NOORD-BEVELANDS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD Livingston Stanley Plouvier heeft DE schoenen Groot nieuws Snel stijgende loondruk Z.L.M. Noord-B evelancl Vertouw de schoonheid van uw huid toe aan de wetenschap A. C. van der Rest te Goes Een weverskneclitje werd zendeling Een journalist ontdekkingsreiziger Koop nü SVÖROL No. 2975 Zaterdag 20 februari 1960 63e jaargang Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 32622 Abonnementsprijs f 2.50 per jaar Franco per post 5.25 Advertenties 6 cent per mm Op de algemene ledenvergade ring van j.l. vrijdag waren 86 le den aanwezig, een aantal dat vol gens de voorzitter aanmerkelijk hoger lag dan bij vorige vergade ringen. Met enige welkomstwoorden o- pende voorzitter G. M. F. Bom deze vergadering, waarna hij een bijzonder woord van welkom richtte tot de aanwezige officiële personen. In zijn openingsrede vroeg de voorzitter aandacht voor de ver schillende problemen die het ei land, dat binnenkort geen eiland meer zal zijn, bezighouden, o.a. de achterstand met de elektrifica tie, (56 boerderijen en 16 bewoon de en niet-bewoonde arbeiders woningen). Bij de met de P.Z.E.M. gevoerde besprekingen bleek dat de aansluitkosten op f 5830. per perceel worden begroot. Wat de bijdragen van het rijk, de pro vincie en de gemeenten in deze betreft, is er nog weinig licht in deze zaak. Verder noemde spreker nog de onderzoekingen naar de mogelijk heid om te komen tot een vrijwil lige of onderlinge administratieve ruilverkaveling. Een praktijkschool als in west Zeeuwsch-Vlaanderen had ook sprekers aandacht, alsmede de voortschrijdende noodzaak van mechanisatie in de landbouw. Naar zijn mening zal men het daarheen moeten leiden, dat co- operaties en combinaties overgaan tot aanschaffing van de zeer kost bare machines. Een ander probleem noemde hij de grote investeringen die gedaan moeten worden in het kader van de aanleg van nieuwe havens en de bouw van uitwateringsgemalen wegens de uitvoering van het drie eilanden-plan. De voorlopige bij drage van de polders en gemeen ten is op 40 °/o gesteld, dat neer komt op ongeveer 2,1 miljoen gul den voor het gehele eiland, een extra belasting van f 300per ha. Dit is volgens spreker onaanvaard baar. Uit de ingekomen stukken bleek dat door rijkswaterstaat afwijzend was beschikt op het verzoek van het kringbes tuur om de zuidelijke berm van de afsluitdam Noord- Beveland-Walcheren in 1961 te mogen benutten voor de dan te houden landbouwtentoonstelling. Het is op ons eiland onmogelijk een perceel weiland te vinden, dat hiervoor groot genoeg en ook geschikt is, maar wel zijn onder handelingen gaande over enkele percelen bouwland. Na het behandelen van de huis houdelijke agendapunten sprak ir. Geuze, alg. voorzitter der Z.L.M., over „Oud en Nieuw", hierdoor een blik werpend op het verleden, het heden en de toekomst. Een dankbaar applaus oogstte spreker voor zijn boeiende rede. Na beantwoording van diverse gestelde vragen sloot de voorzit ter deze zeer geanimeerde verga dering. markt daarbij weinig opluchting kunnen bieden. De buitenlandse prijzen zullen in een even snel, zij het niet sneller tempo stijgen dan de onze Vertraging gewenst. Slagen we er in bij de nieuwe onvermijdelijke inflatiegolf, die o- ver de westerse wereld slaat, een meer vertraagde prijsstijging te effectueren dan onze partners in de economische bondgenootschap pen, dan zal onze economische po sitie er relatief gezien toch niet slechter door worden. Wel zal de geldontwaarding in het binnen land leiden tot sociale spanningen bij de achtergebleven groepen. In deze ontwikkeling rijzen twee belangrijke vragen. In de eerste plaats zullen de bedrijfs takken die géén loonsverhoging kunnen