NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Vraagtekens in naburige oosten
Raadsvergadering Wissenkerke
PAMPO
De spoorwegen
in de Imiskamer
40-jarig jubileum
hervormd rusthuis
te Colijnsplaat
No. 2809
Zaterdag 24 november 1956
60e jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissenkerke, Tel. no. 308, Giro 32622
Abonnementsprijs f 2.00 per jaar Franco per post f 3.50 Advertenties 6 cent per mm
Buitenlands overzicht
Het verzet tegen de Russen in oost-
Europa heeft hun prestige zeer geschaad,
ondanks het feit dat de hongaarse ver
zetsbeweging militair gesproken is neer
geslagen. In Polen is een compromis ge
troffen, dat hierop neerkomt, dat het
land de bondgenoot blijft van Moskou,
doch grotere vrijheid krijgt wat zijn bin
nenlandse politiek betreft. De hervor
mingen zullen echter onder leiding van
de communistische partij plaats vinden.
Indien de Hongaren bereid waren ge
weest af te zien van hun eis tot demo
cratie en neutraliteit, zou ook hun (mis
schien) zijn veroorloofd, meer zelfbe
stuur uit te oefenen via een nationaal-
communistische beweging. Doch er wa
ren in het begin van deze week nog
geen tekenen dat de hongaarse arbeiders
en intellectuelen zich daar bij wilden
neerleggen. En worden zij gedwongen in
het poolse gareel te lopen, dan zal nie
mand geloven dat zulks uit vrije wil ge
beurt of dat de Russen nu als vrienden
worden beschouwd.
De positie der Sowjet-Unie is in oost-
Europa onherstelbaar geschokt. En het
is begrijpelijk, dat Moskou er aan denkt,
in te stemmen met de „neutralisering"
van dit gebied (dat toch onbetrouwbaar
is gebleken) indien west-Europa zich zou
losmaken van de Verenigde Staten van
Amerika. Dit schijnt de achtergrond te
zijn van het hernieuwde aanbod van de
Russen, te praten over beperking van
de bewapening. Het feit dat de russische
maarschalk Rokossowski, eens minister
van defensie en opperbevelhebber in
Polen, naar Moskou teruggestuurd is,
moet toch wel indruk gemaakt hebben
in het Kremlin.
Neutraal Europa?
Het staat er nu zo voor, dat de Rus
sen wel graag zouden zien, dat ook
west-Europa de amerikaanse generaals
(zoals de opperbevelhebber van de
N.A.T.O. in Europa) naar Washington
zendt. Maar er is geen sprake van dat
de Amerikanen hier „koloniseren". West-
Europa zou zich ongelukkig voelen, zon
der de financiële steun en de militaire
bijstand van de V.S. Vandaar dat de
Zenuwrnst.
Zwaarmoedige gedachten, tobberijen
en angstgevoel worden verdreven door
MIJNHARDT'S ZENUWTABLETTEN
Versterken het zelfvertrouwen en
stemmen U weer moedig en rustig.
russische voorstellen geen kans hebben,
te worden aanvaard. Zij komen neer op
een vermindering van de strijdkrachten,
op het later terugtrekken van alle vreem
de troepen uit oost- en west-Europa en
het sluiten van een „veiligheidspact".
Die suggesties zijn reeds herhaaldelijk
gedaan van russische zijde, en daarin
schuilt dus niets nieuws. Doch nu aan
vaardt Moskou ook inspectie uit de
lucht evenals die in havens, stations,
vliegvelden enz, voor een gebied dat
zich aan weerszijden van het „ijzeren
gordijn" 800 kilometer zou uitstrekken.
Het is'dus de bedoeling, in west- en
oost-Europa (niet in Rusland en in de
V.S.) een systeem van inspectie toe te
passen op ontwapening, waardoor ge
heel Europa in een bijzondere positie
zou komen te verkeren. Het is duidelijk
dat Het westen geen reden heeft, zulk
een neutralisering te bevorderen. In
Hongarije hebben de Russen niet be
paald getoond, dat zij, als het er op
aankomt, het zelfbeschikkingsrecht van
kleine naties eerbiedigen. En hun drei
gementen om in het nabije oosten tus
senbeide te komen, hebben de spanning
niet bepaald verminderd:
Moskou zwak of sterk?
