NOORD-BEVELANDS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD Brengt werktijdverkorting méér welvaart? Plouvier heeft DE selioenen tleé/erland en ^Jncloneóië. No. 2923 Zaterdag 14 februari 1959 62e jaargang Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 32622 Abonnementsprijs f 2.50 per jaar Franco per post I 5.25 Advertenties 6 cent per mm Nauwelijks twee weken na de verjaardag van de oudste dochter is het weer feest in het koninklijk ge zin, aangezien op woensdag 18 februari de verjaardag wordt gevierd van de ben jamin H.K.H. prinses Ma rijke, die dit jaar 12 jaar wordt. Voor heel Nederland is dit een feestdag, want prin ses Marijke neemt in de harten van ons allen een speciaal plaatsje in. Zijn haar drie zusters -al dames, zij is nog de enige van de vier prinsessen, die echt kind is en dat laat niet na ons allen te vertederen. Natuurlijk wensen we haar een prettige dag en nog vele jaren in gezond heid en voorspoed temid den van ons allen. Met dit koude weer de juiste hoest-, keel-, griep- en verkoudheidsmiddelen W armwaterzakken van de beste rubbersoort Elektrische verwarmiugskussens Hoogtezonnen Hanau - Solaris - Philips Infraphile bestralingslampen en al wat verder goed is voor uw lichamelijk welzijn UNGt KERKSTRMÏ 42 GOES TELEFOON 2468 De bode of post brengt 't graag thuis als u zelf niet naar Goes zoudt kunnen wlk De thans zittende Tweede Ka mer is aan de eerste coupletten van zijn zwanenzang begonnen. Niet als een stervende zwaan, maar de versregels worden er met kracht uitgestoten. Het is een lied van strijders op het propaganda- pad, die staande een aubade bren gen aan de toekomst. Vanzelfsprekend zoekt de kie zer op economisch gebied naar prachtig klinkende leuzen. Een der mooiste is wel de roep om werktijdverkorting. De socialisten pleitten in de volksvertegenwoor diging voor vermindering van het aantal werkuren, alsof de arbei ders in fabrieken en werkplaatsen op het punt staan van vermoeid heid ineen te zijgen. Is het nu e- conomisch mogelijk en wenselijk om op korte termijn tot werktijd verkorting over te gaan? De al gemeen aanvaarde werktijd is thans 48 uur. Het is inderdaad mogelijk om de werktijd te verkorten. Ér be staan praktisch geen economische onmogelijkheden, mits wij bereid zijn de gevolgen daarvan in het welvaartspeil te aanvaarden. De vraag wordt moeilijker indien men streeft naar welvaartsverhoging van de burgers en men heeft bij de kansen tot realisering daarvan de keuze uit verschillende moge lijkheden. Spiraal of gaten dichten? De meest direkte vorm van welvaartsverhoging ligt in een loonsverhoging. De kansen op een loonronde in de toekomst zijn niet gering, omdat wij de bestaande huurbarrière nog enkele malen zullen moeten doorbreken. Dit gaat nu eenmaal niet zonder huur- compensatie. Echter duikt bij het woord loonsverhoging onmiddel lijk de vrees op van een te vol gen algemene prijsverhoging, waarbij de waarde van de gulden opnieuw wordt aangetast, zodat per slot van rekening de wel vaartspositie niet verbetert. Die spiraalvorm is niet zo populair meer. Een tweede vorm van wel vaartsstijging kan gevonden wor den door te zoeken naar gaten in ons patroon van sociale verzeke ringen en die te dichten. Deze verbetering van welvaart komt niet direkt aan ieder individueel ten goede. Alleen zij profiteren di rekt, die door een bijzondere toe stand zich in een noodhoek van de maatschappij bevinden. De re gering kan de uitkeringen aan in validen verhogen. Zij kan haar aandacht schenken aan de ver zorging van weduwen en wezen of er kan op worden aangedron gen dat iedereen kinderbijslag krijgt. Al