NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Brengt werktijdverkorting
méér welvaart?
Plouvier heeft DE selioenen
tleé/erland en ^Jncloneóië.
No. 2923
Zaterdag 14 februari 1959
62e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 32622
Abonnementsprijs f 2.50 per jaar Franco per post I 5.25 Advertenties 6 cent per mm
Nauwelijks twee weken
na de verjaardag van de
oudste dochter is het weer
feest in het koninklijk ge
zin, aangezien op woensdag
18 februari de verjaardag
wordt gevierd van de ben
jamin H.K.H. prinses Ma
rijke, die dit jaar 12 jaar
wordt.
Voor heel Nederland is
dit een feestdag, want prin
ses Marijke neemt in de
harten van ons allen een
speciaal plaatsje in. Zijn
haar drie zusters -al dames,
zij is nog de enige van de
vier prinsessen, die echt
kind is en dat laat niet na
ons allen te vertederen.
Natuurlijk wensen we
haar een prettige dag en
nog vele jaren in gezond
heid en voorspoed temid
den van ons allen.
Met dit koude weer
de juiste hoest-, keel-, griep- en
verkoudheidsmiddelen
W armwaterzakken
van de beste rubbersoort
Elektrische verwarmiugskussens
Hoogtezonnen
Hanau - Solaris - Philips
Infraphile
bestralingslampen
en al wat verder goed is voor uw lichamelijk
welzijn
UNGt KERKSTRMÏ 42
GOES TELEFOON 2468
De bode of post brengt 't graag thuis
als u zelf niet naar Goes zoudt kunnen
wlk
De thans zittende Tweede Ka
mer is aan de eerste coupletten
van zijn zwanenzang begonnen.
Niet als een stervende zwaan,
maar de versregels worden er met
kracht uitgestoten. Het is een lied
van strijders op het propaganda-
pad, die staande een aubade bren
gen aan de toekomst.
Vanzelfsprekend zoekt de kie
zer op economisch gebied naar
prachtig klinkende leuzen. Een
der mooiste is wel de roep om
werktijdverkorting. De socialisten
pleitten in de volksvertegenwoor
diging voor vermindering van het
aantal werkuren, alsof de arbei
ders in fabrieken en werkplaatsen
op het punt staan van vermoeid
heid ineen te zijgen. Is het nu e-
conomisch mogelijk en wenselijk
om op korte termijn tot werktijd
verkorting over te gaan? De al
gemeen aanvaarde werktijd is
thans 48 uur.
Het is inderdaad mogelijk om
de werktijd te verkorten. Ér be
staan praktisch geen economische
onmogelijkheden, mits wij bereid
zijn de gevolgen daarvan in het
welvaartspeil te aanvaarden. De
vraag wordt moeilijker indien men
streeft naar welvaartsverhoging
van de burgers en men heeft bij
de kansen tot realisering daarvan
de keuze uit verschillende moge
lijkheden.
Spiraal of gaten dichten?
De meest direkte vorm van
welvaartsverhoging ligt in een
loonsverhoging. De kansen op een
loonronde in de toekomst zijn niet
gering, omdat wij de bestaande
huurbarrière nog enkele malen
zullen moeten doorbreken. Dit
gaat nu eenmaal niet zonder huur-
compensatie. Echter duikt bij het
woord loonsverhoging onmiddel
lijk de vrees op van een te vol
gen algemene prijsverhoging,
waarbij de waarde van de gulden
opnieuw wordt aangetast, zodat
per slot van rekening de wel
vaartspositie niet verbetert. Die
spiraalvorm is niet zo populair
meer.
Een tweede vorm van wel
vaartsstijging kan gevonden wor
den door te zoeken naar gaten in
ons patroon van sociale verzeke
ringen en die te dichten. Deze
verbetering van welvaart komt
niet direkt aan ieder individueel
ten goede. Alleen zij profiteren di
rekt, die door een bijzondere toe
stand zich in een noodhoek van
de maatschappij bevinden. De re
gering kan de uitkeringen aan in
validen verhogen. Zij kan haar
aandacht schenken aan de ver
zorging van weduwen en wezen
of er kan op worden aangedron
gen dat iedereen kinderbijslag
krijgt.
