Olie zégen en vloek
Onder de loupe
LEZERS -
CRITIEK
der wereld
Nog enige
wit emaille emmers
voor slechts f 4.50,
per 2 stuks voor f 8.50.
Verder ontvingen wij deksels
voor inmaakglazen, oud model.
L. TANGE
WISSEKERKE
Coöperatieve Boerenleenbanken
met afzonderlijke Stichting Spaarbank
„COLIJNSPLAAT"
te Colijnsplaat rjmmÊe\
„WISSENKERKE"
te Kamperland
Tel. (K 1199)-228
Postrek. 316389
Tel. (K 1107)-325
Postrek. 365567
Wie spaart
is crediet waard
Het geld is er.
Hoe teleurgesteld was ons volk
toen de regering het vorige jaar
aankondigde, dat er niet voldoende
kapitaal beschikbaar was om de
bouw van 50.000 woningen te fi
nancieren 1 Met man en macht is
men aan het werk getogen om het
benodigde geld bijeen te brengen.
Het is gelukt, dank zij de gemeen
schapszin van de bevolking, dank
zij ook het bedrijfsleven, dat cre-
dieten verschafte, waar het maar
kon. Het geld is er nu. De minister
van wederopbouw heeft verklaard,
dat de financiële zijde van het vraag
stuk voor dit jaar is opgelost.
Nu ligt het maar aan de gemeen
ten en de bouwtechniek of de 50.000
huizen er ook komen. Is dit alvast
een waarschuwing, dat er nog meer
belemmeringen dreigen of wil de
minister de gemeenten zoveel mo
gelijk opporren?
Ons dunkt dat de gemeenten juist
alle krachten inspannen om de bur
gers allemaal onder eigen dak te
brengen. Werkkrachten, aannemers
en bouwsystemen zijn er in over
vloed. Wij zouden de minister wil
len vragen: wat is er nu nog niet
in orde?
Waarvoor ging hij?
Minister Drees is terug uit Ame
rika. Hij is er geëerd en men heeft
hem het land laten zien. Nu vraagt
iedereen zich nog met spanning af,
wat hij er eigenlijk gedaan heeft.
Men kan nauwelijks verwachten,
dat de Amerikanen reclame behoe
ven te maken voor hun land of hun
dollars. Bovendien zal de heer Drees
niet veel tijd hebben voor vacantie-
reisjes. Die mooie tochtjes door de
States moeten we dus wel zien als
een vlag, die de lading moet dekken.
Wat heeft de heer Drees in Ame
rika besproken? Zal hij onze rijke
bondgenoten hebben duidelijk ge
maakt, dat wij zonder exportver
groting naar de V.S. ons faillisse
ment wel kunnen aanvragen? Of
heeft hij getracht de bewapenings
lasten te verminderen Ging hij om
Wij kunnen ons eenvoudig niet
meer redden zonder olie, ook niet
nadat een belangrijk deel van haar
arbeidsveld is overgedragen aan de
atoomkracht. Alle werktuigen en dus
niet alleen de krachtwerktuigen moe
ten nu en dan worden gesmeerd met
meer bewapeningsorders vragen?
Men heeft de heer Drees bij aan
komst gevraagd of hij als minister
president of als minister van alge
mene zaken naar Amerika was ge
weest. Wij zouden willen vragen:
voor economische zaken of voor
oorlog en marine?
Geachte redactie,
In uw blad van Zaterdag 26 Jan.
j.l. troffen wij een artikel aan onder
de titel „Grondonderzoek" van de
hand van de assistent van de R.L.
V.D., de heer J. Lekkerkerk.
Waar in dit artikel sprake is van
een laboratorium voor grondonder
zoek, dat „agenten" uitzendt en wij
een medewerker op Noord-Beveland
hebben aangesteld, slaat dit stuk
zonder twijfel op ons, waarom wij
u vriendelijk verzoeken dit ingezon
den stuk te willen opnemen in uw
geacht blad.
De heer Lekkerkerk wekt op, om
het grondonderzoek te laten ver
richten door de R.L.V.D. en deelt
mee, dat door hem op de cijfers
van een particulier laboratorium
geen advies kan worden verstrekt.
Naar aanleiding hiervan merken wij
op, dat zulks ook in genen dele
nodig is, omdat bij onze analyse-
verslagen steeds een uitgebreid be
mestingsadvies wordt verstrekt.