deze wensen bevinden zich in de koker van het departement van sociale zaken. Elke burger profiteert dus niet direkt, maar wel indirekt, want hij kan door onvoorziene omstandigheden plot seling in zo'n noodtoestand gera ken. Niet ineens op de bromfiets. Het schermen met aandrang op sociale voorzieningen is niet meer zo aantrekkelijk als weleer. Wel is het steeds zo, dat het bedrijfs leven gedwongen wordt een deel van de premie op te brengen, maar anderzijds zal ook van de werknemers altijd een aandeel in de premiebetaling worden ge vraagd. Een stukje van de direkt be schikbare welvaart wordt opge offerd om dit te reserveren voor kwade dagen. Voorts zullen de kosten van een sociale verzekering steeds als indirekte produktiekos- ten in de prijzen van voortge brachte goederen worden verdis conteerd. Sociale voorzieningen leiden er dus niet toe dat de be zitters van fietsen van de ene dag op de andere tot aanschaf van een bromfiets kunnen over gaan. Al met al is de tijd gunstig voor het verlangen naar verkorting van de arbeidstijd. Het is de be doeling dat men korter werkt met behoud van hetzelfde- week- of maandloon. Men krijgt dan niet meer geld in handen, maar de hoeveelheid vrije tijd neemt toe. Het gevolg is vanzelfsprekend dat er per uur arbeid meer betaald wordt. De ecnonomische winst van de maatschappij ligt in de mogelijkheid tot een zelfde pro- duktie per arbeidskracht in een kortere tijdsduur. Minder werkloosheid. Er bestaat voor veel bedrijfs takken geen bewijs, dat een kor tere arbeidsduur tot meer inspan ning of tot gelijke arbeidspresta tie zal leiden. Ergo is de kans groot dat de arbeidstijdverkorting twee gevolgen heeft. In de eerste plaats zal men meer arbeidskrachten nodig hebben met een kortere werktijd per man dan voorheen. Er kan hierdoor een bijdrage geleverd worden tot vermindering van de werkloos heid. Het is dan echter niet zo, dat de welvaart per werkende ar beider even groot is als thans. Immers wezen wij er op dat de arbeidskracht per uur meer gaat kosten, ergo worden ook de prij zen van de produkten hoger. Elke werknemer krijgt hetzelf de loon als voorheen, waarvoor hij minder kan kopen. Het verschil is, dat er nu een groter aantal werknemers naar huis gaat met dat loon. De welvaartsverhoging van de ingeschakelde werkloze krachten gaat dan ten koste van degenen, die voorheen langer werkten. Per saldo is er dan spra ke van een herverdeling van de welvaartskoek. Betaald overwerk. Een tweede mogelijkheid be staat in het toestaan van over uren voor de reeds tewerk gestel de mensen. Als de verkorte ar beidsduur op 45 uur wordt gesteld en men laat steeds drie overuren toe, dan is de arbeidstijdverkor ting niet anders dan een verkap te loonsverhoging. Want op de drie overuren moet dan een toe slag worden betaald, waardoor ie mand voor dezelfde 48 uur werk met een hoger loon naar huis gaat Het is juist dit verschijnsel, dat achter de verkorting der arbeids tijd zit. Over het algemeen is de Nederlandse werknemer vlijtig van aard. Hij weet ook dat de op drachten in fabrieken en handels bedrijven tenslotte gereed moeten komen. Hier wordt dus een moge lijkheid geschapen om aan werk nemers een hoger loon toe te ken nen met hulp van het overurensys- teem, zodra in een bedrijfstak de drukte toeneemt. Ook deze kos ten van de overuren worden door berekend in het produkt, zodat er toch een prijsverhoging het gevolg van is. Maatschappelijk achten wij de werktijdverkorting geen gelukkig middel tot welvaartsverbetering. In Duitsland, in Frankrijk, Ameri ka, Australië enz. kent men kor tere werkweken dan bij ons. In het kader van de