de inboedel
het woonhuis
Trekking
verloting
Tweede biad van het Noord-Bevelands Nieuws- en Advertentieblad d.d. 4 april 1959 no. 2930
Opvoeding en baldadigheid
Overval op Noord-Beveland
in het jaar 1813
„Appèl-3"
"öinsclc
sloten
uisacig gesi
Voetbalwedstrijd
Colijnsplaat -
A.Z.V.V. (Axel)
zaterdag 11 april 1959
publiek verkopen:
en erf
Brommers
van topklasse
Oudere mensen hebben, door
hun in het leven reeds opgedane
ervaring, geleerd hoe zich in de
maatschappij te gedragen. Zij
houden thans met vele dingen
rekening, waar zij in hun jeugd
nog niet aan dachten. Het gevolg
is echter vaak, dat zij geneigd zijn
aanmerking te maken op de jeugd
van heden, wegens haar levens
houding, baldadigheid en egoïsme
Zij willen de uitingen van de hui
dige jongeren graag vergelijken
met die uit hun jonge tijd, die
misschien dertig of veertig of
meer jaren achter hen ligt.
Maar onlangs hoorden wij in
een groot gezelschap van jonge
ren en ouderen een eenvoudige
man van tachtig jaar toch open
lijk verkondigen, dat de huidige
jeugd een veel betere opvoeding
krijgt en veel meer mogelijkhe
den heeft dan in zijn jonge tijd
het geval was. Die oude man vond
de jeugd van heden beter dan die
waarmede hij was opgegroeid.
Toen waren er geen jeugdver
enigingen, geen kindervoorstellin
gen, geen opleidingen die ook
voor de armste kinderen open
staan, geen sport en geen geza
menlijk beoefende liefhebberijen.
„Nu", zo verklaarde hij, „worden
de jeugd talloze mogelijkheden
geboden op allerlei terrein, maar
wij liepen vroeger na schooltijd
stuurloos rond, stalen appels, haal
den vogelnestjes uit en bedreven
louter kattekwaad".
Het is inderdaad zo, dat de
jeugd tegenwoordig talloos meer
mogelijkheden geboden wordt om
zich bezig te houden dan een ze
ventig jaar geleden het geval was.
Maar daar tegenover staat, dat er
ook zoveel meer jongeren zijn dan
enige decennia geleden. De snelle
en enorme groei van de bevol
king maakt het wel noodzakelijk
om instellingen en voorzieningen
in het leven te roepen, die de
jeugd kunnen binden en haar ac
tiviteit in goede banen kunnen lei
den.
Het is evenzeer vanzelfsprekend
dat bij het zo vergrote aantal niet
alle jongeren door de voor hen
georganiseerde bemoeienissen be
reikt en geraakt worden. Er blij
ven kinderen in vakantie en an
dere vrije tijd ietwat stuurloos
rond lopen en omdat het kinde
ren zijn, tot de leeftijd van twin
tig jaar toe, bedrijven ze dan vaak
kattekwaad en baldadigheid.
Wanneer er ergens een oud huis
leeg staat, een afgelegen schuur
of gebouwtje weinig gebruikt
wordt en zonder toezicht is, dan
duurt het niet lang of de balda
dige jeugd heeft er zijn lusten op
bot gevierd. Het begint met het
ingooien van de ruiten, gevolgd
door vernieling van het houtwerk,
totdat er van het bouwsel weinig
meer over is dan wat gapende
muren. Het is vooral die verniel
zucht van de jeugd, die ook wel
op ander gebied tot uiting komt,
waaraan de ouderen zich het
meest ergeren. Men kan zeker niet
beweren, dat dit vandalisme al
leen bij jeugd uit een laag milieu
voorkomt. Ook ouders uit betere
kringen blijken vaak niet in staat
hun jongens voldoende besef van
het mijn en dijn, van verantwoor
delijkheid en van fatsoen bij te
brengen.
