Sesam
kunstgeschiedenis
VA/at gebeurt er
in één minuut
op aarde?
Blei/Ie - Vetrix
De Drie Spuiten
M. J. Bustraan
Markusse
Tweede blad van het Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad d.d. 16 maart 1963 no. 3134
een stierkalf
maandag 18 maart 1968
pnbliek verkopen:
de landbonwers-
inspan
enig meubilair,
Huidgenezing
PUROL
BEKENDMAKING
ALGEMENE VERGADERING
5£et myóterie
van de oerwoud-ielegraal
Steeds minder trommels roffelen in Afrika
Het roffelen van trommels in de
stilte van het Afrikaanse oerwoud
is voor velen een begrip gewor
den. Het één hangt samen met het
ander, want wij kunnen ons de
binnenlanden van het zwarte we
relddeel moeilijk zonder het ge
luid van de tam-tams voorstel
len. Toch zal het niet lang meer
duren of het geluid van de be-
richtentrommels zal in Afrika ver
stomd zijn, want de inboorlingen,
die kennis hebben gemaakt met
de blanke beschaving, gaan zich
steeds meer interesseren voor de
aanmerkelijk eenvoudiger wijze,
waarop wij over grote afstanden
berichten overbrengen en vooral
de jonge generatie voelt er min
der voor om gebruik te maken
van de moeilijke trommeltaai.
Vele Afrikapioniers van naam
hebben getracht in de loop der
jaren het mysterie van de oer-
w oudtelegraaf te ontsluieren, maar
het is niet gelukt, totdat de En
gelse missionaris Carrington door
zijn vriendschap met een Congo
lese trommelaar het geheim voor
een groot deel te weten kwam.
Over de manier van berichten
overbrengen deden tot voor kort
verschillende onjuiste verhalen de
ronde. Velen meenden, dat bij de
ze trommeltaai gebruik werd ge
maakt van een soort morseschrift.
Anderen verklaarden dat het een
telepatisch hulpmiddel was. Ook
werden de mogelijkheden van de
ze oerwoudtelegraaf verre over
schat en meende men, dat de in
boorlingen kans zagen om in kor
te tijd berichten over honderden
kilometers afstand te verzenden,
doordat de een het van de ander
overnam, een soort estafette-sy
steem dus. Carrington heeft als
deskundige, die zelf door middel
van de trommel berichten kan ver
zenden en ontvangen, een einde
gemaakt aan deze fabeltjes, want
de zaken liggen geheel anders.
Beperkte mogelijkheden.
Afhankelijk van de weersge
steldheid kan het geluid van een
trommel geen grotere afstand af
leggen dan ongeveer tien kilome
ter. Deze wijze waarop berichten
worden overgebracht is voor ons
blanken een zeer ingewikkeld sy
steem, dat ten nauwste samen
hangt met de taal der inboorlin
gen. Een bepaald woord kan ver
schillende betekenissen hebben,
hetgeen afhangt van de beklem
toning der lettergrepen. Het ver
schil in beklemtoning en toon
hoogte van bepaalde lettergrepen
speelt in de trommeltaal een zeer
belangrijke rol. Deze toonhoogte
en beklemtoning worden namelijk
door middel van de trommels o-
vergebracht.
Om dit te bereiken zijn de
trommels, die vervaardigd worden
van een groot stuk uitgehold hout,
van boven voorzien van een nau
we sleuf, waaruit het geluid komt.
Wanneer men aan de ene zijde op
de gleuf slaat, geeft de trommel
lage tonen en aan de andere kant
hoge tonen. Op die manier krijgt
men de intonatie. De afwisselen
de hoge en lage tonen worden pre
cies zo geslagen als ze voorkomen
in de inboorlingentaal. Toch zou
dit nog to t verwarring kunnen
leiden en daarom maakt men
slechts gebruik van bepaalde stan
daardzinnen, waardoor vergissin
gen praktisch uitgesloten zijn.