toestaan omdat de pro- duktiviteit bij hen niet kan stij gen, hun beste werknemers zien afvloeien naar de beter betaalde branches. Deze verschuiving zou kunnen worden voorkomen wan neer er een grote arbeidsreserve was. Uiteindelijk zullen de be drijfstakken zonder produktivi- teitsreserve wel mee moeten, an ders lopen bepaalde sectoren van het economisch leven volkomen vast. De busstakingen zijn hier van een voorbeeld. Zij zullen liet proces nog versnellen. Pas in dat latere stadium zullen de prijsstij gingen volgen. Het centrum van de bui is nog niet gepaseerd. De loonstructuur is als een stelsel van communicerende vaten. Zorgen in december? De gehele westerse wereld is bezig de consumptie op te voe ren. Wanneer zal het punt komen dat de overbesteding een feit wordt? Zij ontwikkelt zich ditmaal in verschillende landen tegelijk. Zij wordt naar onze mening tevens dienstbaar gemaakt aan een ver sterking van de positie van de A- merikaanse dollar. Zodra verschillende regeringen tegelijk de bestedingen gaan af remmen, en er bestaat dreiging dat zij dit tegelijk zullen doen, zou de economische schok tot een flinke recessie kunnen leiden. Zien wij naar de ontwikkeling op de New Yorkse effectenbeurs dan lijkt dit punt niet ver meer af te De namen Livinstone en Stan ley worden meestentijds in één adem genoemd, alsof deze man nen tezamen gearbeid hebben in de exploiratie van het zwarte we relddeel, waar ze hun bekendheid aan danken. Niets is minder waar, want Livingstone en Stanley heb ben elkaar slechts éénmaal in hun leven ontmoet. Toch beschouwt men het werk van deze ontdek kingsreizigers als één geheel en dit is begrijpelijk, want al hebben zij niet samengewerkt, Stanley heeft het levenswerk van Living stone na diens dood voortgezet en dit heeft deze bijna vanzelfspre kende combinatie van namen doen ontstaan. Livingstone werd op 19 maart van het jaar 1813 in Engeland geboren als kind van zeer arme ouders. Zijn jeugd was vreugdeloos en hard en reeds op zeer jeugdige leeftijd werd hij, zoals dat toen in deze kringen gebruikelijk was, als jong knechtje naar een fabriek gestuurd. Livingstone kwam op een ka- toenfabriek terecht, waar hij hard moest werken en lange dagen maakte. Zijn ouders waren verle gen om het weinige geld dat de jongen verdiende, dus bleef er niets voor hem over. Maar Living zijn. Op dat moment wordt er van de regering een vaste koers ver wacht en grote besluitvaardigheid. De aarzelende houding van ons kabinet bij de recente sociale spanningen vervult ons op dit punt niet met groot vertrouwen. Het economisch perspectief van Nederland zal er eind december anders uit zien dan begin januari. Geheel te voorzien is de ontwik keling niet, maar met het be staande uitzicht hopen wij slechts dat wij ons vergissen. Zeker is, dat wij reeds van een vast omlijnd toe komstbeeld naar het speculatieve zijn overgegaan. Drs. Mierlo. (Nadruk verboden). Rijmen van Tijmen 't Zal dan toch nog waarheid worden: Vissers op Noord-Beveland. Beter nog: Een vissershaven, Nu men ginds in Veere strandt. Colijnsplaat is uitgekozen, Daar legt men een haven aan, Waar de vissers strakjes gaarne, Ook aan land weer zullen gaan. Wie had zoiets kunnen denken? 