Als vanzelfsprekend dringt zich
dus de kwestie van opvoeding van
de jeugd naar voren. Want daar
ligt toch „des Pundels Kern": wat
wordt de jeugd van jongsaf voor
gehouden en geleerd. Voor elk
beroep worden tegenwoordig di
ploma's vereist, behalve voor dat
van ouder, het meest verantwoor
delijke en het diepste inzicht ver
eisende vak. Hoeveel ouders zijn
er niet, die zich dit nauwelijks re
aliseren
Maar al te velen zien hun taak
als ouder in het verbieden, het
politie-agentje spelen. Maar zon
der begrip van het hoe en waar
om is ieder mens geneigd om ver
boden juist te ontduiken, de jeugd
met zijn drang naar vrijheid het
allermeest. In de meeste gevallen
is durende baldadigheid van jon
geren ook terug te voeren op de
verhouding in het gezin. Dan
schort er iets in de verhouding tus
sen vader en moeder of zijn deze
zelf nog te egoïstische kinderen
gebleven om bij hun kroost ge
meenschapszin te kunnen wekken.
Naast de ouders zou ook de
school zeer veel meer kunnen bij
dragen tot de juiste opvoeding,
tot een betere houding van de
jeugd tegenover bezit van ge
meenschap en van anderen en
tegenover andere mensen. Waar
om heeft de lagere school niet
een lesuur „levenshouding", waar
in de kinderen de elementaire be
grippen van beleefdheid, eerbied,
omgangsvormen en gemeenschap
worden bijgebracht? Dat dit punt
meer aandacht op de scholen ver
dient is zeker en zou voor onze
samenleving van grote betekenis
kunnen zijn. Ten aanzien van het
punt „opvoeding" is onze bescha
ving zeker nog niet ver genoeg
gevorderd.
H. van Wermeskerken.
(Nadruk verboden).
Het liep tegen het einde van het
jaar 1813. De Franse bezettingsle
gers van Napoleon begonnen zich
na de zware nederlagen van hun
keizer overal terug te trekken. Op
vele plaatsen, waar de Fransen
niet snel genoeg terugtrokken, be
sloten de burgers hen een handje
te helpen. Zo kwam het op ver-
scheidene plaatsen tot openlijk
verzet. Tenslotte zette de Prins
van Oranje (later Koning Wil
lem I) bij Scheveningen weer voet
aan land. Na een jarenlange bal
lingschap was hij weer op vader
landse bodem.
Dit betekende echter nog niet,
dat nu ook alle Fransen uit ons
land verdreven waren. In sommige
plaatsen en streken weigerden zij
te vertrekken. De commandanten
beriepen zich daarbij ijverig op
„bevelen van hogerhand". U ziet,
de situatie is enigszins vergelijk
baar met die aan het einde van de
tweede wereldoorlog. Trouwens,
ook verder zult u enkele treffende
gelijkenissen kunnen waarnemen!
Om de bevolking van opstan
digheid te weerhouden lieten de
commandanten door middel van
proclamaties allerlei valse berich
ten omtrent overwinningen van
keizer Napoleon bekend maken.
De divisie-generaal, commandant
van het eiland Walcheren, had
daar zelfs bijzonder slag van. Toen
Napoleon door de bevrijdingsle
gers herhaalde malen werd versla
gen en steeds verder in de rich
ting van Parijs werd teruggedron
gen, liet hij de klokken van Vlis-
singen nog luiden, ter verkondi
ging van nieuwe overwinningen
van de keizer!
Maar zoveel leugens kon hij
niet verkondigen of langzamer
hand werd de waarheid ook in on
ze provincie bekend. Zo waren
begin december 1813, met uitzon
dering van Walcheren, alle
Zeeuwse eilanden ontruimd. Ook
de weinige Fransen die Noord-Be
veland bezet hadden waren ver
trokken. Voor het merendeel naar
Walcheren.
De bewoners van Noord-Beve
land voelden zich echter nog
geenszins veilig. De afstand tot
Walcheren was immers slechts ge
ring, terwijl in de Veerse haven
nog een aantal Franse oorlogs
schepen lagen. Niet ten onrechte
rekende men dan ook met de mo
gelijkheid van een overval.
Op steun van buiten het eiland
behoefde men niet te rekenen.
