Iwee Levens
1643: De tyranie verdreven!
Victor.
ONS FEUILLETON.
door
xix.
Nu greep hij de gelegenheid om
aan de familie mondeling kennis te
moeten geven dat hij de gemeente
ging verlaten aan, de dochter uit
te nodigen haar leven aan het zij
ne te verbinden en dus het nieuwe
werk te Heenvliet met hem op te
nemen. De ontvangst van het aan
zoek viel hem echter tegen. Het
was hem of twee partijen bezig
waren een zakelijke overeenkomst
te sluiten die met liefde of ook
maar toegenegenheid niets te ma
ken had want zij vroeg om enige
dagen bedenktijd. Hij kreeg daar
door de indruk dat zij niet met
smachtend verlangen naar hem had
Wie herinnert zich niet de gro
te wapenfeiten van onze Prinsen
van Oranje en het dappere gedrag
van een handjevol „verzetshelden"?
Naarden werd geplunderd, Haarlem
belegerd, maar: van Alkmaar be
gon de victorie en spoedig daarna
kwam Leidens ontzet. De Vader
des Vaderlands vermoord in het
Prinsenhof te Delft, waar juist de
zer dagen de trap werd ontdekt
waarlangs Balthazar Gerards vlucht
te. Er zijn misschien een paar jaar
tallen, die u hebt onthouden uit de
lange rij: 1572 - de Geuzen nemen
Den Briel (toen was het voor 't
eerst 1 April!) en 1600 - slag bij
Nieuwpoort. Maar wellicht weet u
niet eens meer, wat die laatste slag
te beduiden had en wie hem won,
zelfs al mocht u weten waar Nieuw
poort ergens uithangt
Weinig konden de katholieken
van die dagen vermoeden, dat de
verschrikkelijke beeldenstorm van
1567 eens aanleiding zou worden
tot nationale onafhankelijkheid van
hun aan Spanje toebehorende ge
westen. Want zelden zal het zijn
voorgekomen, dat ontevredenen om
der wille van hun geloofsvrijheid
een vreemde overheersing afschud
den, welke ook hun oorspronkelij
ke tegenstanders in die eerste gods
diensttwisten een gruwel werd. Dat
de latere geslachten die gedenk
waardige vrede van Munster een
drachtig samen zouden herdenken,
vermoedde men tijdens die heen en
weer golvende geloofsstrijd zeer
zeker niet. Zelfs niet in 1648, toen
uitgezien en het was hem duide
lijk te verstaan te geven opdat hij
begrijpen zou dat zij niet op hem
zat te wachten. Blijkbaar wilde zij
het voor en het tegen ernstig over
wegen en het spreekwoord dat de
liefde blind is, was hier niet' van
toepassing. Hij nam die bedenktijd
echter aan want hij gevoelde dat
hij niet anders verdiende en een
ogenblikkelijke genegenheid geen
geschikte basis vormde voor het
aangaan van een overeenkomst
waarbij zijn hele volgend leven ge
moeid zou zijn.
(Wordt vervolgd).
Philips II afstand deed van al zijn
rechten op de lage landen en ka
tholieken en protestanten zo zeer
op elkaar aangewezen waren, om
tezamen een souvereine staat te
stichten. Maar zo goed boterde het
toen tussen die twee nog niet
De Wereldgeschiedenis
beïnvloed.
U vergist zich, als u de Tach-
tigjarigen Oorlog gewoontegetrouw
rangschikt onder de „andere jaar
tallen" van onze vaderlandse ge
schiedenis. Er zijn namelijk dingen
gebeurd die ook de loop van de
wereldgeschiedenis wijzigden. Niet
alleen Spanje, ook Engeland en
Frankrijk, sommige kleine Duitse
staatjes, Portugal en Italië zouden
er anders uitzien, als onze strijd
niet was gestreden, of als de her^
tog van Alva, Parma of de gevrees
de Armada de zege hadden be
vochten. We. moeten er maar niet
aan denken hoe West-Europa er
dan zou hebben uitgezien, want
welbeschouwd hebben Engeland
en Frankrijk, Portugal en Italië,
Oostenrijk en later de Amerikaan
se koloniën Spanje alleen met suc
ces kunnen bestrijden, omdat in de
Nederlanden zulke grote legers
gebonden en door onze koene zee
vaarders zulke vloten verslagen
werden.
Als wij in een Engels geschiede
nisboek bladeren, lezen we met
trots van de „Union of Utrecht;
Englisch alliance with Holland a-
gainst Spain" (Weet u nog - 1579?).
Dan zien wij zelfs 1591 „Maurice
captures Zutphen and Deventer"
daar gememoreerd. Weliswaar wist
Leicester „with British force" wei
nig goeds te verrichten en sloten
de Britten in 1604 weer vrede met
de Spanjaarden, kort daarna lachte
Albion in zijn diplomatieke vuistje
want de Hollanders versloegen een
Spaanse vloot bij Gibraltar. Een
vloot, die voor Engeland en Frank
rijk gevaarlijk was geworden. Had
Frankrijk in 1635 de machtige zui
derburen de oorlog durven verkla
ren, als het niet de steun had on
dervonden van de Zeven Provin
ciën en zou het trotse Britse Kijk
in opkomst aan een invasie ont
snapt zijn, als onze snelle scheep
jes niet de vervaarlijke Spaanse
Armada voor Engelands Zuidkust
in de grond geboord hadden? Het
is dat jaar, 1639, dat de doorslag
gal
Het indrukwekkende verdrag van
1648 schonk de Nederlanden ein
delijk in rechte de vrijheid, die de
Republiek in feite reeds bezat. De
Gouden Eeuw had haar intrede al
gedaan. Vondel schreef reeds de
„Gijsbrecht" en Rembrandt schil
derde kort daarna zijn wereldbe
roemde „Nachtwacht". De Oost-
Indische Compagnie bloeide en o-
ver de grote oceanen voeren de
handelsschepen met het rood-wit-
blauw in top. Op de plaats waar
nu de wolkenkrabbers van New
York verrijzen, lag toen Nieuw-
Amsterdam. Michiel Adriaanszoon
de Ruyter voerde de bezem in de
mast.