Europese sa menwerking zullen wij in Neder land aan de aandrang tot werk tijdverkorting niet ontkomen. Dat staat als een paal boven water. Uitstel is beter. Er zijn echter voor ons land tal van redenen om de verwerkelij king van deze gedachte nog even op te schorten. Wij kunnen daar bij wijzen op onze industrie, die jong is en in opkomst. Zij moet zich nog een vaste plaats op de wereldmarkt veroveren en dus la ger in prijs zijn dan die van andere landen. Ook is de aanwas van on ze beroepsbevolking zo beangsti gend groot, dat wij een groter aan deel van de wereldproduktie voor onze rekening moeten nemen dan voorheen. Dat aandeel is alleen te verkrijgen door lage prijzen, dus zo laag mogelijke lonen. Willen we dat niet inzien dan moeten we een groot leger werklozen accep teren met alle ellende daaraan verbonden. Een volgend nadeel kan liggen in het toenemend aantal vrije u ren. Vakmensen zoeken in die uren bijbaantjes en karweitjes, waarbij zij door onder de prijs te werken het brood van vele kleine ambachtslieden uit de mond sto ten. Daar wordt nu reeds over geklaagd. Het is tenslotte de vraag of de toegenomen vrije tijd zal worden aangewend voor verhoging van vakbekwaamheid. Bij alle be staande nuttige vrije tijdsbeste ding in Nederland is de produkti- viteit van onze arbeid dikwijls nog lager dan elders in de we reld. Wij moeten ons afvragen of het de welvaart van werknemers en het land niet meer ten goede zou komen wanneer men de werktijd verkorting ging vullen met be- drijfsgewijze of bedrijfstaksgewij- ze cursussen voor vakmensen, die langs deze weg tot meer efficien cy en hoger produktie worden ge bracht. Alleen langs die weg kan de welvaart verbeteren. Alle an dere vormen zijn middelen tot herverdeling van welvaart waar bij de ene groep wint, ten koste van de andere. Die weg moeten wij niet op. Ook niet in verkie zingstijd. Drs. Mierlo. (Nadruk verboden). Al is er enige tijd weinig spec taculairs gebeurd in de verhou ding tussen Nederland en Indo nesië, toch heeft van beide zijden de diplomatie niet stil gezeten. De Indonesiërs zijn in het afge lopen half jaar druk bezig geweest de Amerikaanse regering te be werken om haar wapens te leve ren. De Nederlandse regering heeft niet nagelaten om zowel in Washington als in Londen te wij zen op de gevaren, die kunnen ontstaan door deze wapenzendin gen ten opzichte van de kwestie Nieuw-Guinea. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dulles, heeft gepoogd ons gerust te stellen door te verklaren, dat de status van Nieuw-Guinea niet door wapen geweld mag worden bedreigd. Óndanks alle geruststellende ver klaringen van de Amerikaanse en ook van de Engelse regering, ver wekken deze wapenzendingen aan Indonesië in Nederland een on behaaglijk gevoel. Nu is het wel zo, dat de Indo nesische regering voorlopig vol doende zorgen aan het hoofd heeft van binnenlandse aard, om een avontuur ten opzichte van Nieuw-Guinea nog niet te behoe ven te vrezen. Door een straffe censuur weet de Indonesische re gering te bereiken, dat er weinig berichten over de binnenlandse strijd naar het buitenland uitlek ken. Maar zo nu en dan, zoals ook de laatste weken weer het geval was, dringt er toch iets van door, hetzij door officiële berichten uit Djakarta, hetzij door buitenland se correspondenten of uit Singa pore. o Wie deze berichten nauwkeu rig volgt, constateert daaruit, dat er nog altijd strijd gevoerd wordt op Sumatra en op Celebes, nog afgezien van de voortdurende aan vallen van de Daroel Islam ook op Java zelf en soms zelfs heel dicht bij de regeringsburchten. Zowel op Sumatra als op Cele bes is de