Het Nederlandse leger was im
mers nog in Holland in oprichting
en kon dus niet helpen. Wel voe
ren enkele Engelse oorlogsscheep
jes op de Zeeuwse stromen, maar
deze waren te gering in aantal om
het hele eiland, laat staan heel
Zeeland, te beschermen.
Direct na het vertrek der Fran
sen had men een soort bewakings
dienst georganiseerd. De plaatsen,
waarvan men vermoedde, dat de
vijand er een landing zou kunnen
uitvoeren, werden door kleine
wachtposten steeds bewaakt. Eén
van de wachtposten was uiteraard
bij het yeer van Kamperland ge
vestigd. Hier vandaan kon men
immers nauwkeurig het eventueel
uitvaren der Franse oorlogssche
pen waarnemen.
Zodra er gevaar dreigde, moest
hiervan bericht worden gezonden
naar de dorpen Wissenkerke en
Kortgene allereerst, dan ook Co
lijnsplaat. Kamperland als dorp
bestond toen nog niet, hoogstens
een enkel huisje langs de weg naar
het veer.
Dat alle voorzorgsmaatregelen
niet voor niets waren genomen
bleek al spoedig. Op maandag
morgen, 13 december 1813, zag de
toenmalige wachtofficier J. Taze-
laar de oorlogsbodems het Veerse
Gat oversteken. Onmiddellijk nam
hij zijn maatregelen. Hij zond bo
den naar Wissenkerke, Kortgene
en Colijnsplaat om hulp. Met de
weinige manschappen die de
wachtpost bezetten trok hij zich
vervolgens landinwaarts terug, in
afwachting van de gevraagde hulp
Met zijn klein aantal mannen kon
hij zich immers niet verdedigen.
Intussen naderden de schepen
de kust en zetten de soldaten aan
land. Een afdeling van ongeveer
60 goed gewapende mariniers, on
der bevel van een kapitein. In de
ze man herkenden de Noordbeve-
landers al spoedig de voormalige
commandant van hün eiland. Veel
goeds hadden ze van hem dus niet
te verwachten!
De Fransen maakten niet veel
haast. Kennelijk rekenden ze niet
op veel tegenstand. Daarin kwa
men ze echter bedrogen uit!
Inmiddels hadden de boden de
dorpen bereikt. Op hun kreet: „Te
wapen!" kwamen dadelijk de man
nen toegesneld. Slechts weinigen
bezaten een „echt" wapen: een
jachtgeweer, een dolk of sabel.
De overigen hadden zich voorzien
van hooivorken, rieken, bijlen en
houwelen. Allemaal wapens, waar
mee men de Fransen even goed te
lijf durfde.
Angst toonde niemand. Men
was er slechts op bedacht zo snel
mogelijk de vijand te lijf te gaan.
Een krachtige leiding ontbrak
echter. Zo snelden de inwoners
van Wissenkerke en Kortgene te
hulp. Een luid schreeuwende en
ordeloze troep. Een tijdgenoot die
de overval meemaakte (C. Zwigt-
man) spreekt zelfs van „een brul
lend heer van aangehitste stieren"
Echter de Fransen schrikken
van de onverwachte tegenstand.
Hun commandant, die samen met
een onderofficier een eindweegs
vooruit was gegaan, wordt al e-
venzeer verrast. Voor hij weer naar
zijn manschappen terug kan gaan,
wordt hij gegrepen door M. J. de
Nooijer en J. Mulder en onder
bedreiging met twee hooivorken
gedwongen zijn sabel af te ge
ven.
Zodra de mariniers zien, dat
hun kapitein gevangen genomen
is, slaat hun de schrik om 't hart.
Een ogenblik aarzelen ze nog, dan
slaan ze op de vlucht. Ieder loopt
om zo snel mogelijk zich in de
schepen te redden. Ze worden
echter achtervolgd. Zo worden ze
zelfs nog vóór ze dijk weer be
reikt hebben gedwongen tot
een gevecht. Een aantal wordt al
direct omsingeld en 17 man wordt
krijgsgevangen gemaakt.