Al deze wensen bevinden zich
in de koker van het departement
van sociale zaken. Elke burger
profiteert dus niet direkt, maar
wel indirekt, want hij kan door
onvoorziene omstandigheden plot
seling in zo'n noodtoestand gera
ken.
Niet ineens op de bromfiets.
Het schermen met aandrang op
sociale voorzieningen is niet meer
zo aantrekkelijk als weleer. Wel
is het steeds zo, dat het bedrijfs
leven gedwongen wordt een deel
van de premie op te brengen,
maar anderzijds zal ook van de
werknemers altijd een aandeel in
de premiebetaling worden ge
vraagd.
Een stukje van de direkt be
schikbare welvaart wordt opge
offerd om dit te reserveren voor
kwade dagen. Voorts zullen de
kosten van een sociale verzekering
steeds als indirekte produktiekos-
ten in de prijzen van voortge
brachte goederen worden verdis
conteerd. Sociale voorzieningen
leiden er dus niet toe dat de be
zitters van fietsen van de ene
dag op de andere tot aanschaf
van een bromfiets kunnen over
gaan.
Al met al is de tijd gunstig voor
het verlangen naar verkorting
van de arbeidstijd. Het is de be
doeling dat men korter werkt met
behoud van hetzelfde- week- of
maandloon. Men krijgt dan niet
meer geld in handen, maar de
hoeveelheid vrije tijd neemt toe.
Het gevolg is vanzelfsprekend dat
er per uur arbeid meer betaald
wordt. De ecnonomische winst
van de maatschappij ligt in de
mogelijkheid tot een zelfde pro-
duktie per arbeidskracht in een
kortere tijdsduur.
Minder werkloosheid.
Er bestaat voor veel bedrijfs
takken geen bewijs, dat een kor
tere arbeidsduur tot meer inspan
ning of tot gelijke arbeidspresta
tie zal leiden. Ergo is de kans
groot dat de arbeidstijdverkorting
twee gevolgen heeft.
In de eerste plaats zal men meer
arbeidskrachten nodig hebben
met een kortere werktijd per man
dan voorheen. Er kan hierdoor
een bijdrage geleverd worden tot
vermindering van de werkloos
heid. Het is dan echter niet zo,
dat de welvaart per werkende ar
beider even groot is als thans.
Immers wezen wij er op dat de
arbeidskracht per uur meer gaat
kosten, ergo worden ook de prij
zen van de produkten hoger.
Elke werknemer krijgt hetzelf
de loon als voorheen, waarvoor hij
minder kan kopen. Het verschil
is, dat er nu een groter aantal
werknemers naar huis gaat met
dat loon. De welvaartsverhoging
van de ingeschakelde werkloze
krachten gaat dan ten koste van
degenen, die voorheen langer
werkten. Per saldo is er dan spra
ke van een herverdeling van de
welvaartskoek.
Betaald overwerk.
Een tweede mogelijkheid be
staat in het toestaan van over
uren voor de reeds tewerk gestel
de mensen. Als de verkorte ar
beidsduur op 45 uur wordt gesteld
en men laat steeds drie overuren
toe, dan is de arbeidstijdverkor
ting niet anders dan een verkap
te loonsverhoging. Want op de
drie overuren moet dan een toe
slag worden betaald, waardoor ie
mand voor dezelfde 48 uur werk
met een hoger loon naar huis gaat
Het is juist dit verschijnsel, dat
achter de verkorting der arbeids
tijd zit. Over het algemeen is de
Nederlandse werknemer vlijtig
van aard. Hij weet ook dat de op
drachten in fabrieken en handels
bedrijven tenslotte gereed moeten
komen. Hier wordt dus een moge
lijkheid geschapen om aan werk
nemers een hoger loon toe te ken
nen met hulp van het overurensys-
teem, zodra in een bedrijfstak de
drukte toeneemt. Ook deze kos
ten van de overuren worden door
berekend in het produkt, zodat er
toch een prijsverhoging het gevolg
van is.
Maatschappelijk achten wij de
werktijdverkorting geen gelukkig
middel tot welvaartsverbetering.
