NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
I Ceresan
1 MORKIT
PI«11 vier heeft DE schoenen
Minder
zendtijd!
EEN BESTE OOGST....
is Uw en onze wens
een goede oogst.
OF U NU Geneesmiddel nodig hebt, waarvoor ook!
o4.e van der <=Qeót
Die merkwaardige wormen
No. 2954
Zaterdag 19 september 1959
63e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 32622
Abonnementsprijs 2.50 per jaar Franco per post f 5.25 Advertenties 6 cent per mm
VERENIGING VOOR
ZIEKENHUISVERPLEGING
IN ZUID- EN
NOORD-BEVELAND
Algemene vergadering te Goes
Onder voorzitterschap van de
heer mr. dr. A. J. J. M. Mes hield
bovengenoemde vereniging op za
terdag 12 september j.l. haar al
gemene vergadering in „De Prins
van Oranje" te Goes.
Aan het jaarverslag van de se
cretaris-penningmeester, de heer
A. de Lange, ontlenen wij, dat het
aantal leden van de A-verzekering
per 1 januari 1959 13.457 bedroeg,
dat van de B-verzekering (tweede
klas) 1974, dat van de C-verzeke-
ring (bijkomende klinische kosten)
9169, dat van de poliklinische ver
zekering 791, dat van de aanvul
lende verzekering 23.491, dat van
het sanatoriumfonds 867 en dat
van de individuele sanatorium
verzekering en de poliklinische
verzekering vertoonden een be
langrijke groei.
Het aantal ziekenhuisopnamen
bedroeg in de A-verzekering 690,
in de B-verzekering 141 en in de
aanvullende verzekering 68, totaal
899. Aan verpleegkosten werd uit
betaald in de A-verzekering een
bedrag van f 103.891.75, in de B-
verzekering f 35.556.10, in de aan
vullende verzekering f 48.469.40.
Aan bijkomende kosten werd uit
betaald in de A-verzekering een
bedrag van f 50.523.34, in de B-
verzekering f 16.979.76, in de aan
vullende verzekering f 984.83, in
de C-verzekering f 41.097.43 en in
de poliklinische verzekering een
bedrag van f 6.636.23.
Speciaal werd vermeld, dat aan
waarnemersuitkering aan de aan
vullend verzekerden in 1958 was
uitgekeerd f 10.845.Deze uit
kering bedraagt voor patiënten
van 1620 jaar f 3.en voor
ouderen f 5.per dag.
De heer De Lange memoreerde
in zijn jaarverslag het 30-jarig be
staan van de vereniging, dat in
1958 werd herdacht en wees er op,
dat de vereniging zich steeds aan
de zich wijzigende omstandighe
den heeft aangepast en een grote
verscheidenheid van verzekerin
gen biedt. Zij is geen particuliere
verzekeringsmaatschappij, maar
een onderlinge vereniging zonder
winstoogmerk. Zij beschikt over
een reserve, die voldoende mag
het hoofd te bieden.
Na kennis te hebben genomen
van de gunstige adviezen van de
worden geacht om eventualiteiten
accountant en de controle-com
missie, werd de rekening over
1958 goedgekeurd en werd de se
cretaris-penningmeester onder
dankzegging decharge verleend
voor het gevoerde beheer.
Het verlies op de aanvullende
verzekering (f 8190.51) werd ge
dekt uit de reserve voor deze ver
zekering en van de winst op de
andere verzekeringen (f 15.222.22)
werd f 5000.gestort in het fonds
voor bijzondere gevallen en het
restant overgebracht naar de alge
mene reserve.
Dc aftredende bestuursleden,
de heren C. Balkenende, M. van
Halst, A. J. van Liere en J. J. Pie
per werden herkozen. In de con
trole-commissie werd gekozen de
heer A. Walhout te Borssele.
Besloten werd met ingang van
1 januari 1959 voor psychiatrie 42
in plaats van 30 dagen te vergoe
den. Een voorstel van de onder
afdeling Baarland om deze uitke
ring voor psychiatrie ook te doen
bij verpleging in een andere ver
pleeginrichting dan een zieken
huis, werd niet aangenomen.
Een voorstel van de onder-af
deling 's-Heer Arendskerke om de
contributies met 15 °/o te verlagen
werd teruggenomen. Het bestuur
acht het van meer belang om de
uitkeringen zo hoog mogelijk te
doen zijn.