Een tweede officier, een nog
jonge luitenant, heeft inmiddels
de rest van de troep weer wat ge
reorganiseerd. Hij laat het vuur
openen op de overmoedige bur
gers. Maar die vrezen zelfs niet
voor de kogelregen. Ze onderne
men een stormaanval op de in het
nauw gebrachte Fransen. De lui
tenant wordt onverhoeds aange
vallen door A. Rademaker en C.
de Boo, die hem zijn wapen ont
nemen en een eindweegs weg
sleuren.
Opnieuw zijn de Fransen zon
der aanvoerder. Maar de onge
veer 40 man die nog over zijn
vechten nu voor hun leven. Met
bajonetten en sabels trachten ze
de burgers zich van het lijf te hou
den. Want al zijn er onder hen
wel enkele gewonden, de rollen
zijn nu volkomen omgedraaid. De
Noordbevelanders zijn nu aanval
lers in plaats van aangevallenen!
Eindelijk weten de Fransen al
vechtend hun schepen te bereiken.
Ze blazen smadelijk de aftocht
naar Veere. Er zijn nog verschei
dene gewonden onder de overle
venden. Enkelen zijn zelfs zo ern
stig gewond, dat ze in de volgen
de dagen in het hospitaal te Veere
(de Grote Kerk was daar toen voor
ingericht) aan hun verwondingen
sterven.
Ook onder de burgers zijn
slachtoffers. Een zekere J. Flipse
uit Kortgene is op het slagveld
doorschoten en sterft ter plaatse.
De overigen zijn minder ernstig
gewond en later hersteld.
Het waren: J. J. de Looff, die
een schot door de voet had gekre
gen; J. van der Moere, met een
bajonetsteek in de zijde; J. van
Gilst en B. Ribbe met lichte ver
wondingen. Allen afkomstig uit
Wissenkerke en Kortgene. De in
woners van Colijnsplaat kwamen
eerst later ter plaatse. Toen was
het gevecht echter al afgelopen.
Bovendien was één van de
krijgsgevangen Fransen door de
brouwer C. Rademaker „verschrik
kelijk in het hoofd gehakt".
Zo was de Franse aanval dus
afgeslagen. Maar toch leefde men
nog in vrees voor de Fransen. Niet
zonder reden bedacht men, dat de
Fransen met een grotere leger-,
macht wel eens wraak zouden
kunnen nemen. Voor het echter
zo ver kon komen verschenen eni
ge Engelse oorlogsschepen, die in
het Veerse Gat voor anker gingen,
om de vijand reeds op zee te kun
nen tegenhouden. Korte tijd later
gaf ook Walcheren zich over en
was ook die bescherming niet
meer nodig.
J. W. P. Cornelissen.
PREDIKBEURTEN
Ned. Herv. Kerk Kats
Zondag 5 april. 10 en 2.30 uur
dienst.
Ned. Herv. Kerk Wissenkerke
Zondag 5 april. 10 uur ds. A. P.
Nauta van St. Johannesga en 2.30
uur ds. Koole.
Ned. Herv. Kerk CoHjnsplaat
Zondag 5 april. 2.80 uur ds.
Veldman en 6.30 uur ds. Veld
man, jeugddienst met medewer
king van het kerkkoor.
Ned. Herv. Kerk Kamperland
Zondag 5 april. 9.30 uur ds.
Postma, H. Avondmaal en 2.30
uur ds. Postma, dankzegging.
Ned. Herv. Kerk Geersdijk
Zondag 5 april. 10 uur ds. Koo
le, H. Avondmaal en 2.30 uur ds.
Nauta van St. Johannesga.
Ned. Herv. Kerk Kortgene
Zondag 5 april. 10 en 14.30 uur
dienst.
Geref. Gem. Kortgene
Zondag 5 april. 9.30, 2.30 en
6 uur ds. Heerschap van Borssele.
Geref. Kerk Wissenkerke
Zondag 5 april. 10 en 2.30 uur
ds. Kersten.
Oud Geref. Kerk Colijnsplaat
Dinsdag 7 april. 10 en 7 uur ds.
Hennephof.
SIMAVI-COLLECTE
VOOR SURINAME
EN NIEUW-GUINEA
In de week van 612 april
wordt te Wissenkerke en Colijns
plaat de jaarlijkse SIMAVI-collec-
te gehouden.
