schrikseconde?
Drama's
Ook Nederland
gaat ruimte onderzoeken
Ma
moto
Suikerpatiënten
Ringers
chocoladetabletten
A.J. BURGER
II
Met een grammofoonplaat
of platenbon
Muziek- en grammofoouhandel
WAGËPOORT
Houdt u rekening
met de
Deelname aan Europees ruimteplan
NNP Nederland zal één van
de tien partners worden in de Eu
ropese Organisatie voor Ruimte-
Onderzoek. Het parlement heeft
nu officieel de regering toestem
ming gegeven het desbetreffende
internationale verdrag te onderte
kenen. „ESRO" zoals de orga
nisatie naar haar (Engelse) begin
letters wordt genoemd werd in
juni van het vorig jaar eigenlijk al
in het leven geroepen, toen in
Parijs een conventie werd opge
steld door de „Voorbereidende
Commissie voor het Europese
Ruimte-Onderzoek". Deze com
missie zelf was in 1960 opgericht
en had tot taak gekregen een voor
lopig werkprogramma op te stel
len en alle mogelijkheden van een
eigen Europees ruimte-onderzoek
le bekijken. De leden van deze
voorbereidende commissie waren
België, Denemarken, Frankrijk,
Duitsland, Italië, Nederland,
Spanje, Zweden, Zwitserland, En
geland, Oostenrijk en Noorwegen.
Het is nog niet zeker of dit do
zijn ook geheel zal deelnemen in
„ESRO". Oostenrijk en Noorwe
gen hebben namelijk de conven
tie in Parijs niet ondertekend.
De organisatie voor ruimte-on
derzoek die zal worden- gefi
nancierd door de diverse regerin
gen zal direct met het werk
beginnen als alle landen de op-
richtingsacte hebben bekrachtigd.
Dit zal zeer spoedig gebeuren.
Talrijke voorbereidingen voor het
praktische werk zijn al achter de
rug. Het programma is klaar. Al
lereerst zal men zo snel mogelijk
een aantal wetenschappelijke sta
tions bouwen, die de kernen van
de organisatie moeten worden. De
plannen voorzien in de bouw van
een laboratorium in Italië, een
groot technisch centrum in Delft,
een centrum voor het verzamelen
van gegevens in Darmstadt en
tenslotte een basis voor de lance
ring van raketten bij het Zweed
se plaatsje Kiruna, dat een hon
derd kilometer binnen de Poolcir
kel ligt.
De Europese landen zijn zich
ervan bewust, dat zij geen kans
hebben als derde partij mee te
draaien in de ruimtewedloop tus
sen Amerika en Rusland. De doel
stellingen van ESRO zijn puur we
tenschappelijk. Lanceringen van
bijvoorbeeld bemande kunstma
nen staan niet op het lijstje. Zelfs
met de ontwikkeling van raketten
zal ESRO zich niet bezighouden.
Europa zal op dit terrein echter
niet helemaal werkloos blijven.
België, Frankrijk, de Bondsrepu
bliek, Nederland en Engeland
hebben besloten een speciaal in
stituut op te richten voor de ont
wikkeling en constructie van ra
ketten.
Het wetenschappelijke karakter
van de nieuwe Europese ruimte
vaartorganisatie komt duidelijk tot
uitdrukking in de plannen, zoals
deze tot nu bekend zijn gemaakt.
De eerste drie jaren zal men al
leen raketten afvuren, die géén
baan om de aarde zullen beschrij
ven. Gemiddeld zo'n 65 per jaar
zullen er worden afgevuurd voor
onderzoek van de bovenste lucht
lagen en de ultra-violette straling
van de zon. In het vierde jaar
zullen de eerste twee, nog betrek
kelijk kleine, aardsatellieten wor
den gelanceerd. De kunstmanen
zullen zo'n 200 kg. wegen. Mo
gelijk zal men in deze periode ook
instrumenten in het heelal bren
gen voor onderzoek van het zon
nestelsel.
