieuwe aardappelen eveneens deze prijs na
deren. Dat tijdstip zegt iets over vroeg of
laat. Welnu, het zal dit jaar wel een maand
later komen dan vorig jaar. De grotendeels
nog ingevoerde aardappelen hebben nog
geen betekenis; de prijs ligt vaak rond een
gulden de kilo.
Geen ingrijpen.
Elk voorjaar, als de aardappelprijzen op
lopen, weerklinkt het geroep van de consu
ment, dat de regering moet ingrijpen. Daar
tegen komt dan prompt weer fel verzet van
de handel en ook wel van de teler.
De reden ligt voor de hand. Afgelopen na
jaar waren de prijzen slecht. In zo'n geval
trekt de regering zich terug en het heet dan,
dat men het areaal maar moet aanpassen
aan de behoefte en de mogelijkheden van
uitvoer. Het kwalijke is echter, dat niemand
die binnenlandse behoefte kent (die hangt
immers sterk af van het tijdstip waarop de
nieuwe aardappelen betaalbaar worden). De
uitvoermogelijkheden wisselen van maand
tot maand.
Het erge is, dat niemand de telers kan
aanraden alle aardappelen maaT in te kui
len of in de geventileerde bewaarplaatsen te
storten. Het kan n.l. best zijn, dat het prijs
verloop zo is, dat de kosten daarvan niet
eens worden vergoed. En dan begint de
noodlottige kringloop te werken. De bouw-
boer wil niet afleveren omdat hij zijn be-
waarkosten niet vergoed krijgt. Hij houdt
zijn aardappelen vast, maar het voorjaar
komt in zicht en daarmee ook de redelijke
prijs voor nieuwe aardappelen. Op 't laatst
moet hij dan wel ruimen en het spreekt
vanzelf dat dan de geldelijke opbrengst wel
eens bijzonder slecht kan zijn.
Anderen zijn wat handiger en slagen er in
meer te profiteren van de markt. Maar het
is duidelijk, dat het absoluut onmogelijk is
alleen in te grijpen als de prijzen oplopen en
niet als ze verliesgevend zijn. Doet de rege
ring dat, dan breekt zij onze teelt af en zul
len wij weldra grote hoeveelheden moeten
invoeren, omdat dan maar weinig telers be
reid zullen zijn aardappelen te poten.
Regulering.
De regering heeft echter nog wel andere
middelen ter beschikking. Allereerst heeft zij
Brussel.gevraagd het invoerrecht op aard
appelen tijdelijk buiten werking te mogen
stellen. Dit recht bedroeg 12,4 en de aan
vraag is direct ingewilligd. Als nu de prijs
in de omringende landen lager is dan bij
ons, vindt invoer plaats. Maar noch België
noch Duitsland zitten dik in de aardappe
len. Als het hier koud en nat is, is het ginds
n.l. niet mooi weer, in het algemeen gespro
ken. Vandaar dat alleen kans op invoer be
stond van buiten de E.E.G. Inderdaad heb
ben Polen en Denemarken wat geleverd.
Andere maatregelen zijn: de kwaliteitsei
sen te verlagen. Als eetaardappelen moeten
de knollen een bepaalde maat hebben (35
mm vierkant, nu 28 mm) en men kan de
voorschriften ten aanzien van gebreken en
afwijkingen verzachten. Ook dat is geschied.
Het wgs echter al te laat in het seizoen om
daar nog veel van te kunnen verwachten.
Het gevolg was, dat de prijs tóch nog hoog
opliep.
Is de termijnhandel een stabiliserende fac
tor of is zij zuiver speculatief? Bij aardap
pelen is de situatie bekend: de oplopende
prijzen worden door de handel bepaald niet
met lede ogen aangezien.
Wie betaalt?
Men kan aanvoeren, dat het belang van
de consument bij dit alles in het gedrang
komt en dat de boer van de oplopende prij
zen maar ten dele profiteert, n.l. voor zover
hij nog voorraad heeft. Beide zijn waar. Wat
de consument betreft kan men zelfs rustig
stellen, dat de nu reeds afnemende tendens
in de markt veel te laat in zijn beurs voel
baar wordt de stijging echter des te eer
der.
Beslissend is de vraag, of men de aardap
pel nog zon grote plaats moet toekennen
als vroeger, toen hij volksvoedsel nummer
;één was. Jiet zetmeel dat de aardappel in
ons menu levert (de vitaminen kan men aan
het eind van de rit gerust totaal verwaarlo
zen) kunnen ook wel door tal van andere
produkten worden geleverd: rijst, sago, ha
vermout, andere graanderivaten enz. 't Is al
leen de eetgewoonte van aardappelen met
groente en vlees, die de dure knol een sleu
telpositie geeft, ofschoon het verbruik per
hoofd elk jaar verder daalt.
Men kan daarom rustig stellen, dat dé
dure aardappelen in het voorjaar altijd wel
een twist-aardappel zullen blijven. Er zijn
vele oplossingen mogelijk, maar ze hebben
elk hun voordelen en nadelen. Men weet wel
ongeveer hoeveel wintervoorraad er bij de
consument is opgeslagen; men kent het ver
bruik. Maar wat men zelfs in maart nog niet
weet is: het tijdstip waarop de nieuwe aard
appelen betaalbaar worden. Deze economi
sche speling der natuur is onvermijdelijk.
(Nadruk verboden).
KORTGENE
Geboren: Jan Jacob, z.v.
