NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
C
3
meisjes camisools
damesdirectoirs
DE WILHELMINISCHE PERIODE
No. 2491
Zaterdag 2 September 1950
54e Jaargang
PRINSES WILHELMINA - KONINGIN DER KENTERING
DRUK EN UITGAVE A. G. M. MARKUSSE TE WISSEKERKE
TELEFOON No. 308 - GIRO No. 32622.
Abonnementsprijs f 1.50 per jaar. - Franco per post f 3.00. - Advertenties 5 cent per mm - 2250 betalende abonné's
Prinses Wilhelmina heeft de leef
tijd der sterken bereikt. Onze ge
dachten gaan tot haar, ons hart is
vol liefde en dankbaarheid voor wat
zij in haar lange leven voor land
en volk is geweest.
Het is een vredige, liefelijke ge
stalte, een gelukkige grootmoeder,
die de vreugde aan haar kleinkin
deren beleeft, tot wie wij onze
bloemen dragen en voor wie de
vlaggen wapperen. De zeventigste
verjaardag van Wilhelmina krijgt
iets innigers, iets eenvoudigers door
het feit, dat zij hem viert naast de
troon.
Toch is haar figuur in de histo
rie onafscheidelijk verbonden aan
haar koningschap en het is niet
Interlock
f 0.98 - f 1.19 - f 1.39 - f 1.59
f 1.69
0e Goedkope Simon - Goes
mogelijk haar daarvan gescheiden
te zien, óók nu zij zich heeft terug
getrokken na de koninklijke waar
digheid te hebben overgedragen aan
haar dochter, die zich reeds in de
eerste jaren harer regering een be
wonderenswaardig vorstin heeft ge
toond, die de moderne levensstijl
volkomen begrijpt en die door ons
volk op de handen wordt gedragen.
Onwillekeurig blikken wij terug
op deze zeventigste verjaardag. Bij
het gouden regeringsjubileum dat
met de troonsafstand werd besloten,
zijn er dikke gedenkboeken ver
schenen en is ieder onderdeel van
Nederlands ontwikkeling tot in on
derdelen beschreven. Maar de voor
lichting, welke wij toen ontvingen,
heeft ons langs zoveel bomen ge
voerd, dat wij het bos niet meer
zagen. Waaraan wij behoefte heb
ben is een algemeen begrip van de
periode, waarvan koningin Wilhel
mina het middelpunt heeft gevormd.
Inderdaad beheerst haar figuur
een duidelijk te onderkennen tijd
perk van de geschiedenis. Men kan
spreken van de Wilhelminische pe
riode.
Tussen 1898 en 1940 aanschou
wen wij een zo machtige ontwik
door dr P. H. Ritter [r.
keling van ons gehele geestelijke
en sociale leven als haast geen an
dere eeuw heeft vertoond. Men
moet tot de zestiende eeuw terug
gaan, waarin onze natie onder bloed
en tranen geboren werd of tot de
zeventiende eeuw, waarin zij haar
hoogste machts- en cultuurniveau
bereikte, om perioden te vinden,
die evenwaardig zijn in betekenis
aan het tijdperk, dat onmiddellijk
achter ons ligt.
De eerste veertig jaren van Wil-
helmina's regering breken met de
negentiende eeuw. Zij zetten de so-
van het land veranderde door de
moderne architectuur en door het
staag groeiend verkeerswezen. De
luchtvaart spreidde haar vleugelen
uit, er vormden zich industriële con
cerns in Nederland van wereldver
maardheid. Steeds menigvuldiger
en omvangrijker werd de staatsin
menging in het sociale leven en
daarmee ging gepaard een ontwik
keling van het rechtsbegrip en een
snelle groei van het positief recht.
Ook de levensopvattingen veran
derden, wij raakten los van con
ventionele opvattingen, er kwam
ciale inzichten en de sociale wer
kelijkheid volkomen om. Zij geven
de ontvoogding te aanschouwen van
de vrouw, de verheffing der arbei
dersklasse, de erkenning der school-
rechten van het christelijk volks
deel, de emancipatie der katholieken.
Wetenschap en onderwijs bloei
den. Vele nederlandse geleerden be
haalden Nobelprijzen. De kunst in
al haar openbaringsvormen beleefde
revolutionnaire dagen. Het aanzien
toenadering tussen de standen.
De mode veranderde. Ministers
konden zich in 1898 niet vertonen
zonder hoge boorden met staldeur-
tjes, thans dragen zij lage boordjes
met gekleurde dassen, net als de
anderen. En van de bloemenman
den die de dames in 1898 op het
hoofd droegen naar de kokette
kleine mutsjes van nu dat is
een charmante evolutie.
Wij zijn thans niet bezig met een
DEZE WEEK
1 rol bischuit
l'/2 ons koekjes
1 ons toffees
samen voor slechts 79 ct.
W. DINGEMANSE
Levensmidd.bedrijf, Koliinsplaat.
artikel te schrijven voor een gedenk
boek, en daarom willen wij bondig
blijven in onze vergelijking. Onze
bedoeling was alleen, een indruk
te geven van het belang der peri
ode van Wilhelmina's regering. Er
moet aan het beeld der ontwikke
ling van ons sociaal leven en ons
cultuurleven iets worden toege
voegd, waardoor de periode geheel
begrijpelijk wordt.
In tegenstelling tot de bedrijvig
heid van ons maatschappelijk we
zen, bleef de positie van Nederland
in de wereld bestendig en rustig.
Wij waren een welvarende mogend
heid met een reusachtig koloniaal
bezit, dat ons in het buitenland aan
zien en betekenis gaf. Wij voerden
neutraliteitspolitiek, of zelfstandig-
heidspolitiek, zoals zij later heette.
Zelfs de eerste wereldoorlog bracht
niet de noodzaak om daarvan af te
wijken. Een idyllische toestand, die
pas in 1940 volkomen moest wor
den beëindigd.
1940 bracht het eigenlijke einde
der Wilhelminische periode. De ko
ningin, wier naam zij draagt, is ook
geweest de koningin der kentering.
Wilhelmina heeft als staatsvrouwe,
op de plaats waar de wereldbeslis
singen werden voorbereid, voor de
bevrijding van haar land gevochten,
zij heeft ons vertroost en bemoe
digd en daarna is haar wens ver-
Interlock
f 2.19 - f 2.39 - f 2.59 - f 2.79
De Goedkope Simon - Goes
Klokstraat 21
vuld, dat zij nog enige jaren zou
regeren over haar herademend volk.
De Wilhelminische periode is ge
ëindigd, maar Wilhelmina leeft.
Wilhelmina, die onder alle wisse
lingen van het staatkundig aspect
als een voorbeeldig vorstin de staat
bestuurd en het volk geleid heeft.
Zij was steeds open voor de eisen
van de tijd, zij heeft steeds het be
leid gevoerd, de daden gesteld, die
het moment te verstaan gaf. Zij
heeft, soms in respectabele waar
digheid, dan weer in beminnelijke
eenvoud, die binding gegeven aan
