NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Eeuwfeest Chr. Bewaarschool
te Wissekerke
nr 14
FA. A. M. VERTREGT CO
BRILLEN
F. Flipse, Wissekerke
Leo Helder
A. Post
Noordbevelands uitgebreidste
reparatie-inrichting
\roor radio
G. J. de Koster
l^ottqeite, oot&tt. 43a
No 2669
Zaterdag 1 3 Maart 1954
57e Jaargang
Druk en uitgave: Drukkerij Markusse te Wissekerke, Tel. no 308, Giro 32622
Abonnementsprijs I 2.00 per jaar Franco per post 3.50 Advertenties 6 cent per mm
Volgende week zullen de kinderen
die de Chr. Bewaarschool in Wisse
kerke bezoeken feest -vieren. En met
reden, want hun school is dan, zoals
de kleuters zelf zeggen, jarig. Hon
derd jaar wordt de school, een hele
leeftijd. Inderdaad. Er zullen in Ne
derland niet 'veel kleuterscholen zijn,
die zo lang bestaan. Wij hebben po
gingen gedaan om er achter te komen
hoeveel scholen de 100 jaar gepasseerd
zijn. Precies weten wij het nog niet,
maar één ding is wel vast, dat we
hier n.l. met een gebeuren van doen
hebben, die nog niet veel is voorge
komen.
Zoals we kunnen zien op de steen,
die boven de voordeur van de school
is ingemetseld, is de school opgericht
in 1854 op 18 Maart. Het is de heer
Adrianus Stephanus van der Loeff,
oud-ontvanger der directe belastingen
geweest, die de school voor eigen re
kening stichtte, en die zoals in een
van de oude stukken staat ook ver
volgens het houden der school in het
zelve geheel voor eigen rekening be
kostigde.
Wat was toch eigenlijk de bedoeling
die hier achter zat? Waarom werd een
dergelijke school gesticht? We wor
den ingelicht door een schrijven van
de kerkeraad der Hervormde Gemeen
te uit het jaar 1870, dat gericht was
aan Zijne Majesteit den Koning der Ne
derlanden. Hierin lezen we o.a. „Dat
indertijd in de Gemeente Wissenkerke,
die van den landbouw bestaat en al
waar vele ingezetenen, vooral vela-
arbeiders, den ganschen dag van hunne
woning afwezig zijn, grote behoefte
bestond aan een Kinderbewaarschool".
We mogen concluderen dat deze school
werd opgericht met het doel de kin
deren te bewaren, als de moeders op
het land gingen werken en dat werd
toen blijkbaar nog veel gedaan.
In 1870 kwam er een wijziging in
het beheer. De heer Van der Loeff
wenste zich, zoals wij lezen in het reeds
eerder aangehaalde schrijven van de
kerkeraad aan de Koning: ,,door zie
kelijke omstandigheden als anderzins
van zijn bemoeijingen in deze te ont
slaan, nogtans zooveel belang in het
blijven der Bewaarschool stellende, dat
hij zich geneigd verklaarde om in
dien de kerkeraad dezelve mogt willen
in stand houden alsdan het door
hem gestichte gebouw benevens zijn
regt van erfpacht op den daarbij be
hoorenden Grond aan de Kerkelijke
gemeente ten geschenke te geven".
De kerkeraad achtte de school van
groot belang voor de gemeente Wis
sekerke en richtte zich tot de koning
met het verzoek vergunning te willen
geven de schenking te aanvaarden en
vrijstelling te willen verlenen van het
betalen van successierecht, „dat an
ders wegens deze schenking zal ver
schuldigd zijn".
De kerkeraad bestond toen uit de
volgende personen: Hermanus van
Broekhuizen, predikant, Jacob van
Schouwen, zonder beroep, Cornelis de
Smit, landbouwer, Steven de Regt,
landbouwer, Abraham Tazelaar, mees-
ter-timmerman, Jannis Jacobus van
Melle, winkelier, Willem Marinus Ver
sluis, sub-ontvanger 'der Directe Be
lastingen, Jacobus Koeman, landbou
wer.
