NOORD-BEVELANDS
NSEÜWS- EN ADVERTENTIEBLAD
„Sport
Het geheim1'
Mo. 2337 Zaterdag 10 April 1948 51e Jaargang
vara de atoombom
LEZERS -
CRiTIEK
DRUK EK UÏT0AVE A. G. M. StARKUSSE TE WiSSENKERKE TELEFÜOM No 308 - GIRO No. 32622
Abonnementsprijs f 1.50 per jaar. - Franco per post f 3.00. - Advertenties 5 cent per mm - 2250 betalende abonné's.
Heel vee! bommen bestaan er
niet, want de geleerden werken
aan iets beters: de vredes-
energie!
Als men bij „atoom-mensen" zo langs de neus weg eens informeert
naar „het geheim" van de atoombom, dan halen zij met een mee
warige glimlach de schouders op over zo veel onnozelheid. Over dit
„geheim" heersen nog zulke ontzaglijke misverstanden, dat een dui
delijke uiteenzeting hier zeer zeker een eerste vereiste is vóór we
verder praten over de bom.
Het principe van de kernsplitsing was reeds voor de oorlog be
kend. In alle landen namen de natuurkundigen proeven en overal
ter wereld schieten thans laboratoria, energiecentrales en toekomsti
ge wapenfabrieken als paddestoelen uit de grond. Binnen enkele ja
ren is het atoom DE voornaamste krachtbron.
„Het geheim" van de atoombom bestaat nietl
Vrijwel alles, wat we van dit
vervaarlijke wapen zouden willen
weten, is reeds in ellenlange rap
porten en proefondervindelijk voor
het nageslacht vastgelegd. We ken
nen de grondstoffen, uranium, plu
tonium en grafiet; we weten hoe
de atomen gesplitst moeten wor
den en welke kettingreactie nodig
is om de geweldige ontploffing tot
stand te brengen. Men kent de z.g.
temperaars die nodig zijn om een
te snel verlopende kernsplitsing te
remmen; men weet ook hoe de „zui
len" gebouwd moeten worden, waar
in de zo wonderlijk toeschijnende
natuurkrachten opgewekt worden...
aan de lopende band. De beste be
en afschermingsmiddelen tegen de
radio-actieve stralen zijn alom in
gebruik. Er bestaan zelfs verschil
lende methoden om de gigantische
fabriekscomplexen in te richten en
men is het er nog niet over eens,
welk systeem beter is. -
Waar schuilt dan dat wonderlij
ke „geheim"?
Onnodige gissingen.
Het spreekt vanzelf, dat tijdens
de donkere oorlogsdagen, toen al
lerwegen de spionnen dér oorlog
voerende landen in actie waren, bij
zondere voorzorgen moesten wor
den genomen om niet uit te lateii
lekken dat Amerika een nieuw wa
pen voorbereidde. Het woord „a-
toombom mocht op straffe des doods
door geen enkele medewerker ge
bezigd worden. Het belangrijkste
geheim school dus in het feit van
die voorbereidingen zelf. Na de
verwoesting van Nagasaki en Hiro-
sjima evenwel is er door insiders
en buitenstaanders wel zó veel o-
ver de bom verhandeld, dat een
goed verstaander (en welke natuur
kundige is dat niet?) zich reeds
lang een juist oordeel over een en
ander kan hebben gevormd.
Men zegt wel eens, dat het „ge
heim" schuilt in de uiteindelijke
samenstelling van de bom. Dat zou
het gevolg zijn van de gevaarlijke
stralen, die de explosieve lading
uitstraalt. Het lood moest dus spe
ciaal daarvoor geprepareerd wor
den. Het wapen werd dan zeer zwaar.
Men heeft zich ook het hoofd
gebroken over de manier, waarop
de kernsplitsing (en daarmee de
explosie) aan de gang werd ge
bracht en zocht het geheim in de
„ontsteking".
Het geheim.
Lood komt er bij de constructie
van de atoombom niet te pas. Het
is dus niet noodzakelijk dat het
verdelgingswapen 4 ton weegt,
zoals de „Daily Express" eens be
weerde.
De metaallegeringen, die in wer
kelijkheid gebruikt worden, bestaan
uit beryllium aan de binnenzijde en
tungsteen aan de buitenkant. Dat
beryllium wordt gebruikt als „spie
gel", om geen atoomdeeltjes ver
loren te laten gaan en zoveel mo
gelijk vrijkomende neutronen terug
te kaatsen in de richting van de
kernen, die er mede gesplitst zou
kunnen worden. Was deze kaats-
muur er niet, dan zouden ontelba
re in beweging geraakte atoom
deeltjes doelloos de ruimte inschie
ten zonder in aanraking te komen
met even talloze kernen wier ener
gie zij feitelijk moeten vrijmaken.
Tungsteen daarentegen is een me
taal, dat een enorm weerstandsver
mogen heeft tegen druk en hitte.