De uitkeringen werden vastge
steld als volgt: A-verzekering on
beperkt aantal dagen (behalve
voor psychiatrie 42 dagen, voor
neurologie 100 en voor rheuma
150 dagen). Bijkomende kosten
f 100.B-verzekering aantal da
gen als bij A. Bijkomende kosten
f 150.Zowel in de A- als in de
B-verzekering is er recht op f 2.
per dag voor sanatorium-verple-
ging (onbeperkt).
C-verzekering: C-l f 125.voor
bijkomende kosten, C-2 f 250.
enz. Poliklinische verzekering
f 150.per jaar per verzekerde.
Aanvullende verzekering onbe
perkt aantal dagen in de normale
laagste klas, nadat men bij het
ziekenfonds is uitgetrokken (voor
psychiatrie 42 dagen), verder 25
procent van de verpleegprijs in
een Nederlands sanatorium, extra
uitkering van f 3.of f 5.
per dag (zie boven) voor kosten
van waarneming in gezin of be
drijf enz.
Bij de rondvraag werd in ant
woord op een vraag dienaangaan
de door het bestuur toegezegd,
dat geprobeerd zal worden de al
gemene vergadering in het ver
volg in de maand juni te beleggen
Met dankbetuiging voor de
vlotte samenwerking sloot de
voorzitter de vergadering.
NATIONALE
RECLASSERINGSDAG
In de week van 20 tot en met
26 september a.s. zal ook in ons
dorp de jaarlijkse collecte voor de
Nationale Reclassering weer wor
den gehouden.
Velen vragen zich wellicht af.
wat toch die Nationale Reclasse
ring wel behelst.
Sommigen is het doel bekend
en geven doelbewust. Anderen
geven alleen met de gedachte, dat
ook deze collecte wel weer voor
een goed doel zal zijn. Weer an
deren geven juist niet, omdat ze
niet weten, waarvoor ze eigenlijk
wel zouden geven. Juist vooral
voor deze laatste groep, die ove
rigens vanzelfsprekend wel van
goede wille kan zijn, moge het
doel dezer jaarlijkse collecte eens
in het kort worden uiteen gezet.
Het is ons allen bekend, dat er
meerdere mensen zijn, die, om
welke redenen dan ook, aan lager
wal geraken.
Soms door eigen schuld, veelal
ook, omdat de omstandigheden
ongunstig voor hen waren.
Vaak komen zulke mensen in
aanraking met de strafrechter, met
afe gevolg gevangenisstraf en met
als bijkomende straf onder toe-
zichtstelling. Dit laatste is b.v.
het geval, wanneer zij verplieht-
worden enige tijd door te brengen
in een daarvoor bestemd tehuis.
Het doel van deze „tehuizen" is
om deze mensen weer in het rech
te spoor te brengen en bovenal
om na het uitzitten van hun ge
vangenisstraf ze weer geschikt te
maken om als volwaardig lid weer
opgenomen te worden in de maat
schappij.
Hiervoor is natuurlijk veel geld
nodig. Daar komt bij dat de over
heid niet alles zelf kan bekosti
gen. Er zijn zóveel objecten, wel
ke financiële steun van de rege
ring vragen, dat het ter zake
onder auspiciën van de overheid
Als Uw oogst U tot tevredenheid stemt, is dit voor ons
een teken dat de ontsmetting van het zaaizaad met
KI weer tot goede resultaten heeft ge-
H leid. Ook de behandeling met
tegen kraaienvraat is een van de mid
delen om tot het doel,
te komen.
N.V.AGRO CHEMIE ARNHEM
VE DE WETSTRAAT 10 TELEFOON 08300-31447
'n Hoogtezon of 'n hoorapparaat,
'n Elastieken kous, 'n Buikband of 'n breukband,
'n Elektrisch scheerapparaat of *n tandenborstel,
'n Astmaspuit of 'n paar steunzolen,
'n Verbandtrommel of 'n stuk zeep of wat ook,
U slaagt altijd heel best bij
Lange Kerkstraat 42, telefoon 01100-2468, GOES.