In de nota over beperking der bewa
pening komt een merkwaardig argument
voor, om de vredeswil der Sowjet-Unie
toe te lichten. De Russen zo heet het
zouden in de afgelopen weken best
in staat zijn geweest geheel west-Euro
pa te bezetten, zelfs zonder kernwapens
(waarvan zij er pas weer een hebben la
ten ontploffen) en zonder raketten. Want
Engeland en Frankrijk zijn zeer ver
zwakt en waren beziggehouden in E-
gypte. Maar zo vredelievend is Moskou,
dat het alle praatjes over zijn zucht naar
expansie heeft weerlegd: het heeft zich
stil gehouden.
Waarschijnlijk heeft het Kremlin al
dus willen doen vergeten, dat de moei
lijkheden in oost-Europa het hebben
verzwakt. Maar er is geen sprake van,
dat Moskou straffeloos west-Europa zou
hebben kunnen overrompelen zonder
een atoom-oorlog te ontketenen. Want
Engeland heeft ook kernwapens en zou
er zich mee verweren. Maar vooral: de
V.S. zouden onmiddellijk, bij het eerste
binnenrukken van russische troepen, de
Sowjet-Unie haar agressie vergelden en
.met atoombommen. Deze zijn zo
zeer een afschrikwekkende waarschu
wing tegen elke agressie, dat het wes
ten van dit wapen ook niet zal afzien.
Hoewel Boelganin voorstelt, de a-
toombommen te verbieden, zal ook daar
zeker niets van komen. Toch is het oor
logsgevaar in Europa niet toegenomen.
Integendeel, zou men moeten zeggen,
want oost-Europa is te onbetrouwbaar
voor Moskou. In Belgrado heeft nu ook
Tito nog fellere kritiek uitgeoefend op
het russische optreden in Hongarije dan
voorheen.
Tito en Nehroe.
De „neutrale" politici, zoals Tito en
Nehroe, hebben overigens een nog al
vaag standpunt ingenomen ten aanzien
van de hongaarse tragedie. Volgens Tito
was het binnenrukken in Boedapest op
4 november nodig geworden, omdat in
de stad een chaos heerste en geen rege
ring meer enige macht had. Hij ver
weet echter aan de stalinisten, dat die
het zover hadden laten komen en eiste
zelfbeschikking voor de Hongaren, zo
dra de rust zou zijn weergekeerd. In
een latere verklaring laakte hij de heren
in Moskou meer, zodat de Prawda weer
Tito aanviel.
De indische premier Nehroe verde
digde het feit, dat India als enig azia-
tisch land in de assemblee der V.N. had
mee gestemd met de Sowjet-Unie te
gen het vertrek der russische troepen
uit Hongarije. De andere aziatische lan
den onthielden zich.
Het partijkiezen van India heeft in
dit land heel veel kritiek uitgelokt op
Nehroe. Die heeft daarop zaterdag he
viger dan voorheen het russische optre
den afgekeurd. Hij verklaarde het par
tijkiezen voor Rusland in één geval uit
het feit, dat de betrokken resolutie slecht
was geredigeerd. Zij eiste o.a. ook toe
zicht op vrije verkiezingen in Honga
rije, wat Nehroe in strijd achtte met de
souvereiniteit van een natie. Doch na
de op hem uitgeoefende kritiek billijkte
hij het zenden van waarnemers naar
Hongarije en drong aan op het heen
gaan van de Russen.
Arabieren binden in.
In Beiroet, de hoofdstad van de Li
banon, kwamen verleden week de
staatshoofden (o.a. drie vorsten) uit ne
gen arabische landen bijeen. Zij eisten
natuurlijk het vertrek van de brits-franse
en israelische soldaten uit Egypte, maar
deden geen nieuwe aanval op Israel en
verklaarden dat zij geen russische hulp
zouden aannemen. Later bleek, dat de
koningen van Irak en Jordanië (achter
neven) hun verdragen met het westen
wilden handhaven, zij het dan dat zij
meer toenadering zochten tot Amerika
dan tot Engeland en Frankrijk.
Het schijnt dat Amerika zijn prestige
aanzienlijk heeft venneerderd, en dat de
Arabische Liga de bescherming van de
V.S. en financiële steun wil aanvaarden.
Irak kreeg wapens uit de V.S. Het zou
trouw blijven aan de Arabische Liga,
maar dan moest deze alle russische in
vloeden weren, zo kon men horen ver
kondigen in Bagdad.