1648 - de tyrannie verdreven
De hartewens van Willem de Zwij
ger, eens onder woorden gebracht
door Marnix van St. Aldegonde,
eindelijk vervuld!
Te Munster is op die koude Ja
nuaridag door Adriaan Paauw en
de zijnen een streep gezet onder
een vrijheidsstrijd die tachtig jaar
(en langer eigenlijk) moest duren.
Nederland zou zichzelve zijn en
blijven.
Nederland en Oranje werden één!
Dr Phil. O. Sophaster.
C.P.SVÏ.B.
Wie de streekvergadering van de
C.J.B.T.O. en de Chr. Plattelands
Meisjes Bond bezocht, weet al iets
van ons werk. De oprichtingsver
gadering waar op die vergadering
is over gesproken, van een afdeling
Noord-Beveland van genoemde bond
is thans vastgesteld op D.V. Zater
dagmiddag 24 Januari a.s.
Velen hebben hun naam en adres
reeds opgegeven, maar er zijn er
ook nog veel die dat niet gedaan
hebben, of daarvoor nog niet in de
gelegenheid geweest zijn. Maar die
verwachten wij op onze a.s. te hou
den vergadering. Wekt elkaar op
en komt deze middag eens kennis
maken met ons werk, dan zult u
zeker het nut van onze vereniging
inzien, en blij zijn lid te kunnen
zijn. Voor deze vergadering staat
een actueel onderwerp op het pro
gramma. Zie voor nadere gegevens
de advertentie in het volgend num
mer van dit blad.
Ons devies is: alle plattelands
meisjes van positief Chr. huize lid
van de C.P.M.B.
Comité van oprichting.
Zondagdienst artsen.
Zondag a.s. doen dienst Dr L. P.
Maas en Dr D. Metselaar.
Heden overleed plotseling
Bartel Pieter Westenberg
(wedn. van Maria Elisabeth
Rouffaer),
in de ouderdom van bijna 86
jaar.
B. L. Westenberg.
G. A. Westenberg-
Roersma.
A. A. de Landmeter-
Westenberg,
j. J. de Landmeter
en kleinkinderen.
Vlissingen, 6 Januari 1948.
Coosje Buskenstraat 68.
Heden overleed tot onze
diepe droefheid, ten huize van
G. Israël, nog onverwacht, mijn
geliefde moeder en onze ge
liefde zuster en schoonzuster,
mejuffrouw
Dina J. Verhulst
(wed. van Jac. Israël),
in de ouderdom van 60 jaar
en 9 maanden.
Catharina M. Israël.
Familie Verhulst.
Familie Israël
en verloofde. S
Kamperland, 13 Januari 1948. S
BH—BBBBi
Hiermede vervullen wij de
droeve plicht, U kennis te ge
ven, dat na een smartelijk lij
den tot onze grote droefheid
is overleden, onze innig gelief
de zoon en broeder
Hendrik Jacob Hendrikse,
in de jeugdige leeftijd van 17
jaar.
A. Hendrikse.
N. C. Hendrikse -
Bakker.
Lenij.
Iem.
Wissekerke, 14 Januari 1948.
De begrafenis zal plaats heb
ben Maandag 19 Januari, des
n.m. 12 uur.
Heden overleed, zacht en
kalm, na een kortstondig doch
geduldig gedragen lijden, onze
lieve vader, behuwd-, groot-
en overgrootvader
Adriaan Versluis,
in de ouderdom van 93 jaar.
De diepbedroefde
kinderen, behuwd-, klein
en achterkleinkinderen.
Kamperland, 14 Jan. 1948.
Nederland en Oranje werden één
Driehonderd jaar geleden maakten de handtekenin
gen van onze voorvaderen in het Munsterse stadhuis een
einde aan een strijd van tientallen jaren, die in de roem
rijke geschiedenis van het Koninkrijk der Nederlanden als
Tachtigjarige Oorlog staat opgetekend maar in wezen zo
veel méér zijn geweest dan oorlog alleen.
En op een koude Januaridag hotste over de vrijwel
onbegaanbare wegen van de Republiek de koets met Adri
aan Paauw en andere afgevaardigden der Zeven Provin
ciën de vrijheid tegemoet
Heden is na een kortstondige
H ziekte van onze zijde wegge
nomen onze geliefde man en
zorgzame vader, behuwd-,
groot- en overgrootvader
Cornelia Schrier
(echtg. van Janna Geelhoed),
in de ouderdom van 75 jaar
en 6 maanden.
Zwaar valt ons dit verlies.
Wed. C. Schrier -
Geelhoed
en kinderen.
Wissekerke, 11 Jan. 1948.