Deze zinnen zijn geen zinnen in
telegramstijl zoals bij ons, maar
uitgebreide uiteenzettingen, waar
bij men gebruik maakt van vele
woorden om er één te omschrij
ven. Hierdoor is vergissing uitge
sloten. Het resultaat is natuurlijk,
dat men veel tijd nodig heeft om
een bericht door te trommelen,
terwijl het trouwens verschillende
keren herhaald wordt, opdat men
aan de andere kant van de denk
beeldige lijn toch maar precies be
grijpt welk bericht doorgegeven
wordt.
Taal- en trommeldeskundigen.
Aangezien men in de Afrikaan
se binnenlanden zeer veel ver
schillende talen aantreft, is het
doorgeven van een bericht geen
sinecure. Soms heeft een kleine
stam een geheel eigen taal, ter
wijl enkele tientallen kilometers
verderop weer een andere taal
wordt gesproken, met alle moei
lijkheden van dien voor de over
zetting van het trommelbericht.
Daarom zijn de trommelaars
van de stam mannen, die van
jongsaf de techniek van het trom
melen hebben geleerd en doorkne
de deskundigen, terwijl het tevens
noodzakelijk is, dat zij de talen
van de omliggende stammen vol
komen beheersen en in staat zijn
ook in die talen berichten te zen
den en te ontvangen.
Op die manier zijn ze in staat
een bericht van een andere stam
te verstaan en om te zetten in
hun eigen taal, waarna anderen
het weer opvangen en zouden
kunnen doorgeven.
Het trommelen wordt tijdens
het bericht niet onderbroken, zelfs
niet, wanneer de trommelaar even
moet bedenken hoe hij de volgen
de zin zal slaan, dan houdt hij ge
ruime tijd in een ononderbroken
roffel een bepaalde toon aan, op
precies dezelfde wijze, als een
spreker zijn zin kan onderbreken
met „eh
Missionaris Carrington geeft
echte* zelf toe, dat hij nog niet
alle geheimen van de trommeltaai
kent, omdat de negers deze ge
heim wensen te houden. Eigen
lijk weet hij al teveel, want wat
hem is gelukt, is nog nooit aan
andere blanken gelukt, n.l. een
tip op te lichten van het mysterie
der Afrikaanse oerwoudtelegraaf.
(Nadruk verboden).
Wat is nu één minuut? „Niets"
meent de filosoof gelaten. „Zes
tig seconden!" antwoord de sta
tisticus. En om te bewijzen, dat
een enkele minuut helemaal niet
zo onbelangrijk is, stelden zij op
hun rekenlineaal die kleine tijd
eenheid in, die in het dagelijks
leven van de doorsneemens geen
bijzondere rol schijnt te spelen.
Zij wilden nauwkeurig weten, wat
twee en een half miljard mensen
op aarde in deze enkele minuut
beleven en doen.
Terwijl de secondenwijzer van
ons horloge zestigmaal voorwaarts
tikt, vallen er niet minder dan
6000 meteoren op onze aarde en
in dezelfde tijd legt de aarde op
haar baan rond de zon 1750 kilo
meter door het heelal af. In de
atmosfeer ontladen zich ongeveer
38 onweersbuien en de wolken
laten 400 kubieke meter water op
de continenten vallen. Bovendien
doen de rivieren der aarde in één
minuut circa 35000 ton zoet wa
ter en slik in de zee stromen.
Elke minuut sterven er op aar
de 100 mensen, terwijl er in de
zelfde spanne tijds 114 baby's
worden geboren, waarbij maar
liefst twaalf tweelingen. Elke mi
nuut bestijgen 34 jonge paartjes
de trappen van het gemeentehuis
terwijl er drie gaan scheiden.
Men kan zich haast niet voor
stellen hoeveel rekenwerk de sta
tistici hebben moeten verzetten
alvorens zij erachter waren, dat
op aarde elke minuut 280.000 te
lefoongesprekken worden gevoerd,
dat eveneens elke minuut
zes miljoen sigaretten in rook op
gaan en 110.000 kranten worden
gekocht. Ondanks deze bezighe
den vinden de mensen altijd nog
gelegenheid in zestig seconden
29.000 hectoliter van de meest ver
schillende dranken tot zich te ne
men en 4000 ton vast voedsel te
verorberen. Bovendien werken de
mensen ook nog en derhalve
wordt er per minuut 3000 ton
steenkool gedolven, 700 ton ijzer
en staal geproduceerd en niet min
der dan 4600 paar schoenen ver
vaardigd. Voor de autoliefhebbers
stelden de statistici bovendien
vast, dat in alle continenten per
minuut 68 nieuwe auto's de fa
brieken verlaten.