Intussen bevindt zich in Egypte een
politiemacht van leden van de Verenig
de Naties. Het is haar taak, alle voor
heen strijdende troepen te scheiden en
hun heengaan mogelijk te maken. De
assemblee van de V.N. zal dan nog moe
ten uitmaken, waar het politieleger
in overeenstemming met Egypte zal
worden gestationeerd. Zeker aan de e-
gyptisch-israelische grens. Maar Israel
wil nu eindelijk vrede en geen twijfel
achtig bestand meer. Londen en Parijs
wensen internationale politie-controle op
het Suezkanaal. Egypte wil daar tot nu
toe niet van weten. Doch het scheen in
het begin van deze week wel dat het
diplomaten waren, die naar een oplos
sing moesten zoeken van die proble
men, en dat afgezien van gebruike
lijke incidenten geen militaire actie
meer werd overwogen.
(Nadruk verboden).
Onder leiding van burgemeester Van
Halst kwam j.l. maandag de raad vol
tallig bijeen. Na een kort welkomst
woord werden de notulen van de vo
rige vergadering onveranderd vastge
steld. De ingekomen stukken, w.o. enige
brandweerrapporten, alsmede een schrij
ven van de Minister van Binnenlandse
Zaken, dat het uitkeringspercentage uit
het gemeentefonds over 1957 verhoogd
is met in totaal ongeveer f 17.000.
werden voor kennisgeving aangenomen.
Aan de vereniging Landbouwonder
wijs Noordoostpolder werd op haar ver
zoek een subsidie verleend van f 75.
per jaar en per leerling uit deze ge
meente.
Z.h.s. werd afwijzend beschikt op het
verzoek van de toneelgroep Nicoleen
voor de aanschaffing van een raamregie.
De subsidie aan de A.N.W.B. werd van
f25.op f40.per jaar gebracht.
In verband met de wijziging van de
jaarwedde van de burgemeester werd de
pensioensgrondslag per 1 januari 1956
vastgesteld.
De jaarwedden van het gemeen teper-
soneel werden verhoogd met een uitke-
4HÊk fi en pi'n w09"
IB wrijven met
ring ineens van 6 over het tijdvak
van 1 juli tot en met 31 december, met
dien verstande, dat de betaling zal ge
schieden over het tijdvak 1 september
tot 31 december en met de betaling van
1 juli tot 31 augustus te wachten op een
nadere beslissing van de Minister van
Binnenlandse Zaken.
Op het verzoek van de Middenstands
vereniging „Wissenkerke" om verlenging
van het sluitingsuur van de winkels tot
9 uur gedurende de winkelactie van 21
november tot en met 5 december werd
gunstig beschikt.
Enige administratieve wijzigingen
werden in de verordening op de heffing
van rechten voor het ophalen van huis
vuil aangebracht.
Op voorstel van b. en w. werd, on
der intrekking van de in de vorige ver
gadering vastgestelde verordening, een
nieuwe verordening ingevolge art. 3 der
Hinderwet vastgesteld, waarin het ge
bied, waarvoor de verordening niet van
kracht is, nader omschreven wordt door:
gelegen buiten het gebied, behorende
tot de stedebouwkundige kom, of het
gebied waarvoor een uitbreidingsplan in
onderdelen is vastgesteld.
Op voorstel van b. en w. werd, even
als vorige jaren, een kolentoeslag ver
leend aan minderdraagkrachtigen, waar
onder wordt verstaan een inkomen van
minder dan f 1650.per jaar voor ge
zinnen en minder dan f 1310.per jaar
voor alleenwonenden. Op de vraag van
het lid Westerweele, of bij de vaststel
ling van die bedragen reeds rekening is
gehouden met de definitieve uitkering,
antwoordde de voorzitter ontkennend, de
kolentoeslag zal nog volgens de oude
regeling worden uitgereikt.
Ged. Staten hebben bericht, dat de
in de vorige vergadering vastgestelde
verordening herzien dient te werden,
omdat volgens dit college ook aangesla
gen dienen te worden de gebouwde ei
gendommen, die, hoewel niet aangeslo
ten op de riolering, toch kunnen aan
sluiten, B. en w. delen deze mening van
Ged. Staten een stelden dan ook voor
genoemde verordening in die zin te wij
zigen.
Het lid Dingemanse vond deze in
menging van G.S. niet zo aangenaam
voor een raadslid en noemde het een
aantasting van de vrijheid. Het lid Fi-
lius merkte op, dat deze regeling inder
tijd reeds met de heer Valk was bespro
ken. Het lid Westerweele zeide, dat men
het moest respecteren, dat van hoger
hand langs die weg wordt geholpen.