De meest spectaculaire projec
ten staan op het programma voor
het zesde jaar. Er zal dan een
zeer zware kunstmaan worden ge
lanceerd, met aan boord een ob
servatorium, waarmee sterren en
planeten kunnen worden bestu
deerd. Tezelfdertijd wil ESRO een
maansatelliet lanceren. Deze plan
nen vragen veel deskundigheid en
technische nauwgezetheid. De lan
ceringsschema's zullen worden uit
gewerkt door het technisch cen
trum, dat in Delft wordt ingericht.
Achthonderd tot negenhonderd
technici en geleerden zullen in
Delft komen te werken. De top
mensen krijgen een diplomatieke
status.
De kosten van deze Europese
ruimteprojecten zijn niet gering.
Voorlopig schat men voor de eer
ste drie jaren 380 miljoen (nieuwe)
Franse francs nodig te hebben,
voor de tweede driejarenperiode
zal zeshonderd miljoen nodig zijn,
voor de volgende twee jaren 520
miljoen francs. De deelnemende
landen zullen in de kosten bij
dragen naar het nationale inko
men. Volgens de berekeningen
zou Nederland 4,04 procent van
de totale kosten moeten financie
ren.
(Nadruk verboden).
waarvan wij niets merken
Wie zijn ogen de kost geeft bij
het beschouwen van de natuur,
weet dat wij-mensen-eigenlijk een
luilekkerlandjleven hebben verge
leken bij de meeste dieren. In de
natuur is het elke dag weer een
keiharde strijd om het leven en
het bestaan. Er is namelijk geen
dier of het heeft natuurlijke vij
anden en die vijanden loeren dag
na dag en uur na -uur op hem.
Het gevolg is, dat de meeste die
ren in het wild niet oud worden
en vroegtijdig de dood vinden.
De beste van de soort weten
zich het langst te handhaven en
zij zijn het, die daardoor in de ge
legenheid zijn de meeste nakome
lingen te krijgen. Zo zorgt de na
tuur voor een selectie. Wie niet
honderd procent is, verdwijnt van
zelf. Dit neemt echter niet weg,
dat door deze gang van zaken er
zich ieder ogenblik in de natuur
vele drama's afspelen, waarvan
wij, omdat ze zich veelal in het
verborgene voltrekken, niets we
ten.
Ook onder de zeespiegel is het
steeds een strijd op leven en dood
tussen al die schepselen die de
wateren bevolken en daar zijn heel
vreemde snaken bij. We zullen
eens een kijkje nemen in die
vreemde wereld.
Hoe de zeester oesters eet.
Zie, daar ligt een grote zee
ster, zo'n merkwaardig vlezig ster
vormig dier, waarvan wij er aan
het strand ook wel eens enkele
vinden, Het ligt rustig op de zan
derige bodem. Maar wat gebeurt
er nu? Van binnen uit pompt de
zeester water in de holle buizen
in zijn armen en die verstijven.
Nu kan het dier ze gebruiken als
poten en wandelt rustig weg over
het zand. Waar gaat hij heen?
De zeester heeft zijn doel al op
het oog: het is een grote stevige
oester, die bij de eerste aanra
king dadelijk met een klap zijn
schelpen sluit. Nu we weten maar
al te goed hoe enorm moeilijk het
is, die schelpen van elkaar te krij
gen. Wij mensen gebruiken daar
voor een speciaal oestermes, want
de sluitspier, die de schelpen bij
een houdt, is ongelooflijk sterk. De
zeester trekt er zich weinig van
aan: hij gaat de strijd met de oes
ter aan, zeker wetend de over
winning te zullen behalen. De
oester vecht voor zijn leven.
De zeester kruipt boven op de
gesloten oester, die hij geheel met
zijn lichaam bedekt. Dan zuigt
hij zich met de zuignappen van
twee armen aan de ene schelp
vast en met de zuignappen van
de andere armen aan de tweede
schelp. Dan begint Jjjj zijn armen
langzaam te strekken. De oester
houdt met alle macht zijn schel
pen gesloten en zo wordt er een
stille maar medogenloze strijd ge
streden op de bodem van de zee.