In 1896 kwam er een nieuwe wen
ding. De kerkeraad, met als voorzit
ter Marinus Willem Snoep, besloot
de school te verkopen aan de heer Flo-
rus van der Peyl, godsdienstonderwijzer
te Kamperland. De koopsom bedroeg
f 650.Dit was de schuld, die er toen
op de bewaarschool rustte. De heer Van
der Peyl exploiteerde vanaf dit jaar
de school voor eigen rekening tot aan
1907. Gedurende enige jaren werd door
de heer Van der Peyl als beheerder
de gemeente-ontvanger, de heer Cor
nelis Daniël van Noppen, aangesteld.
De heer Van Noppen moest er voor
zorgen dat uit de schoolgelden het
personeel van ,de school werd betaald.
Ijverig heeft de heer Van Noppen
voor de .school gezorgd, maar het was
zeer bezwaarlijk en tenslotte ging het
niet meer.
Weer bemoeide de kerkeraad zich
er mee. Voor f 700.wilde de heer
Van der Peyl de school van de hand
doen. De kerkeraad voorzitter was
ds H. Smelt richtte zich tot de in
gezetenen der gemeente met o.a. het
volgende: „Nu zal echter deze nuttige
instelling moeten (vervallen, indien de
gemeente zelf niet krachtig haar helpt
steunen. De kerkeraad toch, door jaren
lange ervaring .geleerd, meent niet
zonder meerderen steun uit de gemeen
te de verantwoordelijkheid opnieuw op
zich te mogen nemen, bovendien be
schikt hij over geen fondsen om de
school in stand te houden. Todh zou hij
noode de Bewaarschool opgeheven zien
en het is daarom dat hij meent een
poging te moeten wagen haar voor de
gemeente te behouden". De poging ge
lukte.
De lijsten, die in het dorp werden
aangeboden, brachten f 296.op voor
de koopsom en ongeveer f 80.aan
jaarlijkse contributie werd toegezegd.
Mevrouw J. W. A. Gewin-Vader was
bereid f 300.tot de koopsom bij te
dragen. De heer Vader van 's Graven
polder beloofde de rest van de koop
som te zullen bijpassen tot een bedrag
van f 200.De school werd gekocht
en op initiatief van ds Smelt werd nu
een schoolvereniging opgericht. Op de
eerste vergadering kwam de vraag aan
de orde, hoe het bestuur er uit moest
zien. Sommigen meenden, dat het goed
zou zijn als het geheel bestond uit
vrouwen, met een commissie van ad
vies uit mannen bestaande, naast zich.
Anderen achtten het beter dat het be
stuur uit mannen bestond en dat er
een commissie van toezicht was uit
vrouwen bestaande. Er werd besloten
een gemengd bestuur te nemen. Het
eerste bestuur was als volgt samenge
steld: ds H. Smelt, voorzitter, mej.
E. J. den Boer, secretaresse, mej. G.
J. van der Heijde, penningmeesteresse,
mej. P. de Regt - Hoveijn, Joh. van der
Maas en J. J. Jeronimus.
Spoedig ging men over tot het aan
stellen van een onderwijzeres. Het
eerste deel van de aanstelling luidde:
„De Vereniging „de Christelijke Be
waarschool" tè Wissekerke heeft in
hare vergadering van 7 Mei 1907 be
noemd tot onderwijzeres der bewaar
school mejuffrouw Trijntje Swart en
zulks voor onbepaalde tijd, ingaande
1 Juli 1907. Aan deze betrekking is
verbonden een wekelijksche salaris van
vijf gulden te betalen den eersten van
iedere maand".
Het schoolgeld bedroeg in deze tijd
(voor 1 kind 10 cent per week.
In 1913 werd „juffrouw Koba" tot
hoofd benoemd. Gedurende 29 jaar
heeft zij de school met veel liefde ge
diend en nog altijd leeft zij met de
school mee.
Uit alles blijkt wel dat de school
vaak een zorgenkind is geweest, voor
al in die tijd, toen er nog geen school
vereniging was. Gelukkig is de finan
ciële positie verbeterd, vooral ook
door de subsidie van de gemeente.
Het bestuur is nu als volgt samen
gesteld: ds H. L. Boonstra, voorzitter,
mevr. Den Boer - van Hee, secretaresse,
mevr. Bruynzeel - Schurink, penningm.,
mevr. Geuze - Dorst, de heer Joh. van
der Maas en de heer J. Verburg.
Vanaf 1907, toen voor het eerst een
bestuur werd gekozen, tot nu toe,
heeft de heer Joh. van der Maas de
functie van bestuurslid gehad en in
deze 47 jaar heeft hij met veel liefde
en trouw voor de school gewerkt.