Dit zijn genoeg cijfers, om dui
delijk te maken, dat het er alleen
cp aankomt, hoe men een mi
nuut bekijkt. Nauwelijks verscheen
deze statistiek in een groot West
duits dagblad, toen spotters we
zen op het ontbreken van de „be
langrijkste" statistische informatie:
namelijk hoe vaak binnen 60 se
conden ergens op aarde een meis
je tot haar wachtende verloofde
of een vrouw tot haar ongeduldi
ge echtgenoot zegt: „Direct schat!
In een minuutje ben ik klaar!"
COOP. WEEGBRUG „DE EENDRACHT"
te Kamperland
Buitengewone
algemene ledenvergadering
te houden op dinsdag 19 maart a.s. in café „Havenzicht" te
Kamperland. Aanvang 7 uur.
JAPONNEN - DEUPIECES - KOSTUUMS
Damesmodehuis
Korte Delft 6-8 - Middelburg - Telefoon 20 06
MUSEUM VOOR
ZUID- EN
NOORD-BEVELAND
Na de goed geslaagde tentoon
stelling over de „Hellenburg"
heeft het bestuur van het Museum
voor Zuid- en Noord-Beveland
besloten in juli, augustus en sep
tember in het Museum aan de
Turfkade te Goes een tentoonstel
ling te organiseren over Goes en
omgeving in vorige eeuwen.
Het is de bedoeling niet alleen
het verleden van Goes, maar ook
dat van de Bevelanden naar vo
ren te brengen in de vorm van
kaarten, platen, foto's, voorwer
pen enz.
Vele waardevolle voorwerpen,
die de expositie interessant kun
nen maken zijn in bezit van de be
woners van de Bevelanden en
Goes. Daarom doet het bestuur
een beroep op allen, die een steen
tje kunnen bijdragen tot het wel
slagen van de tentoonstelling, hun
medewerking te willen verlenen.
De secretaris, de heer Visser,
Leliestraat 90 te Goes zal gaarne
vóór eind maart vernemen, wie
iets beschikbaar wil stellen.
Het bestuur beoogt met deze
tentoonstelling het museum van
Zuid- en Noord-Beveland meer
onder de aandacht van het pu
bliek te brengen. Eveneens hoopt
het bestuur lezingen te organise
ren, die op de geschiedenis van de
Bevelanden betrekking hebben.
De eerste lezing zal gehouden
worden op 22 april a.s.
Wij hebben
suède dames-
en
herenjassen.
Vraagt zichtzending
Denkt aan uw
ZILVERZEGELS!
IV. Verburg
Sport, Camping, Textiel
Kortgene
Telefoon (01108) 2 25
Te koop:
aanhang-
wagentje
voor auto
Hoofdstraat 49, Kortgene, te
lefoon (01108) 2 21.
Te koop:
bij J. H. FILIUS, Vlietepol-
der 7, Wissenkerke.
Drie jongens (19) zoeken DRIE
DAMES voor het gezellig door
brengen van de weekends.
Br. onder no. 648 aan het bureau
van dit blad.
Notaris J. J. W. KLOP te
Kortgene zal op
aanvangende om 12.30 uur,
ten verzoeke van de heer C.