Sinds 1922 het terzake kundige vertrouwensadres.
werkende particulier initiatief
verplicht is het voor zijn arbeid
benodigde geld uit particuliere
giften en bijdragen bijeen te bren
gen.
Men zegt nog al eens vaak:
„Voor zulke slechte mensen heb ik
niets over. Het is toch hun eigen
schuld? Dan moeten ze maar an
ders geleefd hebben!"
Laten we evenwel niet te gauw
met ons oordeel gereed staan!
Kunnen we niet veeleer dank
baar zijn, dat ons zo iets niet is
overkomen? Door opvoeding, ka
rakter, milieu enz. verkeerden wij
tot heden in betere omstandighe
den, dan diegene die we dan zo
smalend op het oog hebben en
eerlijk gezegd, leven er in ons bin
nenste niet vaak dezelfde verkeer
de neigingen en gedachten?
Zeker, niet alle reclasseringsge-
vallen zullen met succes bekroond
worderty maar welk mensenwerk
is onder alle omstandigheden on
feilbaar?
We mogen het m.i. eerder zo
zien, dat we ook in deze onze
naaste, dus óók die aan lager wal
geraakte mensen in nood, moeten,
ja mogen helpen, of we dit nu
vanuit een christelijk of vanuit
een humanistisch standpunt be
kijken.
Wil daarom de in de komende
week te houden collecte voor de
Nationale Reclassering eens extra
gedenken.
Kortgene, 19 september 1959.
De organisator,
P. Tazelaar,
Burg. Snellenstraat 13.
Een sprookje herleeft
voor de vijfde maal
Reeds vijf maal verzorgde ATE
LIER POLEY de feestkleding
voor fruitfee en hofdames.
Ook u kunt uw charme verhogen
door modieuze stoffen.
POLEY brengt ook dit seizoen de
meest exclusieve stoffencollectie
van Zeeland.
GANZEPOORTSTRAAT - GOES
Zonder kauworganen eten ze steen
De aardworm behoort wel tot
de primitiefste dieren, maar dat
neemt niet weg, dat dit diertje
een zeker voor de mens wel bui
tengewoon nuttige taak verricht,
want het is die eenvoudige aard
worm, die onze aarde geschikt
maakt om er gewassen op te ver
bouwen.
De aardworm beweegt zich
door de grond en maakt zijn gan
gen, daardoor als een miniatuur
ploegje werkend. Door die diepe
graafgangen dringen lucht, regen
en vorst diep in de aarde door,
de grond kan dus niet verstikken.
Maar dat is niet alles, want de
aardworm eet de aarde en hij eet
vrijwel alles wat er in die aarde
zit en dat er eigenlijk niet zo ge
schikt voor is, tot zelfs steen. In
weerwil van het feit, dat dit dier
tje geen tanden of andere kauw
organen bezit, werkt hij al deze
stoffen naar binnen waar ze door
een speciaal orgaan, dat vergele
ken kan worden met de krop van
een vogel, verteerd worden. De
naar binnen gewerkte aarde wordt
als het ware tussen molenstenen
fijngewreven.
De grondwerkers.
Regelmatig werkt de aardworm
zich met zijn staart omhoog naar
boven, alwaar hij zijn uitwerpse
len, de verwerkte aarde, depo
neert. Dit betekent bijzonder veel
voor de vruchtbaarheid van het
land. De aardworm brengt dus de
onderste lagen na deze ver
werkt te hebben naar boven en
zo komen na verloop van tijd de
bovenste lagen onder.
Hij werkt dus het gehele land
om, daarbij vruchtbare fijne aar
de bovenop deponerend. Zonder
de wormen zou onze aarde niet
zijn wat zij nu is. Darwin schreef
hierover reeds in 1882 in zijn boek
„Het ontstaan van humus door de
werking van aardwormen". Hij
vertelt hierin hoe omstreeks
125.000 wormen op één ha grond
deze grond na vijftien jaar met
omstreeks een laag van tien cen
timeter dik mooie fijne en vrucht
bare aarde bedekten.
Zelfs een stuk harde rotsgrond
kreeg na dertig jaar een laag aar
de op zich, waardoor een passe
rend paard der rotsbodem niet
meer raakte.
Merkwaardig dier.