Het gaat om het medische barm-
hartigheidswerk in Suriname en
Nieuw-Guinea. Het gevaar bestaat
dat deze „roep om hulp" een
„klank" gaat worden, omdat wij
ons hier in ons op medisch ge
bied zo bevoorrechte land moei
lijk een voorstelling kunnen ma
ken van de vele volksziekten in
een warm tropenland met zijn
primitieve toestanden, welke laat
ste vaak zo'n onnoemelijk leed
veroorzaken door onkunde op het
terrein van de hygiëne.
Het gaat bij de Nederlandse
dokters en zusters in genoemde
streken niet alleen om genezen,
maar vooral ook om het voorko
men van allerlei volksziekten, die
zo verlammend werken op het
hele maatschappelijke leven. Géén
welvaart zonder goede gezond
heid.
SIM AVI is voor vele artsen de
bron bij gebrek aan medicamen
ten, instrumenten enz. enz. Bo
vendien helpt zij bij de bouw en
inrichting van ziekenhuizen, me
laatsen-inrichtingen en poliklinie
ken en draagt zij, indien nodig,
bij in de uitzending van artsen
en zusters.
Helpt allen om de SIMAVI-
collecte te doen slagen!!
Dan kan SIMAVI de gevraag
de steun verlenen!
(Wees er als de kippen bij)
In het tijdvak van 1 tot en met
29 april 1959 zal een nationale
actie ten behoeve van de Neder
landse militaire oorlogsslachtoffers
en nagelaten betrekkingen worden
gehouden.
Loten in 5 verschillende kleuren
a 1.per stuk zullen door mid
del van meer dan 15000 verkoop
adressen in omloop worden ge
bracht.
225.000— aan belastingvrije
prijzen waaronder wéér 5 woon
huizen a 25.000.per stuk (of
goederen in vrije keuze) zullen ter
beschikking worden gesteld. In
alle plaatsen van ons land, zelfs
in de allerkleinste gehuchten, zijn
verkoopadressen, kenbaar aan af
fiches, gevestigd. Ook dit keer zul
len de hoofdprijzen door notaris
M. J. Meijer (Amsterdam) voor de
microfoon (298 m) op 29 april be
kend worden gemaakt.
Bij de vorige „Appèl"- (1 en 2)
acties moesten vele mensen teleur
gesteld worden daar de loten bin
nen enkele dagen bleken te zijn
verkocht.
De „Appèl"-3 actie begint 1
april en wanneer men „Appèl"-lo-
ten wenst te bezitten, dan zal men
goed doen niet al te lang te wach
ten met het kopen van loten.
Uit de opbrengst van beide vo
rige „Appèl"-acties ontstond het
bungalow-dorp in Doorn. De op
brengst van de 3e „Appèl"-actie,
die ook ditmaal geleid zal worden
door de heer A. M. Bergers, Rot
terdam, zal worden aangewend
voor de exploitatie van het Moe
derhuis en 7 dubbele bungalows,
voor de revalidatie van Neder
landse militaire oorlogsslachtof
fers en de zorg voor nagelaten be
trekkingen.
Zondagdienst artsen
Zondag a.s. doen dienst dokter
Maas en dokter 't Hart.
Inplaats van kaartjes
Dankbaar en blij berich
ten wij u de geboorte van ons
dochtertje en zusje
Adriana Catharina Jacoba
(Addie)
G. J. de Moor.
W. de Moor -
Heijboer.
Jaap.
Kamperland, 31 maart 1959.
Campensnieuvvland 14.
GEVONDEN VOORWERPEN
Bij de rijkspolitie te Kortgene
zijn inlichtingen te verkrijgen om
trent de onderstaande gevonden
voorwerpen: 2 ulsters, 1 zilveren
armband, 1 broche, 1 vulpen, 1
gummibroek, 1 glacé handschoen.
Heden overleed plot
seling, mijn geliefde
vrouw en onze zorg
zame moeder, behuwd-
en grootmoeder
Teuntje de Lange,
op de leeftijd van bijna
65 jaar.
H. Flipse.
Kinderen, behuwd-
en kleinkinderen.
Geersdijk, 1 april 1959.