Wordt men financieel door het rijk ge
holpen, kan men er verzekerd van zijn
dat zij ook richtlijnen aangeven.
Nadat de voorzitter nog enkele vra
gen had beantwoord, werd het voorstel
z.h.s. aangenomen.
Met de N.V. Bank voor Ned. Ge
meenten werd besloten een krediet aan
te gaan van f 60.0000.voor het jaar
1957. B. en w. zijn ervan overtuigd, dat
dit krediet niet voldoende zal zijn om
alle kapitaalswerken in 1957 te financie
ren en stellen dan ook voor het totaal
bedrag tot f 100.000.te mogen verho
gen. Z.h.s. werd dit goedgekeurd.
Op voorstel van b. en w. werd het
bedrag, hetwelk de gemeente voor het
o.l. onderwijs heeft uitgegeven voor het
jaar 1955, voorlopig vastgesteld op een
raming van f 1261.een werkelijke uit
gaaf van f 1281.32 en een verschil van
f 20.32.
Het lid Dingemanse heeft in verband
met zijn vertrek uit deze gemeente ont
slag gevraagd als raadslid. B. en w. stel
len daarom de raad voor dit ontslag eer
vol te verlenen. Geen der lijst-candida-
ten van Geersdijk was bereid gevonden
als opvolger in de raad zitting te nemen,
ook de heer M. Douw te Kamperland
wenste daarvoor niet in aanmerking te
komen. De voorzitter van het Centraal
Stembureau heeft daarom de heer R. J.
Scheele tot raadslid benoemd.
De voorzitter zeide in zijn afscheids
woord o.m. dat Dingemanse in zijn 11-
jarige raadsperiode 101 vergaderingen
van de 103 heeft bijgewoond. Hij be
treurde het, dat een zo trouw lid door
tragische en droeve omstandigheden de
raad gaat verlaten. Gaarne had hij dit
anders gezien. Volgens hem heeft het
scheidende lid het belang van de ge
meente steeds met volle overtuiging ge
diend. We verliezen in hem een goed
raadslid en een goed vriend. Dat Gods
zegen u op uw verdere levensweg mo
ge vergezellen, waren de woorden waar
mede spreker zijn toespraak eindigde.
Het oudste raadslid, de heer De Smit,
sprekende als tolk van de gehele raad,
zeide, dat de slag, die Dingemanse heeft
getroffen, hen allen diep heeft geschokt.
Hij kan ook diens besluit begrijpen en
wenste hem kracht en hulp van Hem,
om zijn levensavond te verzachten.
Het lid Dingemanse dankte allen voor
hun hartelijke woorden en zeide, het
werk als raadslid steeds met hart en ziel
te hebben gedaan. Hij weet dat er in
zijn zittingsperiode fouten zijn gemaakt,
maar dat is ter weerszijde gebeurd. Hij
dankte God die hem kracht heeft ge
schonken dit werk te verrichten.
De leden De Lange en Westerweele,
de geloofsbrieven van de heer Scheele
nagezien hebbende, rapporteerden dat
deze in orde waren bevonden, waarop
de voorzitter zeide, dat een volgende
vergadering dit nieuwe lid dan zal wor
den toegelaten.
Bij de rondvraag vroeg het lid Filius
hoe ver men met de bouw van de nieu
we woningen was, waarop de voorzit
ter antwoordde, dat de aflevering van
steen nog steeds stagneerde. Hem is ech
ter beloofd, dat een dezer dagen begon
nen kan worden.
Op voorstel van het lid Westerweele
werd het presentiegeld van deze verga-
Ingezonden mededeling
Wel langer dan een uur zijn we weer
kind met de kinderen geweest en heb
ben ons los moeten scheuren om onze
dagelijkse werkzaamheden te hervatten.
We waren namelijk op bezoek geweest
in de toonkamer van 't Tico-Huis, Lange
Delft 32 te Middelburg, waar we „ge
speeld" hebben als volleerde seinwach-
ters en rangeerders van de Nederlandse
Spoorwegen met Trix elektrische trein
stellen. Zoals men deze welbekende goe
deren- en passagierstreinen door het ne-
derlandse landschap ziet daveren, zo
reden zij daar in het klein, maar heel
natuurgetrouw, over eigen aangelegde
baanvakken. Het enige verschil is, dat
dit miniatuur is; maar voor de rest
werkt het precies als bij de N.S. Niets
ontbreekt: de wissels worden vanuit een
seinhuis elektrisch bediend en heeft
men het sein op onveilig gezet, dan
stopt de trein ook inderdaad.
