De bever
is een harde werker
Hoogtezon
,Optica'
Staatsloterij
televisie-ontvanger
televisie-ontvanger
RADIO DE KOSTER
EEN AVONTUURLIJKE REIS L*
Het heelal
wordt groter
arbeider,
boekhoudingen
loonadministraties
enz.
P. M. van der Werf
't Naaimachinehuis
het woonhuis
met tuin
opruimingsetalage
D. Rietveld van Eysden
meter), dan gaat men ontzag krijgen voor
de geweldige grote afstanden in het
heelal.
Nog groter!
Nauwelijks bekomen van uw verba
zing zult u, verder lezend, uw verwon
dering over de kosmos nog veel meer
voelen toenemen. De sterrenkundigen
hebben ontdekt, dat onze Melkweg een
der miljoenen (misschien wel miljarden)
sterrenstelsels is, die het heelal bevol
ken. Wat zij aanvankelijk gehandi
capt door vrij primitieve kijkers aan
zagen voor nevelvlekken, bleken later
„Melkwegen" te zijn, zeer naaste familie
van die lichtende sliert sterren, die in
maanloze nachten zich zo goed laat be
wonderen.
Het is alles nóg veel wonderlijker: die
sterrenstelsels staan op zulke ontzagwek
kend grote afstanden van elkaar, dat het
nauwelijks nog in gewone cijfers is weer
te geven. De dichtstbijzijnde zijn nog
minstens 1 miljoen lichtjaren (1.000.000
maal 9.460.000.000.000 kilometer) van
onze Melkweg verwijderd. Een voor
stelling van dergelijke afstanden maken
is ten enenmale onmogelijk!
Geweldig snel.
Wij schreven: „die sterrenstelsels
staanenz., maar dat is niet waar,
dat ze zich in rust zouden bevinden.
Niets daarvan.
Zeer nauwkeurige analyse van het
licht, dat die sterrenstelsels zelf ook
weer bestaaiide uit miljoenen en nog
eens miljoenen sterren naar ons zen
den heef onomstotelijk aangetoond, dat
ze zich ten opzichte van elkaar met ont
zaglijk grote snelheid verwijderen. Uit
deze ervaring is slechts één conclusie
mogelijk: de kosmos wordt voortdurend
groter.
Het heelal lijkt wel wat op een gum-
mi-ballonnetje, waarop we met inkt stip
pen hebben gezet. Die stippen stellen
dan sterrenstelsels voor. Als we de bal
lon opblazen, zien we de stippen zich
ten opzichte van elkaar verwijderen. Hoe
dat geschiedt en wat van dit „uitdijen
van het heelal" de oorzaak is, daarop
kunnen de sterrenkundigen nog geen
antwoord geven.
(Nadruk verboden).
Met grote blijdschap en
dankbaarheid geven wij ken
nis van de geboorte van ons
dochtertje en zusje
Janna Wilhelmina
(Jenny)
P. M. Kramer -
Wilderom.
P. H. Kramer.
Elsje.
Kamperland, 3 januari 1957.
Veerweg 23.
Ondertrouwd:
Jan de Looff Janz.
en
Neeltje Lena Korteknie
Kortgene, Kaaioprit 6,
Kats, Dorpsstraat 18,
4 januari 1957.
Huwelijksvoltrekking
woensdag 23 januari a.s.
Voor uw deelneming, ons
betoond na het overlijden
van onze innig geliefde
vrouw, moeder, behuwd- en
grootmoeder
Jacomina Bruynzeel
geboren Blok,
betuigen wij onze hartelijke
dank.
Uit aller naam,
P. Bruynzeel.
Rilland-Bath, jan. 1957.
Voor de vele bewijzen van
medeleven, ons betoond tij
dens de ziekte en na het o-
verlijden van onze innig ge
liefde en zorgzame vrouw,
moeder, behuwd- en groot
moeder
Bastiana Clement -
de Bruine,
betuigen wij onze hartelijke
dank. Inzonderheid aan dok
ter Janssen voor de liefde
rijke hulp aan haar bewezen.
Uit aller naam,
J. Clement.
Kortgene, januari 1957.
hun winstverlangen te beperken, terwijl
zij er zich bij een dalende markt met
hand en tand tegen verzetten deze ten
dens te volgen.
Meer efficiency.