De begrafenis zal he
denmiddag plaats heb
ben om 2 uur te Wis
senkerke.
Mede namens wederzijdse
ouders zeggen wij dank voor
de vele blijken van belang
stelling, voor en bij ons hu
welijk ondervonden. Ook de
heren autobezitters hartelijk
dank.
A. I. Koster.
C. P. Koster -
de Smit.
Kamperland, maart 1959.
Molenweg 13.
Voor de vele blijken van
belangstelling bij ons huwe
lijk ontvangen, betuigen wij,
mede namens wederzijdse
ouders, onze hartelijke dank.
Inzonderheid ook aan heren
autobezitters voor het be
schikbaar stellen van hun
auto.
W. C. Visser.
G. Visser -
Geldof.
Goes, april 1959.
v.d. Spiegelstraat 23.
Voor de vele blijken van
belangstelling, zowel van
hier als van elders ontvangen
op mijn 80ste verjaardag', be
tuig ik, mede namens mijn
kinderen, hartelijk dank.
Wed. C. Amperse -
de Regt.
Kortgene, april 1959.
Voor de zeer vele bewij
zen van deelneming, ontvan
gen na het overlijden van on
ze innig geliefde zoon, broer
en aanstaande verloofde
Pieter Cornelis de Regt,
betuigen wij onze hartelijke
dank.
Fam. J. M. de Regt.
Wissenkerke:
Corine Doeleman.
Kats, april 1959.
Voor de bewijzen van deel
neming, ontvangen na het
overlijden van onze innig ge
liefde kleinzoon en neef
Pieter Corneiis de Regt,
betuigen wij onze hartelijke
dank.
Fam. P. de Regt,
Kats.
Fam. C. L. Maas,
Kortgene.
April 1959.
Voor de bewijzen van deel
neming, ontvangen voor en
na het overlijden van
Cornelis Sturm,
betuigen wij onze hartelijke
dank. Inzonderheid doktoren
en verplegend personeel.
Uit aller naam,
Th. Sturm.
Sliedrecht, maart 1959.
B 196.
J. P. Schippers, Colijnsplaat
Hedenmiddag
Aanvang 4 uur
Notaris J. J. W. KLOP te
Kortgene zal op
ten verzoeke van de erven
Kramer - Verhulst te Wissen
kerke
1.
om 2 uur aan het woonhuis
als: dressoir, tafels, stoe
len, haard, radio met ta
feltje, vloerbedekking, le
dikanten en bedden, was
machine, butagasstel, keu
kenkachel, serviesgoed, ge
reedschap enz.
2.
na de verkoop om plm. 4 uur
in hotel „De Kroon"
aan de Weststraat 18 te Wis
senkerke, groot 1.46 are.
Ontruimd te aanvaarden
bij de betaling vóór of op 11
mei a.s.
Bezichtiging a.s. dinsdag
van 67 uur.
Harm. „U/ilhelmina"
Prijs no. 1 op lot no. 815
Prijs no. 2 op lot no. 303
Prijs no. 3 op lot no. 570
Prijs no. 4 op lot nö. 985
Prijs no. 5 op lot no. 632
Prijs no. 6 op lot no. 631
Prijs no. 7 op lot no. 654
Prijs no. 8 op lot no. 37
Prijs no. 9 op lot no. 1013
Prijs no. 10 op lot no. 80
Prijs no. 11 op lot no. 203
Prijs no. 12 op lot no. 336
Prijs no. 13 op lot no. 201
Prijs no. 14 op lot no. 965
Prijs no. 15 op lot no. 280
Prijzen kunnen tot 30 april
worden afgehaald bij de heer
J. Pouwer (kapper).
vindt u in de
prachtige serie van
Berini bromfietsen
Vraagt nadere inlichtingen
over deze veilige, zuinige en
betrouwbare bromfiets!
L. J. Augustijn
Colijnsplaat
E. W. van der Heijde
Geersdijk
I. M. de Moor
Wissenkerke
P. J. de Wild
Kats
Uw adres voor
Fototoestellen, rolfilms,
ontwikkelen, afdrukken
en vergrotingen
Boekhandel Markusse,
Wissenkerke