't Landelijk Noord-Beveland, Staat met deze blijde tijding, Weer een keertje in de krant. Och, we zullen moeten wennen Aan dat nieuwe, is 't niet waar? Doch dat duurt toch maar heel even, Is het nieuwe eenmaal daar, Wel dan zal het wel zo schijnen, Of 't er altijd is geweest, 't Is voor Veere wel een uitkomst, Wijl men 't ergste heeft gevreesd. Is goed voorbeeld straks goed volgen? Gaan we misschien ook naar zee? Worden w' echte waterratten? Stellig valt het nog wel mee. De Noordbevelander voelt zich, Op z'n land het beste thuis. Wij gaan liefst niet alle weken Met een scheepje ver van huis. Eigen aard wordt nooit verloochend, Kijk, we eten heel graag vis, Mits een ander ze gaat vangen En ze goed gebakken is! Tijmen. stone had een ongelooflijke leer- honger. In zijn vrije tijd verdiepte hij zich in boeken, die hij leende of kocht van het weinige geld, dat hij met het opknappen van kar weitjes wist te verdienen. Zijn ideaal was zendeling te worden en met een niet te stui ten ijver en energie wierp hij zich op deze studie. Men kan begrijpen dat het onder dergelijke omstan digheden een zeer zware opgave was en er een ontzettend doorzet tingsvermogen van de jongeman werd geëist om dit te volbrengen. Het lukte Livingstone en op 27- jarige leeftijd, in het jaar 1840 werd hij als zendeling geïnstaleerd Hij verzocht om uitzending naar China, doch dit was in verband met de opiumoorlog aldaar onmo gelijk en zo aanvaardde hij Afrika als arbeidsterrein. Maatschappelijk werker. Eigenlijk was Livingstone geen echte zendeling volgens de oude opvatting van dit begrip. Neen, hij was meer, want naast het ziele- heil van de zwartjes ging hem ook hun materiële toestand zeer ter harte. De slavenhandel, die in dit voor de blanken nog vrijwel onbe kende werelddeel welig tierde, was hem een doorn in het oog en hij stelde alles in het werk om deze mensonterende handel met al zijn krachten tegen te gaan. Hij bracht het christelijk geloof en werkte tevens als maatschappelijk werker, om het maar zo te noemen Ook was hij een groot ontdek kingsreiziger, want hij maakte van zijn reizen gebruik om de bezoch te gebieden uitgebreid in kaart te brengen. In 1866 ondernam hij zijn vier de grote reis, waarvan hij tot ont steltenis van zijn familie en in stanties, waarmede hij in contact stond, niet terugkeerde. Na vijf jaar waande men hem dood of verloren in Afrika's wildernis. Het was in deze jaren dat Henry Mor ton Stanley in actie kwam. Een vluchteling. Henry was ook een Engelsman, geboren onder heel andere naam in de Midlands. Ook hem was het in zijn jeugd nu niet bepaald voor de wind gegaan. Zijn vader had zijn moeder en hem verlaten en zo had de armoede haar intrede gedaan. Zijn familie stuurde hem naar een werkhuis, waar de kleine jon gen negen jaren verbleef. Toen kreeg hij ernstige onenigheid met een van zijn onderwijzers en de driftige knaap sloeg er in blinde woede op los. Tot zijn ontzetting bemerkte hij dat de oudere man hevig bloedend op de grond lag en in de vaste overtuiging dat hij hem gedood had, vluchtte hij weg Na verloop van enige tijd dook de vluchteling op in de Nieuwe Wereld. Hier zwierf hij langs de haven van New Orleans en hier nam zijn leven een geheel andere wending. Door de honger ge dwongen vroeg hij een man die voor zijn deur zat, of hij werk voor hem had. De man, Norton Stanley geheten, keek de haveloze jongen eens aan en het viel hem op, dat het enige dat hij bij zich droeg zijn Bijbel was, die hij krampachtig onder de arm knel de. Hij kreeg vertrouwen in het schooiertje en nam het bij zich. De jongen werd als kind aange nomen en kreeg de naam Henry Morton Stanley. Journalist. Als vrijwilliger nam Stanley dienst bij de marine der noorde lijke staten tijdens de burgeroor log. Gedreven door een ware be zetenheid tot schrijven, publiceer de hij in enkele locale bladen zijn oorlogservaringen. Zijn werk bleek van een dergelijke kwaliteit te zijn, dat hij na die tijd in dienst werd genomen van de New York Herald, het grootste en machtig ste blad in de Verenigde Staten in die tijd. Hij werd buitenlands corres pondent en maakte de Engelse expeditie mee in Abessinië. Zijn journalistiek werk was boven alle lof verheven. Hij gaf nieuws aan zijn blad