Waar de heer Lekkerkerk het doet
voorkomen alsof ons onderzoek min
der waard zou zijn dan het onder
zoek te Goes, kunnen wij tegen
werpen, dat ons onderzoek veel uit
gebreider is. Wij onderzoeken de
grond behalve op zuurgraad, kalk,
kali, fosforzuur en humusgehalte,
waartoe het onderzoek te Goes zich
beperkt, bovendien op stikstof, mag
nesium, mangaan, borium, koper,
ijzer, aluminium, chloor en sulfaat.
In totaal worden 16 verschillende
bepalingen door ons aan de mon
sters verricht, zodat wij een zeer
uitgebreide indruk krijgen van de
chemische vruchtbaarheid van de
bodem. Onze relaties zijn dan ook
algemeen van opinie, dat onze ana
lyses een stap vooruit betekenen
op het gebied van het grondonder
zoek.
U, mijnheer de redacteur, dankend
voor de opname, verblijven wij,
Hoogachtend,
Laboratorium voor Grondon
derzoek „Grouw (Fr.)"
Ir A. Kerkhof.
een product, dat uit de aardolie
voortkomt. Uw fiets zal niet meer
kunnen rijden, de asfaltwegen ver
dwijnen van het toneel, geen schoen-
crème zal ooit meer uw schoenen
doen glanzen, want al deze goede
ren bestaan dank zij de olie. Wat
te zeggen van het gemis aan schrijf
machines, die niet meer kunnen lo
pen, hoe te denken over dewater-
leidingpompen, die zullen weigeren
en hoe moet uw krant gedrukt wor
den mochten alle oliemaatschappij
en eens dienst weigeren.
Zelfs het aantal echtscheidingen
en verbroken verlovingen zou dras
tisch toenemen wanneer de Konink
lijke en de Standard Oil en al die
maatschappijen eens plotseling de
dienst aan de mensheid gingen
opzeggen. Immers, ook de schoon
heidsmiddelen, waarmee de dames
zich zo aantrekkelijk weten tema
ken, zouden niet bestaan zonder
Perzië, Amerika en de andere olie
producenten. Veel dames zouden
versteld staan als ze de oorsprong
wisten van al die smeerseltjes, crè
mes, waarmee zij hun charme ver
hogen, maar om het zwakke ge
slacht niet af te schrikken willen
wij alleen verklappen, dat de grond
stoffen van de make-up al door
pijpleidingen in de woestijn hebben
gelopen voordat zij de liefste ge
zichtjes mochten sieren 1 1
En dit is nog niet het einde van de
ode aan de olie. De verwerkende
maatschappijen geven duizenden
handen werk. De Kon. Shell in Neder
land geeft voor minstens 25.000.000
gulden opdrachten per jaar aan de
nederlandse industrie. Dan zijn er
de duizenden die zelf een werk
kring hebben in de olie-productie
of de daarmee verbonden belangen.
Zonder olie zou de armoede in de
wereld ineens geweldig toenemen.
Gekraakte moleculen.
Het belangrijke is echter dat de
werkingsfeer van dit zo door velen
verachte product omdat men het
ziet als oorzaak van de volgende
oorlog nog steeds toeneemt. Op
het terrein der energie is dit goedje
reeds lang koning. Nu is het gebied
der wasmiddelen er ook reeds door
aangetast. In Pernis maakt men uit
de petroleum de synthetische zeep
en de toepassingsmogelijkheid van
dit product neemt nog dagelijks toe.
Uw zeep komt straks gewoon bij
Schoonebeek als een dunne stroop
uit de grond en wordt dan eerst tot
paraffine verwerkt, of eigenlijk komt
het niet eens zover. De paraffine-
moleculen worden nu „gekraakt",
d.w.z. stuk gemaakt en in zgn. o-
lefinen omgezet. Met zwavelzuur
worden deze laatste gemakkelijk in
gedampt, waarna ze onder allerlei
namen in de handel worden gebracht
om ons te dienen als zeep.
Men vindt dus de atoomsplitsing
uit en wellicht wordt daarmee con
currentie geschapen voor de olie,
doch de laatste richt zich ook op
nieuwe werkterreinen. De olie heeft
ons al tientallen jaren geboeid door
haar belangrijke functie in het e-
conomisch bestel van de wereld.