Binnenste buiten
De oester is sterk, maar de zee
ster heeft geduld en een groter
uithoudingsvermogen. Tenslotte
moet de oester langzaam toegeven
en stukje voor stukje gaan de
schelpen open. Dan gebeurt er
iets heel merkwaardigs. De zee
ster keert zijn maag binnenstebui
ten, zoals wij onze broekzakken
kunnen doen. Die maag duwt hij
tussen de schelpen en omwikkelt
er de oester mee. Even later ver
dwijnt maag met oester weer in
het lichaam van de zeester. Hij
heeft zijn maal binnen.
Een heel merkwaardige signeur
van de zee is ook de lamprei of
prik, een vis die nog wel eens ge
geten wordt. Of liever gezegd ei
genlijk is het een dier, dat nog
geen vis is. Zo'n lamprei kan heel
flink worden, zo ongeveer een
meter lang en zo'n vijf pond
zwaar. Hij lijkt het meest op een
grote paling, maar hij heeft in-
plaats van kaken een grote zuig
nap rond- de mondopening.
Vreemde tafelmanieren.
Zo'n prik heeft het wel gemak
kelijk, want zijn diner zwemt om
hem heen. Heeft hij honger, dan
zuigt hij zich aan een vis vast en
die raakt hem nooit meer kwijt,
want de zuigkracht is zo groot dat
het die hem niet kan afschudden.
Met zijn scherpe met tanden
bezette tong boort de lamprei een
gat in de vis, zuigt bloed uit en
eet het dier langzaam op. Elke
lamprei zoekt eenmaal in zijn le
ven zoet water op. Hij zwemt
een rivier op, om met zijn ^vrouw
tje eitjes te leggen. Die kleverige
eitjes worden góed' 'onder het
zand verstopt en komen na ver
loop van tijd vanzelf uit. En dat
is maar goed ook, want vader en
moeder kunnen er verder niet voor
zorgen. Zij sterven namelijk kort
daarop en zien hun kroost niet,
dat als wezen ter wereld komt.
Zo spelen zich dag in dag uit
allerlei drama's af in de wereld
om ons heen, zonder dat wij er
iets van bemerken, laat staan bij
nadenken.
(Nadruk verboden).
Zakjes gekleurde
ELASTIEKJES
45 cent
BOEKHAND. MARKUSSE
Wissenkerke
ACTIE ZILVERZEGELS
in Kamperland, Kortgene,
Colijnsplaat, Kats en Wissenkerke.
Verschillende winkeliers in Kam
perland, Kortgene, Colijnsplaat,
Kats en Wissenkerke doen nu ook
mee aan de permanente actie
„Zilverzegels". Een lijst van deel
nemende winkeliers vindt men in
een advertentie in dit nummer.
De winkels zelf zijn herkenbaar
aan hun „zilverzegeltransfer" op
de deur of etalageraam.
De bedoeling van deze actie is,
dat de winkeliers zich aaneen slui
ten, omdat zij dezelfde zegels uit
geven en dat de huisvrouw op
déze manier sneller en prettiger
kan sparen, want zij heeft altijd
wel eens extra uitgaven, zoals b.v.
voor verjaardagen, feestdagen of
een cadeau voor een geslaagd exa
men enz.
DRIE CLANDESTIENE
ZENDERS INGEREKEND
In samenwerking met de Rijks
politie te Hoogkerk en Leek heb
ben opsporingsambtenaren van
P.T.T. zondag 28 april j.l. de clan
destiene zenders „Vagebond",
„Kantinka", ook „Rio" genaamd
en „Arizona", die ook uitzond on
der de naam „Columbia", opge
spoord en in beslag genomen.
Daarbij is proces-verbaal opge
maakt tegen respectievelijk de
21-jarige J.v.d.V. te Hoogkerk, de
20-jarige H.W. te Tolbert, beiden
studenten H.T.S. en de 20-jarige
scholier U.T.S. H.O. te Enumatil
(gem. Leek).
RADIO - NIEUWS
Op maandag 6 mei zal het
Noord-Bevelands Mannenkoor van
18.30 tot 18.50 uur optreden voor
de AVRO-microfoon in het pro
gramma „Van, voor en door a-
mateurs". Voorwaar, een schitte
rend succes voor dit bekende
koor.
