NOORD-BEVELANDS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD Gezag Vrijheid en Sociaal recht Stemt No. I van lijst 3 J. SCHOUTEN. No. 2270 Zaterdag 11 Mei 1946 49e Jaargang Anti-Revolutionaire beginselen. Zie hem lachen, DE PARTIJ VAN DE VRIJHEID DRUK EN UITGAVE A. G. M. MARKUSSE TE WISSENKERKE TELEFOON No. 308 - GIRO No. 32622 Abonnementsprijs 1 gulden per jaar. - Franco per post f 2.25. - 2200 betalende abonné's. Hoofdredacteur: A. G. M. Markusse te Wissekerke. Volkshogeschool. I. De roep om gemeenschap is dè roep'van deze tijd. Bijna zou men met een variant op een bekend slagwoord kunnen zeggen: we zul len een gemeenschap zijn of we zullen niet zijn. De volkshogeschool is een van die gemeenschapsvormen, die, ont staan voor de laatste-wereldoorlog, nu in dubbele mate onze aandacht vraagt. De naam „Volkshogeschool" is doelbewust gekozen: ze wilde ac tuele vragen van het bestaan in hun diepten peilen, vandaar de naam „hogeschool" en ze wil als cur sisten binnen haar muren vereni gen alle volwassen jeugdige men sen uit alle standen en klassen van welke politieke of geestelijke rich ting ze dan ook zijn, vandaar de naam „Volkshogeschool". Ze onderscheidt zich wel scherp van alle andere scholen, al heeft ze met de Universiteit gemeen, dat ze zich uitsluitend tot de volwas senen richt en al heeft ze als an dere onderwijsinstellingen een op voedkundige taak. Toch is het onderscheid groot. Het einddoel van alle andere scholen is: verkregen kennis, ver worven vaardigheid zich manifes terend in een diploma meestal, het doel van de volkshogeschool is zui ver ideëelde belevenis van een gemeenschap, juist met andersden kenden en het wekken van een im puls deze gemeenschapsidee in het maatschappelijke leven over te dra gen. Ontstaan en doel. De grondlegger van de volksho geschool in Denemarken, waar ze het eerst tot bloei is gekomen, is Grundtvig, een predikant, die bui tengewone invloed heeft uitgeoe fend als dichter, schrijver en kerk hervormer in Denemarken. In de eerste helft van de 19de eeuw be gint daar het volkshogeschoolwerk en na enige tegenslagen en proef nemingen neemt het weldra een hoge vlucht op het platteland, zo dat nu voor de boerenzoons en ar beiders in Denemarken, ook voor de plattelandsmeisjes één of meer cursussen op de volkshogeschool eerder regel dan uitzondering zijn. Vanwaar de grote achterstand in Nederland? (in 1932 wordt de le gesticht en nu zou de te stichten Zeeuwse de zesde zijn). „Een gelukkig volk heeft geen geschiedenis". Dat is de geschiede nis van ons volk gedurende de he le 19e eeuw en daarna tot 1940. Denemarken beleefde zijn 1814 (afscheiding van Noorwegen) en 1864 (verlies van Sleeswijk-Hol- stein). Het Deense volk kwam in heftige beroering en bracht zijn diepste geestelijke krachten in het geweer. Ons volk werd door de grote geestelijke stromingen nauwelijks beroerd. De Franse revolutie werd hier beleefd als de kalme restaura tie na 1815. Meer dan een halve eeuw hadden de ideeën van de Fran se revolutie hier nodig om door te sijpelen en dan nog als de verdien de oplossing van het liberalisme. Wij, Nederlanders, werden de hele 19e eeuw door niet gedwongen tot absolute inkeer en tot bezinning op de diepste waarden van ons be staan. Dat de volkshogeschool nu in het brandpunt van de belang stelling staat en velen van ons nu een opvoedingscentrum toeschijnt, waar stelling kan genomen worden tegen individualisme en particula risme slechte erfenis van de 19e eeuw en vóór een betere ge meenschap, is m.i. dan ook te dan ken aan een totale inkeer van een deel van ons volk in de nood der oorlogsjaren, grote winst betaald door groot verlies. In ons land is het volkshoge schoolwerk aangevangen in 1932 op Allardsoog, een