De premielening is een volksvijand
Onder de loupe
Tot leringe
ende vermaeck
Alle bankzaken
BURGERLIJKE STAND
De kleine man de dupe!
(Van onze sociaal-economische medewerker)
Lang heeft de overheid geaarzeld met nieuwe maatregeleij inzake de
woningnood. Die maatregelen moeten liggen op financieel gebied, want
er is materiaal genoeg en aan werkkrachten is evenmin gebrek. Eindelijk
is nu aangekondigd, dat er een 2<l2 °/0 premielening zal komen met daar
naast een 4 obligatierekening voor degenen, die principiële bezwaren
tegen een premielening mochten hebben. Er zijn tal van redenen, waarom
wij deze stap ter financiering van de woningbouw ten zeerste afkeuren.
Coöperatieve Boerenleenbanken
„COLIJNSPLAAT"
te Colijnsplaat
Tel. (K 1199)-228
Postrek. 316389
„WISSENKERKE"
te Kamperland
Tel. (K 1107)-325
Postrek. 365567
De eigen bank in eigen hand
Men weet, dat er verschillende
gemeenten in ons land zijn, die
reeds lang in grote geldnood ver
keren. Al die gemeenten roepen om
meer woningen, waarvoor zij ech
ter geen cent bezitten. Het rijk ver
keert ongeveer in dezelfde positie.
Beide gemeenschapsorganen wrin
gen zich in alle mogelijke bochten
om de nodige middelen bijeen te
garen. Veel gemeenten schreven dan
ook leningen uit, gelijk aan die,
waarmee het rijk komt aandragen.
Hier stuit men direct al op een
ongezonde toestand. Rijk en ge
meenten gaan elkaar concurrentie
aandoen om geld los te krijgen. Het
succes van deze financiële operaties
zal er voor het rijk of voor de ge
meente sterk in negatieve zin door
beïnvloed worden. Er wordt opeens
een grote geldvraag uitgeoefend op
een markt, die zeer krap is. Men
moet zich voorbereiden op teleur
stellingen, die de lening-lawine dan
wel weer zal afdammen, terwijl er
stellig een aantal gemeenten of het
rijk van deze geldzuiger hadden
kunnen profiteren.
De gemeenten hebben overigens
nog het meeste kans van slagen,
want dan blijft het geld meer in de
buurt en zijn de resultaten van de
tegemoetkomende houding der be
volking beter zichtbaar.
Wat is een premielening?
Wij spraken van een tegemoet
komende houding. Inderdaad is het
profijt van deze leningen eenzijdig,
want de geldschieters lopen veel
risico's met geringe kans op voor
deel. Om dit aan te tonen willen
wij eerst uiteenzetten wat nu eigen
lijk een premielening is en wie er
op inschrijven.
Een premielening is een meng
vorm van obligatielening en loterij.
Men krijgt elk jaar een vaste rente
van zijn geld, die in het geval van
de genoemde staatsloterij f 25.—
per f 1000.— per jaar zal bedragen.
Bovendien worden er nog een aan
tal premies beschikbaar gesteld. Elk
jaar verloot men onder de obligatie
houders een aantal bedragen b.v.
van f 50.000.-, f 20.000.-, f 10.000.-
en lager. Het teleurstellende lage
rente-percentage moet worden goed
gemaakt door een kans op een groot
bedrag ineens.
Nu is een deel van ons volk af
kerig van elke vorm van loterij om
overwegingen die een niet econo
misch karakter dragen. Deze men
sen kan men daarom niet veroor
delen, want over 't algemeen wordt
de demoraliserende werking van de
goklust teveel onderschat. In hoge
mate schaadt zij de werklust en
daarmee de productiviteit.
Maar ook zuiver economisch ge
zien zijn er tal van bezwaren. Deze
soort leningen zijn het meest in trek
bij kleine spaarders omdat men hier
de kans heeft om ineens een groot
bedrag te krijgen. De meest draag-
krachtigen prefereren een vaste hoge
rente, omdat zij zeker willen zijn
een bepaald inkomen te verkrijgen
uit hun beleggingen en minder ge
prikkeld worden door de verlok
kende kans op bijvoorbeeld een
halve ton ineens. De kleine spaar
ders, die juist het meest behoefte
hebben aan een grotere vaste rente,
komen voor het grootste deel be
drogen uit met een zeer lage rente.