INKOMSTENBELASTING
TABELLEN
(verlaagde
belastingtarieven 1963)
1.50
BOEKHAND. MARKUSSE
Wissenkerke
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data,
waarop de correspondentie uiter
lijk ter post moet zijn bezorgd,
staan, tussen haakjes, achter de
naam van het schip vermeld.
Verenigde Staten van Amerika:
s.s. „Rotterdam" (5/5).
Argentinië: s.s. „Gorredijk" (8/5),
m.s. „Amstelland" (5/5), m.s.
„Algorab" (7/5).
Australië: m.s. „Oranje" (7/5).
Brazilië: m.s. „Cap San Nicolas"
(5/5), m.s. „Algorab" (7/5),
m.s. „Eemland" (8/5).
Brits-Oost-Afrika: m.s. „Si-Kiang"
(11/5).
Canada: s.s. „Rotterdam" (5/5),
m.s. „Byklefjell" (9/5).
Chili: m.s. „Heidelberg" (5/5),
m.s. „Ceres" (8/5).
Ned. Antillen: m.s. „Aristoteles"
(7/5).
Nieuw-Zeeland: m.s. „Oranje" (7/
5).
Suriname: m.s. „Anders Rogenaes"
(8/5).
Z.-Afrika (Rep.) en Z.W.-Afrika:
m.s. „Edinburgh Castle" (5/
5).
Inlichtingen betreffende de ver
zendingsdata van postpakketten
geven de postkantoren.
Zondagdienst artsen
Dit weekend doen dienst dok
ter 'tHart, tel. (01107) 3 38 en
dokter Klein Wassink, tel. (01199)
3 04.
PREDIKBEURTEN
voor zondag 5 mei
Ned. Herv. Kerk Wissenkerke
10 en 2.30 uur ds. Koole.
Ned. Herv. Kerk Kortgene
10 en 2.30 uur ds. Willekes.
Ned. Herv. Kerk Kamperland
9.30 uur ds. Van Woerden van
Middelburg en 2.30 uur ds. Nijs-
sen van Goes.
Ned. Herv. Kerk Colijnsplaat
10 uur ds. Dijkmeijer en 2.30 uur
ds. Dijkmeijer, bediening Heilige
Doop.
Ned. Herv. Kerk Kats
10 en 2 uur ds. Visbeek.
Ned. Herv. Kerk Geersdijk
10 en 2.30 uur de heer Kraak.
Geref. Kerk Wissenkerke
10 en 2.30 uur ds. Van der Hei
den.
Geref. Kerk Geersdijk
10 en 2.30 uur ds. Van Aller.
Geref. Kerk Kamperland
9.30 en 2.30 uur ds. Radder.
Geref. Kerk Colijnsplaat
10 en 2.30 uur ds. Van Rheenen.
Geref. Gem. Kortgene
10, 2.30 en 6 uur leesdienst.
Geref. Gem. Kamperland
10, 2.30 en 6 uur leesdienst.
Op dinsdag 7 mei 'k
D.V. hopen onze ge- X
liefde ouders, behuwd-,
groot- en overgrootou-
ders
A. de Haze
en
P. de Haze -
v.d. Heijde
hun *j*
50-jarige huwelijksdag
te herdenken.
Dat zij nog lang ge
spaard mogen blijven
is de wens van hun
dankbare kinderen, be
huwd-, klein- en ach
terkleinkinderen.
Kamperland, mei 1963.
Stroodorp 29.
Gelegenheid tot feli
citeren tot 6 uur n.m.
op no. 22.
Heden overleed, tot
onze grote droefheid,
nog geheel onverwacht,
in het St. Clara zieken
huis te Rotterdam, mijn
geliefde man, onze lie
ve, zorgzame vader,
schoonzoon, broeder,
zwager en oom
Jan Dirk Meulenberg,
op de leeftijd van 53
jaar.
C. A. Meulenberg -
Verburg.
Piet en Cocky.
Wilma.
En verdere familie.
Oost-Souburg,
28 april 1963.
Van Turnhoutstr. 29.