door, dat buiten hem geen enkele journalist kon verza melen en zo steeg langzamerhand zijn ster. Zo zwierf hij de wereld rond, totdat hij, als oorlogscorres pondent in Spanje verblijvend, een telegram van zijn directe ont ving om dadelijk naar Parijs te komen. Hier trof hij zijn directeur Gordon Benett, die hem de vraag stelde: „Hebt u er een idee van waar Livingstone is?" „Neen", antwoordde Stanley. „Wilt u hem proberen te vinden?", was de vol gende vraag. Stanley's antwoord luidde kortweg: „Ja!" En hierme de was de zaak afgehandeld. Een belangrijk moment in het leven van Stanley, Livingstone en voor de gehele wereld was bereikt, want door dit korte gesprek had Livingstone een opvolger gekre gen en werd de wereld een ont dekkingsreiziger van formaat rij ker. Gevonden. Acht maanden trok Stanley met zijn expeditie door de duistere wouden van Afrika. Op 11 novem- De beste huidverzorgings preparaten haalt u bij De bekende geneesmiddelen en bandagezaak met al wat verder tot gezondheids- en lichaamszorg dient, Lange Kerkstraat 42, telefoon 01100-2468 ber 1871 vond hij Livingstone en kon hij hem de hulp bieden die hij nodig had. Maar Livingstone weigerde met Stanley terug te ke ren naar de beschaafde wereld. Afrika had hem gevangen en hij wenste te blijven! Hij probeerde zelfs Stanley over te halen bij hem te blijven, maar dat kon deze niet doen. In deze korte periode ont stond tussen beide mannen een warme vriendschap. Toen kwam het uur van afscheid en dit moet beiden erg zwaar gevallen zijn. Teruggekeerd in Engeland, vie len velen hem aan. Men beweerde dat hij de brieven van Livingstone had vervalst en dat deze niet meer in leven was. Gelukkig wist Stan ley hun het hoofd te bieden en dank zij de steun van de Engelse regering en van koningin Victoria werd hij spoedig meester van de situatie. In New York werd hij uitbundig ontvangen en men be schouwde hem daar als een held. Weer trok hij als oorlogscorres pondent op pad en voor zijn blad zwierf hij door het zwarte wereld deel. Toen bereikte hem in 1873 het bericht, dat zijn vriend Living- stone was overleden en dat zijn begrafenis in Londen zou plaats vinden. Dadelijk spoedde hij zich naar de Engelse hoofdstad. Bij de teraardebestelling in de Westmin ster Abbey fungeerde hij als slip pen drager. Als opvolger. Na de dood van Livingstone is Stanley aan het piekeren gegaan. Hij herinnerde zich zijn gesprek ken met de zendeling tijdens hun korte ontmoeting in het hart van Afrika's wildernis en hij voelde zich gedrongen het werk van Li vingstone af te maken. Hij vorm de met zijn blad de New York He rald en de Daily Telegraph een syndicaat en vertrok voor een on derzoek naar het verloop van de Congostroom naar Afrika. Op deze en zijn volgende rei zen heeft Stanley veel belangrijk geografisch werk gedaan, waar voor hij door de Engelse Royal Geographical Society beloond werd met de gouden medaille, een zeldzame onderscheiding. Ook is hij nog geruime tijd in Belgische dienst geweest en heeft door het afsluiten van contracten met in landse hoofden van de Congostaat één geheel gemaakt. Van 1895 tot 1900 was hij lid van het Engelse lagerhuis, als A- frikakenner bij uitnemendheid. In april 1904 kreeg hij een beroerte, waarna hij op de tiende mei van dat jaar te Londen overleed. Hier mede had Engeland zijn tweede grote ontdekkingsreiziger verloren Nog heden ten dage profiteert de wereld van het gigantische pi onierswerk, dat deze twee eenvou dige mannen hebben verricht en terecht noemt men hun namen in één adem. (Nadruk verboden). Dit jaar brengt grote spanning en speculatie (Van onze economische meden/erker) Deze eerste drie maanden van het jaar zijn economisch gezien beslissend voor de uitkomst van 