Stellen wij in dit verband nog eens te
genover elkaar de positie van het groot-
en kleinbedrijf. Het eerste heeft een
ver doorgevoerd calculatie-systeem en is
ook in het verleden reeds met de ver
zorging van de sociale maatregelen voor
haar personeel geconfronteerd. Het laat
ste heeft dé sociale verzorging steeds als
sluitpost van haar verlies- en winstre
kening gehanteerd.
Het grootbedrijf blijft in dezelfde po
sitie, al wordt de sociale zorg uitgebreid
Het kleinbedrijf zal de sociale zorg van
de zelfstandige thans moeten aanvaar
den als een integrerend deel van de
prijsvorming. Het resultaat van de ver
gelijking is dus ongunstig voor het
kleinbedrijf. De concurrentie tussen bei
de groepen zal er toe leiden, dat men
vooral in het kleinbedrijf de drang tot
prijsverhoging, die dus bij haar het
grootste zal zijn, met grote voorzichtig
heid zal toepassen. Men zal bereid zijn
op ander terrein naar een compenseren
de kostenverlaging te zoeken. Deze kan
alleen gevonden worden in een verho
ging van de bedrijfsefficiency, waaraan
in het kleinbedrijf nog al eens een en
ander mankeert.
Uit deze drang naar kostenverlaging
moet een grotere drang naar samenwer
king tussen bedrijfsgenoten voortvloei
en, om eendrachtig aan de dreigende
inkomstenvermindering het hoofd te
bieden. Wanneer men in brede kringen
van de middenstand tot deze gewenste
ontwikkeling komt, zal weliswaar de
strijd tussen groot- en kleinbedrijf (nog)
feller worden dan tot heden, maar dan
zal hier een versterking zowel van de
sociale toestand der middenstand op
korte termijn als van de economische po
sitie op langere termijn het gevolg van
zijn.
drs. Hermes.
(Nadruk verboden).
Een waterbouwkundig ingenieur onder de dieren
Wanneer wij in de natuur om ons
heen kijken, dan valt het ons op, dat er
zoveel verscheidenheid is. Elk dier is
eigenlijk enig in zijn soort, het heeft be
paalde typische eigenschappen en een
eigen uiterlijk.Dit is trouwens voor ve
len juist het boeiende in de natuur.
Wanneer wij bijvoorbeeld naar de
knaagdieren kijken, dan vinden we daar
verschillende soorten: ratten, muizen,
konijnen, eekhoorns, egels, bevers enz.
We willen deze keer eens aandacht
besteden aan de bever, een bedrijvig
heerschap, die de menselijke bewonde
ring afdwingt door zijn ingenieuze werk
wijze en waarschijnlijk de interessantse
onder de knaagdieren.
De bever leeft half te land en half
te water, waartoe het dier voorzien is
van sterke zwemvliezen tussen de te
nen van de achterpoten. Hij heeft een
platte, korte, krachtige staart als een
troffel, die bij het zwemmen dienst doet
als stuur voor duiken en opstijgen. Het
verhaal als zou de bever zijn staart als
tróffel gebruiken bij zijn bouwwerk
zaamheden moet echter als een fabeltje
worden beschouwd. Inderdaad klopt de
bever wel met zijn staart, doch niet als
hulp bij zijn werk, maar als gevoelsui
ting, bijvoorbeeld bij naderend gevaar.
Bij het trommelend geluid duiken alle
aanwezige bevers onder water.
In 10 minuten een boom geveld.
Als knaagdier beschikt de bever over
lange tanden als beitels in de boven-
en onderkaak, waardoor het dier in staat
is een verbazingwekkende knaagarbeid
te verrichten. Eén dier is op die manier
in staat binnen tien minuten een boom
pje van ongeveer zeven centimeter door
snede te vellen. Grotere bomen worden
gezamenlijk aangepakt en vallen binnen
korte tijd, waarbij rond de boom spaan
ders achterblijven, alsof er met een bijl
werd gewerkt.
Wanneer jonge bevers het ouderlijk
huis verlaten om een eigen kolonie te
stichten, dan zwemmen zij de rivier af
en zoeken een geschikte plaats. Heb
ben zij een ondiepte gevonden, bijvoor
beeld een zandbank, dan wordt deze
bijgewerkt. Met goed doorwaterd hout
en grote hoeveelheden modder, die de
dieren tussen kin en poten aandragen,
wordt een stevig fundament geschapen
voor het nieuwe huis.