In Duitsland, in Frankrijk, Ameri
ka, Australië enz. kent men kor
tere werkweken dan bij ons. In
het kader van de Europese sa
menwerking zullen wij in Neder
land aan de aandrang tot werk
tijdverkorting niet ontkomen. Dat
staat als een paal boven water.
Uitstel is beter.
Er zijn echter voor ons land tal
van redenen om de verwerkelij
king van deze gedachte nog even
op te schorten. Wij kunnen daar
bij wijzen op onze industrie, die
jong is en in opkomst. Zij moet
zich nog een vaste plaats op de
wereldmarkt veroveren en dus la
ger in prijs zijn dan die van andere
landen. Ook is de aanwas van on
ze beroepsbevolking zo beangsti
gend groot, dat wij een groter aan
deel van de wereldproduktie voor
onze rekening moeten nemen dan
voorheen. Dat aandeel is alleen te
verkrijgen door lage prijzen, dus
zo laag mogelijke lonen. Willen
we dat niet inzien dan moeten we
een groot leger werklozen accep
teren met alle ellende daaraan
verbonden.
Een volgend nadeel kan liggen
in het toenemend aantal vrije u
ren. Vakmensen zoeken in die
uren bijbaantjes en karweitjes,
waarbij zij door onder de prijs te
werken het brood van vele kleine
ambachtslieden uit de mond sto
ten. Daar wordt nu reeds over
geklaagd.
Het is tenslotte de vraag of de
toegenomen vrije tijd zal worden
aangewend voor verhoging van
vakbekwaamheid. Bij alle be
staande nuttige vrije tijdsbeste
ding in Nederland is de produkti-
viteit van onze arbeid dikwijls
nog lager dan elders in de we
reld.
Wij moeten ons afvragen of het
de welvaart van werknemers en
het land niet meer ten goede zou
komen wanneer men de werktijd
verkorting ging vullen met be-
drijfsgewijze of bedrijfstaksgewij-
ze cursussen voor vakmensen, die
langs deze weg tot meer efficien
cy en hoger produktie worden ge
bracht. Alleen langs die weg kan
de welvaart verbeteren. Alle an
dere vormen zijn middelen tot
herverdeling van welvaart waar
bij de ene groep wint, ten koste
van de andere. Die weg moeten
wij niet op. Ook niet in verkie
zingstijd.
Drs. Mierlo.
(Nadruk verboden).
Al is er enige tijd weinig spec
taculairs gebeurd in de verhou
ding tussen Nederland en Indo
nesië, toch heeft van beide zijden
de diplomatie niet stil gezeten.
De Indonesiërs zijn in het afge
lopen half jaar druk bezig geweest
de Amerikaanse regering te be
werken om haar wapens te leve
ren. De Nederlandse regering
heeft niet nagelaten om zowel in
Washington als in Londen te wij
zen op de gevaren, die kunnen
ontstaan door deze wapenzendin
gen ten opzichte van de kwestie
Nieuw-Guinea.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Dulles, heeft
gepoogd ons gerust te stellen door
te verklaren, dat de status van
Nieuw-Guinea niet door wapen
geweld mag worden bedreigd.
Óndanks alle geruststellende ver
klaringen van de Amerikaanse en
ook van de Engelse regering, ver
wekken deze wapenzendingen aan
Indonesië in Nederland een on
behaaglijk gevoel.
Nu is het wel zo, dat de Indo
nesische regering voorlopig vol
doende zorgen aan het hoofd
heeft van binnenlandse aard, om
een avontuur ten opzichte van
Nieuw-Guinea nog niet te behoe
ven te vrezen. Door een straffe
censuur weet de Indonesische re
gering te bereiken, dat er weinig
berichten over de binnenlandse
strijd naar het buitenland uitlek
ken. Maar zo nu en dan, zoals ook
de laatste weken weer het geval
was, dringt er toch iets van door,
hetzij door officiële berichten uit
Djakarta, hetzij door buitenland
se correspondenten of uit Singa
pore.
o
Wie deze berichten nauwkeu
rig volgt, constateert daaruit, dat
er nog altijd strijd gevoerd wordt
op Sumatra en op Celebes, nog
afgezien van de voortdurende aan
vallen van de Daroel Islam ook
op Java zelf en soms zelfs heel
dicht bij de regeringsburchten.