De aardworm, ons allen van
nabij bekend, is toch een grote
onbekende voor de meesten van
ons, want wat weten wij van hem
af? Zonder kauworganen verwerkt
hij steen, maar dat is nog niet al
les. Zonder ogen „ziet" hij en zon
der oren „hoort" hij.
Dat zien is natuurlijk maar heel
betrekkelijk, maar toch wel een
feit. De aardworm is namelijk ge
voelig voor verschillende kleuren
licht. Rood licht vindt hij prettig,
maar blauw licht irriteert hem;
een bewijs dat het dier op de een
of andere manier dit licht kan
waarnemen. Met het „horen" is
het precies hetzelfde. Het dier re
ageert op vibraties zonder over
een gehoororgaan te beschikken.
Nu vinden we dit ook bij de slan
gen, die immers ook geen gehoor
orgaan hebben. Bij de aardworm
blijken vooral de uiteinden van
het lichaam gevoelig te zijn voor
licht en geluid.
De aardwormen verplaatsen
zich op ingenieuze wijze. In de
ringen die om het lichaam zitten
komen spieren voor, die zich uit
rekken en samentrekken, waardoor
de worm, geholpen door de bor
stels op zij van zijn lichaam wordt
voortgeduwd.
Wormkwekerijen.
In Amerika vinden we worm
kwekerijen, hetgeen nog zo'n
slecht idee niet is, zeker wanneer
we beseffen welk een belangrijke
rol de worm speelt bij het vrucht
baar maken van de aarde. In de
ze wormkwekerijen heeft men cul
tuurbedden aangelegd, die dikke
lagen buitengewoon geschikte
grond voor de wormen bevatten.
De dieren worden daarin uitgezet
en met de grootste zorgen om
ringd. De aarde wordt op tempe
ratuur gehouden en men zorgt
voor de geschikte vochtigheids
graad. Ook krijgen de wormen een
speciaal diëet van bladeren, stro,
mest en wat al niet meer.
In deze bedden planten de wor
men zich op hun eigen bijzondere
manier voort. Wanneer van twee
wormen de uiteinden tegen elkaar
liggen, vormt zich een slijmring en
in deze ring worden de eitjes ge
legd. Al spoedig verhardt de ring
en wordt van de worm losgemaakt
Er is dan een soort cocon en na
drie weken komen de kleine wor
men er uit en beginnen dadelijk
de aarde te eten.
De bestelde wormen worden uit
de cultuurbedden gelicht en ver
zonden. Ook verzendt men wel co
cons. Zo'n hoeveelheid wormen
kandan in een gebied uitgezet
worden om nuttig grondwerk te
verrichten.
Veel mensen vinden wormen
vies en griezelig, maar laten we
niet vergeten dat het onze beste
vrienden zijn.
(Nadruk verboden).
Als de regering ons één teleur
stelling heeft bezorgd, is het wel
met haar toewijzing van meer te
levisie-zendtijd. Het aantal uren
dat de telekiekkast mag aanstaan,
is namelijk theoretisch verhoogd
van 15 tot 18 uur per week, maar
in de praktijk komt er dit seizoen
een verlaging uit de bus omdat er
nauwlettender zal worden toege
zien op overschrijding van deze
limiet.
En iedere televisie-kijker weet,
dat Bussum het niet zo erg nauw
nam met de officiële programma
tijden. Een avonduitzending kon
gemakkelijk uitlopen en het was
tot op heden geen zeldzaamheid
als de toestelbezitters om 11 uur
in plaats van om 10 uur de knop
omdraaiden. Als er nu strikt 18
uur zendtijd beschikbaar blijft van
de 15 officiële en ongeveer 5 offi
cieuze uurtjes, zullen de verre-kij
kers eerder verbolgen dan verblijd
zijn.
En voor de omroepverenigin
gen, die deze zomer de zendtijd
zo royaal opvulden met herhalin
gen en „stoppertjes" om toch wat
te geven in de vakantietijd, pakt
het helemaal verkeerd uit. Nu ze
eindelijk iets te bieden hebben,
schakelt Den Haag de zenders
uitHadden ze nu maar wat
zomertijd gespaard!
Gelukkig staat er voor de kij
kers iets tegenover: het kijkgeld
wordt verhoogd.
P.
iiMagMHBHSiBMMOMBMBflH—i^—i^i—BBH—H—
Ganzepoortstraat 21, Tel. 2048 - GOES