Dan trekken de dieren naar de jonge
bomen langs de rivier en deze worden
in korte tijd geveld, van de kleine tak
ken ontdaan en in stukken van één tot
anderhalve meter geknaagd. In titanen
arbeid worden de stukken naar het mod-
dereiland gesleept, waar ze worden op
gestapeld volgens een bepaald systeem.
Kleine takken doen dienst als weefsel
om het geheel steviger te maken en
weer wordt met modder het geheel ge
pleisterd tot een solide geheel, dat be
stand is tegen ijs en regen.
En dan de dam.
In het midden boven de waterspiegel
vinden we een rond vertrek. Een aflo
pende gang eindigt in een gat aan de
buitenkant van de woning. Als alles ge
reed is, zwemmen de bevers verder de
rivier af totdat ze een geschikte plaats
hebben gevonden om een dam te leggen
Hier worden dan flinke bomen geveld,
die het water afdammen. Met takken en
modder wordt de dam dan voltooid. On
verstoorbaar en met een benijdenswaar
dige hoeveelheid energie werken de in
genieurs voort, totdat de dam klaar is.
Het water wordt nu tegengehouden en
er vormt zich een meer of poel waarin
hun woning ligt. De waterspiegel stijgt
en verbergt op die manier de ingang
van hun woning, zodat ze zich veilig
kunnen voelen voor vijanden.
De dieren voeden zich met schors van
populieren, wilgen en berken. Tegen de
winter worden bij de woning voorra
den aangelegd van dit hout, die flinke
pieren vormen van ruim tien meter leng
te met een breedte van ongeveer twee
meter, bestaande uit in elkaar gevloch
ten takken. Wanneer de winter invalt
en ijs het watervlak bedekt, kunnen de
bevers zich toch voeden, door uit hun
onder water liggende uitgang te slip
pen en zich te goed te doen aan de tak
ken van de voedselpieren, die ook on
der water liggen.
Het gehele jaar door zijn de bevers
in hun kolonie uiterst actief. Er wordt
geknaagd en gebouwd, hersteld en voed
selvoorraden worden aangelegd in on
onderbroken reeks.
De bever is een dier, waarvoor wij
respect moeten hebben, een harde wer
ker en een ingenieur onder de dieren,
want zijn waterbouwkundige werken
hebben de mens in veel gevallen tot
voorbeeld gestrekt.
(Nadruk verboden).
Ja, het is een wonderlijke zekerheid;
die de sterrenkundigen ons hebben ge
geven: het heelal wordt voortdurend gro
ter. En niet zo'n klein beetje: de ame-
rikaanse astronoom Humason heeft vast
gesteld dat er sterrenstelsels zijn die zich
met een snelheid van ruim 60.000 kilo
meter per seconde van ons verwijderen.
Hij, die zich wel eens heeft bezig ge
houden met ons eigen zonnestelsel, zal
verbaasd zijn geweest over de enorme
afstanden tussen de zon en de planeten.
Pluto, de verst verwijderde planeet of
liever gezegd: de gedroste maan van
Neptunus, die zich als een planeet voor
doet, staat gemiddeld bijna zes miljard
kilometer van de zon af. Veertig keer zo
ver als de aarde van de zon verwijderd
is. En ons zonnestelsel is één van de
rond honderd miljard sterren van die
geweldig grote zonnenfamilie, die wij
de Melkweg noemen.
Die Melkweg heeft een lengtedoor
snee van rond 100.000 lichtjaren. En als
men dan weet, dat één lichtjaar 9.46 bil
joen kilometer is (9.460.000.000.000 kilo-
Zondagdienst artsen
Zondag a.s. doen dienst dokter
]anssen en dokter 'tHart.
Mede namens wederzijdse
ouders betuigen wij onze
hartelijke dank voor de vele
blijken van belangstelling,
voor en bij ons huwelijk on
dervonden.
J. C. Louwerse.
A. M. Louwerse -
de Regt.
Colijnsplaat, jan. 1957.
De oud-burgemeester van
Wissenkerke, J. J. van der
Maas en mevr. Van der
Maas - Noordhoek zeggen
hartelijk dank voor de bij de
jaarwisseling ontvangen ge
lukwensen. Wederkerig wen
sen zij allen voor 1957 een
gezegend jaar toe.
De heer en mevr. BRUYN
ZEEL - SCHURINK zeggen
hartelijk dank voor de ont
vangen gelukwensen en bie
den wederkerig de hunne
aan.
Wissenkerke, januari 1957.