Van 't daggeld.
Hier komt nog bij, dat veel van
die gokkende spaarders niet eens
geschikt zijn om hun guldens in
obligaties te beleggen. Zij gebrui
ken daarvoor dikwijls geld, dat zij
alle dagen nodig kunnen hebben,
zodat ze er op de meest ongelegen
momenten over moeten kunnen be
schikken en dan moet men direct
iemand kunnen vinden om de obli
gatie over te nemen. Mocht de ka
pitaalmarkt op zo'n ogenblik on
gunstig zijn voor verkoop, dan is
men gedwongen de obligatie be
neden pari, dus met verlies, van de
hand te doen.
Door de gevolgde foutieve lening-
politiek voor de woningbouw zullen
een groot aantal spaarders hun geld
afstaan in de hoop daardoor spoe
diger in een goed huis te wonen.
Krijgt men inderdaad spoedig een
huis, dan komt men tot de ontdek
king, dat het geld bestemd voor de
inrichting in obligaties belegd is.
Pas op dat moment voelt men de
teleurstelling. Het is te betreuren
dat men van de zijde der overheid
deze gang van zaken door de loterij
prikkel tracht te bevorderen.
Hoe bewust deze funestwerkende
geldvraag wordt uitgeoefend moge
blijken uit de opmerking van re
geringszijde, dat men zal trachten
deze gelden uit de consumptieve
sfeer aan te trekken. Het zijn dus
niet de bedrijven, waar men een
beroep op doet of de banken en
pensioenfondsen, maar de houders
van kleine spaarsaldi. Onder deze
laatsten zijn de trouwlustigen, die
wat geld gespaard hebben voor
meubels en stoffering, het meest
geneigd om obligaties te kopen. Men
redeneert dan dat men toch niet
eerder ameublementen en tapijten
kan kopen, voordat men een huis
heeft en als er dan nog een extra
premie kan komen
Kleine man moet het
ontgelden.
De overheid zowel staat als
gemeente gaat een totaal ver
keerde weg op met haar woning-
politiek. Waar het werkelijk ge
schikte kapitaal de woningmarkt
mijdt, omdat er geen kans op ren
tabiliteit is, daar wordt de kleine
spaarder er maar aan gewaagd. Men
vraagt zich niet af hoeveel moei
lijkheden men kan veroorzaken door
geld te lenen van ongeschikte geld
gevers. Men speculeert op onvol
doende inzicht en goklust om de
staat in de gelegenheid te stellen
haar bouwplan te voltooien.
De overheid werkt mee aan het
scheppen van ondefinieerbare de
moralisatie zonder dat er de ge
ringste economische winst tegen
over staat. Bij de huidige stand van
de huurprijzen kan geen bedrag,
in de huizenbouw geïnvesteerd, ren
dabel zijn belegd. Deze waarheid
wil men niet bekennen.
Tenslotte is daar het probleem
van de geldontwaarding. In de loop
van de laatste twintig jaar is al
menig geldschieter van de staat be
drogen uitgekomen. Door de veie
devaluaties zien de obligatiehouders,
die nu hun vroeger uitgeleend geld
terugkrijgen, slechts een derde van
de waarde terug, die ze eertijds af
stonden. Hoe meer schuld de staat
maakt in guldens, des te aantrek
kelijker wordt het om die gulden
nog meer aan waarde te doen in
boeten.
In de laatste weken zit de lucht
al weer vol devaluatiegeruchten.
Wanneer de staat wil lenen van
haar onderdanen, dient ze allereerst
waarborgen te scheppen voor het
koopkracht-behoud van haar munt
eenheid. Helaas is elke vorm van
staatslening in de laatste halve eeuw
voor de geldschieters een zeer ris
kante onderneming geworden.
Dr H. R. Mes.
(Nadruk verboden).
Wrange historie
Vorige maand was het juist 325 jaar
geleden dat wij New York opkoch
ten voor 24 dollar. Er bestaat nog
een brief, die afkomstig is van Peter
Schaghen, gedeputeerde van Holland
en West-Friesland te Amsterdam.
In dit document gaf deze gezant
een verslag over de aankoop van
het eiland Manhattan. Het is een
der oudste documenten, die betrek
king hebben op de stad New York.