bezitting van jarig van der Wielen, in Bakkeveen op de grens van Friesland, Gro ningen en Overijsel. Reeds jaren te voren had Oom Jarig de omwo nenden geregeld op buurtavonden verzameld, teneinde de gemeen schapszin te verhogen (nu nog is het „buurtwerk" in Bakkeveen een deel van het volkshogeschoolwerk). In 1932 begon een neef, H. van der Wielen, met de eerste cursus, bijgestaan door enige persoonlijke vrienden. Door de nood der tijden werkeloosheidscrisis droeg het jongenswerk in Bakkeveen prin- cipiëel een sociaal karakter, bij het meisjeswerk lag het accent op de paedagogische kant. Slechts lang zaam groeide de school in Bakke veen voor de oorlog (in 1932 wa ren er 151 cursisten, in 1939 volg den 1042 cursisten de school). Geen wonder. In ons land, met zijn grote dogmatische verschillen en z'n sterk standgevoel we zijn immers een volk van kruideniers, van kleine burgers was het voor velen een zelfoverwinning om aan de ronde tafel van de hogeschool te gaan zitten: calvinist naast R.- Katholiek, boer naast arbeider, in tellectueel naast onontwikkelde. In de voorbije oorlogsjaren zijn deze groepen nauwer met elkaar in con tact gekomen, een beter begrip van elkaar is ontstaan, een wens naar grotere eenheid ontstond, terwijl voor velen tegelijkertijd een tipje opgelicht is van het kleed der be schaving, waardoor ze de ontstel lende ontdekking hebben gedaan, hoe voos die beschaving wel is. Zou het wellicht de moeite lo nen voor jonge mensen zich in de samenleving van de volkshogeschool met elkaar te bezinnen op de die pere grondslagen van het leven.? (wordt vervolgd) Er komen geen stekbieten naar Noord-8eveland. Reeds enige weken geleden kwam mij ter ore, dat een tweetal firma's op zaadteeltgebied, n.l. Sauer'sZaad- teeltbedrijven te 's-Gravenhage en de Firma van der Ploeg te Zwijn- drecht contracten afsloten voor de teelt van stekbieten. Dit zijn in Au gustus gezaaide bieten, die het vol gend jaar worden uitgeplant ter ver krijging van bietenzaad. Ongetwij feld is de Noord-Bevelandse bodem hiervoor uitstekend geschikt. Een zeer groot bezwaar is echter, dat de bloeiende bietenplant buitenge- liggen het stevigst verankerd in de woon geliefd is door een bladluis soort, die het virus verspreidt, dat de vergelingsziekte in bieten ver oorzaakt. Deze ziekte veroorzaakt elk jaar meer of mindere schade (in 1945 zeer ergl) en zou door de teelt van stekbieten ongetwijfel een zodanige uitbreiding krijgen, dat de verbouw van suiker- en voederbieten vrijwel onmogelijk zou worden, wat voor Noord-Beveland (het Peeland) met zijn hoogste bietenopbrengst per eenheid van oppervlak, fataal zou zijn. Het spreekt van zelf, dat de Be drijfsvoorlichting alles in het werk stelde otn dit te voorkomen en in derdaad is dat ook gelukt. Door beide betreffende firma's is n.l. na gevoerde besprekingen be sloten geen stekbieten op Noord- Beveland te telen, zulks om de te genwerking niet nog groter te ma ken, alsook om hun contractteelt van andere zaden niet in de weg tè staan. Zij weten ook, dat de zaad teelt zich hier meer en meer uit breidt en doen hun best hiervoor contracten af te sluiten. Gaarne wen sen wij beide firma's veel succes hiermee op ons eiland; ze hebben dit door hun coulante houding waar- SINT BUREAUCRATIUS! Oppermachtig heerscht hij, deze albedil I Met een leger van ambtenaren, met tienduizen derlei formulieren en decreten legt hij ons bedrijfsleven volkomen aan banden, belemmert hij onzen wederopbouw. Aan zijn tirannieke bedilzucht móét een einde komen I Alléén in vrijheid kan het Nederlandsche volk zijn groote gaven volledig ontplooien I Vrij Nederland stemt op

Krantenbank Zeeland

Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad | 1946 | | pagina 1