ZUSTER WESTSTRATE
zegt hartelijk dank voor de
ontvangen nieuwjaarswen
sen en biedt wederkerig de
hare aan.
De heer en mevr. JANS
SEN - SIJTEMA danken har
telijk voor de vele goede
wensen bij de jaarwisseling
ontvangen. Gaarne bieden
zij ook hun beste wensen aan
voor een goed en vredig
1957.
De heer en mevr. KLOP -
SMIT zeggen hartelijk dank
voor de bij de jaarwisseling
ontvangen gelukwensen en
bieden wederkerig hun beste
wensen voor 1957 aan.
De heer en mevr. KROM
MENHOEK - REIJNIERSE
zeggen hartelijk dank voor
de ontvangen gelukwensen
en bieden wederkerig de
hunne aan.
De familie VAN ARENT-
HALS te Kats, dankt harte
lijk voor de ontvangen geluk
wensen bij de jaarwisseling
en biedt wederkerig de hare
aan.
Kats, januari 1957.
De heer en mevrouw
GEUZE - DORST
te Aagtekerke danken harte
lijk voor de vele gelukwen
sen bij de wisseling des jaars
ontvangen en bieden weder
kerig de hunne aan.
10 types voorradig
Ook voor verhuur
in 't hartje van
de Lange Vorststraat
no. 57
Goes, tel. 2094
PHILIPS - HANAU
Aanstaande maandag
voor de
de nieuwe loten
af te halen
MEVR. DOBBELAAR, de
butante Staatsloterij, Wis
senkerke.
Door inruil te koop:
1 Philips 4 standaarden
met 43 cm beeldbuis, slechts
1 jaar oud. Garantiebewijs
aanwezig. Geschikt voor de
ontvangst van franse, belgi-
sche en hollandse TV-zen-
ders.
1 Philips super
met 22 cm beeldbuis. Ge
schikt voor ontvangst van de
TV-zenders Lopik, Antwer
pen en t.z.t. Goes.
SPOTKOOPJE!
Voorstraat-Kruisstraat 39
Colijnsplaat Tel. 01199-339
Nog enkele Jr. Succes-agenda's
Boekhandel Markusse Wissenkerke
Gevraagd: met maart of mei
ruime woning beschikbaar.
Wegens dienstplicht tegen
woordige
inwonende knecht
of aankomende
genegen met paarden en/of
tractor om te gaan
W. DE BUCK, Meiwerf,
Gapinge.
Ondergetekende heeft nog
tijd beschikbaar voor het
verzorgen van
Havelaarstraat 68
Colijnsplaat
Anker Zig-Zag met salonkast,
als nieuw, gratis les, lang
durige garantie, f 475.
WACHT NIET.
P. A. de Kramer, Goes
Lange Vorststraat 6
Tel. 2861
Te koop:
aan de Zuidstraat 17 te Wis
senkerke. Te bevragen bij:
H. A. KRAMER, Voorstraat
33 te Wissenkerke.
Bekijkt onze
Kapper
Lange Vorststraat 40, Goes
Tel. 2904
CMA
161. Ze liepen weer terug naar de fotograaf.,
Die haalde het filmpje uit het toestel en beloofde
dat hij het zo gauw mogelijk zou ontwikkelen.
„Kunnen we er niet op wachten?" vroeg Frits te
leurgesteld. „We wilden zo graag weten hoe de
kiekjes geworden zijn". „Nee, dat spijt me", ant
woordde de fotograaf. „Ik heb het erg druk. Naar
welk adres moet ik de afdrukjes sturen?" „Ja, die
moeten dan maar naar het ouderlijk huis in Volen-
dam", besloot Frits. De fotograaf legde hen nog
verschillende dingen uit die ze moesten weten en
daarna vertrokken ze weer.
162. „Ik wil later een eigen donkere kamer heb
ben", vertelde Frits. „Dan kan ik zelf mijn foto's
ontwikkelen en afdrukken". „Ja, dat lijkt me leuk",
beaamde Johnny. „En dat is goedkoper ook, denk
ik". Ze wilden de motor opzoeken om verder te
reizen, maar plotseling stond Frits stil voor een
groot gebouw. „Kijk eens", zei hij. „Natuur-histo-
risch museum". „Zullen we daarin eens gaan kij
ken?" stelde Johnny voor. „Vooruit", antwoordde
Frits. „Er zijn vast leuke dingen te zien". Ze be
klommen de stoep, betaalden entree en begonnen
de rondgang.