Cornelis L. Kooman en Pieter-
nella J. de Munck; 7 mei Joost
Herman Willem, z.v. Willem
H. Pompert en Petronella J. de
Bie; 29 mei, Lena, d.v. Leen-
dert van der Maas-en.-Maatje
G. Rommers.
Ondertrouwd: 11 mei, Adri-
aan C. Karelse, 25 jaar te Mid
delburg en Martina L. Welle-
man, 20 jaar; 21 mei, Marinus
J. Karman, 20 jaar en Geer-
truida P. van Gilst, 18 jaar; 28
mei, Johannes S. van Ham, 28
jaar te Vlissingen en Adriana
M. de Smit, 22 jaar.
Getrouwd: 28 mei, Adriaan
C. Karelse, 25 jaar te Middel
burg en Martina L. Welleman,
20 jaar.
Overleden: 14 mei, Neeltje
P. Leendertse, 79 jaar, e.v.
Willem Geelhoed; 15 mei,
Krijn van den Hoven? 80 jaar,
e.v. Dina Serier; 31 mei, Geer-
truida Ruissen, 84 jaar, w.v.
Marinus Sinke.r; - u
WATERSTANDEN
geldig voor
de noordkust
van
Noord-Beveland
JUNI 1965
5 Zaterdag
6 Zondag
7 Maandag
8 Dinsdag
9 Woensdag
10 Donderdag
11 Vrijdag
Hoog
Laag
7:03
0.01
19.28
12.31
8.02
1.01
20* .25/
13.36
9..06
2.06
21.34
14.46
10.17
3.14
22.45
15.59
11.00
4.25
23.22
17.03
1148
5.23
0.2-1
17.49
12.44
6.09
1.17
18.36
Zondagdienst artsen
Dit weekend doen dienst dok
ter 'tHart, tel. (01107) 3 38
en dokter Klein Wassink, tel.
(01199) 304, b.g.g. 008 bood
schappendienst.
voor zondag 6 juni 1965
Ned. Herv. Kerk Wissenkerke
10 uur ds. B. C. de Gelder en
2.30 uur ds. Nauta uit Middel
burg.
Ned. Herv. Kerk Kamperland
10 en 2.30 uur ds. Alb. van
den Ban.
Ned. Herv. Kerk Geersdijk
10 en 2:30 uur de heer Kraak.
Ned. Herv.' Kerk Kats
10 uur bediening H. Doop, ds.
L. J. C. Visbeek en ds. J. Vis-
beek en 2 uur ds. J. Visbeek.
Ned. Herv. Kerk Kortgene
10 uur ds. Willekes en 2.30
uur ds. Van den Bosch.
Ned. Herv. Kerk Colijnsplant
10 uur ds. Van Dam en 2.30
uur ds. Dijkmeijer.
Geref. Kerk Wissenkerke
10 uur ds. Van der Heiden en
2.30 uur ds. Radder.
Geref. Kerk Geersdijk
10 uur ds.. Van Aller en 2.30
uur ds. Van der Heiden.
Geref. Kerk Golijnsplaat
10 en 5.30 uur ds. Van Rhee-
nen.
Geref. Kerk Kamperland
10 en 2.30 uur ds. Radder.
Geref. Gem. Kamperland
10, 2.30 en 6 uur leesdienst.
Geref.. Gem. Colijnsplaat
10, 2 en 6 uur leesdienst.
Geref. Kerk Kortgene
10, 2.30 en 6 uur leesdienst.
2e Pinksterdag, 10 uur lees
dienst.
R.K. Kerk Kamperland
H. Missen (op zondag) 8 en
10 uur in Camping „De Mo
lenhoek" bij dorp Kamperland.
Op woensdag 9 ju-
X ni a.s. hopen onze X
X ouders en grootou-
'i* Jac. Dieleman
en
I-I J. Dieleman - Wisse Ijl
hun
V X.
45-jarige
X echtvereniging
te herdenken.
♦j' Dat zij nog lang ge-
spaard mogen blij-
X ven, is de wens van
X hun dankbare X
kinderen en
♦j> kleinkinderen.
Kamperland,
't Hof Dijkzicht.
X Gelegenheid tot fe-
liciteren van 67 x
uur in hotel „Kam-
perduin", De Ban-
jaard, Kamperland. X
f
in zwart-wit, kleur en|
dia
Algemene
kennisgeving.
Heden werd van
ons weggenomen,
nog vrij onverwacht,
onze innig geliefde
en zorgzame moeder,
behuwd-, groot- en
overgrootmoeder
Geertruida Ruissen
(wed. van M. Sinke),
in de ouderdom van
ruim 84 jaar.
Sterke de Heere
ons in dit zo smarte
lijk verlies.
Namens de
familie Sinke.
Kats, 31 mei 1965.
Noordlangeweg 18.
De begrafenis heeft
plaats gehad op don
derdag 3 juni j.l., des
namiddags om 2 uur.
Voor de vele blijken van
belangstelling, ondervon
den bij onze 45-jarige
echtvereniging, zeggen
wij, mede namens onze
kinderen en kleinkinderen,
hartelijk dank.
A. M. Faasse.
J. Faasse -
Meulenberg.
Kamperland, juni 1965.
Molenweg 65.
Werpringen, ballen, vliegers, ratelvliegtuigen,
borduurdozen, kralen, waterpistolen,
schepjes, emmertjes, zandzeven,
plastic blokkendozen, rubber pieppopjes,
linnen valkvliegers, kwartetspellen, colliers,