Volken zijn hierom verdreven en
uitgemoord en de vijandschap tus
sen grote en kleine staten vloeit
voor een groot deel voort uit het
al of niet beheersen van olievelden.
Is dit veranderd nu de velden van
Abadan stil liggen?
Zal men voortaan slechts olie
winnen buiten Perzië? Velen zou
den het wensen om de spanning in
de wereld te verminderen. Het is
even onwaarschijnlijk. In het mid
den-oosten liggen de grootste olie
reserves, die de wereld bezit. Men
schat de hoeveelheden onder de
woestijnen van het land der kaliefs
en sheiks even groot ais die in de
rest van de wereld, de Ver. Staten
niet uitgesloten. Daarom zal de va-
cantie in Abadans raffinaderij slechts
tijdelijk kunnen zijn.
Van Engeland naar de V.S.
En toch zijn de Engelsen ver
trokken. Zij zullen niet veel kans
krijgen er voorlopig terug te komen.
De Perzen echter zaten terstond na
Albions vertrek met de handen in
het haar.
Al de staatsinkomsten kwamen
uit de olie en zo is het dus ver
klaarbaar dat ook Averell Harriman
in Teheran was toen Mossadeq zo
huilde om zijn eigen olie te krijgen.
Zijn bemiddeling mislukte maar
niet zijn uitnodiging aan Mossadeq
om eens in Washington te komen
praten over de oliezaak. Mossadeq
ging, want hij heeft geld nodig om
Perzië van de ondergang door hon
ger en chaos te redden. Hij kwam
terug met een amerikaanse dollar
lening. Voortaan zal de perzische
olie via een perzische maatschappij
in de amerikaanse handen overgaan
en de Britten zullen hun portie mee
krijgen, zolang ze niet protesteren
tegen hun uitwijzing.
Engeland heeft jarenlang een felle
strijd gevoerd tegen Amerika om
de oliebelangen in het midden-oos
ten. De strijd is ten einde: de be
langrijkste macht in de historisch
getekende landen door Bijbel en
Koran zal voortaan Amerika zijn.
Ook hier is de Union Jack vervan
gen door de Stars and Stripes.
De ondergeschiktebindingvanEn-
geland aan Amerika wordt sterker.
De eenheid van het westen blijft
hecht. Wie ter wereld zal het ooit
zonder het midden-oosten kunnen
stellen? In deze zin ligt de blijvende
spanning rond de oude landen bij
Suez, Abadan en Aden. Na alles
wat in het voorgaande is gezegd,
zal de olie een vuursteen blijven in
de politiek. Dit product heeft de
wereld onnoemlijk veel zegen ge
bracht. Het kan de oorzaak worden
van haar grootste vloek.
Zondagdienst artsen.
Zondag a.s. doen dienst Dr L. P.
Maas en Dr V. 'tHart.
Met blijdschap geven wij kennis
van de geboorte van ons dochtertje
Adrians Elizabeth.
C. J. Prins.
P. J. Prins - Janse.
't Hof Geersdijk, 30 Jan. 1952.
Voor de vele blijken van belang
stelling, ondervonden bij de her
denking van mijn 75ste geboorte
dag, zeg ik, ook namens mijn kin
deren, hartelijk dank.
Wed. G. Bouwense-
Huige.
Colijnsplaat, Januari 1952.
Voor benzine, schoonheidsmiddelen en zeep
En Amerika wint terrein
In vele gesprekken kan men de mening horen verkondigen, dat Perzië
de strijd om de olie in zijn bodem heeft gewonnen. Niet velen hebben
dit verwacht en men vraagt zich dus af, hoe dat wel mogelijk is. Hier
voor worden meestal dan ingewikkelde politieke gesprekken opgebouwd,
maar tussen dit alles hoort men ook de opmerking: de olie is voor de
wereldmachten niet belangrijk meer. Zij zal weldra door atoomkracht
worden vervangen.
Is de olie weldra een tweederangs artikel? Wij denken bij olie na
tuurlijk direct aan benzine en verder kan zij nog een rol spelen bij ver
warming. Maar men vergeet dan de rol, die dit product speelt op tal
van andere terreinen, waar het niet direct aan de oppervlakte drijft.