Zowel op Sumatra als op Cele
bes is de situatie zo, dat de rege
ringstroepen alleen de voornaam
ste plaatsen en wegen beheersen,
maar dat zij zich niet kunnen wa
gen in het binnenland, waar de
opstandige groepen heer en mees
ter zijn en vandaaruit voortdurend
aanvallen doen op steden en on
dernemingen.
Deze niet aflatende strijd on
dergraaft steeds meer het funda
ment van de Indonesische staat,
die economisch naar de afgrond
toezakt. Het domme verjagen van
de Nederlandse ondernemers
heeft de opbrengst van vele cul
tures en in zekere mate ook van
de verschillende industrieën nog
doen zakken, waarbij nog komt,
dat de wereldhandelprijzen voor
verschillende produkten intussen
niet onbelangrijk zijn gedaald, zo
dat ook daardoor de geslonken
uitvoer nog minder deviezen in
het laadje brengt. Daarenboven
kost de voortdurende strijd tegen
de Daroel Islam en de rebellen
op Sumatra en Celebes uiteraard
handen vol geld.
o
Nog immer heerst de staat van
oorlog in Indonesië en het is der
halve vooral het leger dat de gang
van zaken in Indonesië uitmaakt.
De regering is geheel afhankelijk
en staat volledig onder invloed
van de opperste legerleiding, in
casu generaal Nasution. Dat is in
zekere zin dan ook nog de red
ding van Indonesië, want hadden
alleen Soekarno en de zijnen het
voor het zeggen, dan was de staat
wellicht al veel meer tot het com
munisme vervallen en zouden
rood-China en Rusland er nog
meer invloed uitoefenen dan zij
nu reeds doen.
Het moet als een teg'enwicht te
gen deze krachten gezien worden
en als een steun aan generaal Na
sution, dat Engeland en Amerika
aan Indonesië de levering van
lichte wapens, enig§ vliegtuigen
en enkele marineschepen hebben
toegezegd^ In de politieke hou
ding van Nasution schijnt men
enig vertrouwen te hebben en
men wil het hem dus mogelijk
maken zich met zijn leger te hand
haven.
Uit deze wapenleveringen kan
men zelfs ook concluderen, dat de
situatie in Indonesië voor het
land zelf allesbehalve rooskleurig
is en dat steun aan de enige nog
bestaande positieve macht gebo
den is om een volledige chaos en
daarmede een communistische
greep naar de macht te voorko
men.
o
Van verschillende zijden in ons
land wordt weer aangedrongen
op een gesprek met de Indonesi
sche regering en op het zoeken
naar een oplossing van de kwestie
Nieuw-Guinea, die ook Indonesië
kan voldoen.
Er zijn juist de laatste tijd weer
berichten opgedoken, dat de Ne
derlandse regering haar bereid
heid hiertoe zou hebben kenbaar
gemaakt, welke berichten echter
uit Indonesische bron kwamen en
waar misschien wel de wens de
vader van de gedachte is. Het is
echter duidelijk, dat met de hui
dige Indonesische regering en
met het oog op de huidige con
stellatie aldaar, een vruchtdragend
gesprek nauwelijks mogelijk ge
acht moet worden. En wanneer er
geen uitzicht is, dat men tot o-
vereenstemming met elkaar kan
komen, zou een dergelijk gesprek
alleen nóg fnuikender voor de
verstandhouding werken.
Wat Indonesië in de eerste
plaats nodig heeft, is een rege
ring, die over de revolutionaire
ideecn héén is en bij wie.de eco
nomische opbouw van het land
weer op de voorgrond komt te
staan.
H. van Wermeskerken.
(Nadruk verboden).
Onder supervisie van
Europa's grootste
katoenfabriek
Ets BOUSSAC, PARIS
100 modellen ont
worpen door
toonaangevende
Franse haute couture
huizen, getoond door
Parijse mannequins
Een unieke show
die u vooral
niet mag missen
Donderdag
19 februari a.s.
2.30 en 7.30 uur
n.m. hotel
„De Korenbeurs"
Goes
Voorziet u tijdig van een
entree-kaart a f 1.25
Ganzepoortstraat 21, Tel. 2048 - GOES