Dit tungsteen zal de bom. tezamen
met de metalen buitenkleding, zo
lang mogelijk in stand trachten te
houden, zodat de kettingreactie in
de lading eerst een hoogtepunt kan
bereiken.
Veel twijfel is er ook geweest
over de juiste hoeveelheid explo
sieve stof, welke voor één bom
noodzakelijk zou zijn. De gissingen
liepen uiteen van enkele grammen
tot honderden kilogrammen. In wer
kelijkheid hangt de omvang van de
lading echter geheel af van de ma
terialen, die gebruikt worden. Voor
uranium 235 ligt dit alles boven de
2 kg, omdat dit metaal anders geen
explosief splitsingsproces kan ver
oorzaken, en onder de 100 kg. In
de eerste bommen heeft men on
geveer 15 kg. toegepast (geen 45
kg. zoals de Daily Expres destijds
meldde). Thans is men door een
verder opgevoerde zuiverheid al in
staat dit gewicht nog geringer te
maken.
Toch gaat het grootste deel van
de lading nog verloren. Slechts 3
tot 5 o/o van de beschikbare ener
gie kan vrijkomen bij de explosie
(Wordt vervolgd.)
Copy-right Persbelangen - Noord-
Bevelands Nieuws- en Advertentie
blad.
Film of geen Film?
Zaterdag 21 Maart j.l. werd in
„De Stadswijnkelder" te Kortgene
de film „To morrow is for ever"
vertoond, voor een zeer bezette
zaal.
Voor de aanvang der film echter
werd op het filmlievend publiek
van Kortgene een domper geplaatst.
Deze domper bestond uit een me
dedeling van de operateur, die n.l.
zeide: „Dit is de laatste film die
hier wordt vertoond, het spijt me,
maar de belasting wordt verhoogd
tot 35°/o en zodoende worden de
onkosten voor mij te hoog", aldus
de operateur.
Het doel van het gemeentebestuur
van Kortgene, dat deze maatregel
nam, is vanzelfsprekend om meer
geld binnen te krijgen, dit zal een
ieder duidelijk zijn. En inderdaad
zou dit ook ongetwijfeld een vlot
verloop gehad hebben, indien
de film maar draaide en bleef
draaien.
Nu er echter geen film meer ver
toond zal worden, noch op Kortge
ne noch op Kolijnsplaat, zal deze
maatregel, om nu eens een popu
laire uitdrukking te gebruiken „Geen,
maar dan ook helemaal geen cent
in het laadje brengen", en dat zou
verlies betekenen.
Van officieuze zijde vernam ik,
dat de belasting die de film vorig
jaar heeft afg< worpen een bedrag
beliep van plm. f 1000..Het ver
lies waar ik zoeven over sprak,
zou dus f 1000.— of meer per jaar
bedragen en dit is natuurlijk geens
zins de bedoeling van het geachte
gemeentebestuur.
Maar de financiële kant daarge
laten. Hoevelen worden door deze
maatregel niet van hun filmavond
je beroofd?.
Zowel ouderen als jongeren. De
jeugd vanaf 14 jaar kan de fi'm
bezoeken en behoeft niet op straat
te slenteren. Vele ouderen, die bij
voorkeur andere amusementen niet
bezoeken, gaan wel naar de film.
Tenslotte wil ik eindigen me' de
vraag:
Zal het Gemeentebestuur deze
zeer oneconomische, de helft der
burgers duperende maatregel hand
haven
CJM/D
Kortgene - Scheldeboys 1-3
In de voorronde voor de beker
wedstrijden der K.N.V.B. afd. Zee
land speelde Kortgene I op Zondag
4 April haar eerste wedstrijd tegen
Scheldeboys uit Ellewoutsdijk.
In deze groep zijn behalve de
voorgenoemde clubs nog ingedeeld
Patrijzen II van's Heerenhoek, wel
ke drie clubs een halve competitie
spelen. De winnaar van deze com
petitie komt in de eigenlijke beker
wedstrijden tegen de andere 16
winnaars van de overige groepen.
Er wordt dan gespeeld volgens af-
valsysteem, d.w.z. er vallen dan
direct de helft af (verliezers en op
eigen terrein gelijkspelenden) en
zo vervoigens.
Het is aan Kortgene, welke met
3 invallers uitkwam, niet mogen
gelukken de puntjes binnen te ha
len, doch zij moesten met een 3-1
nederlaag in de Scheideboys hun
meerdere erkennen.
Voor de rust was het een fout
in de verdediging dat Scheldeboys
een nuttige 1-0 voorsprong kon
nemen. Hoewel de aanvallen van
Kortgene veelvuldiger waren dan
van Scheldeboys, brak met deze
stand de rust aan.
Na de rust was het wederom
Kortgene die het meest in de aan
val was, doch de voorhoede was
deze middag niet bij machte doel
punten te maken, hoewel in deze
periode de lat enige malen uitkomst
bracht voor de Scheldeboys. Het
succes kwam weer van de andere
zijde, bij een uitval van Schelde
boys (0-2). Even later werd tegen