Wrang is de historie en wel zeer
getaand is onze glorie. Voor een
handjevol kleingeld waren wij ruim
drie eeuwen geleden in staat een
plek te kopen, waar zich sindsdien
zoveel rijkdom heett opgestapeld,
dat men nu gemakkelijk heel Ne
derland zou kunnen opkopen. Onze
voorouders hadden een goede kijk
op de dingen, anders had men de
Indianen niet juist om dit plekje
grond gevraagd van het uitgebreide
Amerika 1
Wij kunnen daar nu nog uit le
ren. Onze voorouders zagen de toe
komstige positie van hun land zeer
goed in. Mogen wij dan vandaag
onze ogen openen om te zien hoe
wij er nu voorstaan en wat wij zul
len moeten doen voor onze toe
komst.
Wij zullen de hand aan de ploeg
moeten slaan om te vermijden dat
het nageslacht van hen, die ons
Manhattan verkochten, nog eens bij
ons komt met hetzelfde bedrag om
de gehele nederlandse staat op te
kopen. Het begint er soms aardig
op te lijken.
(M)
Tip(sy)
„Ik neem een schone poetsdoek,
laat uit een gietertje er wat drup
pels op vallen en rol stevig voor
een paar uur op alvorens te gebrui
ken". Dit beste mensen, stond woor
delijk in de Goede Tips Rubriek van
het bekende blad Housewife. Wat
wij ons nu maar afvragen is waar
om die, zonder twijfel goedwillen
de huisvrouw, voor een paar uur
opgerold voor die poetslap gaat lig
gen.
Gratis?
In „Contact", het blad der nijvere
oranjevereniging „Oog in al" te
Utrecht, vonden wij een op z'n minst
naar aandoende annonce van de fa.
Stamhuis„Wij geven u een gratis
ritkaart als u bij ons voor f 4.-
besteedt. Laat uw kinderen genie
ten, zonder dat het u geld kost"
Zonder dat het ons geld kost Stam
huis? En die vier gulden dan, tel
len die niet mee?
Neb
„Wat u zoekt heeft chocolaterie
Ahlers" zo stond er woordelijk in
de Prinsestad. Verheugd zijn we
er per eerste reisgelegenheid heen
gegaan, eh dochvergeefs Die
boordeknoop waar we ons gèk naar
zochten, had zij niet.
Krasse taal
Dank zij de Telegraaf weten we
nu eindelijk wat het minst gewenste
beroep in ons kleine landje is.
Schreeuwt zij ons immers niet met
een tweekolomskop toe: „Ir den
Hollander„voor geen geld, 50 on
gelukken, 15 doden, wil ik overweg
wachter zijn"?
Handig
De Arbeiderspers verblijdt de
mensheid enige malen per jaar met
het rondsturen van haar boeken-
bulletins, waarvan de inhoud zo nu
en dan ons in opperste verbazing
de handen naar het hoofd weet te
brengen. „De vrouwenencyclopaedie
helpt bij het verzorgen van huis
dieren zo goed als bij het repareren
van het strijkijzersnoer" Het kan
niet anders of dit moet een boek
met handjes zijn.
Brandende kwestie
In Arnhem, de stad die de afge
lopen jaren al zoveel brand en ver
woesting heeft gekend, hebben ze
blijkbaar nog lang niet genoeg ge
had naar hun zin, getuige een show-
card in een étalage, ergens bij het
station„Tafelaansteker f 22.50"
Na de huizen, de tafels zeker?
WISSEKERKE
Geboren: 17 Nov. Janna Adriana,
d.v. P. I. Bouterse en L. T. Gouds
waard. 21 Nov. Adriana Paulina, d.
v. S. A. Meulenberg en A. Verhulst.
28 Nov. Levina, d.v. J. P. de Putter
en L. Bakker. 29 Nov. Jacoba Adri
ana, d.v. A. P. Meulenberg en M.
H. Versluijs.
Ondertrouwd: 23 Nov. Marinus
Kramer, 49 jr te Amsterdam en Sara
Anna Kramer, 43 jr.
Getrouwd21 Nov. Pieter Olivier
de Smit, 67 jr en Adriana Versluis,
44 jr.
Overleden: 12 Nov. Cornells Breu-
re, 52 jr, echtg. van Adriana Pie-
ternelia [ohanna Priester.
KORTGENE
Geboren: 9 Nov. PieterCornelis,
z.v. Marinus Nijsse en Cornelia Bolle.