situatie zo, dat de rege ringstroepen alleen de voornaam ste plaatsen en wegen beheersen, maar dat zij zich niet kunnen wa gen in het binnenland, waar de opstandige groepen heer en mees ter zijn en vandaaruit voortdurend aanvallen doen op steden en on dernemingen. Deze niet aflatende strijd on dergraaft steeds meer het funda ment van de Indonesische staat, die economisch naar de afgrond toezakt. Het domme verjagen van de Nederlandse ondernemers heeft de opbrengst van vele cul tures en in zekere mate ook van de verschillende industrieën nog doen zakken, waarbij nog komt, dat de wereldhandelprijzen voor verschillende produkten intussen niet onbelangrijk zijn gedaald, zo dat ook daardoor de geslonken uitvoer nog minder deviezen in het laadje brengt. Daarenboven kost de voortdurende strijd tegen de Daroel Islam en de rebellen op Sumatra en Celebes uiteraard handen vol geld. o Nog immer heerst de staat van oorlog in Indonesië en het is der halve vooral het leger dat de gang van zaken in Indonesië uitmaakt. De regering is geheel afhankelijk en staat volledig onder invloed van de opperste legerleiding, in casu generaal Nasution. Dat is in zekere zin dan ook nog de red ding van Indonesië, want hadden alleen Soekarno en de zijnen het voor het zeggen, dan was de staat wellicht al veel meer tot het com munisme vervallen en zouden rood-China en Rusland er nog meer invloed uitoefenen dan zij nu reeds doen. Het moet als een teg'enwicht te gen deze krachten gezien worden en als een steun aan generaal Na sution, dat Engeland en Amerika aan Indonesië de levering van lichte wapens, enig§ vliegtuigen en enkele marineschepen hebben toegezegd^ In de politieke hou ding van Nasution schijnt men enig vertrouwen te hebben en men wil het hem dus mogelijk maken zich met zijn leger te hand haven. Uit deze wapenleveringen kan men zelfs ook concluderen, dat de situatie in Indonesië voor het land zelf allesbehalve rooskleurig is en dat steun aan de enige nog bestaande positieve macht gebo den is om een volledige chaos en daarmede een communistische greep naar de macht te voorko men. o Van verschillende zijden in ons land wordt weer aangedrongen op een gesprek met de Indonesi sche regering en op het zoeken naar een oplossing van de kwestie Nieuw-Guinea, die ook Indonesië kan voldoen. Er zijn juist de laatste tijd weer berichten opgedoken, dat de Ne derlandse regering haar bereid heid hiertoe zou hebben kenbaar gemaakt, welke berichten echter uit Indonesische bron kwamen en waar misschien wel de wens de vader van de gedachte is. Het is echter duidelijk, dat met de hui dige Indonesische regering en met het oog op de huidige con stellatie aldaar, een vruchtdragend gesprek nauwelijks mogelijk ge acht moet worden. En wanneer er geen uitzicht is, dat men tot o- vereenstemming met elkaar kan komen, zou een dergelijk gesprek alleen nóg fnuikender voor de verstandhouding werken. Wat Indonesië in de eerste plaats nodig heeft, is een rege ring, die over de revolutionaire ideecn héén is en bij wie.de eco nomische opbouw van het land weer op de voorgrond komt te staan. H. van Wermeskerken. (Nadruk verboden). Onder supervisie van Europa's grootste katoenfabriek Ets BOUSSAC, PARIS 100 modellen ont worpen door toonaangevende Franse haute couture huizen, getoond door Parijse mannequins Een unieke show die u vooral niet mag missen Donderdag 19 februari a.s. 2.30 en 7.30 uur n.m. hotel „De Korenbeurs" Goes Voorziet u tijdig van een entree-kaart a f 1.25 Ganzepoortstraat 21, Tel. 2048 - GOES

Krantenbank Zeeland

Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad | 1959 | | pagina 1