Voor deze hobby want dat is het
behoeft men niet direct technisch ont
wikkeld te zijn. Een zekere mate van
accuratesse en enig geduld om de elek
trische leidingen zorgvuldig en netjes
dering beschikbaar gesteld voor de hon
gaarse vluchtelingen. Spreker zeide, dat
de Hongaren niet alleen voor eigen vrij
heid vechten, maar ook voor de vrijheid
van ons allen.
Westerweele vestigde hierna de aan
dacht op de slechte waterafvoer van de
nieuw bestrate West Havendijk. Deze
klacht zal nader onderzocht worden.
Het lid Marcusse wilde een verande
ring in de veerdienst te Kamperland,
o.m. voor de diensten van 10 min. voor
half negen 's morgens en van half vijf
des avonds. Wethouder Leendertse
meent, dat in verband met de daaraan
verbonden hoge kosten voor verlichting
e.d. nu, mede in verband met het drie-
eilanden-plan, niet veel meer veranderd
zal kunnen worden. Het lid Westerweele
geloofde van deze argumentatie niet
veel en vroeg, waarom sleepboten e.d.
daar altijd kunnen varen, hoewel ze er
maar een enkele keer komen en de veer
dienst, die toch al jaren dagelijks vaart,
dit niet zou kunnen. Een der andere
raadsleden haalde een zelf beleefd voor
beeld uit vroegere tijden op en kon
zich geheel met Westerweele verenigen.
Hij was de mening toegedaan, dat deze
slechte dienstregeling aan de heren in
Middelburg te wijten is, daar zitten eni
ge heren aan het roer die in deze niet
willen meewerken. Het lid Dingemanse
zou het op prijs stellen, dat die heren
in Middelburg konden lezen hoe een en
ander het ongenoegen van deze raad
heeft opgewekt. Wethouder Zuijdweg
vertelde nog, dat de Commissaris der
Koningin, bij een zijner bezoeken aan
deze gemeente, alle medewerking heeft
toegezegd, maar ook deze is geheel af
hankelijk van zijn deskundigen. Het lid
De Lange drong ook aan op verande
ring van de bootdienst, speciaal voor
de schoolgaande jeugd. De voorzitter
beantwoordde de vragenstellers en zei
te zullen proberen de zomerdienst vroe
ger te laten beginnen en de winter-
dienst later.
Het lid De Lange vroeg of de riole
ringswerkzaamheden te Kamperland al
waren aanbesteed. De voorzitter zeide,
dat alles hiervoor klaar is en dat men
de besteding elke dag kan verwachten.
Naar aanleiding van een opmerking
van het lid De Nooijer zullen de be
grafenisrechten in deze gemeente na
der onder de loep worden genomen. De
voor allen danig verschoven inkomens
grens maakt dit een noodzakelijke maar
ook moeilijke taak.
Tenslotte wees het lid Dingemanse
op volle rioleringsputten te Geersdijk,
waaraan de voorzitter beloofde aan
dacht te zullen schenken.
Met het gebruikelijke dankgebed
werd hierop deze vergadering gesloten.
Dit citroentje
pittig en puur
is overheerlijk
en niet duur.
aan te sluiten is echter niet overbodig.
Eén waarborg heeft men echter: het
Trix-materiaal is van zeer goede kwa
liteit en in 't Tico-Huis krijgt men een
zeer grondige voorlichting, terwijl men
hen tevens door geheel Zeeland voor
eventuele storingen kan ontbieden.
Wij kunnen de jonge en oudere man
nen een bezoek aan de toonkamer van
't Tico-Huis ook ten zeerste aanraden,
waarvan men met enige aangename her
inneringen rijker terugkeert.
Vrijdag 16 november j.l. werd te Co
lijnsplaat het 40-jarig bestaan van het
bejaardentehuis „Rustoord" in een fees
telijke herdenking gevierd. Voordat deze
bijeenkomst begon, werd door de plaat
selijke muziekvereniging „Wilhelmina"
in de tuin van het rusthuis een serenade
gebracht, waarvoor ds. F. Joh. Veldman
als voorzitter van de hervormde kerke-
raad een dankwoord namens de bewo
ners van het tehuis sprak.
De feestelijke herdenking was georga
niseerd door de kerkeraad, die een aan
tal genodigden verzocht had aanwezig
te willen zijn. De leiding van deze avond
„DE GRAAUWE HENGST
Het beste paard van (de Schiedamse) stal.