Wat de feestviering betreft, het vol
gende: Vrijdag 19 Maart, zullen de
kinderen des middags om kwart voor
één samenkomen bij de school. Daar
wordt dan een foto gemaakt van kin
deren en personeel met het bestuur.
Om ongeveer 1 uur gaan de kinderen
naar de gymnastiekzaal, alwaar hun
een gezellige middag wordt bereid.
Op het programma staan o.a. kinder
spelen, tractatie, film e.a.
's Avonds is er in de Hervormde
Kerk een herdenkingssamenkomst, waar
alle oud-leerlingen en belangstellenden
van harte welkom zijn. Wij verwachten
dan ook dat velen aanwezig zullen
zijn om dit bijzondere feit te vieren.
Zojuist vernemen wij nog van het
Centraal Bureau voor de Statistiek dat
er ook daar geen gegevens beschikbaar
zijn over de leeftijden van de oudste
kleuterscholen. In „De ontwikkeling
van het onderwijs in Nederland" wordt
veel aandacht geschonken aan het
kleuteronderwijs. De ontwikkeling van
de kleuterscholen wordt daar gevolgd
vanaf 1860. Er is alle reden aan te (ne
men dat de „Bewaarschool" van Wis
sekerke tot de oudste in den lande be
hoort en het is nagenoeg zeker dat
deze kleuterschool de eerste is in Zee
land, die het eeuwfeest gaat vieren.
In het raadsverslag van verleden week
laat ik het lid J. M. Filius, in de discus
sie over het dansen te Kamperland, zeg
gen: „vindt het niet zo erg wanneer de
voeten eens van de grond gaan."
Vermoedelijk heb ik het gesprokene van
het lid Filius niet goed verstaan, maar
deze heeft in die discussie gezegd:
„Ik vind het niet zo erg wanneer de
voeten eens van de vloer gaan, maar de
zaak ligt heel anders, als men onder een
advertentie gaat plaatsen: na afloop bal.
Dan nodigt men de mensen uit tot dan
sen en daar is een vergunning voor nodig.
En waar hier een dansverbod is, zou
dus het principe er mee gemoeid zijn."
Ons excuus voor de onvolledige weer
gave.
Ruime sortering
brilmonturen
en glazen
Opticien
Middelburg, L. Delft
t.o. V.&D.
Vlissingen,
Bellamypark 38
Komt naar
Middelburg?
Bezoekt onze
zaak eens
Billijke prijzen
vakwerk
enu bent
welkom
Cn,
COOMANS
voet ickket jectiwi tatwebtcrirJ,
Telefonisch aangesloten
onder
van Citterstraat 7, Kortgene
Voorstr. 39, Colijnsplaat, Telef. 339
Electrich koken met
Practisch iedere elec. kokende huisvrouw
kent en waardeert deze pannen, die bekend
zijn om hun degelijkheid en lange levensduur
Met B.K. en Berkelite pannen op Uw
fornuis kookt u snel, gemakkelijk en voordelig
Het adres waar U deze pannen kopen gaat
is natuurlijk
Met Drijfhout's zaad
een goed resultaat
Alle soorten tuin- en bloem
zaden uit voorraad leverbaar
Aanbevelend,
Stuifkokers D.D.T.
Navulzakjes D.D.T.
Slakkendood
Pokon
Lange Vorststraat 94
Goes
Telefoon 2938
Profiteert van de onderstaande aanbiedingen, zo
lang de voorraad strekt
Neveda breiwol in grijs, groen, rood, reseda, dk. rood, geel
1.98 per knot. Prima zwarte sajet 1.75 per knot
Poplin overhemden, vast boord 4.90
Werkhemden khaki en groen5.75
Kat. Ling, nachthemden, 50, 46, 42 4.50
Coupons gestr. flanel 5 m4.90
Geruite rimpel rokken4.90
Zwart en bruine rokstof 140 br 4.90
Dames truitjes 3A mouw 5.90
Prima Nylons 2.95
Mooie links geweven kousen 1.95
Handweef tafelkleden6.95
Schoorsteenlopers 2.95
Wandkleden, oud-Hollands 4.50
Gebloemd deken-overtrek1.75
Prima oogjes-luiers 0.98
Molton onderleggers gefest1.65
Stofdoeken 45 Vaatdoeken 29 Waslapjes 29