1960. Alle financiële en commer ciële problemen cirkelen om het loonvraagstuk als een wesp om de suiker. De z.g. gedifferentieer de loonronde is in volle gnag. Zij gaat gepaard met zoveel sociaal kabaal, dat wij bijna vergeten dat hier nog slechts sprake is van een inleiding tot het loonvraagstuk 1960. Met ingang van 1 april a.s. komt er immers nog een algemene loonronde van 2,5 °/o, die moet dienen als compensatie voor de per die datum ingaande huurver hoging. Tevens moet die loonron de het sluitstuk vormen van alle pijlen, die tot heden in het loon- uurwerk zijn afgevuurd. De regering haast zich bij elke officieel uitgegeven verklaring te verzekeren, dat er nog geen en kele reden tot ongerustheid is. Zij kan moeilijk anders doen. Zodra immers van officiële zijde wordt toegegeven dat de ontwikkeling veel ongunstiger is dan werd ver wacht, geeft de overheid voedsel aan die groepen werknemers, die menen reeds achterop te zijn ge raakt. Het aantal looneisen zal zich dan onmiddellijk verveelvul- digen. De loonsverhogingspijlen, die tot heden zijn afgevuurd, schoten alle hoog tegen de donkere loon- hemel. Meestal ging en gaat het om 5 tot 10 °/o verhoging, die dan een tegenhanger zouden moeten vinden in produktiviteitsverhoging Zodra april in het land komt, wor den deze lonen opnieuw verhoogd Tenminste 3/s van de Nederlandse werknemers heeft dan een inko men, dat 8 tot 9 °/o ligt boven het niveau van 1959. De overheid geeft voorlopig aan zijn werknemers een voorschot van 3 °/o, maar als we zien naar de meeste loonsverbeteringen, dan is dit percentage aan de lage kant en zal er zeker nog een aanvulling moeten volgen. Den Haag in de knel. Helaas heeft de regering niet veel geluk bij haar pogingen om de loonaanpassing zo geruisloos mogelijk te doen plaats vinden. De ontwikkeling van de gunstige conjunctuur gaat zo stormachtig, dat einde 1959 het aantal werklo zen al gedaald was tot 2 °/o. In de Eerste Kamer is er op gewe zen dat minister De Pous een der gelijke toestand zelf heeft gety peerd als een overspannen ar beidsmarkt. Zodra er geen reserve meer is aan arbeidskrachten, kan het e- venwicht van vraag en aanbod al leen nog maar worden verkregen door prijsstijging of door vergro ting van de invoer. In het eerste geval drijven we naar een winst inflatie, waardoor de welvaarts stijging voor de consumenten wordt vernietigd. In het tweede geval is de inflatoire invloed niet geringer, tenminste wanneer de buitenlandse prijzen van produk- ten hoger zijn dan de Nederlandse De binnenlandse ontwikkeling dus tendeert reeds naar een toe stand van overbesteding. Deze wordt nog versterkt door de gang van zaken in het buitenland. Duitsland remt af. In west-Duitsland, een land waar wij economisch nauw mee zijn verbonden, is de ontwikkeling ongeveer gelijk aan die in Neder land. Bonn is al bezig de beste ding af te remmen, omdat de ren te er veel hoger is dan in Neder land. Een 6 °/o staatslening tegen een koers van 98 °/o werd niet vol- tekend. Er zijn looneisen ingediend bij de Duitse werkgevers, die gaan tot 20 °/o Dit is geen wonder wanneer wij bedenken dat ook in west-Duitsland de arbeidsmarkt geen reserves meer kent. De be stedingen liggen ook daar boven het niveau van de produktiviteits- stijging. In de V.S. is het beeld niet anders na de staalstaking, die een nieuwe golf van looneisen heeft opgeroepen. Wanneer Nederland zou trach ten een aam oliënd inflatiegevaar te bezweren door vergroting van import, zal althans de Europese Dubbele tuben: Voordeliger prijs. Uw tanden vragen het beste. Ganzepoortstraat 21, Tel. 2048 - GOES Wll'iWIiimWIIII I II HMfll H II

Krantenbank Zeeland

Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad | 1960 | | pagina 1