J. van de Velde op de hof
stede „De Korenbloem" aan
de Prinsendijk te Kortgene
als: 8 landbouwwagens,
zelflosser mestverspreider
Kemper", combine „A-
ros", zaaimachine „Meli-
char" 2 m, Ferguson trek
ker 27 met kooiwielen,
Lanz trekker 22 pk, Hol
der trekker 10 pk diesel, 4
wielen, bietenrooier „Vi-
con" 1-rij, maaibalk voor
Ferguson 27, 2 tweeweg-
ploegen, Huard ploeg 2-
schar, „Maning" kantel-
ploeg 1-schaar met moor
beitels, kunstmeststrooier
3.80 m, 2 werpradrooiers
„Ransomes", voorraadrooi-
er „Romas", 2 bieten-
lichters 5- en 3-rij, schijf-
egge „Ransomes" 2.50 m,
2 graanmaaiers, grote
aardappelhor, 2 aardappel
sorteerders, diverse eggen,
2 bietensnijders, ijzeren
rolblok, paarden-wiedma-
chine, vlasbookrol, zwad-
keerder, cultivator aan
toolbar, toolbar met com
pleet wied- en aardappel
garnituur, windmolen en
wat verder zal worden aan
geboden.
Voorts
waaronder eikenhouten ta
fel en dressoir, tafels, stoe
len, kastjes, weckflessen,
sjoelbak en buta-gasoven.
Bezichtiging 's ochtends voor
de verkoop.
Betaling contant, doch voor
Noordbevelanders 3 maan
den crediet.
Huidzuiverheid - Huidgezondheid
En puistjes verdrogen door Purolpoeder
Van Hevea
hebben wij weer enkele nieuwe artikelen
Herenslippers
in grijs nylon
Damespantoffels
in rood en blauw nylon.
Aanbevelend,
Schoenhandel - Kamperland - Telef. 2 85
U kunt reeds nu intekenen op de
grandioze
die in 18 delen a 2.50 verschijnen zal. De tekst bestaat uit
2900 bladzijden beter papier, 180 full-page kleur-illustraties
in 4 kleuren en 780 pagina's zwart-illustraties in koperdiep
druk.
De verschijning der delen is als volgt:
deel 1 en 2 in september 1963, deel 3 en 4 in
november 1963, deel 5 en 6 in januari 1964,
deel 7 en 8 in maart 1964, deel 9 en 10 in mei
1964, deel 11 en 12 in juli 1964, deel 13 en 14
in september 1964, deel 15 en 16 in november
1964 en de delen 17 en 18 in januari 1965.
Zoals men van de andere Sesam-werken weet, wordt aan
dit schema stipt de hand gehouden. Door de aanschaffing
van dit standaardwerk komt men in het bezit van de volledige
geschiedenis van de beeldende kunst over de gehele wereld
van de vroegste tijden tot op heden. En als een aangename
bijkomstigheid: u behoeft slechts te betalen bij het verschij
nen der delen. Voor slechts 2.50 per maand komt u dus
ongemerkt in het bezit van dit schitterende werk.
Boekhandel
Wissenkerke
zal gaarne uw bestelling noteren en voor een prompte afle
vering zorgdragen.
*"TQeefotoel,
uw adres voor
ZOMERJASJES, 04 jaar vanaf 15.75
TUINBROEKEN, 1—5 jaarvanaf 5.25
TERLENKA JONGENSBROEKJES,
maat 40 tot en met 50vanaf 7.45
JONGENSPAKJES, tot 4 jaar vanaf 5.65
JURKJES, maat 35 tot en met 55 vanaf 5.25
SCHORTJES, korte en lange mouw vanaf 2.95
<^De *"TÜee%ótoel
Langeviele 3 - Middelburg - Tel. (01180) 4108
De dijkgraaf van het waterschap NOORD-BEVELAND
maakt bekend, dat een openbare
zal worden gehouden op maandag 25 maart a.s. des namid
dags te 2.00 uur in hotel „De Stadswijnkelder" te Kortgene.
Kortgene, 16 maart 1963.
De dijkgraaf voornoemd,
M. W. van Arenthals.
3Capóaion iSckerp
Wij vragen voor direct
in onze damessalon te Kortgene
een net nteióje
leeftijd 15-16 jaar
om opgeleid te worden in het dameskappersvak
KORTGENE - TELEFOON (01108) 2 15
Uit voorraad leverbaar:
Philips mixers
van 29.en van 39.
WISSE - KORTGENE
Hoofdstraat 49 Telefoon (01108) 2 21