Heden is, tot onze
grote droefheid, zacht
en kalm van ons heen
gegaan, onze geliefde
en zorgzame moeder,
behuwd-, groot- en o-
vergrootmoeder, me
vrouw
Sara de Vos - Israël
in de ouderdom van 78
jaar.
Geesbrug:
M. L. de Vos.
H. I. de Vos -
de Jong.
Kamperland:
M. A. de Kam -
de Vos.
H. J. de Kam.
Noordgouwe:
A. M. Verburg -
de Vos.
Ed. Verburg.
Kamperland:
M. M. v.d. Moere -
de Vos.
H. A. v.d. Moere.
Kleinkinderen
en achterkleinkind.
Wissenkerke,
28 april 1963.
De begrafenis heeft
plaats gehad op don
derdag '2 mei j.l. des
namiddags om 2 uur.
Bij mijn vertrek naar Bors-
sele zeg ik vanaf 1 mei 1963
alle lidmaatschappen op.
Iman Versluis Abrz.
Kamperland, mei 1963.
V.h. Molenweg 67.
GUIRLANDES
koopt u bij
BOEKHAND. MARKUSSE
Wissenkerke
Voor de vele bewijzen van
meeleven tijdens haar ziekte,
en deelneming ontvangen na
het overlijden van onze zeer
geliefde moeder, behuwd-
moeder en tante
Jozina Catharina Marcusse
(geboren Jacobs),
betuigen wij onze hartelijke
dank.
Inzonderheid zuster Koster
en zuster Weststrate voor
hun liefdevolle verpleging.
Ook dank aan dokter Bruyn-
zeel voor de medische hulp
aan haar bewezên.
Namens de kinderen,
A. P. Marcusse.
J. Marcusse -
Smit.
C. Marcusse.
Wissenkerke, mei 1963.
Een serie
VERPLEEGSTER
ROMANS
in pocket-vorm
a 1.50
ligt voor u gereed bij
BOEKHAND. MARKUSSE
Wissenkerke
Te
type C 2
bouwjaar 1960
250 c.c. k.k.
3 mnd. garantie
GARAGE L. J. DE LOOFF,
Hoofdstraat 48, Kortgene.
Nieuw!
Op veler verzoek speci
aal voor u gefabriceerd:
Melk, puur en hele no
ten. 1.45 en 1.55
Chocolaterie
Korte Delft 16
Pottenmarkt 24
Middelburg.
V e r k a d e specialiteiten
Waarmee
gaan we moeder
op moederdag
weer
verrassen???
en dan natuurlijk van
Lange Delft 8
Telefoon (01180) 31 31
MIDDELBURG
ZEELAND'S
MEEST
GESPECIALISEERDE
ZAAK OP DIT GEBIED.
GARRARD - HOOFDDEALER S
De remweg is langer dan u denkt
Met de vooruitgang van de au
tomobieltechniek zijn ook de rem
men van de moderne auto de laat
ste jaren belangrijk verbeterd, zelfs
in die mate, dat de minimum
remvertraging die in de wet is
vastgelegd, door alle hedendaagse
auto's mits in goede conditie
natuurlijk ruim wordt over
schreden. In de wet n.l. staat aan
gegeven, dat de minimum toelaat
bare remvertraging 3.86 m/sec2
moet bedragen.
Wellicht komt u deze formule
nogal ingewikkeld voor en het is
daarom gemakkelijker gebruik te
maken van de vuistregel die zegt,
dat de wagen rijdend met een
snelheid van 20 Ion per uur bin
nen 2 x 2 4 m moet kunnen
stilstaan; bij 30 km binnen 3x3
m, bij 40 km binnen 4 x 4 m en
zovoort. Deze cijfers komen onge
veer overeen met de remvertra
ging die in de wet is aangegeven
en de meeste moderne wagens
kunnen binnen kortere afstand tot
stilstand komen.
Er is echter één zeer belangrijk
„maar" aan dit alles. Bij boven
genoemde voorbeelden is name
lijk slechts sprake van de zoge
naamde remweg, dat wil zeggen
de weg, die nodig is om de wa
gen tot stilstand te brengen en
die gemeten wordt vanaf het o-
genblik, waarop de remmen be
ginnen te werken.